The Socialist Project for a New Intelligentsia and Its Limits. Academic Careers in the Polish Post-War University: A Biographical Perspective
DOI:
https://doi.org/10.18778/1733-8069.11.3.06Keywords:
university, intelligentsia, post-war Poland, biography, socialist modernizationAbstract
The paper examines the post-war period of reconstruction of the Polish academic system from the perspective of young academicians and students of that time. The generation born in the 1920s and early 1930s witnessed a profound change in Polish society, when its intelligentsia and universities had to face the dramatic events of post-WWII. The forthcoming reform of science and the higher education system was an attempt to build a socialist university and an egalitarian society. Those processes are often viewed as the political domination of academia, the captivity of professors, and seduction of students. It is a part of the story. On the contrary, it is argued herein that the academic field and its associated processes shaped the biographical paths of erstwhile scientists/academics as strongly, if not stronger, than the political factors which usually are brought to the forefront by researchers. Three chosen academic biographies present the complexity of those processes, and at the same time they reveal different patterns of the interplay between political changes, the university, the academic habitus and higher education reform.
Downloads
References
Arnason, Johann P. 2000. “Communism and Modernity.” Daedalus 129(1):61-90.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4324/9781315124872-3
Baranowski, Krzysztof. 1996. Inteligencja łódzka w latach II Rzeczypospolitej. Lodz: Wydawnictwo PŁ.
Google Scholar
Bertaux, Daniel (ed.). 2004. On Living through Soviet Russia. Routledge Studies in Memory and Narrative, v. 12. London, New York: Routledge.
Google Scholar
Bourdieu, Pierre. 1988. Homo Academicus. Stanford: Stanford University Press.
Google Scholar
Connelly, John. 1999. “The Foundation of Diversity: Communist Higher Education Policies in Eastern Europe 1945-1955.” Pp. 125-139 in Science under Socialism, edited by K. Macrakis, D. Hoffman. Cambridge: Harvard University Press.
Google Scholar
Connelly, John. 2000. Captive University: The Sovietization of East German, Czech and Polish Higher Education, 1945-1956. Chapel Hill: University of North Carolina Press.
Google Scholar
Connelly, John. 2014. Zniewolony uniwersytet: sowietyzacja szkolnictwa wyższego w Niemczech wschodnich, Czechach i Polsce 1945-1956. Translated by Witold Rodkiewicz. Warsaw: Polska Akademia Nauk.
Google Scholar
Dziciuchowicz, Jerzy. 2009. “Ludność Łodzi od 1918 do lat 90. XX wieku.” Pp. 91-100 in Łódź: monografia miasta, edited by S. Liszewski. Lodz: ŁTN.
Google Scholar
Fleming, Michael. 2010. Communism, Nationalism and Ethnicity in Poland, 1944-50. Basees/Routledge Series on Russian and East European Studies 58. London, New York: Routledge.
Google Scholar
Grenfell, Michael. 2012. Pierre Bourdieu: Key Concepts. Durham: Acumen Publishing.
Google Scholar
GUS. 1964. Polska W Liczbach 1944-1964. Warsaw: GUS.
Google Scholar
Hardy, Cheryl. 2012. “Hysteresis.” Pp. 126-146 in Pierre Bourdieu: Key Concepts, edited by Michael Grenfell. Durham: Acumen Publishing.
Google Scholar
Herczyński, Ryszard. 2008. Spętana nauka: opozycja intelektualna w Polsce 1945-1970. Warsaw: Semper.
Google Scholar
Hübner, Piotr. 1983. I Kongres Nauki Polskiej jako forma realizacji założeń polityki naukowej państwa ludowego. Wroclaw: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar
Jakubowska, Longina. 2012. Patrons of history: Nobility, Capital and Political Transitions in Poland. Farnham: Ashgate Publishing.
Google Scholar
Kamiński, Aleksander. 1962. “Łódź kulturalna – uwagi wstępne.” Pp. 267-274 in Łódź w latach 1945-1960, edited by E. Rosset. Lodz: Wydawnictwo Łódzkie.
Google Scholar
Karpiński, Jakub. 2005. Ustrój komunistyczny w Polsce. Warsaw: Akademia Leona Koźminskiego.
Google Scholar
Kaźmierska, Kaja. 1999. Doświadczenia wojenne Polaków a kształtowanie tożsamości etnicznej: analiza narracji kresowych. Warsaw: PAN.
Google Scholar
Kaźmierska, Kaja. 2008. Biografia i pamięć: na przykładzie pokoleniowego doświadczenia ocalonych z zagłady. Cracow: „Nomos.”
Google Scholar
Kenney, Padraic. 2012. Rebuilding Poland: Workers and Communists, 1945-1950. Ithaca, London: Cornell University Press.
Google Scholar
Kersten, Krystyna. 1991. The establishment of Communist rule in Poland, 1943-1948. Berkeley: University of California Press.
Google Scholar
Kłoskowska, Antonina. 1970. Uniwersytet Łódzki 1945-1970. Warsaw, Lodz: PWN.
Google Scholar
Kobos, Andrzej M. 2007. Po drogach uczonych: z członkami Polskiej Akademii Umiejętności rozmawia Andrzej M. Kobos. T. 1. Cracow: Polska Akademia Umiejętności.
Google Scholar
Kotkin, Stephen. 1998. “1991 and the Russian Revolution: Sources, Conceptual Categories, Analytical Frameworks.” Journal of Modern History 70(2):384-425.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1086/235073
Leder, Andrzej. 2014. Prześniona rewolucja ćwiczenie z logiki historycznej. Warsaw: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Google Scholar
Malia, Martin. 2008. Soviet Tragedy: a History of Socialism in Russia 1917–1991. New York: Simon and Schuster.
Google Scholar
Moja droga do nauki. 1996. T. 1. Lodz: ŁTN.
Google Scholar
Najduchowska, Halina and Elżbieta Wnuk-Lipińska. 1990. Nauczyciele akademiccy 1984. Warsaw: PWN.
Google Scholar
Natkowska, Monika. 1999. Numerus clausus, getto ławkowe, numerus nullus, „paragraf aryjski”: antysemityzm na Uniwersytecie Warszawskim 1931-1939. Warsaw: Żydowski Instytut Historyczny.
Google Scholar
Palska, Hanna. 1994. Nowa inteligencja w Polsce Ludowej: świat przedstawień i elementy rzeczywistości. Warsaw: PAN.
Google Scholar
Pleskot, Patryk and Tadeusz Paweł Rutkowski (eds.). 2009. Spętana Akademia: Polska Akademia Nauk w dokumentach władz PRL. Warsaw: IPN.
Google Scholar
Rokuszewska-Pawełek, Alicja. 2002. Chaos i przymus: trajektorie wojenne Polaków: analiza biograficzna. Lodz: Wydawnictwo UŁ.
Google Scholar
Scott, Peter. 1995. The Meanings of Mass Higher Education. Buckingham: SRHE, Open University Press.
Google Scholar
Słabek, Henryk. 2001. “Wychodźstwo robotnicze: awans społeczny jednostek i zubożenie klasy?” Pp. 313-324 in Komunizm: ideologia, system, ludzie, edited by Tomasz Szarota. Warsaw: Neriton.
Google Scholar
Słomczyński, Kazimierz M. 1973. “Rola wykształcenia w procesie ruchliwości wewnątrzpokoleniowej.” Pp. 103-123 in Struktura i ruchliwość społeczna, edited by K.M. Słomczyński and W. Wesołowski. Gdansk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar
Stoica, Augustin. 1997. “Communism as a Project for Modernization: The Romanian Case.” Polish Sociological Review 120:313-331.
Google Scholar
Swartz, David. 2012. Culture and Power: The Sociology of Pierre Bourdieu. Chicago: University of Chicago Press.
Google Scholar
Świda-Ziemba, Hanna. 2003. Urwany lot: pokolenie inteligenckiej młodzieży powojennej w świetle listów i pamiętników z lat 1945-1948. Cracow: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar
Świda-Ziemba, Hanna. 2010. Młodzież PRL: portrety pokoleń w kontekście historii. Cracow: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar
Szczepański, Jan (ed.). 1960. Wykształcenie a pozycja społeczna inteligencji: praca zbiorowa. T. 2. Lodz: PWN.
Google Scholar
Szczepański, Jan. 1976. Szkice o szkolnictwie wyższym. Warsaw: Wiedza Powszechna.
Google Scholar
Szczepański, Jan. 1993. Polskie losy. Warsaw: Polska Oficyna Wydawnicza “BGW.”
Google Scholar
Waniek, Katarzyna. 2012. Polish Immigrants to Germany: Biographical Analysis of Narrative Interviews with Young Polish People Who Left for Germany Between 1989 and 1999. Lodz: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar
Żarnowski, Janusz. 1965. O inteligencji polskiej lat międzywojennych. Warsaw: Wiedza Powszechna.
Google Scholar
Zawistowska, Alicja. 2012. Horyzontalne nierówności edukacyjne we współczesnej Polsce. Warsaw: Scholar.
Google Scholar
Zysiak, Agata. 2014. “The Desire for Fullness. The Fantasmatic Logic of Modernization Discourses at the Turn of the 19th and 20th Century in Lodz.” Praktyka Teoretyczna 3(13):41-69.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.14746/pt.2014.3.3
Zysiak, Agata. 2015. “Modernizing Science: Between a Liberal, Social, and Socialistic University - The Case of Poland and the University of Łódź (1945-1953).” Science in Context 28(2):215-236.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1017/S0269889715000083
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.