Determinanty recesji na rynku pożyczek pozabankowych w Polsce

Krzysztof Waliszewski

doi:10.18778/2391-6478.1.25.07

Autor

Krzysztof Waliszewski Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu https://orcid.org/0000-0003-4239-5875

DOI:

https://doi.org/10.18778/2391-6478.1.25.07

Słowa kluczowe:

pożyczki pozabankowe, kredyt konsumencki, rynek consumer finance, przepisy antylichwiarskie

Abstrakt

Zaostrzenie regulacji w zakresie detalicznej działalności kredytowej banków (rekomendacja T KNF) doprowadziła do dynamicznego wzrostu sektora pożyczek pozabankowych w Polsce. Obok segmentu tradycyjnego (off-line) pożyczek udzielanych w domu i w punktach stacjonarnych – własnych i partnerskich, np. poprzez pośredników finansowych w związku z rozwojem nowoczesnych technologii w finansach konsumenckich (fin-tech), powstał i dynamicznie rozwinął się segment pożyczek udzielanych zdalnie (on-line, digital lending, Lendtech). W okresie dynamicznego wzrostu pozabankowego sektora pożyczkowego w życie weszło szereg regulacji o charakterze ostrożnościowym i w zakresie ochrony konsumenta–pożyczkobiorcy, a największe instytucje pożyczkowe od lutego 2016 r. zostały objęte tzw. podatkiem bankowym. Jednak statystyki rynku pożyczkowego za 2019 r. wskazują, że z miesiąca na miesiąc dynamika sprzedaży pożyczek pozabankowych spadała, aby w końcu roku osiągnąć ujemne wartości (ok. –3%), oznaczające w praktyce stan recesji tego rynku. Celem artykułu jest identyfikacja determinant zaobserwowanej w 2019 r. recesji rynku pożyczek pozabankowych. W artykule wykorzystano literaturę przedmiotu, na którą składają się akty prawne, artykuły naukowe, raporty i dane statystyczne.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Ancyparowicz G., Rutkowska I., 2014, Consumer finance w Polsce, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego: Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia”, nr 67.
Google Scholar

Barczuk K., 2011, Analiza rozwoju rynku consumer finance w Polsce, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 171.
Google Scholar

Bernat M., 2018, Analiza regulacji prawnych dotyczących sektora parabankowego – firm pożyczkowych, [w:] I. Jakubowska-Branicka (red.), Rynek firm pożyczkowych w Polsce. Teoria i praktyka, PWE, Warszawa.
Google Scholar

Czechowska I.D., 2015, Niebankowe firmy pożyczkowe jako element shadow banking, „Przedsiębiorczość i Zarządzanie”, t. 16, z. 8, cz. 3. Domańska-Szaruga B., 2015, Rynek firm pożyczkowych w Polsce i propozycje jego uregulowania, [w:] J. Ostaszewski (red.), O nowy ład finansowy w Polsce – rekomendacje dla animatorów życia gospodarczego, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
Google Scholar

Domańska-Szaruga B., 2016, Bezpieczeństwo nieprofesjonalnych uczestników rynku pożyczek konsumenckich, [w:] K. Raczkowski, B. Wojciechowska-Filipek (red.), Wymiary zarządzania ryzykiem w obrocie gospodarczym, CeDeWu, Warszawa.
Google Scholar

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/17/UE z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie konsumenckich umów o kredyt związanych z nieruchomościami mieszkalnymi i zmieniająca dyrektywy 2008/48/WE i 2013/36/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 1093/2010. Tekst mający znaczenie dla EOG (Dyrektywa MCD), Dz.U. UE L 60 z 28.2.2014, s. 34–85.
Google Scholar

Gostomski E., Lepczyński B., 2009, Wpływ czynników społeczno-demograficznych na perspektywy rozwoju rynku consumer finance w Polsce, „Transformacja i Rozwój”, nr 115.
Google Scholar

Jaworska M., Michniak-Szladerba J., 2019, Kodeks etyczny jako narzędzie kształtowania zachowań etycznych w pozabankowych podmiotach pożyczkowych, „Zeszyt Naukowy Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości w Krakowie”, nr 52.
Google Scholar

Kurzępa-Dedo K., Gemzik-Salwach A., 2018a, Ustawa antylichwiarska a zmiany na rynku instytucji pożyczkowych – wybrane zagadnienia (część 1), „Humanities and Social Sciences”, t. 23(XXIII), nr 25(2).
Google Scholar

Kurzępa-Dedo K., Gemzik-Salwach A., 2018b, Ustawa antylichwiarska a zmiany na rynku instytucji pożyczkowych – wybrane zagadnienia (część 2), „Humanities and Social Sciences”, t. 23(XXIII), nr 25(3).
Google Scholar

Nieprawidłowości na rynku finansowym a ochrona konsumenta. Raport Doradczego Komitetu Naukowego przy Rzeczniku Finansowym, Warszawa, wrzesień 2019 r., https://rf.gov.pl/pdf/DKN_Raport_nieprawidlowosci_wrzesien2019.pdf
Google Scholar

Opolski K., Gemzik-Salwach A., Dwórznik M., Podleśna M., Wais K., Zapadka P., 2015, Sektor shadow banking w Polsce, CeDeWu, Warszawa.
Google Scholar

Paleczna M., 2018, Problem nieetycznych zachowań na rynku niebankowych kredytów konsumenckich, „Studia Prawno-Ekonomiczne”, t. 109.
Google Scholar

Pindel E., Martysz C., 2019, The background of regulating non-bank loan institutions in Poland, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, Sectio H, vol. 53, no. 2.
Google Scholar

Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania lichwie z dnia 18 lutego 2019 r.
Google Scholar

Rekomendacja T dotycząca dobrych praktyk w zakresie zarządzania ryzykiem detalicznych ekspozycji kredytowych, 2010, Warszawa, luty.
Google Scholar

Rudke M., GetBack psuje rynek firmowych obligacji, 2018, „Parkiet”, 11.05.
Google Scholar

Rutkowska-Tomaszewska E., Paleczna M., 2018, Idea odpowiedzialnego kredytowania na rynku niebankowych kredytów konsumenckich w Polsce, „Internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny”, nr 6(7).
Google Scholar

Rutkowska-Tomaszewska E., 2017, Wynagrodzenie kredytodawcy związane z procesem kredytowania a regulacja prawna obniżenia całkowitego kosztu kredytu konsumenckiego w przypadku jego przedterminowej spłaty jako przejaw ochrony interesów ekonomicznych konsumenta, [w:] Ochrona klienta na rynku usług finansowych w świetle aktualnych problemów i regulacji prawnych, C.H. Beck, Warszawa.
Google Scholar

Rynek firm pożyczkowych. Raport analityczny, 2016, Dom Maklerski NWAI, 22.01, https://www.nwai.pl/uploaded_files/15059825961000_rynek-firm-pozyczkowych-raportnwai.pdf [dostęp: 31.12.2019].
Google Scholar

Sektor pożyczek pozabankowych – dwie strony rynku, 2019, Polski Związek Instytucji Pożyczkowych i Fundacja Rozwoju Rynku Finansowego, Warszawa, luty.
Google Scholar

Solarz M., 2007, Pośrednicy kredytowi i brokerzy usług finansowych na rynku consumer finance w Polsce, „Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu”, nr 1186.
Google Scholar

Stanowisko Prezesa UOKiK ws. interpretacji art. 49 ustawy o kredycie konsumenckim w kontekście wyroku TSUE z dnia 11 września 2019 r. ws. C-383/18 (Lexitor) z dnia 2 marca 2020 r.
Google Scholar

Stanowisko Rzecznika Finansowego i Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawie interpretacji art. 49 ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 16 maja 2016 r.
Google Scholar

Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, Dz.U. 2019, poz. 1083.
Google Scholar

Ustawa z dnia 23 marca 2017 r. o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami, Dz.U. 2017, poz. 819 ze zm.
Google Scholar

Ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym i niektórych innych ustaw, Dz.U. 2015, poz. 1357. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, Dz.U. 2019, poz. 2357 ze zm.
Google Scholar

Wachnicka A., 2019, Redukcja kosztów w razie przedterminowej spłaty kredytu konsumenckiego w świetle orzeczenia TSUE C-383/18, „Internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny”, nr 8. Waliszewski K., 2010, Pośrednictwo kredytowe w Polsce, CeDeWu, Warszawa.
Google Scholar

Waliszewski K., 2016, Rynek pozabankowych pożyczek konsumenckich w Polsce, CeDeWu, Warszawa.
Google Scholar

Waliszewski K., 2017, Charakterystyka klientów instytucji pożyczkowych oraz poziom ich zadłużenia, [w:] A. Gemzik-Salwach (red.), Klienci instytucji pożyczkowych i ich ochrona, CeDeWu, Warszawa.
Google Scholar

Wyrok Trybunału pierwsza izba z dnia 11 września 2019 r. w sprawie C-383/18.
Google Scholar

[www1] www.knf.gov.pl/podmioty/Rejestry_i_Ewidencje/rejestr_instytucji_pozyczkowych [dostęp 15.03.2020].
Google Scholar