Zakres ochrony konsumenta w ubezpieczeniu od utraty źródła dochodu oferowanym przez wybrane banki
DOI:
https://doi.org/10.18778/2391-6478.4.28.07Słowa kluczowe:
kredyt mieszkaniowy, ubezpieczenie, zabezpieczenie kredytu, bancassurance, ochrona konsumentaAbstrakt
Powszechną praktyką na rynku finansowym jest łączenie przez banki w ofertach produktów kredytowych i ubezpieczeniowych. Ubezpieczenie kredytu to połączenie dwóch skomplikowanych usług finansowych – usługi bankowej oraz usługi ubezpieczeniowej. Dystrybucja produktów ubezpieczeniowych wraz z kredytami jest zjawiskiem naturalnym. Kredyt i ubezpieczenie to dobra komplementarne. Rata kredytu stanowi na ogół poważny wydatek w budżecie gospodarstwa domowego. W konsekwencji zaciągnięcia kredytu rośnie ryzyko utraty zdolności kredytobiorcy do wywiązania się ze zobowiązań finansowych. W tym celu kredytobiorca ma do dyspozycji ubezpieczenie jako narzędzie ograniczające to ryzyko. Jednakże propozycja ubezpieczenia wychodzi z reguły ze strony banku i jest motywowana jego interesem. Banki traktują umowę ubezpieczenia jako formę zabezpieczenia spłaty kredytu, która stanowi zabezpieczenie dodatkowe, ale często też jest zabezpieczeniem jedynym. Z kolei dla konsumenta jest to instrument, który może okazać się pomocny, kiedy znajdzie się w trudnej sytuacji finansowej spowodowanej utratą pracy czy trwałym inwalidztwem. Celem ubezpieczeń dodawanych do kredytów przez banki jest ograniczanie ryzyka, jakim jest niezdolność kredytobiorcy do spłaty kredytu oraz zapewnienie bezpieczeństwa ubezpieczonym lub uposażonym. Ubezpieczenie ze względu na swój charakter nie jest typowym produktem na rynku finansowym, ponieważ ubezpieczający nabywa abstrakcyjną gwarancję wypłaty świadczenia w zamian za składkę ubezpieczeniową. Celem artykułu jest porównanie i ocena zakresu ochrony konsumenta (ubezpieczającego) na podstawie zapisów ogólnych warunków ubezpieczenia w ubezpieczeniu od utraty źródła dochodu dodawanego do kredytów konsumenckich przez dwa największe banki w Polsce. Badanie to pozwoli na określenie formalnych ram ochrony ubezpieczeniowej. Do analizy porównawczej zakresu ochrony ubezpieczeniowej z ogólnych warunków ubezpieczenia zostały wybrane następujące kategorie: przedmiot ubezpieczenia, definicje zdarzeń objętych odpowiedzialnością zakładu ubezpieczeń, charakter świadczeń oraz wyłączenia i ograniczenia odpowiedzialności. Powyższa analiza zakresu ochrony ubezpieczeniowej w wybranych bankach dowodzi, że oferowane ogólne warunki ubezpieczenia cechują się wysokim stopniem skomplikowania. Dlatego konsument może mieć problem z porównaniem ofert i wybraniem ubezpieczenia użytecznego, czyli dopasowanego do jego potrzeb.
Pobrania
Bibliografia
Bednarek M., Mikłaszewicz P., 2020, Wzorce umów, [w:] K. Osajda (red.), Prawo zobowiązań – część ogólna. System Prawa Prywatnego, t. 5, C.H. Beck, Warszawa.
Google Scholar
Celczyńska A., Korytkowska D., Piechota A., 2016, Ubezpieczenia, [w:] A. Celczyńska (red.), Poradnik konsumenta usług finansowych, Uniwersytet Łódzki, Łódź.
Google Scholar
Kościelniak M., 2011, Dyrektywy wykładnie w odniesieniu do wzorców umownych, „Monitor Ubezpieczeniowy”, nr 46, https://rf.gov.pl/publikacje/artykuly-pracownikow-i-wspolpracowni-kow/Mateusz_Koscielniak___Dyrektywy_wykladni_w_odniesieniu_do_wzorcow_umow-nych___Monitor_Ubezpieczeniowy_nr_46___wrzesien_20__20591 [dostęp 4.05.2020].
Google Scholar
Krajewski M., 2016, Skutki niedoręczenia ogólnych warunków ubezpieczenia, „Wiadomości Ubezpieczeniowe”, nr 3.
Google Scholar
Kwiecień I., 2016, Umowa i stosunek ubezpieczenia, [w:] W. Ronka-Chmielowiec (red.), Ubezpieczenia, C.H.Beck, Warszawa.
Google Scholar
Łętowska E., 2004, Europejskie prawo umów konsumenckich, C.H. Beck, Warszawa.
Google Scholar
Mikłaszewicz P., 2020, Komentarz, [w:] K. Osajda (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom II. Zobowiązania, C.H. Beck, Warszawa.
Google Scholar
Nowak K., 2019, Ubezpieczenie nieruchomości z cesją praw jako zabezpieczenie spłaty kredytu hipotecznego w kontekście interesu konsumenta, „Finanse i Prawo Finansowe”, nr 4(24).
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/2391-6478.4.24.06
Nowak P., 2019, Ubezpieczenie kredytu gotówkowego – korzyścią dla kredytobiorcy czy kredytodawcy?, [w:] B. Gnela, E. Sługocka-Krupa, M. Szaraniec, A. Viglianisi Ferraro (red.), Prawo konsumenckie w Polsce oraz innych państwach UE. Zagadnienia wybrane, C.H.Beck, Warszawa.
Google Scholar
Nowak P., 2020, Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego jako źródło roszczeń konsumenckich, [w:] M. Jagielska, E. Sługocka-Krupa, K. Podgórski (red.), Dochodzenie roszczeń konsumenckich. Nowy ład dla konsumenta, C.H.Beck, Warszawa.
Google Scholar
Ogólne warunki ubezpieczenia spłaty kredytu hipotecznego, pożyczki hipotecznej na wypadek utraty źródła dochodu, inwalidztwa w następstwie nieszczęśliwego wypadku i leczenia szpitalnego dla klientów PKO Banku Polskiego SA lub PKO Banku Hipotecznego SA, PKO Towarzystwo Ubezpieczeń SA, OWU/UPKH/2018-1
Google Scholar
Orlicki M., 2010, Regulacja umowy ubezpieczenia, [w:] J. Handschke, J. Monkiewicz (red.), Ubezpieczenia podręcznik akademicki, Poltext, Warszawa.
Google Scholar
Orlicki M., 2015, Rozwiązania konsumenckie w nowej ustawie o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, [w:] J. Monkiewicz, M. Orlicki (red.), Ochrona konsumentów na rynku ubezpieczeniowym w Polsce, Poltext, Warszawa.
Google Scholar
Orlicki M., 2016, Kilka uwag o technice tworzenia ogólnych warunków ubezpieczenia, „Wiadomości Ubezpieczeniowe”, nr 1.
Google Scholar
Pokrzywniak J., 2016, Ogólne warunki ubezpieczenia w świetle kodeksu cywilnego oraz ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej – zagadnienia wybrane, „Prawo Asekuracyjne”, nr 2(87).
Google Scholar
Przybitnikowski J.W., 2019, Metody badania jakości usług w procesie zarządzania rynkiem ubezpieczeń majątkowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, Kielce.
Google Scholar
Ranking przyjazny bank „Newsweeka”, 2019, „Newsweek”, nr 40.
Google Scholar
Serwach M., 2014, Swoboda woli stron umowy ubezpieczenia czy jej ustawowa nadregulacja, [w:] M. Serwach (red.), Rynek ubezpieczeniowy, nadregulacja czy niedoregulowanie, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar
Ubezpieczenie dla Kredytobiorców Kredytów Mieszkaniowych banku Pekao S.A. Sopockie Towarzystwo Ubezpieczeń Ergo Hestia SA, KH-PEKAO 01/18.
Google Scholar
Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, Dz.U. 2019, poz. 381 ze zm.
Google Scholar
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r., Kodeks cywilny, Dz.U. 2019, poz. 1145 ze zm.
Google Scholar
Wałachowska M., 2016, Wzorce umowne po wejściu w życie nowej ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Zagadnienia wybrane, „Wiadomości Ubezpieczeniowe”, nr 3.
Google Scholar
Wąsiewicz A., 1997, Umowa ubezpieczenia, [w:] A. Wąsiewicz (red.), Ubezpieczenia w gospodarce rynkowej, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz.
Google Scholar
Więcko-Tułowiecka M., 2014, Ochrona konsumentów w umowach ubezpieczenia, LexisNexis, Warszawa.
Google Scholar
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2003 r., sygn.. akt IV CKN 1858/00.
Google Scholar
Zoll F., 1998, Natura prawna wzorców umownych, „PiP”, nr 5.
Google Scholar
XXIV Ranking Banków, 2019, „Bank”, nr 6.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.