Być krewnym. Znaczenie pokrewieństwa w wewnętrznych kręgach sieci społecznych

Iwona Przybył

doi:10.18778/1733-8069.18.1.02

Autor

Iwona Przybył Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu https://orcid.org/0000-0001-8468-6254

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-8069.18.1.02

Słowa kluczowe:

krewni, znaczenie pokrewieństwa, sieć społeczna, morfologia sieci społecznej, faza życia

Abstrakt

Artykuł prezentuje wyniki badań empirycznych na temat obecności krewnych w sieciach społecznych kobiet i mężczyzn w trzech fazach życia: wczesnego dorosłego, dorosłego w średnim wieku i młodszego seniora oraz sposobów postrzegania więzi z krewnymi. Badania były prowadzone w 2021 roku na próbie 109 osób w wieku 20–69 lat. Analiza pokazała, że morfologia wewnętrznych kręgów sieci społecznej jest uzależniona od płci oraz fazy życia, nie od biograficznej dostępności krewnych. Życie rodzinne jest zorganizowane i skupione wokół kobiet i krewnych pochodzących ze strony matki. Więzi z krewnymi są postrzegane raczej jako źródło zasobów, trwałości, wsparcia, otwartości komunikacyjnej, norm, wartości i tożsamości, niż jako przestrzeń opresji.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Iwona Przybył - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Iwona Przybył, dr hab. prof. UAM, socjolożka życia rodzinnego, zajmuje się problematyką formowania i zawiązywania heteroseksualnych związków intymnych, ról małżeńskich i rodzinnych, relacji rodzinnych w ramach pokolenia i między pokoleniami oraz morfologią sieci krewniaczej.

Bibliografia

Adler Ronald B., Rosenfeld Lawrance B., Proctor II Russell F. (2018) Relacje interpersonalne. Proces porozumiewania się. Przełożyła Grażyna Skoczylas. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.
Google Scholar

Bauman Zygmunt (2007) Płynne czasy. Życie w epoce niepewności. Przełożył Maciej Żakowski. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
Google Scholar

Bojanowski Michał (2018) Metody i wyzwania w sondażowych badaniach sieci społecznych [w:] Bogdan W. Mach, Ireneusz Sadowski, red., Ludzie w sieciach. Znaczenie otoczenia społecznego dla funkcjonowania jednostki. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, s. 197–220.
Google Scholar

Charmaz Kathy (2009) Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej. Przełożyła Barbara Komorowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Connidis Ingrid A., McMullin Julie A. (2002) Ambivalence, Family Ties, and Doing Sociology. „Journal of Marriage and Family”, vol. 64, s. 549–601.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.1741-3737.2002.00594.x

Dunbar Robin (2019) Ilu przyjaciół potrzebuje człowiek? Liczba Dunbara i inne wybryki ewolucji. Przełożyła Dominika Cieśla-Szymańska. Kraków: Copernicus Center Press.
Google Scholar

Dyczewski Leon (2003) Rodzina twórcą i przekazicielem kultury. Lublin: Wydawnictwo Towarzystwo Naukowe KUL.
Google Scholar

Fatyga Barbara (2020) Przyczynek: role i kapitały rodzinne w polach semantycznych według Inwentarza JA-MY-ONI i według Testu Dwudziestu Stwierdzeń (TST) [w:] Mariola Bieńko, Magdalena Rosochacka-Gmitrzak, Ewa Wideł, red., Obrazy życia rodzinnego i intymności. Książka dedykowana Profesor Annie Kwak. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, s. 315–333.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323543572.pp.315-334

Finch Janet (2007) Displaying families. „Sociology”, vol. 41, s. 65–81.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/0038038507072284

Fingerman Karen L., Hay Elizabeth L, Birditt Kira S. (2004) The Best of Ties, the Worst of Ties: Close, Problematic, and Ambivalent Social Relationships. „Journal of Marriage and Family”, vol. 66, s. 792–808.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.0022-2445.2004.00053.x

Galvin Kathleen M., Bylund Carma L., Brommel Bernard J. (2007) Family Communication: Cohesion and Change. Boston: Allyn & Bacon.
Google Scholar

Gellner Ernest (1995) Pojęcie pokrewieństwa i inne szkice. Przełożył Antoni Bydłoń. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS.
Google Scholar

Giddens Anthony (2006) Przemiany intymności. Seksualność, miłość i erotyzm we współczesnych społeczeństwach. Przełożyła Alina Szulżycka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Gilgun Jane F. (2013) Qualitative Family Research: Enduring Themes and Contemporary Variations [w:] Gary W. Peterson, Kevin R. Bush, eds., Handbook of Marriage and the Family. New York: Springer Sciences+Business Media, s. 91–119.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-4614-3987-5_5

Gilligan Carol (2015) Innym głosem: teoria psychologiczna a rozwój kobiet. Przełożyła Barbara Szelewa. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Google Scholar

Giza-Poleszczuk Anna (2000) Przestrzeń społeczna [w:] Anna Giza-Poleszczuk, Mirosława Marody, Andrzej Rychard, red., Strategie i system. Polacy w obliczu zmiany społecznej. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN, s. 97–166.
Google Scholar

Giza-Poleszczuk Anna (2005) Rodzina a system społeczny. Reprodukcja i kooperacja w perspektywie interdyscyplinarnej. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323528265

Giza-Poleszczuk Anna, Marody Mirosława (2000) Kapitał ludzki i systemowy [w:] Anna Giza-Poleszczuk, Mirosława Marody, Andrzej Rychard, red., Strategie i system. Polacy w obliczu zmiany społecznej. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN, s. 45−95.
Google Scholar

Giza-Poleszczuk Anna, Marody Mirosława, Andrzej Rychard (2000) Strategie i system. Polacy w obliczu zmiany społecznej. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Google Scholar

Granovetter Mark S. (1973) The Strenght of Weak Ties. „American Journal of Sociology”, vol. 78, no. 6. s. 1360–1380.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1086/225469

Grotowska-Leder Joanna, red., (2008) Sieci wsparcia społecznego jako przejaw integracji i dezintegracji społecznej. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Kimmel Michael (2015) Społeczeństwo genderowe. Przełożyły Anna Czerniak, Anna M. Kłonkowska. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Google Scholar

Konecki Krzysztof (2000) Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
Google Scholar

Levi-Strauss Claude (1993) Spojrzenie z oddali. Przełożyli Wincenty Grajewski i in. . Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy
Google Scholar

Mach Bogdan W., Sadowski Ireneusz, red. (2018) Ludzie w sieciach. Znaczenie otoczenia społecznego dla funkcjonowania jednostki. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.
Google Scholar

Marody Mirosława, Giza-Poleszczuk Anna (2004) Przemiany więzi społecznych. Zarys teorii zmiany społecznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Google Scholar

Morgan David H. J. (2011) Rethinking Family Practices. London: Palgrave Macmillan.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1057/9780230304680

Sikorska Małgorzata (2019) Praktyki rodzinne i rodzicielskie we współczesnej Polsce – rekonstrukcja codzienności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Google Scholar

Silverman David (2008) Prowadzenie badań jakościowych. Przełożyła Joanna Ostrowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Slany Krystyna, Krzaklewska Ewa, Warat Marta (2016) Wzory życia rodzinnego w kontekście płci – między tradycją a partnerstwem [w:] Iwona Przybył, Aldona Żurek, red., Role rodzinne. Między przystosowaniem a kreacją. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM, s. 77–96.
Google Scholar

Szukalski Piotr (2002) Przepływy międzypokoleniowe i ich kontekst demograficzny. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Szukalski Piotr (2012) Solidarność pokoleń. Dylematy relacji międzypokoleniowych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Titkow Anna, Duch-Krzystoszek Danuta, Budrowska Bogusława (2004) Nieodpłatna praca kobiet: mity, realia, perspektywy. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Google Scholar

Voorpostel Marieke, Lippe van der Tanja (2007) Support Between Siblings and Between Friends: Two Worlds Apart? „Journal of Marriage and Family”, vol. 69, s. 1271–1282.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.1741-3737.2007.00446.x

White Lynn (2001) S ibling R elationships O ver t he L ife C ourse: A Panel Analysis. “„Journal of Marriage and Family”, vol. 63, s. 555–568.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.1741-3737.2001.00555.x

Zagała Zbigniew (2017) Rodzinne i przyjacielskie sieci społeczne, czyli o mobilizujących i demobilizujących kontekstach aktywności obywatelskiej [w:] Piotr Skudrzyk, Małgorzata Suchacka, Marek S. Szczepański, red., W sieci i w matni społecznej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 75–99.
Google Scholar

Zawistowska Alicja (2018) Znajomi, przyjaciele, partnerzy: charakterystyka relacji w wewnętrznych kręgach społecznych [w:] Bogdan W. Mach, Ireneusz Sadowski, red., Ludzie w sieciach. Znaczenie otoczenia społecznego dla funkcjonowania jednostki. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, s. 25–48.
Google Scholar

Żurek Aldona (2015) Swoi i obcy w rodzinie [w:] Iwona Taranowicz, Stella Grotowska, red., Rodzina wobec wyzwań współczesności. Wybrane problemy. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Arboretum, s. 57–72.
Google Scholar