Propozycja nieantagonistycznego ujęcia bezładu i porządku w giełkocie

Monika Kaźmierczak

doi:10.18778/2544-7238.07.05

Autor

Monika Kaźmierczak University of Lodz, the Faculty of Philology, the Department of Polish Dialectology and Logopaedics https://orcid.org/0000-0003-4396-3627

DOI:

https://doi.org/10.18778/2544-7238.07.05

Słowa kluczowe:

ład (kosmos), bezład (chaos), chaosmos, ujęcie nieantagonistyczne, giełkot/mowa bezładna

Abstrakt

Celem artykułu jest przedstawienie innego niż w kategorii „zaburzenia płynności” rozumienia giełkotu, tj. jako złożonego bezładu językowo‑komunikacyjnego. Zaproponowano komplementarne ujęcie zjawisk ładu i be-zładu, nawiązując do nieantagonistycznej mityczno‑religijnej koncepcji kosmosu i chaosu, humanistycznych, w tym lingwistycznych adaptacji teorii chaosu oraz rozważań na temat idei chaosmosu. W polskojęzycznych publikacjach logopedycznych wskazano przykłady ujmowania chaosu i porządku w giełkocie jako sił wzajemnie się warunkujących, nieantagonistycznych. Artykuł wieńczą postulaty otwarcia na (neuro)różnorodność, budowania pomostów pomiędzy różnymi porządkami językowo‑komunikacyjnymi oraz respektowania przez odbiorców wystarczająco uporządkowanego sposobu mówienia, sposobu porozumiewania się osoby z giełkotem.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Abraham F.D., 1996, Chaos, bifurcation, and self‑organization: dynamical extensions of neurological positivism and ecological psychology, https://www.researchgate.net/publication/321179033_CHAOS_BIFURCATIONS_SELF‑ORGANIZATION_DYNAMICAL_EXTENSIONS_OF_NEUROLOGICAL_POSITIVISM_ECOLOGICAL_PSYCHOLOGY_THE_HOLISTIC_MIND_AS_A_COMPLEX_DYNAMICAL_SYSTEM (accessed: 24.05.2023).
Google Scholar

Abraham E.D., Gilgen A.R. (eds.), 1995, Chaos theory in psychology, Westport: Greenwood.
Google Scholar

Bartholomew R., 2021, Chaosmopolitanism: Reconfiguring James Joyce’s Cities of Thisorder and Exiled Selves, [in:] N. Conceição, G. Ferraro, N. Fonseca, A. Dias Fortes, M.F. Molder (eds.), Conceptual Figures of Fragmentation and Reconfiguration, Lisboa: IFILNOVA – NOVA FCSH, pp. 73–99.
Google Scholar

Başar E. (ed.), 1990, Chaos in brain function, Berlin: Springer.
Google Scholar

Dąbrowska A., 2006, Analogia i anomalia w języku i językoznawstwie, [in:] K. Bakuła, D. Heck (eds.), Efekt motyla. Humaniści wobec teorii chaosu, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, pp. 54–61.
Google Scholar

Deleuze G., Guattari F., 2000, Co to jest filozofia?, trans. P. Pieniążek, Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Google Scholar

Guattari F., 1995, Chaosmosis: an Ethico‑aesthetic Paradigm, Bloomington–Indianapolis: P. Bains and J. Pefanis.
Google Scholar

ICD–10, 2008, International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems. 10 revision, WHO, Geneva, https://stat.gov.pl/Klasyfikacje/doc/icd10/pdf/ICD10TomI.pdf (accessed: 15.05.2023).
Google Scholar

ICD–11, n.d., International Classification of Diseases 11th Revision, WHO, https://icd.who.int/en (ac cessed:15.05.2023).
Google Scholar

ICF, 2001, Międzynarodowa Klasyfikacja Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia, WHO, Geneva, https://ezdrowie.gov.pl/downloadFile/740 (accessed: 15.05.2023).
Google Scholar

Janiak M., 2008, Komunikacja a teoria chaosu: powiązania interdyscyplinarne, “Praktyka i Teoria Informacji Naukowej i Technicznej”, Vol. 16(3), pp. 3–12.
Google Scholar

Joyce J., 1999, Finnegans Wake, London: Penguin Books.
Google Scholar

Kaczmarek L. (ed.), 1981, Program studiów logopedycznych, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie‑Skłodowskiej.
Google Scholar

Kaźmierczak M., 2022, Perspektywa klienta w giełkocie, “Logopaedica Lodziensia”, No. 6, pp. 117–134.
Google Scholar

Kleszczowa K., 2006, Dobrodziejstwo chaosu znaków językowych, [in:] K. Bakuła, D. Heck (eds.), Efekt motyla. Humaniści wobec teorii chaosu, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, pp. 47–53.
Google Scholar

Kleszczowa K., 2012, Mała przyczyna, poważne skutki. Rzecz o zrywaniu więzi etymologicznej, [in:] D. Heck, K. Bakuła (eds.), Efekt motyla. Humaniści wobec teorii chaosu 2, Kraków: Księgarnia Akademicka, pp. 351–360.
Google Scholar

Mitchener W., Nowak M., 2004, Chaos and Language, “Proceedings of The Royal Society of London. Series B, Biological Sciences”, Vol. 271(1540), pp. 701–704.
Google Scholar

Myers F.L., 2018, Istota mowy bezładnej a interwencja logopedyczna w giełkocie, [in:] K. Węsierska, K. Gaweł (eds.), Zaburzenia płynności mowy, Gdańsk: Harmonia Universalis, pp. 44–63.
Google Scholar

Ochman J., 2017, Kosmos‑chaos jako kategorie ontologiczne filozofii bezpieczeństwa, “Kultura Bezpieczeństwa. Nauka – Praktyka – Refleksje”, No. 25, pp. 185–219.
Google Scholar

Pastuchowa M., 2006, Ślad czy obecność? Staropolskie leksemy czasownikowe we współczesnej polszczyźnie, [in:] K. Bakuła, D. Heck (eds.), Efekt motyla. Humaniści wobec teorii chaosu, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, pp. 85–91.
Google Scholar

Piela M., 2006, Uporządkowany nieporządek? O zjawisku redundancji na przykładzie nazw subiektów czynności pisania i czytania, [in:] K. Bakuła, D. Heck, (eds.) Efekt motyla. Humaniści wobec teorii chaosu, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, pp. 73–84.
Google Scholar

Rejter A., 2006, Leksyka ekspresywna w historii języka polskiego. Kulturowo‑komunikacyjne konteksty potoczności, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar

Robertson R., Combs A. (eds.), 1995, Chaos theory in psychology and the life sciences, Hillsdale: Lawrence Erlbaum.
Google Scholar

Spruit M., 2017, Giełkot. Jak zrozumieć osoby mówiące niewyraźnie. Podręcznik diagnostyki i terapii, trans. A. Robak, Kraków: Wydawnictwo Edukacyjne.
Google Scholar

Tarkowski Z., Góral‑Półrola J., Reichel I., 2017, Mowa bezładna, [in:] Z. Tarkowski (ed.), Patologia mowy, Gdańsk: Harmonia Universalis, pp. 165–195.
Google Scholar

Tarkowski Z., Smul M., 1988, Giełkot, Warszawa: Wydawnictwo ZSL.
Google Scholar

Tempczyk M., 1995, Świat harmonii i chaosu, Kraków: PIW.
Google Scholar

Tempczyk M., 1998, Teoria chaosu a filozofia, Warszawa: Wydawnictwo CiS.
Google Scholar

Węsierska K., Myszka A., Płusajska‑Otto A., St. Louis K.O., 2015, Osoby z giełkotem w społeczeństwie – diagnostyka, świadomość społeczna, postulaty, [in:] K. Węsierska (ed.), Zaburzenia płynności mowy. Teoria i praktyka, Vol. 1, Katowice: KOMLOGO, pp. 251–264.
Google Scholar

Wielki słownik języka polskiego, n.d., https://wsjp.pl/ (accessed: 24.05.2023).
Google Scholar

Yang T., 2003, Dynamics of Vocabulary Evolution, “International Journal of Computational Cognition”, Vol. 1(1), pp. 1–19.
Google Scholar