Jedna teoria – dwie inspiracje badawcze. Relacje z badań prowadzonych z wykorzystaniem podejścia teoretyczno-metodologicznego Howarda E. Grubera

Zofia Okraj; Monika Modrzejewska-Świgulska

doi:10.18778/2450-4491.07.08

Authors

Zofia Okraj Uniwersytet Jana Kochanowskiego https://orcid.org/0000-0002-0187-547X
Monika Modrzejewska-Świgulska Uniwersytet Łódzki https://orcid.org/0000-0003-3133-0443

DOI:

https://doi.org/10.18778/2450-4491.07.08

Keywords:

theory of H. E. Gruber, students’ education process, Polish female directors, academic teachers

Abstract

The aim of this article is to present the main thesis of the theory: The Evolving Systems Approach to Creative Work developed by an American psychologist Howard E. Gruber and his co-workers and students. The authors of the study, inspired by this approach, use it in their individually carried out research to outline the theoretical framework of it, define study cases and draft explanations and interpretations of the experiences of the researched persons in individually conducted research on the creative work of Polish female directors and academic teachers implementing new didactic solutions into the students’ education process. The authors present in the article excerpts of the report on the process of analysis and interpretation of data from qualitative interviews and analysis of documents related to creative work of the research participants.

Author Biographies

Zofia Okraj, Uniwersytet Jana Kochanowskiego

Okraj Zofia – lecturer at the Institute of Pedagogy and Psychology, at the Jan Kochanowski University in Kielce. Her scientific interests are focused on didactics of creativity and academic teachers’ creative work. She is also a member of the Polish Creativity Association, author of three books on the creative aspects of the discussion.

Monika Modrzejewska-Świgulska, Uniwersytet Łódzki

Modrzejewska-Świgulska Monika – Assistant Professor at the Department of Artistic Education and Creativity Pedagogy of the University of Lodz. His scientific interests focus on the pedagogy of creativity, professional creativity and narrative and biographical research. She is the author of Everyday creativity in educators’ narrations (Twórczość codzienna w narracjach pedagogów), and the editor of Biographical research on creativity. Theory and research practice (Biograficzne badania nad twórczością. Teoria i empiria). She is the originator of the “Creativity and Edcuation” publishing series. She works with various cultural institutions as a consultant and group trainer.

References

Becker H. (1982) Art Worlds, University of California Press.
Google Scholar

Bertaux D. (2012) Analiza pojedynczych przypadków (au cas par cas), w: Metoda biograficzna w socjologii, K. Kaźmierska (red.), Kraków, Zakład Wydawniczy „NOMOS”, s. 309–333.
Google Scholar

Brower R. (2003) Constructive Repetition, Time and the Evolving Systems Approach, “Creativity Research Journal”, Special issue: Festschrift for Howard E. Gruber, 1/15: 61–71.
Google Scholar

Całek A. (2013) Biografia naukowa: od koncepcji do narracji. Interdyscyplinarność, teorie, metody badawcze, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Cyrański B. (2016) Interpretacja biografii zawodowej jako przykład zastosowania interpretacji hermeneutycznej w: Biograficzne badania nad twórczością. Teoria i empiria, M. Modrzejewska-Świgulska (red.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 121–137.
Google Scholar

Duraj-Nowakowa K. (1992) Teoria systemów a pedagogika, Kraków, Wydawnictwo Naukowe WSP.
Google Scholar

Florida R. (2010) Narodziny klasy kreatywnej, Warszawa, Wydawnictwo Narodowe Centrum Kultury.
Google Scholar

Giddens A. (2003) Stanowienie społeczeństwa. Zarys teorii strukturacji, Poznań, Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Google Scholar

Gruber H. E. (1980) And the Bush Was Not Consumed: The Evolving Systems Approach to Creativity w: Towards a Theory of Psychological Development, S. Modgil, C. Modgil (eds.), NFER Publishers, Windsor, s. 269–299.
Google Scholar

Gruber H. E. (1985) From Epistemic Subject to Unique Creative Person at Work, “Archives de Psychologie”, 54, s. 167–185.
Google Scholar

Gruber H. E. (1988) The Evolving Systems Approach to Creative Work, „Creativity Research Journal”, 1, s. 27–51.
Google Scholar

Gruber H. E. (1989) The Evolving Systems Approach to Creative Work w: Creative People at Work, H. E. Gruber, D. B. Wallace (eds.), New York, Oxford University, s. 3–24.
Google Scholar

Gruber H. E., Davis S. N. (1988) Inching our Way up Mount Olympus: the Evolving-Systems Approach to Creative Thinking w: The Nature of Creativity. Contemporary Psychological Perspectives, R. J. Sternberg (ed.), Cambridge, Cambridge University Press, s. 243–270.
Google Scholar

Hollender B. (2016) Od Kutza do Czekaja, Warszawa, Prószyński i S-ka.
Google Scholar

Kegan R. T. (1989) How Charles Darwin Became a Psychologist w: Creative People at Work, H. E. Gruber, D. B. Wallace (eds.), New York, Oxford University, s. 122–138.
Google Scholar

Kvale S. (2004) Interviews. Wprowadzenie do jakościowego wywiadu badawczego, Białystok, Trans Humana.
Google Scholar

Miles B. M., Huberman A. M. (2000) Analiza danych jakościowych, Białystok, Wydawnictwo Trans Humana.
Google Scholar

Modrzejewska-Świgulska M. (2014) Kapral i poeta... Biograficzne uwarunkowania dróg zawodowych reżyserek w: Biograficzne badania nad twórczością. Teoria i empiria, M. Modrzejewska-Świgulska (red.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 139–151.
Google Scholar

Mokrzycka-Pokora M. (2015) Barbara Sass-Zdort, https://culture.pl/pl/tworca/barbara-sass-zdort; [06.2018].
Google Scholar

Nęcka E. (2001) Psychologia twórczości, Gdańsk, Wydawnictwo GWP.
Google Scholar

Okraj Z. (2017) Znaczenie rodziny w pracy wybitnych twórców w perspektywie teorii.
Google Scholar

The Evolving Systems Approach to Creative Work Howarda E. Grubera, „Społeczeństwo i Rodzina”, nr 3/52, s. 51–64.
Google Scholar

Osowski J. V. (1989) Ensembles of Metaphor in the Psychology of Wiliam James w: Creative People at Work, H. E. Gruber, D. B. Wallace (eds.), New York, Oxford University, s. 141–157.
Google Scholar

Smith J. A., Pietkiewicz I. (2012) Praktyczny przewodnik interpretacyjnej analizy fenomenologicznej w badaniach jakościowych w psychologii, “Psychological Journal”, 2/18, s. 361–269.
Google Scholar

Stasiakiewicz M. (1999) Twórczość i interakcja, Poznań, Wydawnictwo Uniwersytetu im. A. Mickiewicza.
Google Scholar

Szmidt K. J. (2007) Pedagogika twórczości, Gdańsk, Wydawnictwo GWP.
Google Scholar

Szmidt K. J., Modrzejewska-Świgulska M. (2011) Psychopedagogiczne badania biograficzne nad twórczością – krytyczny przegląd wybranych stanowisk w: Uczenie się z biografii innych, tom 2, Biografia i badanie biografii, E. Dubas, W. Świtalski (red.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 13–38.
Google Scholar

Sztompka P. (2007) Socjologia. Analiza społeczeństwa, Kraków, Wydawnictwo Znak.
Google Scholar

Sztompka P. (2010) Socjologia zmian społecznych, Kraków, Wydawnictwo Znak.
Google Scholar

Ślęzak I. (2009) Stawanie się poetą. Analiza interakcjonistyczno-symboliczna, „Przegląd Socjologii Jakościowej” monografie, tom 1, nr 1.
Google Scholar

Talarczyk-Gubała M. (2013a) Biały Mazur. Kino kobiet w polskiej kinematografii, Poznań, Galeria Miejska Arsenał.
Google Scholar

Talarczyk-Gubała M. (2013b) Wszystko o Ewie. Filmy Barbary Sass a kino kobiet w drugiej połowie XX wieku, Szczecin, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
Google Scholar

Tomasik K. (2004) Polskie reżyserki filmowe 1919–2002, „Kultura i Historia”, nr 6, http://www.kulturaihistoria.umsc.lublin.pl/archives/179; [09. 2017].
Google Scholar

Wallace D. B. (1989) Studying the Individual: The Case Study Method and Other Genres w: Creative People at Work, H. E. Gruber, D. B. Wallace (eds.), New York, Oxford University, s. 25–43.
Google Scholar

Wejbert-Wąsiewicz E. (2015a) Filmy kobiet. Zmiany, zwroty i „szklany sufit” w kinematografii polskiej przed i po 1989, „Sztuka i Demokracja”, http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-5fb86d41-2411-43f1-841f-cbfaef1eb965; [04.2018].
Google Scholar

Wejbert-Wąsiewicz E. (2015b) Niepokorne reżyserki kina polskiego w: Kobiety niepokorne. Reformatorki – Buntowniczki – Rewolucjonistki, I. Desperak, I. Kuźma (red.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 253–264.
Google Scholar

Witerska K. (2011) Drama: techniki, strategie, scenariusze, Warszawa, Wydawnictwo Difin.
Google Scholar

Witerska K. (2014) Drama: przewodnik po koncepcjach, technikach i miejscach, Warszawa, Wydawnictwo Difin.
Google Scholar

Wróblewski M. (2011) Życie w relacjach. Biografie naukowców w kontekście Teorii Aktora-Sieci w: Biografie naukowe. Perspektywa transdyscyplinarna, M. Kafar (red.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 101–126.
Google Scholar

http://wyborcza.pl/1,75410,17411137,Szumowska_po_zdobyciu_nagrody_na_Berlinale__Nadchodzi.html; [03.2018].
Google Scholar

http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/7,163229,24341319,w-swieciefilmu-potrzeba-kobiet-ktore-nie-beda-grac-w-meska.html; [01.2019].
Google Scholar

http://krytykapolityczna.pl/file/2016/06/Raport-Monika_Talarczyk_Gubala.pdf; [03.2018].
Google Scholar

http://www.rp.pl/artykul/1192319-Barbary-Sass-opowiesci-o-kobietach.html#ap-1; [03. 2018].
Google Scholar

http://krytykapolityczna.pl/kultura/film/podejrzana-barbara-sass-1936-2015; [03. 2018].
Google Scholar