Etyka wydawnicza

Przegląd Socjologii Jakościowej ma służyć rozwojowi nauki i wzbogacaniu wiedzy jaką ludzie posiadają na swój temat. Dlatego pismo oraz wszystkie zamieszczone w nim artykuły stanowią dorobek współczesnej socjologii i znak aktywności naukowej ludzi, są dostępne dla każdego i mogą zostać wykorzystane bez specjalnej zgody dla celów naukowych, edukacyjnych, poznawczych i niekomercyjnych. Prosimy jedynie o podawanie źródła z którego zaczerpnięte zostały informacje, co służyć ma propagowaniu naszej idei swobodnego dostępu do wiedzy naukowej i integracji opartej na wspólnym dążeniu do zrozumienia otaczającego nas świata społecznego.

Przegląd Socjologii Jakościowej służy rozwojowi nauki, dlatego wszystkie zamieszczone w nim artykuły są dostępne dla każdego i mogą zostać wykorzystane dla celów naukowych, edukacyjnych, poznawczych i niekomercyjnych z podaniem źródła. Wykorzystywanie ogólnodostępnych zasobów zawartych w "Przeglądzie Socjologii Jakościowej" dla celów komercyjnych lub marketingowych wymaga uzyskania specjalnej zgody od wydawcy. Pobieranie opłat za dostęp do informacji lub artykułów zawartych w naszym piśmie lub jakiekolwiek ograniczanie do niego dostępu jest zabronione.

Przegląd Socjologii Jakościowej jest zobowiązany do spełnienia i przestrzegania standardów etycznych na wszystkich etapach procesu redakcyjnego zawartych w Kodeksie Postępowania i Najlepszych Wskazówkach dla Redaktorów Czasopism opracowanych przez Komisję ds. Etyki Publikacji (COPE). W trosce o zapewnienie najwyższych standardów etycznych w swojej działalności wydawniczej kierujemy się następującymi zasadami.

Obowiązki Redakcji

Redaktor zobowiązany jest do informowania redakcji i rady naukowej o wszelkich etycznych problemach z manuskryptem (brak zgody albo zastrzeżenia komisji etycznej dotyczące ochrony wizerunku, danych osobowych, praw pacjenta czy zwierząt). W takiej sytuacji redakcja zobowiązana jest do tego, aby poprosić autora o dostarczenie odpowiednich zaświadczeń i dokumentów. Gdy odpowiedź jest satysfakcjonująca możliwe jest kontynuowanie procesu wydawniczego, zaś w przypadku jej braku bądź jakichkolwiek zastrzeżeń – powinien zostać wstrzymany, a przypadek – zgłoszony do COPE lub osób odpowiedzialnych za nadzór nad badaniami w odpowiedniej instytucji wydającej na nie zgodę. Po upływnie 3–6 miesięcy i braku wyjaśnienia problemu należy zgłosić sprawę do innych władz (np. rejestru badań medycznych, komisji etycznej, rzecznik dyscyplinarny uczelni, w której autor jest afiliowany).

  1. Redakcja czasopisma Przegląd Socjologii Jakościowej jest odpowiedzialna za zapewnienie skutecznego, uczciwego i terminowego procesu recenzowania manuskryptów przesłanych do publikacji oraz za ustalenie i utrzymanie wysokich standardów jakości technicznej i zawodowej.
  2. Redakcja zwraca się o poradę do współpracujących redaktorów lub innych osób, które są ekspertami w określonej dziedzinie i przesyła manuskrypty przedłożone do publikacji recenzentom wybranym ze względu na ich wiedzę i dobrą ocenę, aby ocenić jakość i rzetelność tekstów.
  3. Redakcja zapewnia autorom tekstów na stronie internetowej czasopisma pełną informację na temat wymogów redakcyjnych, którym podlegają publikowane artykuły oraz opis procesów recenzowania.
  4. Ostateczną decyzję o przyjęciu artykułu do publikacji lub odrzuceniu podejmuje Redakcja Czasopisma. Decyzja ta opiera się na znaczeniu, oryginalności i przejrzystości artykułu, ważności badania i jego znaczeniu dla profilu Czasopisma.
  5. W przypadku zaistnienia uzasadnionych podejrzeń dotyczących nieetycznych zachowań autorów w postaci naruszania praw autorskich, plagiatu, fałszowania wyników badań lub innych, Redakcja jest zobowiązana do powiadomienia o tym zdarzeniu stosownych instytucji naukowych lub innych odpowiednich organów w celu przeprowadzenia odpowiednich czynności. Redakcja powinna publikować poprawki, wyjaśnienia i przeprosiny oraz wycofać artykuł, jeśli jego autorzy popełnili jakiekolwiek nieetyczne czynności.
  6. Redakcja i żaden członek personelu redakcyjnego nie może ujawniać żadnych informacji o przesłanym artykule osobie innej niż autor artykułu, recenzenci lub inni doradcy redakcyjni.

Obowiązki Autorów

Ochrona wizerunku: W przypadku publikacji wizerunku na zdjęciach osób, które nie są powszechnie znane (pełnienie funkcji publicznych) i które nie zostały przedstawione na tle krajobrazu lub uwiecznione wśród innych osób podczas publicznego wydarzenia, należy uzyskać ich zgodę na rozpowszechnianie wizerunku i przetwarzanie danych osobowych (obowiązek informacyjny RODO).
Ochrona danych osobowych: W przypadku badań (w tym ankietowych) gromadzących dane osobowe, również dotyczących mediów społecznościowych, wymagane jest ich zatwierdzenie i uzyskanie pozytywnej opinii działającej na Uniwersytecie Łódzkim instytucjonalnej komisji rewizyjnej jako formy nadzoru w celu ustalenia standardów etyki i sugerowanych formularzy (np. w kontekście pytań wrażliwych).
Ochrona dobra zwierząt: W przypadku prowadzenia badań na zwierzętach należy dostarczyć wraz z materiałem badawczym zgodę komisji etycznej i uzyskać zgodę na nie działającej odpowiedniej jednostki Uniwersytetu Łódzkiego.
Ochrona praw pacjenta: W przypadku badań o tematyce medycznej, w których niezbędne jest pobranie materiału biologicznego od ludzi (a także ingerujących w psychikę człowieka), konieczne jest ich rozpatrzenie przez działającą na Uniwersytecie Łódzkim Komisję ds. Bioetyki Badań Naukowych i uzyskanie pozytywnej opinii w tym zakresie.

  1. Wszystkim Autorom, którzy zamierzają przesłać artykuły do Redakcji PSJ zalecamy, aby zapoznali się z poniższymi wytycznymi dotyczącymi standardów etycznych stosowanych przez czasopismo.
  2. Przesłany do Redakcji teksty muszą reprezentować oryginalne prace. Przegląd Socjologii Jakościowej publikuje wyłącznie teksty uprzednio nie publikowane i nie przedłożone wydawcy innego czasopisma, ani takie, które nie były wcześniej nigdzie upublicznianie.
  3. Autorzy nadsyłanych artykułów ponoszą odpowiedzialność za uzyskanie zezwoleń na publikowanie materiałów, do których prawa autorskie są w posiadaniu osób trzecich.
  4. Fragmenty tekstów, ilustracji, ryciny, schematy, tabele itp., pochodzące z innych dzieł są chronione prawem autorskim. Publikacja w Przeglądzie Socjologii Jakościowej materiałów chronionych prawem autorskim będzie możliwa pod warunkiem uprzedniego dostarczenia przez Autora do Redakcji pisemnej zgody właściciela praw autorskich.
  5. Nadesłanie artykułu do publikacji w PSJ, traktowane jest jako zgoda autora na udostępnienie swojej pracy i informacji w niej zawartych dla celów, jakim służyć ma PSJ. Ewentualne komercyjne wykorzystanie artykułu w całości lub w części zostanie najpierw skonsultowane i uzgodnione z jego autorem.
  6. Autor jest zobowiązany do ujawnienia wszystkich źródeł wsparcia finansowego, które przyczyniły się do powstania publikacji.
  7. Autorzy zgłaszanej pracy deklarują w oświadczeniu wkład każdego z nich w powstanie publikacji (z podaniem afiliacji oraz kontrybucji, tj. informacji, kto jest autorem koncepcji, założeń, metod). Główną odpowiedzialność ponosi autor zgłaszający pracę. Redakcja jednocześnie informuje, że praktyki "ghostwriting" i "guest authorship" są przejawem nierzetelności naukowej, a wszelkie wykryte przypadki będą demaskowane, włącznie z powiadomieniem odpowiednich podmiotów (instytucje zatrudniające autorów, towarzystwa naukowe, stowarzyszenia edytorów naukowych itp.).
  8. Udział wszelkich osób, które przyczyniły się w jakikolwiek sposób do powstania artykułu, a nie zostały ujęte jako współautorzy, powinien być w publikacji wyraźnie zaznaczony.
  9. Ochrona wizerunku: W przypadku publikacji wizerunku na zdjęciach osób, które nie są powszechnie znane (pełnienie funkcji publicznych) i które nie zostały przedstawione na tle krajobrazu lub uwiecznione wśród innych osób podczas publicznego wydarzenia, należy uzyskać ich zgodę na rozpowszechnianie wizerunku i przetwarzanie danych osobowych (obowiązek informacyjny RODO).
  10. Ochrona danych osobowych: W przypadku badań (w tym ankietowych) gromadzących dane osobowe, również dotyczących mediów społecznościowych, wymagane jest ich zatwierdzenie i uzyskanie pozytywnej opinii działającej na Uniwersytecie Łódzkim instytucjonalnej komisji rewizyjnej jako formy nadzoru w celu ustalenia standardów etyki i sugerowanych formularzy (np. w kontekście pytań wrażliwych)
  11. Ochrona dobra zwierząt: W przypadku prowadzenia badań na zwierzętach należy dostarczyć wraz z materiałem badawczym zgodę komisji etycznej i uzyskać zgodę na nie działającej odpowiedniej jednostki Uniwersytetu Łódzkiego.
  12. Ochrona praw pacjenta: W przypadku badań o tematyce medycznej, w których niezbędne jest pobranie materiału biologicznego od ludzi (a także ingerujących w psychikę człowieka), konieczne jest ich rozpatrzenie przez działającą na Uniwersytecie Łódzkim Komisję ds. Bioetyki Badań Naukowych i uzyskanie pozytywnej opinii w tym zakresie. Konieczna jest zgoda na udział w badaniu eksperymentalnym (formularz).

  13. Transparentność i ochrona danych: Autorzy zobowiązani są precyzyjnie określać źródła danych, na których oparli swoje badania i metodologię ich gromadzenia.
    – Autorzy wykorzystujący oryginalne dane odpowiedzialni są za pozyskanie niezbędnych zgód na udostępnianie i przechowywanie danych;
    – Autorzy powinni dołożyć wszelkich starań, aby dane zdeponowane zostały w zaufanym repozytorium i opatrzone odpowiednimi metadanymi;
    – Należy wskazać właścicieli praw autorskich i praw własności intelektualnej do wszelkich pozyskiwanych i wytwarzanych danych;
    – Dane osobowe i wrażliwe powinny zostać poddane anonimizacji/pseudonimizacji, zgodnie z zasadami RODO;
    – Jeśli dostęp do danych musi zostać ograniczony, np. z powodu embarga, ochrony prywatności lub względów bezpieczeństwa, autorzy powinni poinformować o tym redaktorów w momencie przesyłania zgłoszenie, a zostanie to uwzględnione w procesie recenzji.

Obowiązki Recenzentów

Recenzent zobowiązany jest do informowania redakcji o wszelkich etycznych problemach z manuskryptem (brak zgody albo zastrzeżenia komisji etycznej dotyczące ochrony wizerunku, danych osobowych, praw pacjenta czy zwierząt). W takiej sytuacji redakcja zobowiązana jest do tego, aby poprosić autora o dostarczenie odpowiednich zaświadczeń i dokumentów. Gdy odpowiedź jest satysfakcjonująca – możliwe jest kontunuowanie procesu recenzyjnego, zaś w przypadku jej braku bądź jakichkolwiek zastrzeżeń – powinien zostać wstrzymany.

  1. Artykuły są recenzowane przez dwóch niezależnych ekspertów reprezentujących dziedzinę nauki, której dotyczy tematyka podjęta w artykule. Recenzenci są spoza jednostki, w której afiliowany jest autor przesłanego do redakcji tekstu.
  2. Recenzenci nie powinni mieć konfliktu interesów w odniesieniu do badań, autorów i / lub sponsorów badań. Za konflikt interesów uznaje się zachodzące między recenzentem a autorem: bezpośrednie relacje osobiste (pokrewieństwo, związki prawne, konflikt); relacje podległości zawodowej; bezpośrednia współpraca naukowa w ciągu ostatnich dwóch lat poprzedzających przygotowanie recenzji.
  3. Recenzje mają formę pisemną i powinny być przygotowane w sposób obiektywny.
  4. Recenzenci powinni dostarczyć autorom jasnych, konstruktywnych i szczegółowych opinii w sposób umożliwiający autorom ustosunkowanie się do zawartych w recenzjach uwag. Recenzja powinna kończyć się jednoznacznym wnioskiem na temat tego, czy artykuł powinien zostać opublikowany w niezmienionej formie, po uwzględnieniu poprawek lub nie został przyjęty do publikacji.
  5. Recenzenci powinni zidentyfikować opublikowane prace, których autorzy nie cytowali. Recenzent powinien również zwrócić uwagę Redakcji na wszelkie istotne podobieństwo lub pokrywanie się między artykułem podlegającym recenzji a wszelkimi opublikowanymi artykułami, o których recenzent ma wiedzę osobistą.
  6. Recenzent, powinien niezwłocznie powiadomić Redakcję o ewentualnej rezygnacji z recenzowania z podaniem jej przyczyn.
  7. Recenzenci muszą zachować poufność podczas oceny tekstu. Każdy recenzowany artykuł objęty jest klauzulą poufności w stosunku do wszystkich zawartych w nim treści.

Źródła:

https://publicationethics.org/guidance

https://publicationethics.org/core-practices

https://publicationethics.org/files/ethical-problem-in-submitted-manuscript-cope-flowchart.pdf

https://publicationethics.org/files/Full%20set%20of%20Polish%20flowcharts.pdf