Medytacja i futbolowa gorączka. O potencjale, ograniczeniach i domknięciach autoetnografii

Autor

  • Radosław Kossakowski Instytut Filozofii, Socjologii i Dziennikarstwa, Uniwersytet Gdański, ul. Bażyńskiego 4, 80-952 Gdańsk

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-8069.10.3.05

Słowa kluczowe:

autoetnografia sugestywna, autoetnografia analityczna, etnografia, kultura, badania terenowe

Abstrakt

Tekst podejmuje dyskusję w sporze pomiędzy przedstawicielami nurtu „sugestywnego” i „analitycznego” w prowadzeniu badań autoetnograficznych. Główne założenie tekstu mówi, że te dwa podejścia można ze sobą łączyć, wykorzystując zalety każdego z nich. Autor wskazuje na ograniczenia podejścia „sugestywnego” i poddaje krytyce jego główne założenia odnoszące się do braku zaangażowania w rozwój teoretyczny dotyczący kultury. Uznaje się za zasadne twierdzenie o konieczności refleksyjnej analizy roli badacza w procesie badawczym. Nie wydaje się jednak, by uwikłanie badacza w strukturę normatywną, społeczną badanej kultury uniemożliwiało tworzenie bardziej ogólnych wyjaśnień dotyczących badanych zjawisk. Można to osiągnąć choćby przez zróżnicowanie dostępnych danych empirycznych, na przykład w postaci wywiadów z innymi członkami kultury czy analizę treści. Akcentowanie sugestywnych walorów autoetnografii nie musi stać w sprzeczności z dążeniem do odkrywania porządku organizacji społecznej i autochtonicznych wzorów kulturowych. W tekście znalazło się również miejsce na wątki z badań własnych. Autoetnografia medytacji oraz kultury kibicowskiej pozwala nie tylko poszerzyć wiedzę dotyczącą tych zjawisk, ale także wskazać ograniczenia i zalety metody. 

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Radosław Kossakowski - Instytut Filozofii, Socjologii i Dziennikarstwa, Uniwersytet Gdański, ul. Bażyńskiego 4, 80-952 Gdańsk

Radosław Kossakowski, dr socjologii, adiunkt w Instytucie Filozofii, Socjologii i Dziennikarstwa Uniwersytetu Gdańskiego. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się na socjologii sportu, społecznym fenomenie kibicowania, metodach jakościowych, recepcji buddyzmu w kulturze zachodniej. Autor książek Diamentowa Droga (2010) i Budda w kulturze konsumpcji (2011). Współautor publikacji Futbol i cała reszta. Sport w perspektywie nauk społecznych (2013) i Sport, sportowcy, kibice. Perspektywa socjologiczna (2013).

Bibliografia

Albrecht Lauren (2012) Home Sex Toy Parties: A Non-Traditional, Uniquely Situated Venue of Sexuality Education for Women. Niepublikowana praca magisterska. Edmonton: University of Alberta.
Google Scholar

Allen-Collinson Jacquelyn (2012) Autoethnography: Situating Personal Sporting Narratives in Socio-Cultural Context [w:] Kevin Young, Michael Atkinson, eds., Qualitative Research on Sport and Physical Culture. Bingley: Emerald, s. 191–212.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1108/S1476-2854(2012)0000006012

Allen-Collinson Jacquelyn, Hockey John (2009) The Essence of Sporting Embodiment: Phenomenological Analyses of the Sporting Body. „The International Journal of Interdisciplinary Social Sciences”, vol. 4, s. 71–81.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18848/1833-1882/CGP/v04i04/52890

Anderson Leon (2006) Analytic Autoethnography. „Journal of Contemporary Ethnography”, vol. 35, s. 373–395.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/0891241605280449

Antonowicz Dominik, Kossakowski Radosław, Szlendak Tomasz (2011) Ostatni bastion antykonsumeryzmu? Kibice industrialni w dobie komercjalizacji sportu. „Studia Socjologiczne”, nr 3, s. 113–139.
Google Scholar

Atkinson Paul (2006) Rescuing Autoethnography. „Journal of Contemporary Ethnography”, no. 4, s. 400–404.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/0891241606286980

Atkinson Paul (2007) Narrative Turn or Blind Alley? „Qualitative Health Research”, vol. 7, s. 325–344.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/104973239700700302

Atkinson Paul, Delamont Sara (2010) Perspektywy analityczne [w:] Norman K. Denzin, Yvonna S. Lincoln, red., Metody badań jakościowych, t. 2. Przełożyła Bogumiła Mateja. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 257–283.
Google Scholar

Brady Ivan (2010) Poetyka dla planety. Rozprawa o niektórych problemach związanych z miejscem [w:] Norman K . Denzin, Yvonna S. Lincoln, red., Metody badań jakościowych, t. 2. Przełożyła Aleksandra Wagner. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 483–544.
Google Scholar

Byczkowska Dominika (2012) „Ciało to mój największy nauczyciel”. Interakcje z własnym ciałem w pracy tancerza. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 8, nr 2, s. 112–127 [dostęp 8 lipca 2014r.]. Dostępny w Internecie http://www.przegladsocjologiijakosciowej.org/index_pl.php
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.8.2.05

Chang Heewon (2008) Autoethnography as Method. Walnut Creek: Left Coast Press.
Google Scholar

Chase Susan E. (2010) Wywiad narracyjny. Wielość perspektyw, podejść, głosów [w:] Norman K. Denzin, Yvonna S. Lincoln, red., Metody badań jakościowych, t. 2. Przełożył Filip Schmidt. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 15–56.
Google Scholar

Delamont Sara (2009) The Only Honest Thing: Autoethnography, Reflexivity and Small Crises in Fieldwork. „Ethnography and Education”, vol. 4, s. 51–63.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/17457820802703507

Denzin Norman K. (2006) Analytic Autoethnography, or Déjà Vu All Over Again. „Journal of Contemporary Ethnography”, vol. 35, s. 419–428.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/0891241606286985

Ellis Carolyn (1995) Final Negotiations: A Story of Love, Loss, and Chronic Illness. Philadelphia: Temple University Press.
Google Scholar

Ellis Carolyn (2004) The Ethnographic I. A Methodological Novel About Autoethnography. Walnut Creek: AltaMira Press.
Google Scholar

Ellis Carolyn (2007) Telling Secrets, Revealing Lives: Relational Ethics in Research With Intimate Others. „Qualitative Inquiry”, vol. 13, s. 3–29.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/1077800406294947

Ellis Carolyn (2009) Revision: Autoethnographic Reflections on Life and Work. Walnut Creek: Left Coast Press.
Google Scholar

Ellis Carolyn, Adams Tony E., Bochner Arthur P. (2011) Autoethnography: An Overview. „Forum: Qualitative Social Research”, vol. 12, s. 1–18.
Google Scholar

Ellis Carolyn, Bochner Arthur P. (2000) Autoethnography, Personal Narrative, Reflexivity [w:] Norman K. Denzin, Yvonne S. Lincoln, eds., Handbook of Qualitative Research. Thousand Oaks: Sage, s. 733–768.
Google Scholar

Erhart Itir (2013) Ladies of Besiktas: A Dismantling of Male Hegemony at Inönü Stadium. „International Review for the Sociology of Sport”, vol. 48, s. 83–98.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/1012690211427986

Flick Uwe (2010) Projektowanie badania jakościowego. Przełożył Paweł Tomanek. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Flick Uwe (2011) Jakość w badaniach jakościowych. Przełożył Paweł Tomanek. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Geertz Clifford (2005) Interpretacja kultur. Wybrane eseje. Przełożyła Maria Piechaczek. Kraków: Uniwersytet Jagielloński.
Google Scholar

Glaser Barney G., Strauss Anselm (2009) Odkrywanie teorii ugruntowanej. Strategie badania jakościowego. Przełożył Marek Gorzko. Kraków: Nomos.
Google Scholar

Hastrup Kirsten (2004) O ugruntowaniu się światów – podstawy empiryczne antropologii [w:] Marian Kempny, Ewa Nowicka, red., Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej. Kontynuacje. Przełożyła Marta Bucholc. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 87–99.
Google Scholar

Holman Jones Stacy (2010) Autoetnografia. Polityka tego, co osobiste [w:] Norman K. Denzin, Yvonna S. Lincoln, red., Metody badań jakościowych, t. 2. Przełożyła Maja Brzozowska-Brywczyńska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 175–218.
Google Scholar

Hornby Nick (2012) Futbolowa gorączka. Przełożyła Małgorzata Hesko-Kołodzińska. Poznań: Zysk i S-ka.
Google Scholar

Jacyno Małgorzata (2013) Anatomia nowoczesnej refleksyjności. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 9, nr 3, s. 44–57 [dostęp 8 lipca 2014 r.]. Dostępny w Internecie http://www.przegladsocjologiijakosciowej.org/index_pl.php
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.9.3.03

Kacperczyk Anna (2012) Badacz i jego ciało w procesie zbierania i analizowania danych – na przykładzie badań nad społecznym światem wspinaczki. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 8, nr 2, s. 32–63 [dostęp 9 lipca 2014 r.]. Dostępny w Internecie http://www.przegladsocjologiijakosciowej.org/index_pl.php
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.8.2.03

Karmapa IX Łangczuk Dordże (b.r.) Mahamudra eliminująca ciemności niewiedzy. Przełożył Jacek Sieradzan. Kraków: Terma Publishing.
Google Scholar

Karp David A. (1996) Speaking of Sadness. New York: Oxford University Press.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1093/med:psych/9780195094862.001.0001

Konecki Krzysztof Tomasz (2008) Triangulation And Dealing With The Realness of Qualitative Research. „Qualitative Sociology Review”, vol. 4, no. 3, s. 7–28 [dostęp 7 lipca 2014 r.]. Dostępny w Internecie www.qualitativesociologyreview.org
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8077.4.3.02

Konecki Krzysztof Tomasz (2012) „Ciało świątynią duszy”, czyli o procesie budowania tożsamości praktykującego hatha-jogę. Konstruowanie prywatnej quasi-religii. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 8, nr 2, s. 64–111 [dostęp 8 lipca 2014 r.]. Dostępny w Internecie http://www.przegladsocjologiijakosciowej.org/index_pl.php
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.8.2.04

Kossakowski Radosław (2010) Diamentowa Droga – wspólnota religijna w świecie duchowości refleksyjnej. Kraków: Nomos.
Google Scholar

Kossakowski Radosław (2011) Budda w kulturze konsumpcji. Rzecz o spotkaniu Wschodu z Zachodem. Toruń. Wydawnictwo Marszałek.
Google Scholar

Krzyżowski Łukasz (2010) Autoetnografia a etnografia wielostanowiskowa w studiach migracyjnych. „Studia Humanistyczne AGH”, t. 8, s. 25–40.
Google Scholar

McMahon Jenny, Thomson Maree Dinan (2011) “Body Work—Regulation of a Swimmer Body”: An Autoethnography From an Australian Elite Swimmer. „Sport, Education and Society”, vol. 16, s. 35–50.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/13573322.2011.531960

Nicol Robbie (2013) Returning to the Richness of Experience: Is Autoethnography a Useful Approach for Outdoor Educators in Promoting Pro-environmental Behaviour? „Journal of Adventure Education & Outdoor Learning”, no. 1, s. 3–17.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/14729679.2012.679798

Okoński Michał (2013) Futbol jest okrutny. Sękowa: Czarne.
Google Scholar

Pace Steven (2012) Writing the Self Into Research: Using Grounded Theory Analytic Strategies in Autoethnography. „TEXT Special Issue Creativity: Cognitive, social and cultural perspectives”, vol. 16, s. 1–15.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.52086/001c.31147

Patton Michael Quinn (2002) Qualitative Research & Evaluation Methods. London: Sage.
Google Scholar

Plummer Ken (2001) The Call of Life Stories in Ethnographic Research [w:] Paul Atkinson i in., eds., Handbook of Ethnography. Thousand Oaks: Sage, s. 395–406.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4135/9781848608337.n27

Polczyk Patrycja (2012) Autoethnography as an Accessible Method of Research. „Forum Oświatowe”, vol. 47, s. 175–182.
Google Scholar

Poulos Christopher N. (2013) Autoethnography [w:] Audrey A. Trainor, Elisabeth Graue, eds., Reviewing Qualitative Research in the Social Sciences. New York: Routledge, s. 38–53.
Google Scholar

Przybysławski Artur (2010) Pustka jest radością, czyli filozofia buddyjska z przymrużeniem (trzeciego) oka. Warszawa: Iskry.
Google Scholar

Purdy Laura, Potrac Paul, Jones Robyn (2008) Power, Consent and Resistance: An Autoethnography of Competitive Rowing. „Sport, Education and Society”, vol. 13, s. 319–336.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/13573320802200693

Rancew-Sikora Dorota (2012) W poszukiwaniu społecznej koncepcji depresji. „Studia Socjologiczne”, nr 3, s. 81–104.
Google Scholar

Richardson Laurel, St. Pierre Elizabeth Adams (2010) Pisanie jako metoda badawcza [w:] Norman K. Denzin, Yvonna S. Lincoln, red., Metody badań jakościowych, t. 2. Przełożyła Marta Sałkowska . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 457–482.
Google Scholar

Seegers Manfred (2009) Medytacja. Pogląd i praktyka w buddyzmie Diamentowej Drogi. Przełożyły Renata Daszek i Marta Szczęśniewicz. Opole: Hung.
Google Scholar

Silverman David (2007) Interpretacja danych jakościowych. Przełożyły Małgorzata Głowacka-Grajper i Joanna Ostrowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Sparkes Andrew C. (2000) Autoethnography and Narratives of Self: Reflections on Criteria in Action. „Sociology of Sport Journal”, vol. 17, s. 21–43.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1123/ssj.17.1.21

Spry Tami (2001) Performing Autoethnography: An Embodied Methodological Praxis. „Qualitative Inquiry”, vol. 7, s. 706–732.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/107780040100700605

Stuhr Jerzy (2012) Tak sobie myślę. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar

Van Maanen John (2011) Tales of the Field: On Writing Ethnography. Chicago: University of Chicago Press.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.7208/chicago/9780226849638.001.0001

Wagner Roy (2003) Wynalezienie kultury [w:] Marian Kempny, Ewa Nowicka, red., Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej. Przełożyła Anna Malewska-Szałygin. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 59–72.
Google Scholar

Wall Sarah (2008) Easier Said Than Done: Writing an Autoethnography. „International Journal of Qualitative Methods”, vol. 7, s. 38–53.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/160940690800700103

Wyka Anna (1993) Badacz społeczny wobec doświadczenia. Warszawa: IFiS PAN.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2014-08-31

Jak cytować

Kossakowski, R. (2014). Medytacja i futbolowa gorączka. O potencjale, ograniczeniach i domknięciach autoetnografii. Przegląd Socjologii Jakościowej, 10(3), 96–122. https://doi.org/10.18778/1733-8069.10.3.05