Formy terapii poznawczej i komunikacyjnej w domach pomocy społecznej. Propozycje działań stymulujących i terapeutycznych

Halina Pawłowska‑Jaroń; Anna Siudak

doi:10.18778/2544-7238.03.10

Autor

Halina Pawłowska‑Jaroń Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Katedra Logopedii i Zaburzeń Rozwoju, ul. Podchorążych 2, 30-084 Kraków https://orcid.org/0000-0002-7077-3469
Anna Siudak Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Katedra Logopedii i Zaburzeń Rozwoju, ul. Podchorążych 2, 30-084 Kraków https://orcid.org/0000-0002-1986-9078

DOI:

https://doi.org/10.18778/2544-7238.03.10

Słowa kluczowe:

starzenie się, ageizm, czynniki protekcyjne, zinstytucjonalizowana opieka nad seniorami, dom pomocy społecznej

Abstrakt

Celem projektu jest opracowanie wytycznych diagnozy i terapii mieszkańców domów opieki społecznej, którzy z uwagi na sytuację materialną (bytową), poznawczą i społeczną narażeni są na wycofanie z wszelkich aktywności. Wdrożenie modelu postępowania diagnostyczno‑terapeutycznego ma przyczynić się do ustalenia problemów mieszkańców w zakresie poznawczym, komunikacyjnym i językowym. W ramach projektu podjęte zostaną starania o zniwelowanie zdiagnozowanych dysfunkcji w formie terapii indywidualnej i zajęć grupowych, co ma przełożyć się na większą aktywność mieszkańców w sferze komunikacyjnej i społecznej. Omawiany projekt będzie wdrażany pilotażowo w trzech krakowskich domach opieki, które zgłaszają zapotrzebowanie na podjęcie takich działań i obejmują opieką osoby: 1) leżące, ze schorzeniami somatycznymi, 2) pozostające w leczeniu neurologicznym i psychiatrycznym oraz 3) z niepełnosprawnością intelektualną. Pierwszy etap pilotażu zakłada przeprowadzenie diagnozy wszystkich mieszkańców domu opieki (minimum stu osób) i wyłonienie osób z problemami komunikacyjnymi, którym zaproponowane zostaną zajęcia indywidualne. Dla pozostałych przewiduje się zajęcia grupowe, integracyjne, m.in. o profilu muzyczno‑teatralnym.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Bień B., Przydatek M., 2000, Wielkie problemy geriatryczne: I. Nietrzymanie moczu, „Medycyna Rodzinna”, nr 2, s. 45–46.
Google Scholar

Byczewska‑Konieczny K., 2016, Związki sposobów gospodarowania czasem wolnym przez osoby w wieku senioralnym z ich kondycją poznawczą, [w:] M. Kielar‑Rurska (red.), Starość. Jak ją widzi psychologia, Kraków: Wydawnictwo WAM, s. 508–521.
Google Scholar

Cylkowska‑Nowak M., Strzelecki W., Tobis S., 2013, Muzykoterapia pacjenta starszego jako wspomaganie oddziaływania konwencjonalnej medycyny, „Gerontologia Polska”, t. 23, nr 4, s. 138–142.
Google Scholar

Jodzio K., 2016, Psychologiczna moc leciwych neuronów, [w:] M. Kielar‑Rurska (red.), Starość. Jak ją widzi psychologia, Kraków: Wydawnictwo WAM, s. 67–84.
Google Scholar

Jopkiewicz A., Lelonek M., 2014, Czynniki protekcyjne procesu „poznawczego starzenia się” jako gerontopedagogiczny wymiar okresu późnej dorosłości, [w:] M. Stawiak‑Ososińska, A. Szplit (red.), Historyczno‑społeczne aspekty starzenia się i starości, Kielce: TOP, s. 202–213.
Google Scholar

Kaczmarczyk M., Trafiałek E., 2007, Aktywizacja osób w starszym wieku jako szansa na pomyślne starzenie, „Gerontologia Polska”, t. 15, nr 4, s. 116–118.
Google Scholar

Kilian M., 2012, Naturalne i patologiczne zmiany oczne w starszym wieku i ich subiektywne objawy, „Niepełnosprawność i Rehabilitacja”, nr 2 (kwiecień–czerwiec), s. 91-105.
Google Scholar

Kołodziejczyk I., 2007, W zdrowym ciele zdrowy duch? Wpływ aktywności fizycznej na funkcjonowanie poznawcze w starszym wieku, „Kosmos. Problemy Nauk Biologicznych”, t. 56, nr 3–4(276–277), s. 361–369.
Google Scholar

Krzyżanowski D., 2013, Zaburzenia otępienne w podeszłym wieku. Interdyscyplinarne spotkania geriatryczne, Warszawa: Docplayer.
Google Scholar

Kurkowska K., Cybulski M., Łobaczuk‑Sitnik A., Krajewska‑Kułak E., 2018, Jakość życia osób w podeszłym wieku z zaburzeniami słuchu, „Gerontologia Polska”, t. 26, s. 123–133.
Google Scholar

Massowska M., Więcek A., Błędowski P., 2012, PolSenior. Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce, Poznań: Termedia.
Google Scholar

Milewski S., Kaczorowska‑Bray K., Kamińska B., 2016, Późna dorosłość z perspektywy logopedii, „Pogranicze. Studia Społeczne”, t. XXVIII, s. 165–182.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.15290/pss.2016.28.09

Paszkiewicz‑Mes E., 2013, Muzykoterapia jako metoda wspomagająca leczenie, „Hygeia Public Health”, nr 48(2), s. 168–176.
Google Scholar

Pawłowska‑Jaroń H., 2018a, Aktywizacja osób w wieku senioralnym jako forma przeciwdziałania ageizmowi, [w:] A. Siudak, H. Pawłowska‑Jaroń, E. Bielenda‑Mazur (red.), Nowa logopedia, t. 7: Oblicza starości. Zagadnienia teorii i praktyki, Kraków: Collegium Columbinum, s. 259–272.
Google Scholar

Pawłowska‑Jaroń H., 2018b, Opieka neurologopedyczna nad pacjentami w wieku senioralnym, [w:] J. Pietrzyk (red.), Człowiek w zdrowiu i chorobie, promocja zdrowia, pielęgnowanie i rehabilitacja, Tarnów: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa, s. 385–394.
Google Scholar

Pietraszek‑Kusik H., 2015, Demencja. Metody oddziaływań pozafarmakologicznych, „Polski Przegląd Nauk o Zdrowiu”, nr 1(42), s. 28–35.
Google Scholar

Pniewska J., Jaracz K., Górna K., Suwalska A., 2011, Czynniki protekcyjne funkcji poznawczych w procesie starzenia się – przegląd piśmiennictwa, „Neuropsychiatria i Neuropsychologia”, t. 6, nr 3–4, s. 166–171.
Google Scholar

Ponichtera‑Kasprzykowska M., Pękala K., Sobów T., 2013, Niefarmakologiczne strategie postępowania w zaburzeniach zachowania towarzyszących otępieniu, „Aktualności Neurologiczne”, nr 13(4), s. 302–307.
Google Scholar

Radzińska M., 2018, Muzykoterapia dla seniora, „Gerontologia Polska”, nr 26, s. 226–228.
Google Scholar

Rutkiewicz‑Hanczewska M., 2018, Wiek a mózg, [w:] A. Siudak, H. Pawłowska‑Jaroń, E. Bielenda‑Mazur (red.), Nowa logopedia, t. 7: Oblicza starości. Zagadnienia teorii i praktyki, Kraków: Collegium Columbinum, s. 17–26.
Google Scholar

Siudak A., 2018, Inwolucja zmysłów w okresie starzenia w perspektywie logopedycznej, [w:] A. Siudak, H. Pawłowska‑Jaroń, E. Bielenda‑Mazur (red.), Nowa logopedia, t. 7: Oblicza starości. Zagadnienia teorii i praktyki, Kraków: Collegium Columbinum, s. 43–52.
Google Scholar

Siudak A., 2019a, Fizjologiczne i patologiczne aspekty inwolucji zmysłów – cz. 1: Wzrok, słuch, narząd równowagi, [w:] B. Kazek, J. K. Wojciechowska (red.), Starzenie się zmysłów, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, s. 163–184.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323538578.pp.163-184

Siudak A., 2019b, Fizjologiczne i patologiczne aspekty inwolucji zmysłów – cz. 2: Dotyk, smak i węch, [w:] B. Kazek, J. K. Wojciechowska (red.), Starzenie się zmysłów, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, s. 185–208.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323538578.pp.185-208

Skarżyński H., 2014, Znaczenie problemu zaburzeń komunikacji, [w:] H. Skarżyński, M. Gujski (red.), Najczęstsze problemy medyczne wieku starszego w Polsce. Materiały prasowe PAN, Warszawa: Polska Akademia Nauk, s. 20–21.
Google Scholar

Solowska B., 2014, Centralne zaburzenia przetwarzania słuchowego – przegląd badań w aspekcie biologicznym, psychologicznym, gerontologicznym i diagnostyczno‑terapeutycznym, [w:] M. Michalik (red.), Nowa logopedia, t. 5: Diagnoza i terapia logopedyczna osób dorosłych i starszych, Kraków: Collegium Columbinum, s. 123–131.
Google Scholar

Straś‑Romanowska M., 2012, Późna dorosłość, [w:] J. Trempała (red.), Psychologia rozwoju człowieka, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 326–350.
Google Scholar

Szumilas K., Szumilas P., Kłódka D., Garczyński W., 2016, Metody oddziaływań niefarmakologicznych u pacjentów z chorobą Alzheimera, [w:] A. M. Borowicz, M. Osińska (red.), Horyzonty współczesnej fizjoterapii, Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Edukacji i Terapii, s. 181-193.
Google Scholar

Tłokiński W., 1990, Mowa ludzi u schyłku życia, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar