Wpływ ochrony zatrudnienia i rodzaju umów o pracę na elastyczność zatrudnienia względem PKB w krajach OECD

Abstrakt

Przedmiotem artykułu są skutki globalnego kryzysu dla zatrudnienia w krajach OECD, a w szczególności próba objaśnienia przyczyn ich zróżnicowanych rozmiarów w poszczególnych krajach. Szczególną uwagę w tym objaśnieniu zwrócono na pytanie, jaką rolę odgrywają tutaj instytucje rynku pracy, a w szczególności prawna ochrona zatrudnienia i umowy o pracę na czas określony. Globalny kryzys gospodarczy przekładał się na sytuację panującą na rynkach pracy krajów OECD powodując spadki zatrudnienia i wzrosty bezrobocia. Zmiany rozmiarów zatrudnienia w poszczególnych krajach były zróżnicowane. W latach 2007- 2012 w większości krajów OECD wystąpiły spadki rozmiarów produkcji. Obserwowano w nich również spadki rozmiarów płac realnych. Stosunkowo niewielkim zmianom w latach 2005-2012 podlegały natomiast czynniki o charakterze instytucjonalnym. Zarówno w przypadku restrykcyjności prawnej ochrony zatrudnienia, jak i w przypadku udziału zatrudnienia na czas określony nie wystąpiły wyraźne tendencje zmian tych wartości w okresie trwania kryzysu gospodarczego. Weryfikacja ekonometryczna wysuniętych hipotez teoretycznych została przeprowadzona w oparciu o dane roczne z lat 2005-2012 dla 26 krajów OECD i wykazała, że PKB i płace realne były istotnymi czynnikami determinującymi rozmiary zatrudnienia w analizowanym okresie. Potwierdzono również hipotezę o istnieniu nieliniowej (U-kształtnej) zależności pomiędzy elastycznością zatrudnienia względem PKB a stopniem restrykcyjności prawnej ochrony zatrudnienia oraz udziałem zatrudnienia na czas określony. Uzyskane wyniki wskazują, iż najmniejszych spadków zatrudnienia w okresie kryzysu możemy się spodziewać w krajach, w których poziom EPL jest bliski 2, a udział umów o pracę na czas określony w liczbie umów ogółem jest bliski 18%.