Pomiędzy światem „czynnego alkoholizmu” a rzeczywistością zdrowienia. Mechanizmy (re)socjalizacyjne anonimowych alkoholików

Jakub Trzebiatowski

doi:10.18778/1733-8069.10.1.04

Autor

Jakub Trzebiatowski

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-8069.10.1.04

Słowa kluczowe:

zamiana światów, alternacja, subświat „czynnej choroby alkoholowej”, subświat zdrowienia, mechanizmy (re)socjalizacji, anonimowi alkoholicy

Abstrakt

Celem artykułu jest przedstawienie specyfiki mechanizmów (re)socjalizacji anonimowych alkoholików w perspektywie zamiany subświata „czynnego alkoholizmu” na rzeczywistość zdrowienia.

Prezentowane w opracowaniu konkluzje i wnioski formułowałem w oparciu o badania jakościowe, które zyskały charakter monograficzno-biograficzny. Wykorzystałem procedurę badań terenowych oraz procedurę badań sondażowych pogłębionych. Przyjąłem ponadto kryteria metodologii teorii ugruntowanej. Próba badawcza liczyła 18 zdrowiejących alkoholików poznańskich grup AA.

W wyniku przeprowadzonych badań empirycznych wyselekcjonowałem cztery mechanizmy (re)socjalizacji: afiliacyjno-afektywny, komunikacyjno-poznawczy, katharsis – budowania nowej tożsamości oraz podtrzymywania nawrócenia. Za sprawą wspomnianych mechanizmów aktorzy społeczni zyskiwali szansę na alternację – subświat terapeutyczny AA stopniowo stawał się „rzeczywistością podstawową” – „światem życia codziennego” zdrowiejących alkoholików.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Jakub Trzebiatowski

Jakub Trzebiatowski, obronił pracę doktorską na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wyróżniona przez Radę Naukową Instytutu Socjologii dysertacja, zatytułowana „(Re)socjalizacyjne ścieżki rekonstrukcji ról społecznych na przykładzie zdrowiejących alkoholików poznańskich grup Anonimowych Alkoholików” zakwalifikowana została do reprezentowania w konkursie organizowanym przez Prezesa Rady Ministrów na najlepszą pracę doktorską w 2013 roku. Pracuje jako specjalista terapii uzależnień. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się wokół socjologii teoretycznej, społecznej perspektywy psychoterapii, społeczności terapeutycznych oraz problematyki uzależnień. Jest autorem książki (Re)socjalizacyjne ścieżki rekonstrukcji ról społecznych na przykładzie zdrowiejących alkoholików poznańskich grup Anonimowych Alkoholików oraz kilku artykułów naukowych.

Bibliografia

Anonimowi Alkoholicy (2006) Warszawa: Fundacja Biuro Służby Krajowej Anonimowych Alkoholików w Polsce.
Google Scholar

Berger Peter, Luckmann Thomas (1983) Społeczne tworzenie rzeczywistości. Przełożył Józef. Niżnik. Warszawa: PIW.
Google Scholar

Blumer Herbert (1975) Implikacje socjologiczne myśli George’a Herberta Meada [w:] Włodzimierz Derczyński, Aleksandra Jasińska-Kania, Jerzy Szacki, red., Elementy teorii socjologicznej. Warszawa: PWN, s. 70–84.
Google Scholar

Blumer Herbert (1984) Społeczeństwo jako symboliczna interakcja [w:] Edmund Mokrzycki, red., Kryzys i schizma. Antyscjentystyczne tendencje w socjologii współczesnej. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, s. 71–87.
Google Scholar

Blumer Herbert (2007) Interakcjonizm symboliczny. Perspektywa i metoda. Przełożyła Grażyna. Woroniecka. Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.
Google Scholar

Bokszański Zbigniew (1986) Koncepcja tożsamości jednostki w pracach A. L. Straussa. „Studia Socjologiczne”, nr 2, s. 89–110.
Google Scholar

Bokszański Zbigniew (1989) Tożsamość, interakcja, grupa. Tożsamość jednostki w perspektywie teorii socjologicznej. Łódź: Wydawnictw Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Bourdieu Pierre, Passeron Jean C. (2006) Reprodukcja. Przełożyła Elżbieta Neyman. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Clarke Adele (1990) A Social Worlds Research Adventure. The Case of Reproductive Science [w:] Cozzens Susan, Gieryn Thomas., eds., Theories of Science in Society. Bloomington: Indiana University Press, s. 15–42.
Google Scholar

Denzin Norman (1990) Reinterpretacja metody biograficznej [w:] Jan Włodarek, Marek Ziółkowski, red., Metoda biograficzna w socjologii. Poznań, Warszawa: PWN, s. 55–69.
Google Scholar

Glaser Barney, Judith Holton (2004) Remodeling Grounded Theory. “The Grounded Theory Review”, vol. 4, no. 1, s. 87–112.
Google Scholar

Hałas Elżbieta (2006) Interakcjonizm symboliczny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Kacperczyk Anna (2005) Zastosowanie koncepcji społecznych światów w badaniach empirycznych [w:] Elżbieta Hałas, Krzysztof T. Konecki, red., Konstruowanie jaźni i społeczeństwa. Europejskie warianty interakcjonizmu symbolicznego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, s.167–189.
Google Scholar

Konecki Krzysztof T. (2000) Studia z metodologii badań jakościowych: teoria ugruntowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Konecki Krzysztof T. (2005) Analiza danych jakościowych. Procesy i procedury. „Przegląd Socjologiczny”, nr 4, s. 267–282.
Google Scholar

Łoś Maria (1976) Grupy odniesienia – propozycja modyfikacji zakresu pojęcia. „Studia Socjologiczne”, nr 4, s. 107–115.
Google Scholar

Mead George H. (1975) Umysł, Osobowość i Społeczeństwo. Przełożyła Zofia Wolińska. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Moustakas Clark (2001) Fenomenologiczne metody badań. Przełożył Stanisław. Zabielski. Białystok: Wydawnictwo Uniwersyteckie Trans Humana.
Google Scholar

Schütz Alfred (2008) O wielości światów. Przełożyła Barbara. Jabłońska. Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.
Google Scholar

Shibutani Tamotsu (1962) Reference Groups and Social Control [w:] Arnold Marshall R ose, ed., Human Behavior and Social Processes. Boston: Houghton Mifflin Company, s. 128–147.
Google Scholar

Strauss Anselm L. (1982) Social Worlds and Legitimation Processes [w:] Norman Denzin, ed., Studies in Symbolic Interaction. Greenwich: JAI Press, s. 171–189.
Google Scholar

Strauss Anselm L. (1984) Social Worlds and Their Segmentation Processes [w:] Norman Denzin, ed., Studies in Symbolic Interaction. Greenwich: JAI Press, s. 123–139.
Google Scholar

Strauss Anselm L. (1993) Continual Permutations of Action. New York: Aldine de Gruyter.
Google Scholar

Thomas William I., Znaniecki Florian W. (1976) Chłop polski w Europie i Ameryce, t. 1–5. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Google Scholar

Trzebiatowski Jakub (2008/2009) Wybrane aspekty funkcji emocjonalno-ekspresyjnej Wspólnoty AA oraz programów terapeutycznych. „Roczniki Socjologii Rodziny”, t. 19, s. 173–195.
Google Scholar

Trzebiatowski Jakub (2010) Jakość życia trzeźwiejących alkoholików a skuteczność programów AA i placówek leczenia uzależnień. „Alkoholizm i Narkomania”, t. 23, nr 3, s. 217–235.
Google Scholar