General or Specific Creativity? Individual Case
DOI :
https://doi.org/10.18778/2450-4491.18.16Mots-clés :
specificity dilemma–generality of creative abilities, fields of creativity, hybrid theory of creativity, case studyRésumé
The topic of the article is the dilemma of specificity versus generality of creative abilities and creativity in general, which is important in contemporary research on creativity. In the first part, the authors describe in a synthetic way the main theses of the supporters of the theory of specificity, and then – briefly – present a polemic with the theses of the supporters of the theory of generality of creative abilities. The main part of the text is a description of an individual case study (instrumental and descriptive), the work of a multi-disciplinary scientist and poet – Urszula Zajączkowska. The case study is structured around the answer to the question of what is the factor that allows her to create in various domains of creativity? In the final part, the authors present several conclusions from this and other studies and formulate postulates for further empirical exploration related to the hybrid research paradigm, referred to as the “third way” in research on the dilemma described here.
Références
Amabile T. M. (1996) Creativity in Context. Update to the Social Psychology of Creativity, Boulder, Westview Press.
View in Google Scholar
Baer J. (1993) Divergent Thinking and Creativity: A Task-Specific Approach, Hillsdale, NJ, Lawrence Erlbaum Associates.
View in Google Scholar
Baer J. (1998) Case for Domain Specificity of Creativity, “Creativity Research Journal”, no. 11, vol. 2, pp. 23–39, https://doi.org/10.1207/s15326934crj1102_7
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1207/s15326934crj1102_7
Baer J. (2010) Is Creativity Domain Specific? in: The Cambridge Handbook of Creativity, J. C. Kaufman, R. J. Sternberg (eds.), New York, Cambridge University Press, pp. 321–341, https://doi.org/10.1017/CBO9780511763205.021
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511763205.021
Baer J. (2012a) Domain Specificity of Creativity: Implications for Early Education in: Contemporary Perspectives on Research in Creativity in Early Childhood Education, O. Saracho (ed.), Charlotte, Information Age Publishing, pp. 45–62.
View in Google Scholar
Baer J. (2012b) Domain Specificity and the Limits of Creativity, “Journal of Creative Behavior”, no. 46, pp.16–29, https://doi.org/10.1002/jocb.002
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1002/jocb.002
Baer J., Kaufman J. C. (2012) Being Creative Inside and Outside the Classroom. How to Boost Your Students’ Creativity – and Your Own, Rotterdam, Sense Publishers, https://doi.org/10.1007/978-94-6091-840-7
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1007/978-94-6091-840-7
Chmielińska A. (2017) Dynamika transgresji twórczych. Studia przypadków pedagogów, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
View in Google Scholar
Chmielińska A., Modrzejewska-Świgulska M. (2020) W stronę samorealizacji. Re-decyzje życiowe kobiet, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
View in Google Scholar
Chmielińska A., Modrzejewska-Świgulska M. (2021) Spreading one’s Wings, Milestones, Deus ex Machina: Self-creation as a Process of Changing Your Life with the Examples of Narrations Provided by Women, “Creativity. Theories – Research – Application”, no. 8, vol. 2, pp. 67–84, https://doi.org/10.2478/ctra-2021-0018
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.2478/ctra-2021-0018
Glăveanu V. (2023) Kreatywność. Krótkie wprowadzenie, trans. T. Tesznar, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
View in Google Scholar
Gralewski J. (2022) Niedostrzegana kreatywność. Trafność ocen kreatywności uczniów dokonywanych przez nauczycieli liceów i jej uwarunkowania, Warszawa, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
View in Google Scholar
Grandin T. (2023) Piękne umysły. Jak ludzie myślący obrazami, wzorami i abstrakcjami postrzegają świat, trans. T. Chawziuk, Kraków, Copernicus Center Press.
View in Google Scholar
Hollinger M., Glăveanu V., Kaufman J. C., Baer J. (2017) Taking a Prospective Look at Creativity Domains in: The Cambridge Handbook of Creativity Across Domains, J. C. Kaufman, V. Glăveanu, J. Baer (eds.), New York, Cambridge University Press, pp. 635–642, https://doi.org/10.1017/9781316274385.035
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1017/9781316274385.035
Kaufman J. C. (2011) Kreatywność, trans. M. Godyń, Warszawa, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
View in Google Scholar
Kaufman J. C., Glăveanu V., Baer J. (2017) Creativity Across Different Domains: An Expansive Approach in: The Cambridge Handbook of Creativity Across Domains, J. C. Kaufman, V. Glăveanu, J. Baer (eds.), New York, Cambridge University Press, pp. 3–8, https://doi.org/10.1017/9781316274385.001
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1017/9781316274385.001
Kozielecki J. (1979) Smutek spełnionych baśni, Kraków, Wydawnictwo Literackie.
View in Google Scholar
Kozielecki J. (2002) Stary Wachman. Opowieść o godności, Warszawa, Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
View in Google Scholar
Modrzejewska-Świgulska M. (2014) Twórczość codzienna w narracjach pedagogów, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
View in Google Scholar
Modrzejewska-Świgulska M. (2018) Professional Competences. Reconstruction of the Opinions of Polish Female Directors, “Creativity. Theories – Research – Applications”, no. 1(5), pp. 72–83, https://doi.org/10.1515/ctra-2018-0005
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1515/ctra-2018-0005
Modrzejewska-Świgulska M. (2019) „I nie powiem, żeby to były jakieś takie spotkania z Mistrzami”: relacje z innymi przedstawicielami dziedziny a rozwój zawodowy w narracjach polskich reżyserek, “Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne”, no. 8(1), pp. 221–240, https://doi.org/10.18778/2450-4491.08.14
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/2450-4491.08.14
Motycka A. (1998) Nauka a nieświadomość. Filozofia nauki wobec kontekstu tworzenia, Wrocław, „Leopoldinum”.
View in Google Scholar
Motycka A. (2005) Rozum i intuicja w nauce: zbiór rozpraw i szkiców filozoficznych, Warszawa, „Eneteia” Wydawnictwo Psychologii i Kultury.
View in Google Scholar
Okraj Z. (2019) Bez szablonu. Twórcza praca dydaktyczna w doświadczeniach nauczycieli akademickich, Warszawa, Wydawnictwo Difin.
View in Google Scholar
Okraj Z., Modrzejewska-Świgulska M. (2018) Jedna teoria – dwie inspiracje badawcze. Relacje z badań prowadzonych z wykorzystaniem podejścia teoretyczno-metodologicznego Howarda E. Grubera, “Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne”, no. 7(2), pp. 159–170, https://doi.org/10.18778/2450-4491.07.08
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/2450-4491.07.08
Stake R. E. (2009) Jakościowe studium przypadku in: Metody badań jakościowych, vol. 2, N. K. Denzin, Y. S. Lincoln (eds.), trans. M. Sałkowska, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, pp. 623–654.
View in Google Scholar
Simonton D. K. (2010) Geniusz, trans. M. Godyń, Warszawa, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
View in Google Scholar
Simonton D. K. (2017) Domain-General Creativity: On Generating Original, Useful, and Surprising Combinations in: The Cambridge Handbook of Creativity Across Domains, J. C. Kaufman, V. Glăveanu, J. Baer (eds.), New York, Cambridge University Press, pp. 41–63, https://doi.org/10.1017/9781316274385.004
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1017/9781316274385.004
Szmidt K. J. (1999) Problem tworzenia nowej strategii badawczej w pedagogice społecznej na przykładzie studium życia wybitnych mieszkańców Zakopanego i Podhala w: Pedagogika społeczna w Polsce – między stagnacją a zaangażowaniem, vol. 2, E. Górnikowska-Zwolak, A. Radziewicz-Winnicki (eds.), Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, pp. 280–295.
View in Google Scholar
Szmidt K. J. (2010) ABC kreatywności, Warszawa, Difin.
View in Google Scholar
Szmidt K. J. (2013) Pedagogika twórczości, wyd. II, Sopot, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
View in Google Scholar
Szmidt K. J. (2017) Edukacyjne uwarunkowania rozwoju kreatywności, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/8088-703-9
Szmidt K. J. (2020) Together or Separately: Dilemmas of Group Work in Professional Creativity. “Creativity: Theories – Research – Application”, no. 7(1), pp. 1–27, https://doi.org/10.2478/ctra-2020-0001
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.2478/ctra-2020-0001
Szmidt K. J. (2023) Kreatywność na 33 sposoby. Odkryj swój twórczy potencjał, Gliwice, Wydawnictwo Helion.
View in Google Scholar
Szmidt K. J., Modrzejewska-Świgulska M. (2021) Kreatywność w czasach zarazy: od twórczej produktywności do wycofania in: Kultura i twórczość w czasach zarazy. Doświadczenie pandemii a aktywność artystyczna z punktu widzenia twórcy i odbiorcy, M. Sasin (ed.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, pp. 13–43, https://doi.org/10.18778/8220-469-8.02
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/8220-469-8.02
Tokarczuk O. (2020) Czuły narrator, Kraków, Wydawnictwo Literackie.
View in Google Scholar
Wnuk-Lipiński E. (1979) Wir pamięci, Warszawa, Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”.
View in Google Scholar
Wnuk-Lipiński E. (1988) Rozpad połowiczny, Warszawa, Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”.
View in Google Scholar
Wnuk-Lipiński E. (1989) Mord założycielski, Warszawa, Wydawnictwo Iskry.
View in Google Scholar
Yin R. (2015) Studium przypadku w badaniach naukowych. Projektowanie i metody, trans. J. Gilewicz Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
View in Google Scholar
Zajączkowska U. (2019) Patyki, badyle, Warszawa, Wydawnictwo Marginesy.
View in Google Scholar
Zajączkowska U. (2020) Piach, Wrocław, Wydawnictwo Warstwy.
View in Google Scholar
Andrzej Dragan. Photography & Film, https://andrzejdragan.com/ (access: 09.2023).
View in Google Scholar
Cambium killers project, http://cambiumkillers.pl/komentarze.html (access: 09.2023).
View in Google Scholar
Festiwal Literacki „Znaczenia” (2023), https://znaczenia.pl/ (access: 09.2023).
View in Google Scholar
Keith Sawyer. Creativity, collaboration, and learning, https://keithsawyer.com/bio/ (access 09.2023).
View in Google Scholar
Nagroda im. Wisławy Szymborskiej (2020), https://nagrodaszymborskiej.pl/nominowani-2020/ (access 09.2023).
View in Google Scholar
Rozmowa z Urszulą Zajączkowską (2020), https://instytutksiazki.pl/aktualnosci,2,urszula-zajaczkowska-laureatka-nagrody-nowych-ksiazek-za-rok-2021,7130.html (access 09.2023).
View in Google Scholar
SGGW: Urszula Zajączkowska, https://bw.sggw.edu.pl/info.seam?id=WULSff17b1dad-30640caa2c39a3e99f4d043&affil=&lang=pl (access 09.2023).
View in Google Scholar
VII Światowy Kongres Polonistów (2021), https://www.youtube.com/watch?v=4vw02HYYFz8 (access 09.2023).
View in Google Scholar
Wikipedia: Urszula Zajączkowska (2023), https://pl.wikipedia.org/wiki/Urszula_Zajączkowska (access 09.2023).
View in Google Scholar
Zajączkowska U. (2015) Cambium killers Project, https://cambiumkillers.pl (access 09.2023).
View in Google Scholar
Zajączkowska U. (2022a) Druga Strona, https://www.youtube.com/watch?v=326JD5IsS8E (access 09.2023).
View in Google Scholar
Zajączkowska U. (2022b) Plants’ Spaces, https://www.youtube.com/watch?v=cNmsrzZ0ijI (access 09.2023).
View in Google Scholar