Tendencje zmian na rynku pracy w krajach Grupy Wyszehradzkiej

Abstrakt

Artykuł podejmuje analizy tendencji na rynku pracy w Polsce i innych krajach Grupy Wyszehradzkiej w okresie globalnego kryzysu lat 2007-2009. Szczególna uwaga poświęcona jest zmianom wskaźników zatrudnienia i bezrobocia. Dla celów porównawczych wskaźniki skonfrontowano z przeciętnymi wskaźnikami dla Unii Europejskiej i strefy euro. Analiza ma na celu określenie skali zmian stóp bezrobocia i zatrudnienia w relacji na globalny kryzys oraz objaśnienie dlaczego reakcje te były zróżnicowane w badanych krajach. W objaśnieniu zwraca się uwagę na zmiany produkcji oraz elastyczności rynku pracy, zwłaszcza w odniesieniu do płac, wydajności pracy i czasu pracy. Analizy dowodzą, że sytuacja na rynkach pracy w krajach Grupy Wyszehradzkiej zmieniła się zasadniczo w okresie globalnego kryzysu lat 2007-2009: stopy bezrobocia wzrosły, zaś stopy zatrudnienia spadały. W Polsce oba wskaźniki zmieniły się nieznacznie, zaś na Węgrzech, w Słowacji i Czechach zmieniły się istotnie. Zmiany zatrudnienia i bezrobocia w Polsce były nieznaczne głównie z powodu korzystnych tendencji wzrostowych PKB, ale także z powodu redukcji płac realnych i czasu pracy. Znaczące spadki zatrudnienia na Węgrzech były spowodowane obniżkami PKB; spadek zatrudnienia byłby większy, gdyby nie redukcje czasu pracy, płac realnych i wydajności pracy. Duże spadki zatrudnienia w Słowacji i Czechach były związane ze słabym wzrostem PKB i silnym wzrostem płac realnych. Redukcje czasu pracy i wydajności pracy nie były w stanie odwrócić niekorzystnych tendencji w zatrudnieniu.