Potentials of Disorder and Suffering in the Biographies of Two Young Women Entering the World of Medicine and Art
DOI:
https://doi.org/10.18778/1733-8069.12.2.07Keywords:
Trajectory Potential, Political Transformation, Neoliberalism, European Mental Space, World of Work, FamilyAbstract
This paper, based on the analysis of autobiographical renderings of two women (a medicine doctor and an artist) being in their thirties, aims at outlining certain analytical dimensions connected with the narrators’ need to meet both expectations of their parents and significantly different requirements of a free-market economy in Poland. It is important to note that the informants belong to the generation that entered their adolescence and early adulthood period (and at the same time—labour market) in a very specific socio-cultural context, framed by the dynamics of interrelated processes of political transformation, joining the European Union, vibrant modernization, globalization, and, last but not least, development of neoliberal ideology. Consequently, special attention is paid to the potentials of disorder and chaos embedded, on the one hand, in the traditional family and, on the other hand, in the world of work governed by the capitalist rules of the game. Moreover, it will be discussed here how neoliberal mechanisms promoting such attributes as creativity, rationality, agency, responsibility, et cetera are in fact a biographical trap that may initiate the processes of the trajectory of suffering. This is characterized by the neoliberal anti-values: powerlessness, irrationality, helplessness, and self-alienation.
Downloads
References
Bauman Zygmunt (1993) Ponowoczesne wzory osobowe. „Studia Socjologiczne”, nr 2, s. 7‒31.
Google Scholar
Becker Howard S. (1982) Art Worlds. Berkeley: California University Press.
Google Scholar
Berger Peter L., Luckmann Thomas (1983) Społeczne tworzenie rzeczywistości. Przełożył Józef Niżnik. Warszawa: PIW.
Google Scholar
Bernstein Basil (1990) Odtwarzanie kultury. Przełożyli Zbigniew Bokszański i Andrzej Piotrowski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar
Bertaux Daniel (2012) Analiza pojedynczych przypadków (au cas par cas). Przełożyła Agnieszka Trąbka [w:] Kaja Kaźmierska, red., Metoda biograficzna w socjologii, Antologia tekstów. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”, s. 309–333.
Google Scholar
Clarke Adele (1991) Social Worlds/Arenas Theory [w:] David R. Maines., ed., Social Organization and Social Structure: Essays in Honour of Anselm Strauss. New York: Aldine de Gruyter, s. 119–158.
Google Scholar
Czyżewski Marek (2009) Między panoptyzmem a „rządnomyślnością – uwagi o kulturze naszych czasów. „Kultura Współczesna”, t. 2, s. 83–95.
Google Scholar
Czyżewski Marek (2013) Socjologia interpretatywna i metoda biograficzna: przemiana funkcji, antyesencjalistyczne wątpliwości oraz sprawa krytyki. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 9, nr 4, s. 14–27 [dostęp 15.10.2015 r.]. Dostępny w Internecie: www.przegladsocjologiijakosciowej.org
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.9.4.02
van Gennep A. (2006) Obrzędy przejścia. Systematyczne studium ceremonii. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar
Helling Ingeborg (1985) Metoda badań biograficznych. „Kultura i Społeczeństwo”, nr 3, s. 93–115.
Google Scholar
Hernik Kamila (2007) Doświadczenie konwersji przez studentów Wydziału Aktorskiego Akademii Teatralnej w Warszawie. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 3, nr 3 [dostęp 15.10.2015 r.]. Dostępny w Internecie: ‹www.przegladsocjologiijakosciowej.org›.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.3.3.02
Hughes Everett C. (1963) Professions. „Daedalus”, no. 4, s. 655‒668.
Google Scholar
Hughes Everett C. (1972) The Linguistic Division of Labor in Industrial and Urban Societies [w:] Joshua A. Fishman, ed., Advances in the Sociology of Language, vol. 2. The Hague, s. 296–309.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1515/9783110880434-015
Kaźmierska Kaja (1996) Wywiad narracyjny – technika i pojęcia analityczne [w:] Marek Czyżewski, Andrzej Piotrowski, Alicja Rokuszewska-Pawełek, red., Biografia a tożsamość narodowa. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 35–44.
Google Scholar
Kaźmierska Kaja (2014) Paradoksy ideologicznego uprzywilejowania – studium przypadku. „Praktyka Teoretyczna”, nr 3(13) [dostęp 15.10.2015 r.]. Dostępny w Internecie: http://www.praktykateoretyczna.pl/czasopismo/paradoksy-ideologicznego-uprzywilejowania/
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.14746/pt.2014.3.6
Kaźmierska Kaja, Waniek Katarzyna, Zysiak Agata (2015) Opowiedzieć Uniwersytet. Łódź akademicka w biografiach wpisanych w losy Uniwersytetu Łódzkiego. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/8088-285-0
Kenney Padraic (1999) The Gender of Resistance in Communist Poland. „The American Historical Review”, vol. 104, no. 2, s. 399–425.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.2307/2650371
Lem Stanisław (1987) Pokój na ziemi. Kraków. Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar
Lem Stanisław (2009) Opowieści o pilocie Pirxie. Warszawa: Wydawnictwo „Agora”.
Google Scholar
Mannheim Karl (1952) The Problem of Generations Essays on the Sociology of Konowledge. London: Routledge.
Google Scholar
Marody Mirosława (2015) Jednostka po nowoczesności. Perspektywa socjologiczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar”.
Google Scholar
Mead George H. (1975) Umysł, osobowość, społeczeństwo. Przełożyła Zofia Wolińksa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Nowicka Magdalena (b.d.) Dyskretny urok niespełnienia albo to, czego poezja nie czyni [dostęp 12.12.2015 r.]. Dostępny w Internecie http://wakat.sdk.pl/dyskretny-urok-niespelnienia-albo-toczego-poezja-nie-czyni/
Google Scholar
Piotrowski Andrzej (1997) Lęk przed Europą [ w:] Marek Czyżewski, Andrzej Piotrowski, Sergiusz Kowalski, red., Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego. Kraków: Wydawnictwo „Aureus”, s. 324–337.
Google Scholar
Prawda Marek (1989) Biograficzne odtwarzanie rzeczywistości (o koncepcji badań biograficznych Fritza Schütze). „Studia Socjologiczne”, nr 4. s. 81–98.
Google Scholar
Reimann Gerhard, Schütze Fritz (2012) Trajektoria jako podstawowa koncepcja teoretyczna w analizach cierpienia i bezładnych procesów społecznych. Przełożyli Zbigniew Bokszański i Andrzej Piotrowski [w:] Kaja Kaźmierska, red., Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”, s. 389–414.
Google Scholar
Rosenthal Gabriele (2012) Historyczna i rodzinna sekwencja pokoleń. Przełożyła Agnieszka Pawlak [w:] Kaja Kaźmierska, red., Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”, s. 685–700.
Google Scholar
Schütz Alfred (2008) Powracający do domu [w:] tegoż, O wielości światów. Przełożyła Barbara Jabłońska. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”, s. 203–212.
Google Scholar
Schütze Fritz (1981) Prozeßstrukturen des Lebensablaufs [w:] Joachim Matthes, ed., Biographie in handlungswissenschaftlicher Perspektive.
Google Scholar
Nürnberg: Verlag der Nürnberger Forschungsvereinigung, s. 67–156.
Google Scholar
Schütze Fritz (1983) Biographieforschung und narratives Interview. „Neue Praxis. Kritische Zeitschrift für Sozialarbeit und Sozialpädagogik”, no. 13, s. 283–293.
Google Scholar
Schütze Fritz (1984) Kognitiven Figuren des autobiographischen Stegreiferzälens [w:] Martin Kohli, Robert Günther, Hrsg., Biographie und Sozial Wirklichkeit. Stuttgart, s. 78–117.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-476-03188-4_5
Schütze Fritz (1990) Presja i wina: doświadczenia młodego żołnierza niemieckiego w czasie drugiej wojny światowej i ich implikacje biograficzne. Przełożyła Maria Ziółkowska [w:] Jan Włodarek, Marek Ziółkowski, red., Metoda biograficzna w socjologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 325–339.
Google Scholar
Schütze Fritz (2012a) Analiza biograficzna ugruntowana empirycznie w autobiograficznym wywiadzie narracyjnym. Jak analizować autobiograficzne wywiady narracyjne. Przełożyła Katarzyna Waniek [w:] Kaźmierska Kaja, red., Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”, s. 141–278.
Google Scholar
Schütze Fritz (2012b) Trajektorie cierpienia jako przedmiot badań socjologii interpretatywnej. Przełożył Marek Czyżewski [w:] Kaja Kaźmierska, red., Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”, s. 415–458.
Google Scholar
Schütze Fritz (2012c) Koncepcja świata społecznego w symbolicznym interakcjonizmie oraz organizacja wiedzy we współczesnych złożonych społeczeństwach [w:] Kaja Kaźmierska, red., Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”, s. 489–514.
Google Scholar
Schütze Fritz, Schröder-Wildhagen Anja (2012) European Mental Space and its Biographical Relevance [ w:] R obert M iller, G raham Gray, eds., The Evolution of European Identities. Biographical Approaches. Houndmills, Basingstoke, Hampshire: Palgrave MacMillan, s. 255–278.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1057/9781137009272_15
Schütze Fritz i in. (2012) Discoverers in European Mental Space: The Biographical Experiences of Participants in European Civils Society Organizations [w:] Robert Miller, Graham Gray, eds., The Evolution of European Identities. Biographical Approaches. Houndmills, Basingstoke, Hampshire: Palgrave MacMillan, s. 150–169.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1057/9781137009272_9
Stachowiak Jacek (2013) Pedagogizacja medialna i wzór „przedsiębiorcy samego siebie”. „Societas/Communitas”, nr 2, s. 141–161.
Google Scholar
Stonequist Everett V. (1961) The Marginal Man. A Study In Personality and Culture Conflict. New York: Russell & Russell INC.
Google Scholar
Strauss Anslem L. (2001) Professions, Works and Careers. London: Transaction Publishers.
Google Scholar
Strauss Anselm L. (2012) Światy społeczne i społeczeństwo. Przełożyła Katarzyna Waniek [w:] Kaźmierska K., red., Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”, s. 471–488.
Google Scholar
Thomas William I. (1951) The Four Wishes [w:] Volkart E.H., ed., Social Behaviour and Personality. Contributions of W.I. Thomas to Theory and Social Research. New York: Social Science Research Council.
Google Scholar
Turner Victor (2010) Proces rytualny. Struktura i antystruktura. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar
Urbańska Sylwia (2015) Matka polka na odległość. Z doświadczeń migracyjnych robotnic 1989-2010. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Google Scholar
Waniek Katarzyna (2015) „Ucieczka do…” jako istotna przyczyna mobilności w Europie. „Folia Sociologica”, nr 53, s. 31‒50.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/0208-600X.53.03
Wildhagen Anja (b.d.) Devaluation of Biography and Biographical Work to Overcome Self-Alienation: Underprivileged Life Courses of Divorced Women in the GDR. Tekst przygotowany w ramach projektu „Doświadczenie biograficzne w PRL i NRD oraz jego przepracowanie w powojennym pokoleniu 1945–1955. Porównanie socjologiczne na podstawie analizy biograficznej”, (termin realizacji 2012–2014). Projekt był finansowany przez Polsko-Niemiecką Fundację na Rzecz Nauki (wniosek 100201/projekt nr 2012-03).
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.