Istnieje nowsza wersja tego artykułu opublikowanego 2023-05-31. Przeczytaj wersję najnowszą.

Wykorzystanie metody analizy pola semantycznego do rekonstrukcji pojęcia „rada rodziców”

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-8069.19.2.03

Słowa kluczowe:

pole semantyczne, prawo oświatowe, rada rodziców, system edukacji, szkoła

Abstrakt

Rady rodziców są organami obligatoryjnymi we wszystkich publicznych przedszkolach i szkołach w Polsce. Mimo tego dość często w literaturze wskazuje się, że są one „fasadowym przedstawicielstwem” rodziców i nie mają rzeczywistego wpływu na funkcjonowanie placówek oświaty. Celem artykułu jest zweryfikowanie tego poglądu przez zrekonstruowanie pojęcia „rada rodziców”, występującego w ustawach i rozporządzeniach tworzących polski system edukacji, z wykorzystaniem metody analizy pola semantycznego. Z przeprowadzonej analizy wynika, że rady rodziców są podmiotami uwikłanymi w skomplikowaną sieć powiązań; wprawdzie mają one liczne kompetencje, ale tylko w niewielu przypadkach ich decyzje są wiążące. To z kolei może prowadzić do wniosku, że rady rodziców są w praktyce podmiotami formalnymi.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Grzegorz Całek - Uniwersytet Warszawski

Socjolog, polityk społeczny i prawnik, doktorant w Instytucie Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego. Jest dyrektorem Instytutu Inicjatyw Pozarządowych, w którym kieruje projektami mającymi na celu aktywizację rodziców w szkołach (w szczególności rozwój rad rodziców). Jest prezesem Polskiego Towarzystwa Zespołu Aspergera, w którym prowadzi badania dotyczące sytuacji rodzin dzieci z niepełnosprawnością oraz uczniów z niepełnosprawnością w systemie edukacji.

Bibliografia

Adrjan Beata (2011), Kultura szkoły. W poszukiwaniu nieuchwytnego, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Google Scholar

Arczewska Magdalena (2017), Dobro dziecka jako przedmiot troski społecznej, Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.
Google Scholar

Bauer Joachim (2015), Co z tą szkołą? Siedem perspektyw dla uczniów, nauczycieli i rodziców, Słupsk: Wydawnictwo Dobra Literatura.
Google Scholar

Bokszański Zbigniew, Piotrowski Andrzej, Ziółkowski Marek (1977), Socjologia języka, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”.
Google Scholar

Całek Grzegorz (2018), Rada rodziców po reformie edukacji, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Google Scholar

Całek Grzegorz, Kwapińska Katarzyna (2017), Budżet uczniowski. Nowy sposób aktywizacji uczniów i rad rodziców, Warszawa: Instytut Inicjatyw Pozarządowych.
Google Scholar

Całek Grzegorz, Poraj Anna (2011), Rodzice w szkole, przedszkolu, na osiedlu, Warszawa: Instytut Inicjatyw Pozarządowych.
Google Scholar

Czapiński Janusz (2009), Badania rodziców 2009. Przemoc i inne problemy w polskiej szkole w opinii rodziców. Raport, Warszawa: Grupy Wydawnicze Polskapresse i Media Regionalne, Fundacja Orange, Wydawnictwo Pedagogiczne Operon.
Google Scholar

Druk sejmowy nr 458. Przedstawiony przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo oświatowe, https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/druk.xsp?nr=458 (dostęp: 1.03.2023).
Google Scholar

Dudkiewicz Magdalena (2006), Zastosowanie analizy pola semantycznego i analizy gloss dla zaprezentowania sposobu postrzegania świata społecznego, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. II, nr 1, s. 33–52.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.2.1.03

Dudkiewicz Magdalena (2013), Populiści dobroczynności. Medialne informowanie o pomaganiu, Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
Google Scholar

Dudkiewicz Magdalena (2015), O korzyściach płynących z wiedzy, co myślą ludzie: wykorzystanie metody pola semantycznego w projektach systemowych, [w:] Barbara Fatyga (red.), Praktyki badawcze, Warszawa: Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego, s. 159–176.
Google Scholar

Dzierzgowska Irena, Rękawek Anna (2008), Rada Rodziców – sposoby skutecznego działania w szkole. Niezbędnik Aktywnego Rodzica, Kraków: Wolters Kluwer Polska.
Google Scholar

Famuła-Jurczak Anita (2010), Szkoła miejscem (nie)(do)rozwoju. Studium empiryczne na przykładzie gimnazjum „wirtualnego”, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Google Scholar

Fatyga Barbara (2005), Dzicy z naszej ulicy. Antropologia kultury młodzieżowej, Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar

Fatyga Barbara, Górniak Katarzyna, Zieliński Przemysław (2000), Dwie Europy. Młodzi Niemcy i młodzi Polacy – wzajemne postrzeganie pod koniec wieku, Warszawa: Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej, Instytut Badań nad Podstawami Demokracji.
Google Scholar

Folta Maciej (2019), Badanie pola semantycznego słowa „Niemcy” w „Pionierze. Dzienniku Dolno-Śląskim” w 1945 r., „Studia Socjologiczne”, nr 1(232), https://www.studiasocjologiczne.pl/img_upl/maciej_folta_badanie_pola_semantycznego.pdf (dostęp: 1.03.2023).
Google Scholar

Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej (b.d.), Szkoła Współpracy, https://frdl.org.pl/projekty/szkola-wspolpracy (dostęp: 1.03.2023).
Google Scholar

Gogolin Olimpia, Szymik Eugeniusz (2016), Współpraca rodziców z nauczycielami edukacji wczesnoszkolnej w świetle badań sondażowych, „Studia i Prace Pedagogiczne”, nr 3, s. 87–105.
Google Scholar

Gryszko Eliza (2015), Metody jakościowe w badaniach bohaterów filmowych, [w:] Barbara Fatyga (red.), Praktyki badawcze, Warszawa: Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego, s. 221–234.
Google Scholar

Janke Andrzej W. (2002), Transformacja w stosunkach rodziny i szkoły na przełomie XX i XXI wieku. Perspektywy zmiany społecznej w edukacji, Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej.
Google Scholar

Kłosiński Marek (1994), Semantyczna analiza pojęć „bezrobocie” i „bezrobotny” („bezrobotni”) w wypowiedziach prasowych, „Kultura i Społeczeństwo”, t. 38, nr 3, s. 151–162.
Google Scholar

Kołodziejczyk Joanna, Walczak Bartłomiej, Kasprzak Tomasz (2012), Rodzice – partnerami szkoły? Perspektywa ewaluacyjna, „Polityka Społeczna”, nr 1 (tematyczny), s. 33–36.
Google Scholar

Kordziński Jarosław (2017), Szkoła wspólnych działań, czyli o relacjach i współpracy, Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Google Scholar

Kuzior Patryk (2017), Rada rodziców w świetle reformy systemu oświaty, Warszawa: Wydawnictwo Wiedza i Praktyka.
Google Scholar

Kwatera Anna, Łukasik Joanna M., Kowal Stanisław (2018), Odpowiedzialność. Wspólnotowość. Współpraca w szkole. Nauczyciele i rodzice, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Google Scholar

Nowacki Józef, Tobor Zygmunt (2020), Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Google Scholar

Pacek Jarosław (2016), Pole semantyczne terminu „książka elektroniczna”, „Zagadnienia Informacji Naukowej. Studia Informacyjne”, t. 54, nr 1(107), s. 95–107.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.36702/zin.290

Robin Regine (1980), Badanie pól semantycznych: doświadczenia Ośrodka Leksykologii Politycznej w Saint-Cloud, [w:] Michał Głowiński (red.), Język i społeczeństwo, Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, s. 252–277.
Google Scholar

Śliwerski Bogusław (2013), Diagnoza uspołecznienia publicznego szkolnictwa III RP w gorsecie centralizmu, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Google Scholar

Śliwerski Bogusław (2017), Meblowanie szkolnej demokracji, Kraków: Wolters Kluwer Polska.
Google Scholar

Trutkowski Cezary (2014), Szkoła współpracy. Uczniowie i rodzice kapitałem społecznym nowoczesnej szkoły. Raport zbiorczy z badania jakościowego, Warszawa: Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej, Ministerstwo Edukacji Narodowej.
Google Scholar

Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 1762).
Google Scholar

Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 1915).
Google Scholar

Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 1082).
Google Scholar

Warmińska Katarzyna, Urbaniak Anna (2017), Czym jest Kraków? Analiza pola semantycznego, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie”, nr 3(963), s. 87–102.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2017.0963.0306

Pobrania

Opublikowane

2023-05-31

Wersje

Jak cytować

Całek, G. (2023). Wykorzystanie metody analizy pola semantycznego do rekonstrukcji pojęcia „rada rodziców”. Przegląd Socjologii Jakościowej, 19(2), 50–67. https://doi.org/10.18778/1733-8069.19.2.03

Numer

Dział

Artykuł