https://czasopisma.uni.lodz.pl/fipf/issue/feedFinanse i Prawo Finansowe2024-03-16T04:11:59+01:00Małgorzata Jędraszczykjoffl@uni.lodz.plOpen Journal Systems<div style="text-align: justify;"> <p>Redakcja czasopisma przyjmuje do publikacji artykuły poświęcone szeroko rozumianej tematyce finansów, zwłaszcza dotyczące rynków finansowych a także ich uczestników, instytucji finansowych, i ich klientów, instrumentów i regulacji prawnych. Artykuły uwzględniające różne perspektywy od mikro do makro ekonomicznych, poruszające problematykę lokalną, krajową, międzynarodową oraz o znaczeniu globalnym. Zapraszamy do współpracy Autorów, którym są bliskie nie tylko zagadnienia efektywności finansowej, racjonalności prawa, ale także tych, którzy akcent kładą na społeczny aspekt finansów. Zachęcamy do publikowania zarówno osoby związane ze światem akademickim jak i przedstawicieli praktyki, których interesuje i intryguje świat finansów.</p> </div>https://czasopisma.uni.lodz.pl/fipf/article/view/22649ESG (Environmental, Social, Governnace) w sektorze bankowym. Aspekty regulacyjne i raportowania2024-03-16T04:11:59+01:00Justyna Zabawajustyna.zabawa@ue.wroc.plEwa Łosiewicz-Dniestrzańskaewa.losiewicz-dniestrzanska@ue.wroc.pl<p><strong>Cel artykułu. </strong>Jako cele artykułu wskazano: 1) identyfikację obowiązujących regulacji (w zakresie „hard law” i „soft law”) w obszarze ESG odnoszących się do sektora bankowego w okresie 2015–2023; 2) określenie zakresu implementacji standardu GRI w raportowaniu niefinansowym w sektorze bankowym na przykładzie banków notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie w okresie 2017–2022, ze szczególnym uwzględnieniem banków z indeksu WIG-ESG.</p> <p><strong>Metodyka. </strong>Wśród zastosowanych metod badawczych można wymienić m.in.: krytyczną analizę literatury przedmiotu, analizę aktów prawnych i regulacji, analizę raportów niefinansowych badanych banków.</p> <p><strong>Wyniki/Rezultaty. </strong>W przeprowadzonym badaniu przeanalizowano zagadnienia związane np. ze stosowanymi standardami przy raportowaniu niefinansowym, uczestnictwa w WIG-ESG Index, integracji danych finansowych z niefinansowymi, jak również ewaluacji nazw raportów. Potwierdzono, że Standard GRI (Global Reporting Initiative) jest obecnie dominującym standardem raportowania informacji niefinansowych w sektorze bankowym. Dodatkowo coraz więcej banków dokonuje integracji danych niefinansowych z finansowymi. Dziewięć z dziesięciu banków zostało uwzględnionych w składzie indeksu WIG-ESG Index.</p>2023-12-31T00:00:00+01:00Prawa autorskie (c) 2023 https://czasopisma.uni.lodz.pl/fipf/article/view/22652Wpływ przedsiębiorstw FinTech na poziom konkurencji w sektorze finansowym. Wzrost czy osłabienie konkurencji?2024-03-16T01:55:48+01:00Małgorzata Pawłowskampawlo1@sgh.waw.pl<p><strong>Cel artykułu. </strong>Celem niniejszego artykułu jest zbadanie wpływu technologii cyfrowych w tym przedsiębiorstw FinTech na konkurencję w sektorze bankowym UE.</p> <p><strong>Metoda badawcza. </strong>Niniejsza praca składa się z analizy jakościowej i ilościowej z wykorzystaniem modeli regresji panelowej. W części teoretycznej, na podstawie dostępnej literatury przedmiotu, wykazano ważną rolę przedsiębiorstw FinTech w kształtowaniu poziomu konkurencji w sektorze finansowym, na całym świecie, w tym w UE. W analizie uwzględniono wpływ przedsiębiorstw FinTech m.in. na bariery wejścia oraz dyskryminację cenową. W części teoretycznej uwzględniono również przedsiębiorstwa BigTech. Wreszcie w badaniu ilościowym wykorzystano model SCP. Badanie ilościowe zostało przeprowadzone z wykorzystaniem regresji linowych na danych panelowych dla lat 2010–2020.</p> <p><strong>Wyniki badań. </strong>Pomimo niejednoznacznego wpływu technik cyfrowych na rentowność banków, uzyskane wyniki wskazały, że zwiększający się rozmiar sektora bankowego, nie spowodował wzrostu rentowności z uwagi na innych graczy na rynku. Ponadto, postępująca konsolidacja nie spowodowała spadku konkurencji na rynku bankowym UE, z uwagi na rozwiązania FinTech. Dodatkowo, analiza jakościowa wykazała, że przedsiębiorstwa FinTech zmieniły warunki konkurencji na rynku finansowym.</p>2023-12-31T00:00:00+01:00Prawa autorskie (c) 2023 https://czasopisma.uni.lodz.pl/fipf/article/view/22654Banki systemowo ważne – transfer ryzyka w ramach strefy euro2024-03-16T01:23:23+01:00Jan Koleśnikan.kolesnik@sgh.waw.pl<p><strong>Cel artykułu. </strong>Podstawowym celem artykułu jest ocena kierunków i skali transferu ryzyka w ramach strefy euro za pośrednictwem banków systemowo ważnych. W artykule dokonano także krytycznej analizy oraz praktycznego zastosowania nadzorczych i złożonych miar identyfikacji banków systemowo ważnych.</p> <p><strong>Metoda badawcza. </strong>Wpływ transferu ryzyka systemowego za pośrednictwem banków systemowo ważnych dla krajów macierzystych i goszczących zbadano za pomocą nadzorczej miary udziału pojedynczego banku w krajowym ryzyku systemowym. Dodatkowo wykorzystano także model SRISK.</p> <p><strong>Wyniki badań. </strong>Przeprowadzone badania wykazały, że transfer ryzyka potencjalnie ma charakter jednokierunkowy, tzn. z krajów tzw. starej unii do krajów w ramach tej grupy lub do krajów tzw. nowej unii. Zidentyfikowane zostały przy tym trzy banki systemowo ważne, które są większym zagrożeniem dla krajowego systemu bankowego, niż ich podmioty dominujące w swoich krajach. Dodatkowo wykazano, iż w przypadku trzech krajów łączny wkład do ryzyka lokalnych banków systemowo ważnych, będących podmiotami zależnymi banków systemowo ważnych z innych krajów strefy euro przekracza 25%.</p>2023-12-31T00:00:00+01:00Prawa autorskie (c) 2023 https://czasopisma.uni.lodz.pl/fipf/article/view/22655Ufinansowienie ziemi rolnej – współczesne przejawy finansjalizacji czy powrót do korzeni ludzkości?2024-03-15T17:03:51+01:00Justyna Franc-Dąbrowskajustyna_franc_dabrowska@sggw.edu.pl<p><strong>Cel artykułu/hipoteza. </strong>Celem badań jest (1) weryfikacja poglądu, że wykup ziemi – w szczególności ziemi rolnej – można zaliczyć do zjawiska ufinansowienia gospodarki; (2) rozszerzenie definicji finansjalizacji wskazując, że dominacja finansów przenosi się z rynków i instytucji finansowych na rynek ziemi.</p> <p><strong>Metodyka. </strong>Badanie oparto na modelu hipotetyczno-dedukcyjnym. Zastosowano metody dedukcji oraz metody formułowania i sprawdzania twierdzeń. Zostały one przeprowadzone w formie rozważań nad nauką finansów w skali makro, mezo i mikro.</p> <p><strong>Wyniki/Rezultaty badania. </strong>Liczba, zakres i skala szoków z jakimi ludzkość ma do czynienia w ostatnich dwóch dekadach nie ma żadnego punktu odniesienia. Począwszy od krachu na amerykańskim rynku nieruchomości, poprzez ogólnoświatowy kryzys gospodarczy, klimatyczny, pandemię, a na licznych konfliktach zbrojnych kończąc. Każde z tych zjawisk wielokrotnie występowało w dziejach ludzkości, nigdy jednak wspólnie w tak krótkiej przestrzeni czasu. Wielość odkryć powodujących coraz szybszy przepływ informacji (w tym szczególnie finansowej) zaczyna utrudniać ich odbiór i interpretację, wywołując tym samym chaos i poczucie zagubienia inwestora (zarówno tego o zasobnym, jak i skromnym portfelu kapitału). Z tego też powodu część inwestorów odchodzi od inwestycji w akcje i tego sposobu pomnażania majątku do zaangażowania kapitałów w transakcje długoterminowe i obarczone mniejszym ryzykiem, jak ziemia rolna. Ziemia ma te swoiste cechy, jak nieprzemieszczalność, niepomnażalność i niezniszczalność (ostatnia cecha jest dyskusyjna, a dotyczy prawidłowego użytkowania ziemi rolnej) i jawi się tym samym jako inwestycja odporna na zjawiska inflacyjne oraz kryzysowe o krótkim i średnim terminie trwania.</p> <p><strong>Wkład badawczy. </strong>Dotychczasowe definiowanie finansjalizacji jest zbyt wąskie. Wraz ze wzrostem skali i tempa powstawania instrumentów finansowych, coraz szybszego przepływu informacji finansowej oraz wzrostu rozległości merytorycznej i skomplikowania przepisów regulujących transakcje finansowe, ufinansowienie gospodarki należy poszerzyć o zaangażowanie kapitału w ziemię – w szczególności, chociaż nie tylko – rolną.</p> <p><strong>Ograniczenia. </strong>Badania zostały przeprowadzone na ograniczonej liczbie pozycji literatury i wymagają dalszego pogłębiania. Dotyczą one głównie rynków Unii Europejskiej, Ameryki Północnej i częściowo Australii. Nie pozwalają tym samym na uogólnienie zaproponowanego podejścia do finansjalizacji. Przewiduje się, że podobne zależności występują w szybko rozwijających się krajach, pomnażających bogactwo swoje i swoich obywateli. Pogląd ten wymaga jednak weryfikacji.</p>2023-12-31T00:00:00+01:00Prawa autorskie (c) 2023 https://czasopisma.uni.lodz.pl/fipf/article/view/22658Analiza sytuacji grup banków spółdzielczych w Polsce w zmiennym otoczeniu makroekonomicznym2024-03-15T23:57:15+01:00Mateusz Folwarskimateusz.folwarski@uek.krakow.pl<p><strong>Cel artykułu/hipoteza. </strong>Banki spółdzielcze w Polsce stoją przed licznymi wyzwaniami – zarówno związanymi z aktualnymi problemami całego sektora bankowego, jak i kwestią koncentracji systemu spółdzielczego. Aktualne wyzwania sektora bankowego w Polsce – zwłaszcza systemowe, jak również niestabilne otoczenie makroekonomiczne utrudniają bankom spółdzielczym konkurowanie z sektorem bankowości komercyjnej oraz sektorem FinTech i BigTech. Dodatkowo postępujące procesy digitalizacji rynku bankowego stanowią wyzwanie dla banków spółdzielczych w zakresie kierunku ich dalszego rozwoju – uwspólniania usług i koncentracji banków, czy też utrzymania aktualnej struktury banków spółdzielczych w Polsce.</p> <p>Głównym celem badań była analiza poszczególnych grup banków spółdzielczych w Polsce w latach 2020–2023 w zakresie dostosowania się do zmiennego otoczenia makroekonomicznego, które w ostatnim okresie było szczególnie trudne w zakresie planowania i realizacji celów strategicznych.</p> <p><strong>Metodyka. </strong>W badaniu poddano analizie ponad 300 banków spółdzielczych należących do grupy BPS, które podzielono na pięć grup uwzględniając kryterium sumy bilansowej (banki powyżej 1 mld PLN, 500–1 mln PLN, 200–500 mln PLN, 100–200 mln PLN oraz banki o sumie bilansowej poniżej 100 mln PLN). Grupy banków spółdzielczych analizowano na podstawie kryteriów oceny punktowej w zakresie wskaźników: adekwatności kapitałowej, jakości aktywów, efektywności, płynności – w okresach kwartalnych.</p> <p><strong>Wyniki/Rezultaty badania</strong>. W przeprowadzonym badaniu wykazano, że grupa małych banków spółdzielczych zdecydowanie lepiej radziła sobie w niestabilnym otoczeniu makroekonomicznym – zwłaszcza w czasie pandemii COVID-19. Pomimo tego, w niestabilnym otoczeniu makroekonomicznym zwłaszcza w otoczeniu stosunkowo niskich stóp procentowych (w latach 2020–2021), nasiliła się dyskusja dotycząca procesów koncentracji, jak i uwspólniania usług bankowych w sektorze spółdzielczym. W ciągle niestabilnym otoczeniu makroekonomicznym, ale w otoczeniu stosunkowo wysokich stóp procentowych (w latach 2022–2023), banki spółdzielcze należące do dużych, średnich i mniejszych grup bankowych istotnie poprawiły wskaźniki adekwatności kapitałowej, jakości aktywów, efektywności, płynności – wskazując niejednokrotnie na dużo efektywniejsze zarządzanie mniejszą instytucją, aniżeli duże banki spółdzielcze – bardzo często wynikające z lokalnego charakteru prowadzonej działalności. Dlatego też, istotnym aspektem funkcjonowania sektora spółdzielczego w Polsce mogą być kwestie uwspólniania usług i produktów finansowych, nie zaś procesy konsolidacji sektora. W literaturze przedmiotu, sektor spółdzielczy wykazuje chęć uwspólniania zwłaszcza sprawozdawczości bankowej, działań marketingowych oraz wdrażania nowych rozwiązań technologicznych. Istotnym wyzwaniem dla sektora spółdzielczego może być reakcja małych banków spółdzielczych na spadek stóp procentowych.</p>2023-12-31T00:00:00+01:00Prawa autorskie (c) 2023 https://czasopisma.uni.lodz.pl/fipf/article/view/22659Nowe ujęcie zjawiska underpricingu w Polsce2024-03-15T23:43:23+01:00Dorota Podedworna-Tarnowskadpoded@sgh.waw.pl<p><strong>Cel artykułu/hipoteza. </strong>Celem artykułu jest identyfikacja i ocena niedowartościowania pierwszej oferty publicznej w Polsce na rynku regulowanym i alternatywnym z uwzględnieniem podziału całkowitego niedowartościowania na niedowartościowanie pierwotne i niedowartościowanie wtórne. W badaniu uwzględniono również różne rodzaje IPO (zimne, neutralne, gorące). Takie podejście do obliczania underpricingu w oparciu o dane pochodzące zarówno z rynku regulowanego Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, jak i rynku alternatywnego – NewConnect, jest pionierskie na polskim rynku.</p> <p><strong>Metodyka. </strong>Analizą statystyczną objęto 271 spółek debiutujących na rynku regulowanym Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie w latach 2005–2022 oraz 585 spółek debiutujących na rynku alternatywnym NewConnect w latach 2007–2022. Dokonano podziału łącznego niedowartościowania na niedowartościowanie pierwotne i niedowartościowanie wtórne. Podzielono IPO na oferty zimne, gorące i neutralne według poziomu wtórnego niedowartościowania. Istotność poziomu stóp zwrotu na rynku regulowanym i alternatywnym oraz różnic między nimi oceniono na podstawie testów T-studenta. Korelacje oszacowano za pomocą wskaźnika Pearsona.</p> <p><strong>Wyniki/Rezultaty badania. </strong>Wyniki analizy pokazują, że w Polsce niedowartościowanie w IPO występujące na runku pierwotnym jest istotnie dodatnie, stanowiąc wynagrodzenie subskrybentów za uczestnictwo w pierwszej ofercie publicznej. Ponadto, jest ono wyższe dla debiutów na rynku alternatywnym niż rynku regulowanym. Natomiast stopy zwrotu wyliczane z cen otwarcia i cen zamknięcia w pierwszym dniu notowań są ujemne na obydwu rynkach, przy czym na rynku NewConnect są one niższe. Zarówno na rynku regulowanym, jak i alternatywnym średnie pierwotne niedowartościowanie dla zimnych IPO jest wyższe, niż dla gorących IPO. Średnie niedowartościowanie wtórne jest ujemne dla zimnych IPO i dodatnie dla gorących IPO zarówno na rynku regulowanym, jak i NewConnect. Co więcej, istnieje znacząca dodatnia korelacja pomiędzy pierwotnym i całkowitym niedowartościowaniem niezależnie od gorącego charakteru IPO, a dodatnia znacząca korelacja pomiędzy pierwotnym i wtórnym niedowartościowaniem występuje tylko w przypadku gorących ofert, podczas, gdy w przypadku zimnych ofert jest ona ujemna.</p>2023-12-31T00:00:00+01:00Prawa autorskie (c) 2023 https://czasopisma.uni.lodz.pl/fipf/article/view/22660Obligacje typu senior non-preferred jako instrument spełnienia wymogu MREL2024-03-15T23:05:39+01:00Magdalena Kozińskamagdalena.kozinska@sgh.waw.pl<p><strong>Cel artykułu/hipoteza.</strong> Celem artykułu jest przedstawienie wyników pierwszej oceny rozwoju rynku obligacji niepreferowanych (SNP) w Polsce. Obligacje SNP zostały wprowadzone, aby ułatwić osiągnięcie przez banki MREL, którego celem jest budowanie zdolności banków do absorpcji strat i dokapitalizowania. Jednocześnie są kolejnym źródłem finansowania banków. Rozwój rynku obligacji SNP został zapoczątkowany stosunkowo niedawno wraz z pełnym utworzeniem systemów przymusowej restrukturyzacji i wprowadzeniem wymogu MREL dla banków. Choć pierwsze niewiążące decyzje o nałożeniu wymogu MREL wydano już w 2016 r., to już w 2017 r. formalnie wprowadzono koncepcję SNP. W 2019 r. przyjęto nowelizację zasad ustalania wymogu MREL, która została wdrożona do polskiego prawa w 2021 r. i 2022 r. wprowadzono nowelizację przepisów o obligacjach, umożliwiającą emisję obligacji SNP zaliczanych do MREL. Od tego czasu (2022 r.) istnieją pełne ramy prawne umożliwiające ustalanie i utrzymywanie wymogu MREL, a co za tym idzie pełne warunki rozwoju tego rynku w Polsce. Uzasadnione jest zatem stwierdzenie, że jest to rynek stosunkowo młody. Co więcej, jest on niedostatecznie zbadany przez naukowców. Uzasadnia to ocenę potencjalnej skali tego rynku, realizacji celu, dla którego został stworzony, a także przesłanek i barier jego rozwoju.</p> <p><strong>Metodyka.</strong> Zastosowanymi metodami badawczymi była analiza ilościowa (obliczenie potencjalnego niedoboru wymogu MREL i potrzeb w zakresie emisji papierów wartościowych na podstawie danych sprawozdawczych) oraz analiza jakościowa (pod kątem oceny wyzwań).</p> <p><strong>Wyniki/Rezultaty badania.</strong> Główną determinantą jego potencjału jest wielkość niedoboru MREL, która jest uzależniona od sytuacji finansowej banków, a częściowo od strategii organów przymusowej restrukturyzacji (odpowiedzialnych za ustalenie poziomu tego wymogu). Główne wyzwania stojące przed polskim rynkiem obligacji SNP związane są z perspektywami dalszego rozwoju sektora bankowego i jego otoczenia (biznesowego i strategicznego). Niemniej jednak wydaje się, że potencjał rynku obligacji SNP w Polsce jest niedoceniany. Artykuł wzbogaca ogólną wiedzę na temat źródeł finansowania banków.</p>2023-12-31T00:00:00+01:00Prawa autorskie (c) 2023 https://czasopisma.uni.lodz.pl/fipf/article/view/22662Dwie dekady nadużyć na rynku w Polsce. Manipulacje instrumentami finansowymi oraz ujawnianie i wykorzystywanie informacji poufnych w latach 2002–20222024-03-15T20:11:10+01:00Czesław Bartłomiej Martyszcmarty@sgh.waw.plJoanna Skrodzkaasia.skrodzka@gmail.com<p><strong>Cel artykułu. </strong>Celem artykułu jest przedstawienie kluczowych wniosków z analizy orzecznictwa, w tym definicji oraz najczęstszych <em>modus operandi </em>sprawców oraz charakterystycznych cech przestępstw manipulacji, wykorzystywania oraz ujawniania informacji poufnych. Przestęstwa te (klasyfikowane zgodnie z Rozporządzeniem MAR jako nadużycia na rynku) są szczególnie szkodliwe dla polskiego rynku kapitałowego, ponieważ naruszają zaufanie inwestorów do rynku i niszczą jego efektywność.</p> <p><strong>Metodyka. </strong>Autorzy, bazując na literaturze, raportach organu nadzoru nad polskim rynkiem kapitałowym (KPWiG / KNF) oraz wyrokach sądowych, stworzyli pierwsze w polskiej literaturze kompleksowe opracowanie orzecznictwa dla nadużyć na rynku.</p> <p><strong>Wyniki badania. </strong>Czas trwania procesu prokuratorsko-sądowego dla wykorzystywania lub ujawniania informacji poufnych trwał 6,5, a w przypadku manipulacji, aż 7,8 razy dłużej od przeciętnego procesu karnego. W przypadku wykorzystywania i ujawniania informacji poufnych skuteczność orzekania była zdecydowanie niższa (7% zawiadomień do prokuratury zakończyło się wyrokami skazującymi), niż w przypadku manipulacji (46%). Statystyki te wynikają głównie ze skomplikowanej materii nadużyć na rynku. Typowym <em>modus operandi </em>manipulacji był sztuczny jednoosobowy handel „sam ze sobą” lub ściśle powiązana ze sobą aktywność kilku osób (<em>wash trade</em>). Sprawcami nadużyć były przeważnie osoby o dużej wiedzy o funkcjonowaniu giełdy, które w toku postępowania próbowały zasłaniać się niewiedzą czy spekulacją, jednak często uczestnicy rynku nie byli świadomi bezprawności podejmowanych działań.</p>2023-12-31T00:00:00+01:00Prawa autorskie (c) 2023 https://czasopisma.uni.lodz.pl/fipf/article/view/22665Fuzje i przejęcia w czasie pandemii Covid-19 w Polsce2024-03-15T21:34:24+01:00Rafał Tuzimekrtuzim@sgh.waw.pl<p><strong>Cel artykułu. </strong>Celem opracowania jest ocena wpływu pandemii COVID-19 na aktywność polskich przedsiębiorstw w zakresie dokonywania transakcji fuzji i przejęć, zarówno występujących po stronie kupującej, jak i poszukujących inwestora.</p> <p><strong>Metodyka. </strong>Badanie zostało przeprowadzone w formie ankietowej na próbie 111 przedsiębiorstw działających w sektorze przemysłowym, a jego wyniki zestawiono z liczbą transakcji zawartych w okresie 2017–2022.</p> <p><strong>Wyniki/Rezultaty badania. </strong>Wpływ pandemii COVID-19 był odczuwalny dla większości ankietowanych podmiotów, jednak skala oddziaływania była istotnie różna pomiędzy potencjalnymi nabywcami, a podmiotami sprzedawanymi, które to podmioty deklarowały większy negatywny wpływ pandemii na działalność. Intencja do sprzedaży przedsiębiorstwa była motywowana skutkami wybuchu pandemii COVID-19 tylko w 22% przypadków. Spółki prowadzące aktywną politykę akwizycyjną w większości przypadków oceniały swoją sytuację finansową jako stabilną, podczas, gdy problemy finansowe przedsiębiorstwa były wymieniane jako jeden z motywów rozważanej sprzedaży w około 20% przypadków. Warto zwrócić uwagę, iż w przypadku wielu przedsiębiorstw wybuch pandemii nie spowodował zmiany we wcześniej przyjętej strategii, którą utrzymało 54% spółek planujących akwizycje i 35% spółek poszukujących inwestora. Wybuch pandemii spowodował, iż znaczna część podmiotów rozważających zakup przedsiębiorstwa oczekiwała spadku wycen oraz pojawienia się okazji inwestycyjnych. Zjawisko to nie było obserwowane wśród sprzedających, co mogło świadczyć o okresowym wystąpieniu różnicy w oczekiwaniach cenowych między stronami transakcji. Analiza liczby transakcji <em>ex post </em>pozwala wysnuć wniosek, iż ryzyka identyfikowane w początkowej fazie pandemii nie wpłynęły negatywnie na rynek fuzji i przejęć w Polsce, a po początkowym spowolnieniu spowodowanym lockdownem oraz niepewnością gospodarczą, polski rynek M&A powrócił do trendów wzrostowych obserwowanych przed wybuchem pandemii COVID-19.</p>2023-12-31T00:00:00+01:00Prawa autorskie (c) 2023 https://czasopisma.uni.lodz.pl/fipf/article/view/22667Nieprawidłowości w umowach o kredyt konsumencki w Polsce, kontekst ochrony konsumenta na rynku usług finansowych2024-03-15T22:16:39+01:00Iwona Dorota Czechowskaiwona.czechowska@uni.lodz.plDagmara Hajdysdagmara.hajdys@uni.lodz.plMagdalena Ślebockamagdalena.slebocka@uni.lodz.pl<p><strong>Cel artykułu, pytania badawcze. </strong>Celem artykułu jest przedstawienie i ocena funkcjonowania rynku bankowego w Polsce z punktu widzenia bezpieczeństwa usług bankowych związanego z ochroną konsumentów. Realizacja celu ograniczała się do rynku kredytów konsumenckich i nieprawidłowości zidentyfikowanych przez instytucje ochrony konsumentów w czasie pandemii Covid-19.</p> <p>W artykule postawiono pytania badawcze: Jakie działania podjął rząd i sektor bankowy, aby chronić konsumentów przed skutkami pandemii Covid-19? Jakie instytucje wchodzą w skład systemu ochrony konsumentów na rynku usług bankowych? Jakie nieprawidłowości zgłosili kredytobiorcy w sektorze bankowym?</p> <p><strong>Metodyka. </strong>Badania dotyczyły przeglądu literatury oraz regulacji wprowadzonych w związku z pandemią Covid-19, a także danych o orzeczeniach wydanych przez Rzecznika Bankowego i Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w związku z niedoskonałościami rynku bankowego wobec konsumentów.</p> <p><strong>Rezultaty badania. </strong>Stwierdzono, że „wakacje kredytowe” były sposobem na zabezpieczenie sytuacji finansowej konsumentów/kredytobiorców w czasie pandemii Covid-19, kiedy stracili oni pracę lub źródło dochodu. Klienci zgłaszali nieprawidłowości do: Rzecznika Finansowego, Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Arbitra Bankowego. Duża liczba ofert kredytowych, ich wysoki poziom skomplikowania i niski wpływ na umowę kredytową powodowały, że konsument był narażony na nieuczciwe i nieetyczne praktyki kredytodawców. Nieprawidłowości występowały zarówno na etapie przedkontraktowym, jak i w trakcie trwania umowy kredytowej oraz po jej zakończeniu.</p>2023-12-31T00:00:00+01:00Prawa autorskie (c) 2023