Od redaktora: Proces transformacji w doświadczeniach biograficznych

Kaja Kaźmierska

doi:10.18778/1733-8069.12.2.01

Autor

Kaja Kaźmierska Uniwersytet Łódzki

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-8069.12.2.01

Słowa kluczowe:

biografia, narracja, transformacja, metoda biograficzna, doświadczenia biograficzne

Abstrakt

Wśród wielu opublikowanych badań, społecznych diagnoz i refleksji teoretycznych dotyczących procesu transformacji w Polsce znaleźć można przede wszystkim rozważania dotyczące zmiany ujmowanej z perspektywy makrospołecznej w różnych jej aspektach. Ważnym uzupełnieniem takiego ujęcia badawczego i teoretycznego jest podejście biograficzne ukazujące, jak w doświadczeniu jednostek perspektywa przeszłości, rozumianej umownie/historycznie jako czas sprzed transformacji w 1989 roku, łączy się z perspektywą współczesności, czyli czasu przemian. Pokazanie transformacji przez pryzmat doświadczeń biograficznych, czyli aktorów społecznych, którzy jednocześnie stali się podmiotami, jak i przedmiotami owej zmiany, to jest współtworzyli proces przemian, jednocześnie mu podlegając, daje możliwość wielowymiarowego uchwycenia tego procesu. Artykuł przedstawia zatem korzyści badawczo-teoretyczne perspektywy biograficznej, zawiera krótki komentarz metodologiczny oraz przedstawia jeden z aktualnie realizowanych projektów poświęconych biograficznemu doświadczeniu transformacji.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Kaja Kaźmierska - Uniwersytet Łódzki

Kaja Kaźmierska, doktor habilitowana, profesor Uniwersytetu Łódzkiego, kierownik Katedry Socjologii Kultury Uniwersytetu Łódzkiego, dyrektor Instytutu Socjologii. Specjalizuje się w badaniach biograficznych, zagadnieniach tożsamości i pamięci biograficznej. Autorka książek: Doświadczenia wojenne Polaków a kształtowanie tożsamości etnicznej. Analiza narracji kresowych (IFiS PAN, Warszawa 1999), Biografia i pamięć. Na przykładzie generacyjnego doświadczenia ocalonych z Zagłady (Nomos, Kraków 2008) oraz Biography and Memory: The Generational Experience of the Shoah Survivors (Academic Studies Press, Boston 2012). Zredagowała wybór tekstów Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów (Nomos, Kraków 2012). Współautorka (razem z Katarzyną Waniek i Agatą Zysiak) ostatnio wydanej książki Opowiedzieć uniwersytet. Łódź akademicka w biografiach wpisanych w losy Uniwersytetu Łódzkiego (Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2015).

Bibliografia

Domański Henryk (2000) Hierarchie i bariery społeczne w Polsce w latach 90. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Spraw Publicznych.
Google Scholar

Domański Henryk (2002) Polska klasa średnia. Wrocław: Wydawnictwo Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, Wydawnictwo Wrocławskie.
Google Scholar

Domański Henryk (2005) Polska. Jedna czy wiele? Warszawa: Wydawnictwo Trio.
Google Scholar

Domański Henryk, red. (2008) Zmiany stratyfikacji społecznej w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Google Scholar

Gardawski Juliusz (2001) Powracająca klasa: sektor prywatny w III Rzeczypospolitej. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Google Scholar

Gardawski Juliusz, red. (2009) Polacy pracujący a kryzys fordyzmu. Warszawa: Wydawnictwo Scholar.
Google Scholar

Gdula Maciej, Sadura Przemysław, red. (2012) Style życia i porządek klasowy w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Google Scholar

Glaser Barney G., Strauss Anselm (1967) Discovery of Grounded Theory. Chicago: Aldine.
Google Scholar

Grupińska Anka, Wawrzyniak Joanna (2011) Buntownicy. Polskie lata 70. i 80. Warszawa: Świat Książki.
Google Scholar

Helling Ingeborg K. (1990) Metoda badań biograficznych [w:] W łodarek Jan, Ziółkowski Marek, red., Metoda biograficzna w socjologii. Warszawa, Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 13–37.
Google Scholar

Jarosz Maria (2005) Wygrani i przegrani polskiej transformacji. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN, Oficyna Naukowa.
Google Scholar

Kaźmierska Kaja, Fritz Schütze (2013) Wykorzystanie autobiograficznego wywiadu narracyjnego w badaniach nad konstruowaniem obrazu przeszłości w biografii. Na przykładzie socjologicznego porównania narracji na temat życia w PRL-u i NRD. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 9, nr 4, s. 122–139 [dostęp 20 marca 2016 r.]. Dostępny w Internecie: www. przegladsocjologiijakosciowej.org
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.9.4.08

Kondratowicz Ewa (2001) Szminka na sztandarze: Kobiety Solidarności 1980–1989. Warszawa: Sic!.
Google Scholar

Kowalik Tadeusz (2009) www.POLSKATRANSFORMACJA.pl. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar

Mannheim Karl (1952) The Problem of Generations Essays on the Sociology of Knowledge. London: Routledge.
Google Scholar

Mannheim Karl (1992–1993) Problem pokoleń. „Colloquia Communia”, no. 1/12, s. 136–169.
Google Scholar

Marody Mirosława, Giza-Poleszczuk Anna (2004) Przemiany więzi społecznych. Zarys teorii zmiany społecznej. Warszawa: Wydawnictwo Scholar.
Google Scholar

Mucha Janusz, Keen Mike F., red. (2006) Autobiografie czasu transformacji. Warszawa: IFiS PAN.
Google Scholar

Sadura Przemysław (2012) Szkoła i nierówności społeczne. Diagnoza nierówności edukacyjnych w polskiej szkole i propozycje dla progresywnej polityki. Warszawa: Fundacja Amicus Europae.
Google Scholar

Schütz Alfred (1985) Światły obywatel. Esej o społecznym zróżnicowaniu wiedzy. „Literatura na Świecie”, nr 2, s. 269–284.
Google Scholar

Schütze Fritz (2012) Analiza biograficzna ugruntowana empirycznie w autobiograficznym wywiadzie narracyjnym. Jak analizować autobiograficzne wywiady narracyjne [w:] Kaja Kaźmierska, red., Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów. Kraków: Nomos, s. 141–278.
Google Scholar

Świda-Zięba Hanna (1995) Wartości egzystencjalne młodzieży lat dziewięćdziesiątych. Warszawa: Zakład Moralności i Aksjologii Ogólnej, Instytut Nauk Społecznych, Uniwersytet Warszawski.
Google Scholar

Świda-Zięba Hanna (2011) Młodzież PRL. Portrety pokoleń w kontekście historii. Warszawa: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar

Torańska Teresa (1994) My. Warszawa: Most.
Google Scholar

Torańska Teresa (2004) Oni. Warszawa: Iskry.
Google Scholar

Torańska Teresa (2006) Byli. Warszawa: Świat Książki.
Google Scholar