Trafność i rzetelność testu jako miary jego poprawności, czyli o błędach w konstruowaniu językowych testów osiągnięć

Anna Seretny; Ewa Lipińska

doi:10.18778/0860-6587.22.13

Autor

Anna Seretny Uniwersytet Jagielloński, Wydział Polonistyki, Centrum Języka i Kultury Polskiej w Świecie
Ewa Lipińska Uniwersytet Jagielloński, Wydział Polonistyki, Centrum Języka i Kultury Polskiej w Świecie

DOI:

https://doi.org/10.18778/0860-6587.22.13

Słowa kluczowe:

test osiągnięć, funkcja pomiaru dydaktycznego, rzetelność, trafność, czynniki wpływające na trafność/rzetelność testu, błędy konstrukcyjne

Abstrakt

Narzędziem pomiaru najczęściej stosowanym w dydaktyce języka jest test osiągnięć. Za jego pomocą określa się stopień opanowania przez uczących się określonego materiału i/lub wielkość przyrostu ich umiejętności językowych. Błędy popełniane na etapie konstruowania testu osiągnięć w zakresie doboru treści podlegających sprawdzeniu, zadań testowych oraz zastosowanych kryteriów poprawy mogą fałszować rzeczywisty obraz umiejętności zdających, niesłusznie je przeceniając lub dostatecznie ich nie dowartościowując. W niniejszym tekście analizie poddaje się czynniki wpływające na trafność oraz rzetelność testu osiągnięć, które są podstawowymi wyznacznikami jego poprawności.

Bibliografia

Bachman L., Palmer A., 1996, Language Testing in Practice, Oxford.
Google Scholar

Dziuba D., 2000, Testy w nauczaniu języków obcych, „Języki Obce w Szkole”, nr 4, s. 15–22.
Google Scholar

Fulcher G., Davidson F., 2007, Language Testing and Assessment: An Advanced Resource Book, London – New York.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9780203449066

Gałyga D., 2004, Rzetelność i trafność pomiaru dydaktycznego na wybranych przykładach testów, w: W. Martyniuk, E. Lipińska, A. Seretny (red.), Opisywanie, rozwijanie i testowanie znajomości języka polskiego jako obcego, Kraków, s. 79–87.
Google Scholar

Glosariusz terminów z zakresu testowania biegłości językowej, 2004, Kraków.
Google Scholar

Ingram E., 1983, Testy językowe, w: J. B. P. Allen, S. Pit Corder, A. Davies (red.), Kurs edynburski językoznawstwa stosowanego, t. II. Warszawa, s. 225–251.
Google Scholar

Janowska I., 2014, Jak oceniać ustne działania językowe uczących się? Ewaluacja wypowiedzi ustnej w podejściu ukierunkowanym na działanie, w: A. Mielczarek, A. Roter-Bourkane, M. Zduniak- Wiktorowicz (red.), Sukcesy, problemy i wyzwania w nauczaniu języka polskiego jako obcego, Poznań, s. 227–238.
Google Scholar

Kane M., 2006, Validation, w: R. L. Brennan (red.), Educational Measurement: Fourth Edition, Westport, CT, s. 17–64.
Google Scholar

Komorowska H., 2002, Sprawdzanie umiejętności w nauce języka obcego. Kontrola – ocena – testowanie, Warszawa.
Google Scholar

Lipińska E., Seretny A., 2010, Testy plasujące jako narzędzie pomiaru dydaktycznego na przykładzie języka polskiego jako obcego – ocena dotychczasowych doświadczeń, „Neofilolog” nr 34, s. 229–242.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.14746/n.2010.34.20

Messick S., 1989, Validity, w: R. L. Linn (red.), Educational Measurement: Third Edition, New York, s. 13–103.
Google Scholar

Niemierko B., 1975, Testy osiągnięć szkolnych. Podstawowe pojęcia i techniki obliczeniowe, Warszawa.
Google Scholar

Niemierko B., 1999, Pomiar wyników kształcenia, Warszawa.
Google Scholar

Programy nauczania języka polskiego jako obcego. Poziomy A1–C2, 2011, Kraków.
Google Scholar

Przewodnik dla autorów zadań do testów językowych, tłum i adaptacja M. Gaszyńska-Magiera i A Seretny, Universitas, Kraków 2004.
Google Scholar

Pukas-Palimąka D., Lipińska E. (1997), Ewaluacja testów biegłości do nauczania języka polskiego jako obcego, „Przegląd Polonijny”, z. 2, s. 115–122.
Google Scholar

Seretny A., Lipińska E., 2011, Kontrola bieżąca (formative evaluation) a kontrola globalna (summative evaluation) – testy osiągnięć w procesie dydaktycznym, w: U. Pluskota, K. Taczyńska (red.), Nowe perspektywy w nauczaniu języka polskiego jako obcego II, Toruń, s. 53–70.
Google Scholar

Weir C. J., 2005, Language Testing and Validation. An Evidence–Based Approach, Basingstoke.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1057/9780230514577

Wilczyńska W., 1999, Uczyć się czy być nauczanym? O autonomii w przyswajaniu języka obcego, Warszawa.
Google Scholar

Wysocka M., 2009, Badania innowacyjne (action research) jako czynnik stymulujący pracę twórcza nauczycieli języków obcych, w: M. Pawlak, A. Mystkowska-Wiertlak, A. Pietrzykowska (red.), Nauczyciel języków obcych dziś i jutro, Poznań - Kalisz, s. 509–517.
Google Scholar