„Wakacje kredytowe” – analiza potencjalnych skutków regulacji dla kluczowych interesariuszy
DOI:
https://doi.org/10.18778/2391-6478.2.34.03Słowa kluczowe:
„wakacje kredytowe”, pomoc dla kredytobiorców, banki, interesariusze banków, system bankowy, skutki regulacji, ekonomiczna analiza prawaAbstrakt
Cel artykułu/hipoteza: Celem artykułu jest identyfikacja i ocena potencjalnych skutków nowej regulacji: "wakacji kredytowych", uchwalonych przez polski sejm w czerwcu 2022 r., z punktu widzenia kluczowych interesariuszy: aktualnych złotowych kredytobiorców hipotecznych, pozostałych klientów (i potencjalnych klientów) banków, banki, ich właścicieli, instytucje sieci bezpieczeństwa finansowego oraz całą gospodarkę i pośrednio społeczeństwo. Artykuł dowodzi tezy, że analizowane przepisy nie spełniają warunków dobrej regulacji, a w szczególności naruszona jest zasada efektywności i sprawiedliwości norm.
Metodyka: W artykule zastosowano podejście pozytywnej ekonomicznej analizy prawa, wykorzystując metodę dedukcyjną.
Wyniki/Rezultaty badania: Przeprowadzona analiza regulacji wprowadzających „wakacje kredytowe” w Polsce w latach 2022-2023 prowadzi do wniosku, że w krótkim okresie jedynymi beneficjentami nowych przepisów będzie część kredytobiorców (osoby z aktywnymi umowami złotowych kredytów hipotecznych) oraz regulatorzy. Negatywne konsekwencje analizowanych przepisów obciążą pozostałych klientów, same banki i ich właścicieli oraz gospodarkę. Pewne negatywne konsekwencje mogą dotknąć kredytobiorców w dłuższym terminie. Pośrednim długofalowym efektem przepisów zwiększających ochronę wybranej grupy klientów może być zaburzenie rozwoju świadomości finansowej społeczeństwa, co utrudni samodzielne, odpowiedzialne zarządzanie finansami osobistymi, ale – co istotniejsze - także zwiększenie oczekiwań na rozszerzenie tej ochrony, zakłócającej procesy wolnorynkowe. Przeprowadzona analiza doprowadziła do wniosku, że regulacja nie spełnia postulatu sprawiedliwej i efektywnej, jej łączne konsekwencje mogą być niebezpieczne nie tylko dla banków i ich właścicieli, ale także dla klientów, a łącznie - dla całej polskiej gospodarki.
Pobrania
Bibliografia
Amron-SARFiN, 2021, Ogólnopolski raport o kredytach mieszkaniowych i cenach transakcyjnych nieruchomości, 4/2001.
Google Scholar
Amron-SARFiN, 2022, Ogólnopolski raport o kredytach mieszkaniowych i cenach transakcyjnych nieruchomości, 1/2022.
Google Scholar
Citi Handlowy, 2022, CitiWeekly, 16.05.2022, www.citibank.pl/poland/homepage/polish/files2/weekly220516.pdf
Google Scholar
Czechowska D., Stawska J., Witczak R., 2021, Bezpieczeńswo i stabilność systemu finansowego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź
Google Scholar
EBA, 2022, Risk Dashboard. Data as of Q4 2022.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1016/j.fopow.2022.02.017
EBI, 2022, CESEE Bank Lending Survey – Spring 2022.
Google Scholar
Freixas X., Rochet J.-Ch., 2007, Mikroekonomia bankowa, CeDeWu, Warszawa.
Google Scholar
Gaganis C., Galariotis E., Pasiouras F., Staikouras C., 2020, Bank profit efficiency and financial consumer protection policies, “Journal of Business Research”, vol. 118.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2020.06.033
Klapper L., Zaidi R., 2005, A Survey of Government Regulation and Intervention in Financial Markets, Prepared for the World Development Report 2005: Improving the Investment Climate for Growth and Poverty Reduction, Report No. 31439, World Bank.
Google Scholar
KNF, 2014, Zasady ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych.
Google Scholar
Long M., Vittas D., 1991, Financial regulation. Changing the rules of the game, World Bank Policy Research Working Paper WPS0803.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1596/0-8213-2123-4
Marcinkowska M., 2013, Regulation and self-regulation in banking: in search of optimum, “Bank i Kredyt”, vol. 44(2).
Google Scholar
Marcinkowska M., 2020, Kapitał relacyjny banków a kryzys pandemiczny. Działania polskich banków względem interesariuszy w obliczu Covid-19, Wydawnictwo SIZ, Łódź.
Google Scholar
Marcinkowska M., Wdowiński P. (red.), 2016, Wpływ regulacji kapitałowych i płynnościowych sektora bankowego na wzrost gospodarczy Polski, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź
Google Scholar
Matthews K., Thompson J., 2007, Ekonomika bankowości, PWE, Warszawa.
Google Scholar
Minds&Roses, 2022, Społeczna ocena wakacji kredytowych, https://zbp.pl/getmedia/3a795a82-b6b7-4624-952c-dda3c7ec8af5/Wakacje-kredytowe_M-R
Google Scholar
NBP 2022a, Raport o stabilności systemu finansowego, Czerwiec 2022, https://www.nbp.pl/systemfinansowy/rsf062022.pdf?v=2
Google Scholar
NBP 2022b, Sytuacja na rynku kredytowym – wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych, II kwartał 2022, https://www.nbp.pl/systemfinansowy/rynek_kredytowy_2022_2.pdf
Google Scholar
Santos J.A.C., 2001, Bank Capital Regulation in Contemporary Banking Theory, “Financial Markets, Institutions & Instruments”, vol. 10(2).
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1111/1468-0416.00042
Szczepańska O., 2008, Stabilność finansowa jako cel banku centralnego. Studium teoretyczno-poznawcze, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa
Google Scholar
Szpringer W., 2001, Bezpieczeństwo systemu bankowego. Konkurencja czy współpraca?, Twigger, Warszawa.
Google Scholar
Ustawa z dnia 10.06.2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji, tj. Dz. U. 2022, poz. 793, ze zm.
Google Scholar
Ustawa z dnia 23.03.2017 r. o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami, tj. Dz. U. 2020, poz. 1027, ze zm.
Google Scholar
Ustawa z dnia 09.10.2015 r. o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej, tj. Dz.U. 2022 poz. 298
Google Scholar
ZBP, 2022, Monitor bankowy. Maj 2022.
Google Scholar
Zieliński M., 2022, Zapłacą banki, czyli kto, 9.05.2022, www.rp.pl/opinie-ekonomiczne/art36258251-marcin-zielinski-zaplaca-banki-czyli-kto
Google Scholar
[www1] http://orka.sejm.gov.pl/proc9.nsf/ustawy/2269_u.htm [dostęp 20.06.2022].
Google Scholar
[www2] https://biznes.pap.pl/pl/news/pap/info/3293774,koszt-wakacji-kredytowych-to-ok--20-mld-zl--calosc-prawdopodobnie-do-rozpoznania-przez-banki-w-%E2%80%9922-%E2%80%93-knf [dostęp 2.06.2022].
Google Scholar
[www3] https://biznes.pap.pl/pl/news/pap/info/3297693,wakacje-kredytowe-to-istotne-obciazenie-dla-bankow--majace-wplyw-na-przyszle-mozliwosci-ich-rozwoju%E2%80%93-jastrzebski--knf [dostęp 8.06.2022].
Google Scholar
[www4] https://businessinsider.com.pl/finanse/wakacje-kredytowe-powinny-byc-dla-najbardziej-potrzebujacych-wiceszef-knf-tlumaczy/jlbnlkv [dostęp 8.06.2022].
Google Scholar
[www5] https://finanse.gazetaprawna.pl/artykuly/8465362,pawel-borys-dotacje-z-ue-rynek-kapitalowy-dostep-do-finansowania.html [dostęp 21.06.2022].
Google Scholar
[www6] https://heritagere.pl/analizy/przez-rzadowy-pakiet-o-kredyt-moze-byc-trudniej/158 [dostęp 21.06.2022].
Google Scholar
[www7] https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12346354/12785249/12785251/dokument554689.pdf [dostęp 15.06.2022].
Google Scholar
[www8] https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12346354/12785255/12785257/dokument554698.pdf
Google Scholar
[dostęp 15.06.2022].
Google Scholar
[www9] https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12346354/12785255/12785258/dokument560755.pdf [dostęp 15.06.2022].
Google Scholar
[www10] https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12346354/12785261/12785264/dokument560751.pdf [dostęp 15.06.2022].
Google Scholar
[www11] https://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/0/E28E3FB5B4FE2331C1258845005E0A2A/%24File/2269.pdf [dostęp 2.06.2022].
Google Scholar
[www12] https://sdw.ecb.europa.eu [dostęp 19.06.2022].
Google Scholar
[www13] https://stat.gov.pl/wykres/1.html [dostęp 19.06.2022].
Google Scholar
[www14] https://tvn24.pl/biznes/pieniadze/wakacje-kredytowe-coraz-blizej-czy-beda-mialy-negatywny-wplyw-na-zdolnosc-kredytowa-biuro-informacji-kredytowej-wyjasnia-5754345 [dostęp 18.06.2022].
Google Scholar
[www15] https://tvn24.pl/biznes/pieniadze/wakacje-kredytowe-kredyty-hipoteczne-przez-rzadowy-pakiet-o-kredyt-moze-byc-trudniej-hre-investments-5758756 [dostęp 22.06.2022].
Google Scholar
[www16] https://zbp.pl/getmedia/4c72f170-1b72-4b46-bdf1-75391cb7eb63/Informacja-prasowa-komentarz-do-projektu-ustwy [dostęp 10.06.2022].
Google Scholar
[www17] www.efcongress.com/zrk/debata-zrk-potrzeby-kapitalowe-i-atrakcyjnosc-inwestycyjna-bankow/ [dostęp 23.06.2022].
Google Scholar
[www18] www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/2022_04_Dane_statystyczne_PL_78603.xlsx [dostęp 15.06.2022].
Google Scholar
[www19] www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/2022_04_Sektor_bankowy_PL_78604.pdf [dostęp 15.06.2022].
Google Scholar
[www20] www.nbp.pl/home.aspx?f=/dzienne/stopy_archiwum.htm [dostęp 19.06.2022].
Google Scholar
[www21] www.pb.pl/zbp-koszt-hipotecznych-wakacji-kredytowych-moze-siegnac-279-mld-zl-1151625 [dostęp 28.05.2022].
Google Scholar
[www22] www.rp.pl/polityka/art36539721-zawieszenie-rat-dla-wybranych [dostęp 21.06.2022].
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.