Wielomodalna rehabilitacja głosu w dysfonii porażennej. Studium przypadku

Renata Gliwa-Patyńska

doi:10.18778/2544-7238.11.04

Autor

Renata Gliwa-Patyńska Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny, Instytut Filologii Polskiej i Logopedii, Zakład Dialektologii Polskiej i Logopedii https://orcid.org/0000-0003-2231-9197

DOI:

https://doi.org/10.18778/2544-7238.11.04

Słowa kluczowe:

dysfonia porażenna, porażenie fałdu głosowego, rehabilitacja głosu, tyreoidektomia

Abstrakt

Artykuł przedstawia studium przypadku 56-letniego pacjenta z dysfonią porażenną. Na podstawie dokumentacji medycznej oraz diagnozy logopedycznej opracowano i wdrożono program rehabilitacji głosu. Celem terapii było przywrócenie prawidłowej funkcji krtani, utraconej wskutek porażenia lewego fałdu głosowego. Zastosowano wielomodalne podejście terapeutyczne, obejmujące techniki stymulujące zwarcie fonacyjne, ćwiczenia oddechowe, trening motoryki narządów artykulacyjnych, ćwiczenia świadomości ciała, edukację w zakresie higieny i emisji głosu oraz terapię blizny. Po czteromiesięcznej terapii rediagnoza potwierdziła poprawę we wszystkich funkcjach krtani, w tym pełne odzyskanie ruchomości porażonego fałdu głosowego, redukcję zachowań hiperfunkcjonalnych, poprawę stanu psychosomatycznego pacjenta oraz możliwość powrotu do pracy zawodowej.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Bae D.S., Koo D.H., Kim J.E., Cho J.M., Park J.O., 2020, Effect of botulinum toxin type A on scar healing after thyroidectomy: a prospective, double-blind, randomized controlled trial, “Journal of Clinical Medicine”, vol. 9(3), 886.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3390/jcm9030868

Berger G., Kosztyła-Hojna B., Chyczewski L., 2018, Wpływ anatomicznych uwarunkowań nerwów krtaniowych na wyniki neuromonitoringu śródoperacyjnego w zabiegach tyroidektomii oraz na wyniki funkcjonalne po laryngektomiach oszczędzających, “Polski Przegląd Chirurgiczny”, vol. 90(6), pp. 29–36.
Google Scholar

Bordoni D., Zanier E., 2020, Terapia manualna blizny, Warszawa: PZWL.
Google Scholar

Chukwu S.C., Egbumike C.J., Ojukwu C.P., Uchenwoke C., Igwe E.S., Ativie N.R., Okemmuo A.J., Chukwu N.P., Ezeugwu U.A., Ikele C.N., Uduonu E.M., 2024, Effects of diaphragmatic breathing exercise on respiratory functions and vocal sustenance in apparently healthy vocalists, “Journal of Voice”, vol. 39(2), pp. 564.e37–564.e44.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.jvoice.2022.09.025

Czesak M.A., Osuch-Wójcikiewicz E., Niemczyk K., 2020, Methods of surgical treatment of bilateral vocal fold paralysis, “Endokrynologia Polska”, vol. 71(4), pp. 350–358.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.5603/EP.a2020.0042

D’Alatri L., Galla S., Rigante M., Antonelli O., Buldrini S., Marchese M.R., 2008, Role of early voice therapy in patients affected by unilateral vocal fold paralysis, “The Journal of Laryngology & Otology”, vol. 122(9), pp. 936–941.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1017/S0022215107000679

Dzodic R., Markovic I., Santrac N., Buta M., Djurisic I., Lukic S., 2016, Recurrent laryngeal nerve liberations and reconstructions: a single institution experience, “World Journal of Surgery”, vol. 40(3), pp. 644–651.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/s00268-015-3305-0

El-Banna M., Youssef G., 2014, Early voice therapy in patients with unilateral vocal fold paralysis, “Folia Phoniatrica et Logopaedica”, vol. 66(6), pp. 237–243.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1159/000369167

Gliwa-Patyńska R., 2023, Obrzęk Reinkego – możliwości rehabilitacji logopedycznej (studium przypadku), “Logopaedica Lodziensia”, no. 8, pp. 25–40.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/2544-7238.08.02

Gliwa-Patyńska R., 2024, Dysfonia porażenna – logopedyczne studium przypadku, “Logopaedica Lodziensia”, no. 9, pp. 39–54.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/2544-7238.09.03

Gorzechowski K., 2024, Fizjoterapia stomatologiczna. Badanie i terapia stawów skroniowo-żuchwowych, Białystok: Wydawnictwo Rehabilis Clinic Sp. z.o.o.
Google Scholar

Ivey C.M., 2019, Vocal Fold Paresis, “Otolaryngologic Clinics of North America”, vol. 52(4), pp. 637‒648.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.otc.2019.03.008

Jauer-Niworowska O., 2009, Dyzartria. Wskazówki do diagnozy różnicowej poszczególnych typów dyzartrii, Gdańsk: Wydawnictwo Komlogo.
Google Scholar

Kaneko M., Sugiyama Y., Mukudai S., Hirano S., 2019, Effect of voice therapy using semi-occluded vocal tract exercises in singers and nonsingers with dysphonia, “Journal of Voice”, vol. 34(6), pp. 963.e1‒963.e9.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.jvoice.2019.06.014

Kasperczyk K., Markowski J., 2024, Dysfonia porażenna w świetle nowych metod terapeutycznych, “Nowa Audiofonologia”, vol. 13(4), pp. 9‒19.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.17431/na/192898

Kim Y.S., Lee H.J., Cho S.H., Lee J.D., Kim H.S., 2014, Early postoperative treatment of thyroidectomy scars using botulinum toxin: a split-scar, double-blind, randomized controlled trial, “Wound Repair and Regeneration”, vol. 22(5), pp. 605‒612.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/wrr.12204

Kosztyła-Hojna B., Kasperuk J., Rogowski M., Ryćko P., 2008, Rehabilitacja foniatryczno-logopedyczna głosu w dysfonii porażennej – opis przypadku, “Polski Merkuriusz Lekarski”, vol. 25, pp. 250‒253.
Google Scholar

Kowalewska E., Walencik-Topiłko A., 2015, Metodyka diagnozy i terapii głosu, [in:] S. Milewski, K. Kaczorowska-Bray (eds.), Metodologia badań logopedycznych, Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, pp. 274‒279.
Google Scholar

Krasnodębska P., Domeracka-Kołodziej A., Szkiełkowska A., Panasiewicz A., Mularzuk M., Sokołowska-Łazar D., Wilhelmsen K., 2018, Ocena krótkoterminowej funkcjonalnej terapii głosu u pacjentów z jednostronnym porażeniem krtani, “Otolaryngologia Polska”, vol. 72(2), pp. 35‒43.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0011.7250

Laccourreye O., Rubin F., Lith-Bijl J. van, Desuter G., 2021, Keys to successful type-1 thyroplasty with Montgomery® implant for unilateral laryngeal immobility in adults, “European Annals of Otorhinolaryngology, Head and Neck Diseases”, vol. 138(3), pp. 191‒194.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.anorl.2020.10.001

Ladyne R., 2021, Odetnij napięcie, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Lee W.T., Milstein C., Hicks D., Akst L.M., Esclamado R.M., 2007, Results of ansa to recurrent laryngeal nerve reinnervation, “Otolaryngology – Head and Neck Surgery”, vol. 136(3), pp. 450‒454.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.otohns.2006.11.040

Leiria R., Vaz Freitas S., Manso M.C., 2021, Efficacy of speech language therapy intervention in unilateral vocal fold paralysis – a systematic review and a meta-analysis of visual-perceptual outcome measures, “Logopedics Phoniatrics Vocology”, vol. 46(2), pp. 86‒98.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/14015439.2020.1762730

Lowen A., 2021, Głos ciała, Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
Google Scholar

Lowen A., 2023, Język ciała, Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
Google Scholar

Lubczyńska A., Garncarczyk A., Wcisło-Dziadecka D., 2023, Effectiveness of various methods of manual scar therapy, “Postępy Dermatologii i Alergologii”, vol. 40(2), pp. 221‒229.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/srt.13272

Magiera L., 2007, Klasyczny masaż leczniczy, Kraków: Wydawnictwo Bio-Styl.
Google Scholar

Maniecka-Aleksandrowicz B., Domeracka-Kołodziej A., 2007, Porażenia fałdów głosowych, [in:] G. Janczewski (ed.), Otorynolaryngologia praktyczna, vol. 2, Gdańsk: Via Medica, pp. 496‒504.
Google Scholar

Marszałek S., Żebryk-Stopa A., Wojnowski W., Wiskirska-Woźnica B., Golusiński W., 2011, Zastosowanie manualnych technik fizjoterapeutycznych w rehabilitacji dysfonii pourazowej, “Otolaryngologia Polska”, vol. 65(4), pp. 285‒288.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/S0030-6657(11)70692-8

Mathieson L., Hirani S.P., Epstein R., Baken R.J., Wood G., Rubin J.S., 2009, Laryngeal manual therapy: a preliminary study to examine its treatment effects in the management of muscle tension dysphonia, “Journal of Voice”, vol. 23(3), pp. 353‒366.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.jvoice.2007.10.002

McKeown P., 2015, Jak oddychać, aby być zdrowym. Metoda Butejki, Kraków: Wydawnictwo M.
Google Scholar

Mierzwińska-Nastalska E., 2016, Diagnostyka układu ruchowego narządu żucia. Zasady rekonstrukcji zwarcia, Otwock: Wydawnictwo Med Tour Press International Sp. z o.o.
Google Scholar

Misiołek M., Stelmańska K., Twardokęs M., Sowa P., Lisowska G., 2014, Operacyjne uszkodzenia nerwów krtaniowych, “Polski Przegląd Otorynolaryngologiczny”, no. 3, pp. 15‒19.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.ppotor.2013.11.001

Mueller A.H., Hagen R., Foerster G., Grossmann W., Baumbusch K., Pototschnig C., 2016, Laryngeal pacing via an implantable stimulator for the rehabilitation of subjects suffering from bilateral vocal fold paralysis: a prospective first-in-human study, “Laryngoscope”, vol. 126(8), pp. 1810‒1816.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1002/lary.25792

Paszkowski J., 2010, Metoda Feldenkraisa, żyć bardziej świadomie, https://metoda-feldenkraisa.pl /metoda-feldenkraisa-zyc-bardziej-swiadomie/ (accessed: 11.02.2025).
Google Scholar

Płoczańska-Godek S., 2021, Neuromasaż. Zdrowie i estetyka twarzy, Poznań: Wydawnictwo WSEiT.
Google Scholar

Pruszewicz A., Obrębowski A., 2019, Dysfonia porażenna, [in:] A. Pruszewicz, A. Obrębowski (eds.), Zarys foniatrii klinicznej, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego, pp. 174‒177.
Google Scholar

Ramig L.O., Perry S.E., Troche M., Huber J.E., Curtis J., Kiefer B., Sevitz J., Dennard Q., Borders J., Browy J.R., Dakin A., Gonzalez V., Chapman J., Wu T., Katz L., Britton D., 2023, Behavioral management of respiratory/phonatory dysfunction: An updated systematic review, “American Journal of Speech‒Language Pathology”, vol. 32(2), pp. 589‒604.
Google Scholar

Regner A., 2019, Wybrane techniki manualne wspomagające terapię ustno-twarzową, Wrocław: Wydawnictwo Continuo.
Google Scholar

Rosenberg S., 2020, Terapeutyczna moc nerwu błędnego, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Rubin J.S., Lieberman J., Harris T.M., 2000, Laryngeal manipulation, “Otolaryngologic Clinics of North America”, vol. 33(5), pp. 1017‒1034.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/S0030-6665(05)70261-9

Santana da Matta R., Rocha Santos M.A., Ribeiro Lin Plech E.M., Gama A.C., 2021, Multidimensional voice assessment: the immediate effects of Lax Vox® in singers with voice complaints, “Revista CEFAC”, vol. 23(2), e4520.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1590/1982-0216/20212324520

Schindler A., Mozzanica F., Ginocchio D., Maruzzi P., Atac M., Ottaviani F., 2012, Vocal improvement after voice therapy in the treatment of benign vocal fold lesions, “Acta Otorhinolaryngologica Italica”, vol. 32, pp. 304‒308.
Google Scholar

Szkiełkowska A., Kazanecka E., 2022, Emisja głosu. Wskazówki metodyczne, Warszawa: Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu.
Google Scholar

Śliwińska-Kowalska M., Niebudek-Bogusz E., Fiszer M., Wiktorowicz J., 2018, Auditory stimulation in multidimensional therapy of functional voice disorders, “Otolaryngologia Polska”, vol. 72(6), pp. 1‒9.
Google Scholar

Teasdale J., Williams M., Segal Z., 2016, Praktyka uważności, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Titze I.R., 2002, How to use the flow resistant straw, “Journal of Singing”, vol. 58(5), pp. 429‒430.
Google Scholar

Titze I.R., 2006, Voice training and therapy with a semi-occluded vocal tract: rationale and scientific underpinnings, “Journal of Speech, Language, and Hearing Research”, vol. 49(2), pp. 448‒459.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1044/1092-4388(2006/035)

Titze I.R., 2015, On flow phonation and airflow management, “Journal of Singing”, vol. 72(1), pp. 58‒75.
Google Scholar

Tyrmi J., Radolf V., Horáček J., Laukkanen A.M., 2017, Resonance Tube or Lax Vox?, “Journal of Voice”, vol. 31(4), pp. 430‒437.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.jvoice.2016.10.024

Verdolini K., Ramig L.O., Titze I.R., Chernobelsky A., 2014, Intensified voice therapy: A new model for the rehabilitation of patients suffering from functional dysphonias, “Journal of Voice”, vol. 28(4), pp. 435‒448.
Google Scholar

Wiskirska-Woźnica B., Domeracka-Kołodziej A., 2015, Zaburzenia głosu i mowy, [in:] K. Niemczyk (ed.), Otorynolaryngologia kliniczna, vol. 2, Warszawa: Medipage, pp. 665‒685.
Google Scholar

Woźnicka E., Niebudek-Bogusz E., Wiktorowicz J., Śliwińska-Kowalska M., 2016, Ocena wartości manualnej terapii krtani w rehabilitacji głosu u pacjentów z dysfonią, “Otorynolaryngologia”, vol. 15(1), pp. 39‒46.
Google Scholar

Woźnicka E., Niebudek-Bogusz E., Morawska J., Wiktorowicz J., Śliwińska-Kowalska M., 2017, Laryngeal Manual Therapy Palpatory Evaluation Scale: A preliminary study to examine its usefulness in diagnosis of occupational dysphonia, “Medycyna Pracy”, vol. 68(3), pp. 349–359.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.13075/mp.5893.00463

Zehnhoff-Dinnesen A., Wiskirska-Woźnica B., Neumann K., Nawka T. (eds.), 2019, Phoniatrics I: Fundamentals – Voice Disorders – Disorders of Language and Hearing Development, Berlin: Springer Berlin Heidelberg.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-662-46780-0