Badanie zderzenia kultur metodą biograficzną

Artur Wysocki

doi:10.18778/1733-8069.9.4.10

Autor

Artur Wysocki Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-8069.9.4.10

Słowa kluczowe:

zderzenie kultur, metoda biograficzna, polskość, sowieckość, tożsamość kulturowa

Abstrakt

Artykuł prezentuje założenia teoretyczne i metodologiczne badania historycznego przypadku zderzenia między kulturą polską i sowiecką na ziemiach wschodnich II Rzeczypospolitej w latach 1939–1941. Badania przeprowadzono metodą biograficzną, bazując na zastanym materiale pamiętnikarskim. W pierwszej części przybliżono kontekst historyczny przedmiotu badań – pierwszą okupację sowiecką oraz przyjętą perspektywę teoretyczną – kategorię zderzenia kultur. W części drugiej scharakteryzowano wykorzystane w badaniach źródła, sposób wykorzystania metody biograficznej oraz przebieg procedury badawczej. W zakończeniu artykułu zaprezentowano najważniejsze rezultaty badania wybranego przypadku zderzenia kultur metodą biograficzną.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Artur Wysocki - Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej

Artur Wysocki, doktor socjologii, adiunkt w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się wokół socjologii narodu i grup etnicznych, stosunków międzykulturowych oraz globalnych procesów społecznych. Jest członkiem kolegium redakcyjnego socjologicznego pisma naukowego „Konteksty Społeczne”. W pierwszej połowie 2014 roku ukaże się jego książka pt.: Zderzenie kultur. Polskość i sowieckość na ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1939–1941 we wspomnieniach Polaków.

Bibliografia

Allport Gordon W. (1942) The Use of Personal Documents In Psychological Science. New York: Social Science Research Council.
Google Scholar

Babiński Grzegorz (2004) Metodologia a rzeczywistość społeczna. Dylematy badań etnicznych. Kraków: Nomos.
Google Scholar

Bokszański Zbigniew (1996) Obrazy innych etnicznych a tożsamość narodowa [w:] Czyżewski Marek, Piotrowski Andrzej, Rokuszewska-Pawełek Alicja, red., Biografia a tożsamość narodowa. Łódź: Katedra Socjologii Kultury Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Burszta Jerzy, Jasiewicz Zbigniew (1962) Zderzenie kultur na ziemiach zachodnich i północnych w świetle materiałów ze wsi koszalińskich. „Polska Sztuka Ludowa”, nr 4(16), s. 197– 220.
Google Scholar

Chałasiński Józef (1931) Drogi awansu społecznego robotnika. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha.
Google Scholar

Chałasiński Józef (1938) Młode pokolenie chłopów. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza Pomoc Oświatowa.
Google Scholar

Chodak Jarosław (1999) Perspektywy orientacji historycznej we współczesnej socjologii polskiej. „Przegląd Humanistyczny”, nr 1, s. 5–12.
Google Scholar

Czyżewski Marek, Piotrowski Andrzej, Rokuszewska-Pawełek Alicja, red., (1995) Biografia a tożsamość narodowa. Łódź: Katedra Socjologii Kultury UŁ.
Google Scholar

Dobrowolski Kazimierz (1952) Zderzenie kultur. „Lud”, t. 39, s. 102–109.
Google Scholar

Frankfort-Nachmias Chava, Nachmias David (2001) Metody badawcze w naukach społecznych. Przełożyła Elżbieta Hornowska. Poznań: Zysk i s-ka.
Google Scholar

Gross Jan Tomasz (1999) Studium zniewolenia. Wybory październikowe 22 X 1939. Kraków: Universitas.
Google Scholar

Helling Ingeborg K. (1990) Metoda badań biograficznych [w:] Jan Włodarek, Marek Ziółkowski, red., Metoda biograficzna w socjologii. Przełożyli Krystyna Droździał i Jan Włodarek. Warszawa-Poznań: PWN, s. 13–39.
Google Scholar

Jasiewicz Krzysztof (1998) Zagłada polskich Kresów. Ziemiaństwo polskie na Kresach Północno-Wschodnich Rzeczypospolitej pod okupacją sowiecką 1939–1941. Studium z dziejów zagłady dawnego narodu politycznego. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN, Oficyna Wydawnicza Volumen.
Google Scholar

Kaźmierska Kaja (1999) Doświadczenia wojenne Polaków a kształtowanie tożsamości etnicznej. Analiza narracji kresowych. Warszawa: Instytut Filozofii i Socjologii PAN.
Google Scholar

Kłoskowska Antonina (2005) Kultury narodowe u korzeni. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Kolasa-Nowak Agnieszka (2001) Socjolog w badaniu przeszłości. Koncepcja socjologii historycznej Charlesa Tillyego. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Google Scholar

Krzysztofek Kazimierz (1995/1996) Zderzenia kulturowe w Polsce lat 90. „Transformacje”, nr 1–2(7–8), s. 108–120.
Google Scholar

Kwaśniewski Krzysztof (1982) Zderzenie kultur. Tożsamość a aspekty konfliktów i tolerancji. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Lutyński Jan (1983) Metodologiczne problemy użytkowania autobiografii w badaniach społecznych [w:] Naród – kultura – osobowość. Księga poświecona Profesorowi Józefowi Chałasińskiemu. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo PAN.
Google Scholar

Lutyński Jan (1994) Metody badań społecznych. Wybrane zagadnienia. Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe.
Google Scholar

Mayntz Renate, Holm Kurt, Huber Peter (1985) Wprowadzenie do metod socjologii empirycznej. Przełożyła Wanda Lipnik. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Miles Matthew B., Huberman A. Michael (2000) Analiza danych jakościowych. Przełożył Stanisław Zabielski. Białystok: Trans Humana.
Google Scholar

Myśliwski Wiesław, red., (1991) Wschodnie losy Polaków t. I–IV. Łomża: Oficyna Wydawnicza Stopka.
Google Scholar

Nowicka Ewa (1972) Bunt i ucieczka. Zderzenie kultur i ruchy społeczne. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Rokuszewska-Pawełek Alicja (2002) Chaos i przymus. Trajektorie wojenne Polaków – analiza biograficzna. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
Google Scholar

Silverman David (2007) Interpretacja danych jakościowych. Przełożyła Małgorzata Głowacka-Grajper. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Sołoma Luba (1999) Metody i techniki badań socjologicznych. Wybrane zagadnienia. Olsztyn: Wydawnictwo UWM.
Google Scholar

Szacki Jerzy (2006) Socjologia historyczna [w:] Aleksandra Jasińska-Kania i in., red., Współczesne teorie socjologiczne. Tom II. Warszawa: Scholar, s. 1064–1065.
Google Scholar

Szczepański Jan (1973) Odmiany czasu teraźniejszego. Warszawa: Książka i Wiedza.
Google Scholar

Sztompka Piotr (1988) Historyzm w tradycji socjologii polskiej. „Studia Socjologiczne”, nr 2, s. 5–19.
Google Scholar

Sztompka Piotr (2002) Socjologia. Analiza społeczeństwa. Kraków: Znak.
Google Scholar

Tarczyński Andrzej (2001) Wartości i postawy w obliczu zderzenia systemów kulturowych. Hiszpańscy zdobywcy XVI wieku wobec Nowego Świata. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane Akademii Bydgoskiej.
Google Scholar

Thomas William I., Znaniecki Florian (1976) Chłop polski w Europie i Ameryce, t. 1–5, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Google Scholar

Wysocki Artur (2008a) Humor jako składnik zderzenia kulturowego na ziemiach wschodnich II Rzeczypospolitej w okresie pierwszej okupacji sowieckiej 1939–1941. „Studia Białorutenistyczne”, t. 2, s. 101–142.
Google Scholar

Wysocki Artur (2008b) Problematyka zderzenia kultur w socjologii i antropologii. „Annales UMCS. Sectio I. Philosophia – Sociologia”, vol. 33, s. 23–41.
Google Scholar

Wysocki Artur (2009) Zderzenie kultur na ziemiach wschodnich II RP w latach 1939–1941 na przykładzie sowieckiego systemu edukacji [w:] Barbara Myrdzik, Małgorzata Karwatowska, red., Dialog kultur w edukacji. Lublin: Wydawnictwo UMCS, s. 166–176.
Google Scholar

Wysocki Artur (2010) Sowiecka polityka religijna i reakcje na nią Polaków na ziemiach wschodnich II RP w latach 1939–1941 [w:] Wojciech Polak i in., red., Kościół w obliczu totalitaryzmów. Zbiór studiów dla uczczenia XXV rocznicy męczeńskiej śmierci Księdza Jerzego Popiełuszki. Toruń 16–17 X 2009 r. Toruń: Oficyna Wydawnicza Finna, s. 96–104.
Google Scholar

Wysocki Artur (2011) Wyniki sawietyzacyi zachodniebielaruskich i zachodnieukrainskich ziemliaj u 1939–1941 g. z pierspiektywy sutykniennija kultur. „Belarusian Historical Review”, t. 18, s. 1–2 (34–35), s. 141–185.
Google Scholar