Między teorią socjologiczną i praktyką badawczą krytycznej analizy dyskursu – na przykładzie studium przypadku z obszaru systemu szkolnictwa wyższego

Kamila Biały

doi:10.18778/1733-8069.9.1.06

Authors

Kamila Biały Uniwersytet Łódzki, Instytut Socjologii, Zakład Badań Kultury Europejskiej, ul Rewolucji 1905 r. 41, 90-214 Łódź

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-8069.9.1.06

Keywords:

critical discourse analysis, system of higher education, order of discourse, regime of justification

Abstract

A case study of a given practice within the higher education system serves here as an illustration of the author’s reflection on interrelations between sociological theory and research practice of critical discourse analysis, conceived as the incorporation of theory into research. The empirical results demonstrate the tendency of bifurcation of symbolic power – its deregulatory and overregulatory manifestations in the discourse of the higher education system in Poland. The empirical evidence contributes to a theoretical reflection on contemporary society. These overlapping deregulatory and overregulatory tendencies also exist at the level of whole society, which is interpreted here as a communication system with a number of subsystems, such as economy, politics, education.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

Kamila Biały, Uniwersytet Łódzki, Instytut Socjologii, Zakład Badań Kultury Europejskiej, ul Rewolucji 1905 r. 41, 90-214 Łódź

Kamila Biały, dr, z wykształcenia i zawodu jest socjolożką, adiunktem w Zakładzie Badań Kultury Europejskiej Instytutu Socjologii Uniwersytetu Łódzkiego, jej obszar zainteresowań badawczych obejmuje analizy dyskursu i procesów komunikowania, socjologię kultury i socjologię wiedzy, tu zwłaszcza zagadnienia odtwarzania się ładu symbolicznego, w ostatnim czasie natomiast perspektywę fenomenologiczną, a mówiąc ściślej – problematykę statusu podmiotowości zarówno w instytucjonalnych ramach późnego kapitalizmu, zwłaszcza w kontekście mechanizmów reprodukcji i zmiany, jak i w dyskursie nauk humanistycznych i społecznych.

References

Baert Patrick, Alan Shipman (2005) University under Siege? Trust and Accountability in the Contemporary Academy. “European Societies”, vol. 7, no. 1, s. 157‒185.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/1461669042000327063

Bernstein Basil (1990a) Odtwarzanie kultury. Przełożyli Zbigniew Bokszański, Andrzej Piotrowski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar

Bernstein Basil (1990b) Class, Code and Control, vol. 4. The Structuring of Pedagogic Discourse. London, New York: Routledge.
Google Scholar

Biały Kamila (2009a) Komunikowanie pozorne a komunikowanie autentyczne w obszarze szkolnictwa wyższego. „Przegląd Socjologiczny” t. 58, nr 1, s. 175‒189.
Google Scholar

Biały Kamila (2009b) Między ekspertyzą a humanistycznym wglądem – analiza dyskusji o reformie szkolnictwa wyższego. „Innowacje w Edukacji Akademickiej”, nr 1(8), s. 23–30.
Google Scholar

Biały Kamila (2011) Przemiany współczesnego uniwersytetu – od idei von Humboldta do modelu uczelni przedsiębiorczej. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Boltanski Luc, Eve Chiapello (1999) Le nouvel esprit du capitalism. Paris: Gallimard.
Google Scholar

Boltanski Luc, Laurent Thévenot (1991) De la justification. Les économies de la grandeur. Paris: Gallimard.
Google Scholar

Bourdieu Pierre, Jean-Claude Passeron (2006) Reprodukcja: elementy systemu teorii nauczania. Przełożyła Elżbieta Neyman. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Chiapello Eve, Norman Fairclough (2008) Nowa ideologia zarządzania. Podejście transdyscyplinarne krytycznej analizy dyskursu i nowej socjologii kapitalizmu [w:] Anna Duszak, Norman Fairclough, red., Krytyczna analiza dyskursu: interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej. Kraków: Universitas, s. 373–404.
Google Scholar

Chouliaraki Lilie, Norman Fairclough (1999) Discourse in Late Modernity. Rethinking Critical Discourse Analysis. Edinburgh: Edinburgh University Press.
Google Scholar

Czyżewski Marek, Sergiusz Kowalski, Andrzej Piotrowski, red., (1997) Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego. Kraków: Wydawnictwo AUREUS.
Google Scholar

Durkheim Émile, Marcel Mauss (1973) O niektórych pierwotnych formach klasyfikacji. Przyczynek do badań nad wyobrażeniami zbiorowymi [w:] Marcel Mauss, red., Socjologia i antropologia. Przełożyli Marcin Król, Krzysztof Pomian, Jerzy Szacki. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Fairclough Norman (1995) Critical Discourse Analysis. The Critical Study of Language. London, New York: Longman.
Google Scholar

Fairclough Norman (2003) Analysing Discourse. Textual Analysis for Social Research. London, New York: Routledge.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9780203697078

Forgacs David, red., (1988) A Gramsci Reader. London: Lawrence & Wishart.
Google Scholar

Foucault Michel (1982) The Subject and Power [w:] Hubert L. Dreyfus, Paul Rabinow, eds., Michel Foucault: Beyond structuralism and Hermeneutics. Chicago: University of Chicago Press.
Google Scholar

Furedi Frank (2008) Gdzie się podziali wszyscy intelektualiści. Przełożyła Katarzyna Makaruk. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar

Głowiński Michał (1993) Peereliada. Komentarze do słów 1976–1981. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar

Gramsci Antonio (1971) Selections from the Prison Notebooks. London: Lawrence & Wishart.
Google Scholar

Halliday Michael A. K. (1978) Language as Social Semiotics: the Social Interpretation of Language and Meaning. London: Edward Arnold.
Google Scholar

Halliday Michael A. K. (1994) An Introduction to Functional Grammar. London: Edward Arnold.
Google Scholar

Laclau Ernesto, Chantal Mouffe (1985) Hegemony and Socialist Strategy. London: Verso.
Google Scholar

Luhmann Niklas (1994) Teoria polityczna państwa bezpieczeństwa socjalnego. Przełożyła Grażyna Skąpska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Ossowski Stanisław, red., (1967) Z zagadnień psychologii społecznej [w:] Dzieła, t. 3. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Parsons Talcott (1970) Some Problems of General Theory in Sociology [w:] John C. McKinney, Edward A. Tiryakian, eds., Theoretical Sociology. Perspectives and Developments. New York: Appleton-Century-Crofts.
Google Scholar

Pestre Dominique (2003) Regimes of Knowledge Production in Society: Towards a Moral Political and Social Reading. „Minerva”, vol. 41, no. 3, s. 245–261.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1023/A:1025553311412

Wernick Andrew (1991) Promotional Culture: Advertising, Ideology and Symbolic Expression. London: Sage.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-349-22346-6_17