Diagnosis: Lovelessness. Apparent Actions and the System of Support for Children and Youth After Suicide Attempts
DOI:
https://doi.org/10.18778/1733-8069.17.1.08Keywords:
suicide, suicide attempt, psychiatric care, apparent actions, the sociology of children and youth, familyAbstract
Despite the growing number of media reports about the severe crisis of the system of psychological and psychiatric care as well as related increase in the number of suicides and suicide attempts among children and youth, this subject is still absent from the political debate in Poland. Drawing on the review of relevant literature, statistical data, and media reports about children and youth psychiatry, this article attempts to describe selected contexts of this crisis in sociological terms. Special attention is paid to family relations – which are frequently a taboo topic in the Polish context – and their ambiguous influence on children and youth, also during the therapeutic process after the suicide attempts. The article also undertakes the theme of the institutional crisis of the Polish healthcare system regarding psychological and psychiatric care.
Downloads
References
Badora Sylwia (2011) Miłość rodzicielska - reguła czy przypadek? Studium antropologiczne. „Pedagogika Rodziny”, t. 1, nr 1, s. 41−56.
Google Scholar
Bąbik Aleksandra, Olejniczak Dominik (2014) Uwarunkowania i profilaktyka samobójstw wśród dzieci i młodzieży w Polsce. „Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka”, t. 13, nr 2, s. 99−121.
Google Scholar
Berger Peter L. (1997) Zaproszenie do socjologii. Przełożył Janusz Stawiński. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Berger Peter L., Luckmann Thomas (1983) Społeczne tworzenie rzeczywistości. Przełożył Józef Niżnik. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar
Bójko Martyna, Maślankiewicz Roksana (2020) Sytuacja w polskiej psychiatrii dziecięcej na przełomie lat 2018 i 2019 na podstawie danych zebranych w trybie dostępu do informacji publicznej. „Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka”, t. 19, nr 1, s. 116−154.
Google Scholar
Chatizow Joanna (2018) Depresja i samobójstwa dzieci i młodzieży. Żyć, nie umierać – poradnik dla rodziców i nauczycieli. Warszawa: Difin SA.
Google Scholar
Czarnek Przemysław (2018) Konstytucyjnoprawna ochrona dziecka [w:] Alicja Grześkowiak, Igor Zgoliński, red., Prawo karne w ochronie praw dziecka. Bydgoszcz: Wydawnictwo Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy, s. 9−21.
Google Scholar
Czyżewski Marek (2009) „Działania neopozorne”. Uwagi na temat przeobrażeń komunikowania publicznego i życia naukowego. „Przegląd Socjologiczny”, t. 58, nr 1, s. 9−31.
Google Scholar
Deklaracja Warszawska II Kongresu Zdrowia Psychicznego [dostęp 20 kwietnia 2020 r.]. Dostępna w Internecie: https://kongreszp.org.pl/wp-content/uploads/sites/2/2019/06/Deklaracja-Warszawska-II-Kongresu.pdf
Google Scholar
Durkheim Émile (2011) Samobójstwo. Studium z socjologii. Przełożył Krzysztof Wakar. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Google Scholar
Eurostat (2017) Physicians by medical speciality [dostęp 5 lipca 2020 r.]. Dostępny w Internecie: https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/submitViewTableAction.do
Google Scholar
Frąckowiak-Sochańska Monika (2015) Poznawcza i emocjonalna adaptacja do sytuacji choroby psychicznej w rodzinie. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 11, nr 4, s. 88‒112.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.11.4.04
Frączek Zofia (2019) Rodzina wobec przemian społecznych. O wychowawczym funkcjonowaniu rodziny i możliwościach jego doskonalenia. „Kultura – Przemiany – Edukacja”, t. 7, s. 69−80.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.15584/kpe.2019.7.5
Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę (2017) Dzieci się liczą 2017. Raport o zagrożeniach bezpieczeństwa i rozwoju dzieci w Polsce [dostęp 20 kwietnia 2020 r.]. Dostępny w Internecie: https://fdds.pl/wp-content/uploads/2017/07/fdds-dzsl2017-calosc.pdf
Google Scholar
Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę (2018) Ogólnopolska diagnoza skali i uwarunkowań krzywdzenia dzieci. Raport z badań [dostęp 20 kwietnia 2020 r.]. Dostępny w Internecie: https://fdds.pl/wp-content/uploads/2018/12/Og%C3%B3lnopolska-diagnoza-skali-i-uwarunkowa%C5%84-krzywdzenia-dzieci_Wyniki-badania_2018.pdf
Google Scholar
Gmitrowicz Agnieszka, Krawczyk Joanna (2014) Analiza czynników chroniących przed samobójstwem. „Psychiatria i Psychologia Kliniczna”, t. 14, nr 1, s. 43−49.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.15557/PiPK.2014.0005
Gmitrowicz Agnieszka i in. (2015) Motywy podejmowania prób samobójczych przez młodzież w wieku 13−19 lat. „Journal of Education, Health and Sport”, vol. 5, no. 6, s. 51−64.
Google Scholar
Golus Anna (2018) Od przedmiotu do podmiotu. Status dziecka w rodzinie i społeczeństwie. „Studia Edukacyjne”, nr 48, s. 315−334.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.14746/se.2018.48.21
Groenwald Maria (2019) O wybranych aspektach (nie)trafności „ewaluacji” reformowanego szkolnictwa wyższego. „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio N- Educatio Nova”, t. 4, s. 57−68.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.17951/en.2019.4.57-68
Kamińska Kamila (2010) Dobro dziecka w dyskursie państwo-rodzina, inaczej o przemocy domowej. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar
Kochanowska Ewa (2017), Rozwijanie samodzielności poznawczej dziecka jako działanie (nie)pozorne nauczycieli w edukacji wczesnoszkolnej, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Pedagogika”, nr 14, s. 179−191.
Google Scholar
Komenda Główna Policji [dostęp 20 kwietnia 2020 r.]. Dostępny w Internecie: http://statystyka.policja.pl/st/wybrane-statystyki/zamachy-samobojcze
Google Scholar
Koweszko Tytus (2019) Dlaczego ktoś sam chce pozbawić się życia? [w:] Tytus Koweszko, red., Zatrzymać samobójstwo. Poradnik dla rodzin i bliskich. Warszawa: Medyk Sp. z o.o., s. 15−17.
Google Scholar
Kubiak Anna, Krzewińska Aneta (2009) Działania pozorne w procesie stanowienia prawa na przykładzie ustawy o lobbingu. „Przegląd Socjologiczny”, t. 58, nr 1, s. 33−49.
Google Scholar
Kulesza Marta (2015) Zasoby rodzinne – nowa perspektywa podejścia do rodziny w obszarze diagnostyki i poradnictwa psychopedagogicznego [w:] Andrzej Najda, Agnieszka Regulska, red., Studia nad Rodziną. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, s. 77−95.
Google Scholar
Kupś Izabela, Pełka-Wysiecka Justyna, Samochowiec Jerzy (2007) Przymus bezpośredni - realizacja założeń Ustawy o ochronie zdrowia psychicznego wobec pacjenta zachowującego się agresywnie w wybranych placówkach służby zdrowia w województwie zachodniopomorskim. „Psychiatria”, t. 4, nr 3, s. 87−96.
Google Scholar
Lewicka-Pańczak Katarzyna (2014) Samobójstwa młodzieży i osób dorosłych w narracji psychologów [w:] Krzysztof Rosa, Adam Czabański, red., Percepcja zachowań samobójczych. Między opiniami a doświadczeniami. Kraków: Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Polskie Towarzystwo Suicydologiczne, s. 49−72.
Google Scholar
Lutyński Jan (1990) Nauka i polskie problemy. Komentarz socjologa. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar
Lutyński Jan (1996) Działania pozorne [ w:] E wa M arynowicz-Hetka, Jacek Piekarski, red., Wokół problemów działania społecznego. Wybór tekstów i przykładów projektów działania. Warszawa: Wydawnictwo Interart, s. 125−138.
Google Scholar
Maciejewska Fatima, Bury Przemysław (2008) Dysfunkcjonalność rodziny: psychologiczny i socjologiczny aspekt definicji. „Przegląd Naukowo-Metodyczny. Edukacja dla Bezpieczeństwa”, nr 2, s. 26−41.
Google Scholar
Maciejewska-Mroczek Ewa (2018) Dzieci, rodzice i praktykowanie zdrowia. Ujęcie childhood studies. „Niderlandystyka Interdyscyplinarnie”, t. 3, nr 2, s. 24−32.
Google Scholar
Makara-Studzińska Marta (2017) Formy pomocy osobom po próbach samobójczych. „Sztuka Leczenia”, nr 1, s. 53−61.
Google Scholar
Miller Alice (1999) Zniewolone dzieciństwo. Ukryte źródła tyranii. Przełożyła Barbara Przybyłowska. Poznań: Media Rodzina Sp. z o.o.
Google Scholar
Mills China (2018) Psychotropowe dzieciństwa. „Zdrowie Psychiczne na świecie” i dzieci na lekach [w:] Anna Witeska-Młynarczyk, red., Antropologia psychiatrii dzieci i młodzieży. Wybór tekstów. Warszawa: Oficyna Naukowa, s. 43−64.
Google Scholar
Ministerstwo Zdrowia (2019) Zmiana planu finansowego NFZ na 2019 r. zatwierdzona 5 czerwca 2019 [dostęp 15 maja 2020 r.]. Dostępny w Internecie: https://www.gov.pl/web/zdrowie/plany-finansowe-nfz
Google Scholar
Naczelna Izba Lekarska (2020) Zestawienie liczbowe lekarzy i lekarzy dentystów wg dziedziny i stopnia specjalizacji [dostęp 24 maja 2020 r.]. Dostępny w Internecie: https://nil.org.pl/uploaded_files/1588587497_zestawienie-nr-04.pdf
Google Scholar
Najwyższa Izba Kontroli (2020) Dostępność lecznictwa psychiatrycznego dla dzieci i młodzieży (w latach 2017-2019) [dostęp 30 września 2020 r.]. Dostępny w Internecie: https://www.nik.gov.pl/plik/id,22730,vp,25429.pdf
Google Scholar
Namysłowska Irena, Siewierska Anna (2009) Znaczenie i rola rodzeństwa w terapii rodzin. „Psychoterapia”, t. 149, nr 2, s. 45−56.
Google Scholar
Nowakowska Karolina (2020) To nie jest kraj dla słabych ludzi. Drastyczny wzrost prób samobójczych wśród seniorów i dzieci [dostęp 30 września 2020 r.]. Dostępny w Internecie: https://praca.gazeta-prawna.pl/artykuly/1457138,samobojstwa-dzieci-i-seniorzy.html
Google Scholar
Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” (2020) Raport podsumowujący działalność [dostęp: 21 maja 2020 r.]. Dostępny w Internecie: http://www.niebieskalinia.info/images/rok2019.pdf
Google Scholar
Palińska Ewa (2019) Kryzys psychiatrii dziecięcej na Srebrzysku. Lekarze złożyli wypowiedzenia [dostęp 20 maja 2020 r.]. Dostępny w Internecie: https://zdrowie.trojmiasto.pl/Koniec-psychiatrii-dzieciecej-na-Srebrzysku-Lekarze-zlozyli-wypowiedzenia-n139692.html
Google Scholar
Palus Katarzyna (2006) Etiopatogeneza i terapia zaburzeń odżywiania się w perspektywie rodzinnej. „Roczniki socjologii rodziny”, t. 17, s. 235−253.
Google Scholar
Parys Katarzyna (2014) Zjawisko pozoru w systemie kształcenia uczniów niepełnosprawnych − próba identyfikacji i propozycje rozwiązań. „Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej”, nr 4, s. 29−55.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.14746/ikps.2014.4.02
Pinkosz Katarzyna (2020) Samobójstwa nastolatków: młodzi ludzie nie dają sobie rady ze światem [dostęp 30 września 2020 r.]. Dostępny w Internecie: https://dorzeczy.pl/kraj/131203/samobojstwa-nastolatkow-mlodzi-ludzie-nie-daja-sobie-rady-ze-swiatem.html
Google Scholar
Poniatowska-Leszczyńska Katarzyna, Zinczuk-Zielazna Joanna (2014) Mechanizm wyparcia - teoria i badania. „Postępy Psychiatrii i Neurologii”, nr 23, s. 117−123.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1016/j.pin.2014.05.003
Radoń Ewa, Samochowiec Agnieszka (2017) Percepcja relacji rodzinnych a depresyjność młodzieży z rodzin o różnym typie. „Pomeranian Journal of Life Sciences”, t. 63, nr 4, s. 82−87.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.21164/pomjlifesci.336
Rek-Woźniak Magdalena, Woźniak Wojciech (2013) Children Pushed Aside: Moral Panic over Families and the State in Contemporary Poland [w:] Charles Krinsky, ed., The Ashgate Research Companion to Moral Panics. Farnham, Burlington: Ashgate, s. 249−264.
Google Scholar
Rek-Woźniak Magdalena, Woźniak Wojciech (2014) Dziecko, rodzina i państwo w polskiej debacie welfare. Analiza przypadku w perspektywie paniki moralnej. „Folia Sociologica”, nr 50, s. 43−67.
Google Scholar
Rosa Krzysztof (2012) (Nie)wiarygodność danych statystycznych dotyczących zachowań samobójczych. Perspektywa teoretyczna i praktyka społeczna. „Przegląd Socjologiczny”, t. 61, nr 2, s. 265−290.
Google Scholar
Rosa Krzysztof, Czabański Adam, red. (2014) Percepcja zachowań samobójczych. Między opiniami a doświadczeniami. Kraków: Przygotowalnia Pracownia DTP i Grafiki.
Google Scholar
Schwertner Janusz (2020) Miłość w czasach zarazy [dostęp 30 września 2020 r.]. Dostępny w Internecie: https://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/milosc-w-czasach-zarazy/nbqxxwm
Google Scholar
Siwek Stanisław (2010) Czynniki społeczne w genezie nieprawidłowego rozwoju i zachowania. „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologia”, t. 14, s. 19−43.
Google Scholar
Stanisławska-Kubiak Maia, Matecka Monika, Mojs Ewa (2010) Nastoletni pacjent po próbie samobójczej w szpitalu. „Pielęgniarstwo Polskie”, nr 2, s. 104−108.
Google Scholar
Stasiuk-Krajewska Karina (2014) Szpital jako instytucja totalna - dyskursywne i instytucjonalne uwarunkowania komunikacji. „Dziennikarstwo i Media”, vol. 5, s. 161−179.
Google Scholar
Suchodolska Mira (2018) Oddział dziecięcy w Józefowie zamknięty. W całej psychiatrii w Polsce katastrofa [dostęp 20 maja 2020 r.]. Dostępny w Internecie: https://zdrowie.dziennik.pl/aktualnosci/artykuly/587171,oddzial-dzieciecy-psychatria-jozefow-zamknieta.html
Google Scholar
Sumiła Anita, Sulska Ewa (2006) Zachowania samobójcze u pacjentów hospitalizowanych psychiatrycznie na oddziale młodzieżowym. „Psychiatria”, t. 3, nr 3, s. 128−132.
Google Scholar
Szarota Piotr (2018) Od Facebooka do post-przyjaźni. Współczesne przeobrażenia bliskich relacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA i Instytut Psychologii Polskiej Akademii Nauk.
Google Scholar
Tillmann Klaus-Jürgen (2006) Teorie socjalizacji. Społeczność, instytucja, upodmiotowienie. Przełożyli Grzegorz Bluszcz, Bartek Miracki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Trawkowska Dobroniega (2007) Działania pozorne w pomocy społecznej - przypadek (i przypadłość) pracy socjalnej. „Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje”, nr 10, s. 131−150.
Google Scholar
Trawkowska Dobroniega (2009) Działania pozorne w pomocy społecznej − przejawy − mechanizmy − skutki. „Przegląd Socjologiczny”, t. 58, nr 1, s. 129−147.
Google Scholar
Tuszyńska-Bogucka Wioletta (2017) Etiologia samobójstwa w opinii publiczne. Metaanaliza weryfikacyjna [w:] Marek Mozgawa, red., Samobójstwo. Warszawa: Wolters Kluwer Polska SA, s. 403−422.
Google Scholar
Witeska-Młynarczyk Anna (2018) Wyjątkowe dzieciństwo, wyjątkowa młlodość. Antropologia psychiatrii dzieci i młodzieży [w:] Anna Witeska-Młynarczyk, red., Antropologia psychiatrii dzieci i młodzieży. Wybór tekstów. Warszawa: Oficyna Naukowa, s. 7−42.
Google Scholar
Witkowska Bogumiła (2013) Percepcja postaw rodzicielskich a poziom samooceny dziewcząt z anoreksją psychiczną. „Psychiatria Polska”, t. 47, nr 3, s. 397−409.
Google Scholar
Wróblewski Michał (2012) Polityka standardów. Konstruowanie pola obiektywności w diagnostyce psychiatrycznej na przykładzie DSM-III. „Kultura i Edukacja”, nr 4, s. 64−87.
Google Scholar
Wróblewski Michał (2016) Choroby walizkowe. O globalizacji zaburzeń psychicznych [w:] Krzysztof Abriszewski, Adam F. Kola, Jacek Kowalewski, red., Humanistyka (pół)peryferii. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, s. 23−54.
Google Scholar
Zalewska-Łunkiewicz Karolina (2016) Samoocena młodych dorosłych w kryzysie pierwszorazowej hospitalizacji psychiatrycznej. „Czasopismo Psychologiczne. Psychological Journal”, t. 22, nr 2, s. 269−275.
Google Scholar
Ziółkowska Justyna (2016) Samobójstwo. Analiza narracji osób po próbach samobójczych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA.
Google Scholar
Zwoliński Andrzej (2013) Samobójstwo jako problem osobisty i publiczny. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
