Być krewnym. Znaczenie pokrewieństwa w wewnętrznych kręgach sieci społecznych

Iwona Przybył

doi:10.18778/1733-8069.18.1.02

Authors

Iwona Przybył Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu https://orcid.org/0000-0001-8468-6254

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-8069.18.1.02

Keywords:

relatives, the meaning of kinship, social network, morphology of the social network, stage of life

Abstract

The aim of this article is to present the results of empirical research on the existence and distribution of kinship in the social networks of women and men in three groups: young adults, middle-aged adults, and younger seniors. The research also included the question of the respondents’ perception of kinhip. The study was conducted in 2021 on a sample of 109 adult persons aged 20–69. The analysis revealed that the morphology of the inner circles of the social network is primarily determined by two variables, namely stage of life and gender, and not by the kins’ biographical attainability. Family life is organized and centered around the woman and her first-, second-, and third-degree relatives. Bonds with relatives are seen mainly as a source of benefits (permanence, support, open communication, norms, values, and identity) rather than as a space of opression.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

Iwona Przybył, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Iwona Przybył, dr hab. prof. UAM, socjolożka życia rodzinnego, zajmuje się problematyką formowania i zawiązywania heteroseksualnych związków intymnych, ról małżeńskich i rodzinnych, relacji rodzinnych w ramach pokolenia i między pokoleniami oraz morfologią sieci krewniaczej.

References

Adler Ronald B., Rosenfeld Lawrance B., Proctor II Russell F. (2018) Relacje interpersonalne. Proces porozumiewania się. Przełożyła Grażyna Skoczylas. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.
Google Scholar

Bauman Zygmunt (2007) Płynne czasy. Życie w epoce niepewności. Przełożył Maciej Żakowski. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
Google Scholar

Bojanowski Michał (2018) Metody i wyzwania w sondażowych badaniach sieci społecznych [w:] Bogdan W. Mach, Ireneusz Sadowski, red., Ludzie w sieciach. Znaczenie otoczenia społecznego dla funkcjonowania jednostki. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, s. 197–220.
Google Scholar

Charmaz Kathy (2009) Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej. Przełożyła Barbara Komorowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Connidis Ingrid A., McMullin Julie A. (2002) Ambivalence, Family Ties, and Doing Sociology. „Journal of Marriage and Family”, vol. 64, s. 549–601.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.1741-3737.2002.00594.x

Dunbar Robin (2019) Ilu przyjaciół potrzebuje człowiek? Liczba Dunbara i inne wybryki ewolucji. Przełożyła Dominika Cieśla-Szymańska. Kraków: Copernicus Center Press.
Google Scholar

Dyczewski Leon (2003) Rodzina twórcą i przekazicielem kultury. Lublin: Wydawnictwo Towarzystwo Naukowe KUL.
Google Scholar

Fatyga Barbara (2020) Przyczynek: role i kapitały rodzinne w polach semantycznych według Inwentarza JA-MY-ONI i według Testu Dwudziestu Stwierdzeń (TST) [w:] Mariola Bieńko, Magdalena Rosochacka-Gmitrzak, Ewa Wideł, red., Obrazy życia rodzinnego i intymności. Książka dedykowana Profesor Annie Kwak. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, s. 315–333.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323543572.pp.315-334

Finch Janet (2007) Displaying families. „Sociology”, vol. 41, s. 65–81.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/0038038507072284

Fingerman Karen L., Hay Elizabeth L, Birditt Kira S. (2004) The Best of Ties, the Worst of Ties: Close, Problematic, and Ambivalent Social Relationships. „Journal of Marriage and Family”, vol. 66, s. 792–808.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.0022-2445.2004.00053.x

Galvin Kathleen M., Bylund Carma L., Brommel Bernard J. (2007) Family Communication: Cohesion and Change. Boston: Allyn & Bacon.
Google Scholar

Gellner Ernest (1995) Pojęcie pokrewieństwa i inne szkice. Przełożył Antoni Bydłoń. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS.
Google Scholar

Giddens Anthony (2006) Przemiany intymności. Seksualność, miłość i erotyzm we współczesnych społeczeństwach. Przełożyła Alina Szulżycka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Gilgun Jane F. (2013) Qualitative Family Research: Enduring Themes and Contemporary Variations [w:] Gary W. Peterson, Kevin R. Bush, eds., Handbook of Marriage and the Family. New York: Springer Sciences+Business Media, s. 91–119.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-4614-3987-5_5

Gilligan Carol (2015) Innym głosem: teoria psychologiczna a rozwój kobiet. Przełożyła Barbara Szelewa. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Google Scholar

Giza-Poleszczuk Anna (2000) Przestrzeń społeczna [w:] Anna Giza-Poleszczuk, Mirosława Marody, Andrzej Rychard, red., Strategie i system. Polacy w obliczu zmiany społecznej. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN, s. 97–166.
Google Scholar

Giza-Poleszczuk Anna (2005) Rodzina a system społeczny. Reprodukcja i kooperacja w perspektywie interdyscyplinarnej. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323528265

Giza-Poleszczuk Anna, Marody Mirosława (2000) Kapitał ludzki i systemowy [w:] Anna Giza-Poleszczuk, Mirosława Marody, Andrzej Rychard, red., Strategie i system. Polacy w obliczu zmiany społecznej. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN, s. 45−95.
Google Scholar

Giza-Poleszczuk Anna, Marody Mirosława, Andrzej Rychard (2000) Strategie i system. Polacy w obliczu zmiany społecznej. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Google Scholar

Granovetter Mark S. (1973) The Strenght of Weak Ties. „American Journal of Sociology”, vol. 78, no. 6. s. 1360–1380.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1086/225469

Grotowska-Leder Joanna, red., (2008) Sieci wsparcia społecznego jako przejaw integracji i dezintegracji społecznej. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Kimmel Michael (2015) Społeczeństwo genderowe. Przełożyły Anna Czerniak, Anna M. Kłonkowska. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Google Scholar

Konecki Krzysztof (2000) Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
Google Scholar

Levi-Strauss Claude (1993) Spojrzenie z oddali. Przełożyli Wincenty Grajewski i in. . Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy
Google Scholar

Mach Bogdan W., Sadowski Ireneusz, red. (2018) Ludzie w sieciach. Znaczenie otoczenia społecznego dla funkcjonowania jednostki. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.
Google Scholar

Marody Mirosława, Giza-Poleszczuk Anna (2004) Przemiany więzi społecznych. Zarys teorii zmiany społecznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Google Scholar

Morgan David H. J. (2011) Rethinking Family Practices. London: Palgrave Macmillan.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1057/9780230304680

Sikorska Małgorzata (2019) Praktyki rodzinne i rodzicielskie we współczesnej Polsce – rekonstrukcja codzienności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Google Scholar

Silverman David (2008) Prowadzenie badań jakościowych. Przełożyła Joanna Ostrowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Slany Krystyna, Krzaklewska Ewa, Warat Marta (2016) Wzory życia rodzinnego w kontekście płci – między tradycją a partnerstwem [w:] Iwona Przybył, Aldona Żurek, red., Role rodzinne. Między przystosowaniem a kreacją. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM, s. 77–96.
Google Scholar

Szukalski Piotr (2002) Przepływy międzypokoleniowe i ich kontekst demograficzny. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Szukalski Piotr (2012) Solidarność pokoleń. Dylematy relacji międzypokoleniowych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Titkow Anna, Duch-Krzystoszek Danuta, Budrowska Bogusława (2004) Nieodpłatna praca kobiet: mity, realia, perspektywy. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Google Scholar

Voorpostel Marieke, Lippe van der Tanja (2007) Support Between Siblings and Between Friends: Two Worlds Apart? „Journal of Marriage and Family”, vol. 69, s. 1271–1282.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.1741-3737.2007.00446.x

White Lynn (2001) S ibling R elationships O ver t he L ife C ourse: A Panel Analysis. “„Journal of Marriage and Family”, vol. 63, s. 555–568.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.1741-3737.2001.00555.x

Zagała Zbigniew (2017) Rodzinne i przyjacielskie sieci społeczne, czyli o mobilizujących i demobilizujących kontekstach aktywności obywatelskiej [w:] Piotr Skudrzyk, Małgorzata Suchacka, Marek S. Szczepański, red., W sieci i w matni społecznej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 75–99.
Google Scholar

Zawistowska Alicja (2018) Znajomi, przyjaciele, partnerzy: charakterystyka relacji w wewnętrznych kręgach społecznych [w:] Bogdan W. Mach, Ireneusz Sadowski, red., Ludzie w sieciach. Znaczenie otoczenia społecznego dla funkcjonowania jednostki. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, s. 25–48.
Google Scholar

Żurek Aldona (2015) Swoi i obcy w rodzinie [w:] Iwona Taranowicz, Stella Grotowska, red., Rodzina wobec wyzwań współczesności. Wybrane problemy. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Arboretum, s. 57–72.
Google Scholar