Etnografia oparta na współpracy. Założenia, możliwości, ograniczenia

Kamil Pietrowiak

doi:10.18778/1733-8069.10.4.02

Autor

Kamil Pietrowiak Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej, Uniwersytet Wrocławski, ul. Szewska 50/51, 50-139 Wrocław

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-8069.10.4.02

Słowa kluczowe:

etnografia oparta na współpracy, badania etnograficzne, etyka, metody badań jakościowych, osoby niewidome

Abstrakt

Tematem artykułu są ogólne założenia oraz sposoby realizacji etnografii opartej na współpracy (collaborative ethnography). Jednym z najważniejszych reprezentantów, teoretyków i praktyków tego podejścia jest Luke Eric Lassiter, zaś podobne idee na gruncie polskiej nauki sformułowała Anna Wyka w pracy Badacz społeczny wobec doświadczenia. Głównym postulatem omawianej propozycji metodologicznej jest włączenie uczestników badań w proces ich projektowania, wspólne dyskutowanie i analizowanie pojawiających się w trakcie pracy zagadnień, umożliwienie poszczególnym uczestnikom kształtowania lub komentowania ostatecznego raportu z badań, wspólne pisanie tekstów etnograficznych. Przyglądając się podstawowym pracom dotyczącym etnografii opartej na współpracy, a także odnosząc się do własnych praktyk badawczych, które są zainspirowane tym podejściem, chciałbym omówić jej warunki, zalety, możliwości, ograniczenia i pułapki.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Kamil Pietrowiak - Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej, Uniwersytet Wrocławski, ul. Szewska 50/51, 50-139 Wrocław

Kamil Pietrowiak, doktorant w Katedrze Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Wrocławskiego. Prowadzi badania etnograficzne na temat codziennych praktyk, strategii i przeżyć osób niewidomych. Zainteresowania: etnografia oparta na współpracy (collaborative ethnography), metodyka badań etnograficznych, zmysły i uzmysłowienie w perspektywie nauk społecznych, studia nad niepełnosprawnością.

Bibliografia

Association of Social Anthropologists of the UK and the Commonwealth (2011) Ethical Guidelines for Good Research Practice [dostęp 10 września 2013 r.]. Dostępny w Internecie http://www.theasa.org/downloads/ASA%20ethics%20guidelines%202011.pdf
Google Scholar

Brocki Marcin (2008) Antropologia. Literatura – Dialog – Przekład. Wrocław: Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar

Buliński Tarzycjusz, Kairski Mariusz (2011) Wiedza terenowa w antropologii. W poszukiwaniu nowego wymiaru badań terenowych [w:] Tarzycjusz Buliński, Mariusz Kairski, red., Teren w antropologii. Praktyka badawcza we współczesnej antropologii kulturowej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, s. 291–333.
Google Scholar

Caplow Theodore (2004) Afterward [w:] Lassiter Luke Eric, Goodall Hurley, Campbell Elizabeth, Johnson Michelle Natasya, eds., The Other Side of Middletown: Exploring Muncie’s African American Community. Walnut Creek: AltaMira Press, s. 269–271.
Google Scholar

Clifford James (2000) O autorytecie etnograficznym. Przełożyli Joanna Iracka i Sławomir Sikora [w:] tenże, Kłopoty z kulturą. Dwudziestowieczna etnografia, literatura, sztuka. Warszawa: Wydawnictwo KR, s. 29–63.
Google Scholar

Cruikshank Julie i in. (1990) Life Lived Like a Story: Life Stories of Three Yukon Elders. Lincoln: University of Nebraska Press.
Google Scholar

Ellis Clyde, Lassiter Luke Eric, Dunham Gary H., eds. (2005) Powwow: Ethnographic Texts. Lincoln: University of Nebraska Press.
Google Scholar

Field Les W. (2008) “Side by Side or Facing One Another”: Writing and Collaborative Ethnography in Comparative Perspective. „Collaborative Anthropologies”, vol. 1, s. 32–50.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1353/cla.0.0011

Geertz Clifford (2003) Opis gęsty – w stronę interpretatywnej teorii kultury. Przełożył Sławomir Sikora [w:] Marian Kempny, Ewa Nowicka, red., Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 35–58.
Google Scholar

Gross Daniel, Plattner Stuart (2002) Commentary: Anthropology as Social Work: Collaborative Models of Anthropological Research. „Anthropology News”, vol. 43, no. 8, s. 4.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/an.2002.43.8.4.1

Holmes Douglas R., Marcus George E. (2008) Collaboration Today and the Re-Imagination of the Classic Scene of Fieldwork Encounter. „Collaborative Anthropologies”, vol. 1, s. 81–101.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1353/cla.0.0003

Johnston Rennie (2010) Etyka, badania emancypacyjne i bezrobocie. Przełożyła Adrianna Nizińska [w:] Hana Červinková, Bogusława Dorota Gołębniak, red., Badania w działaniu. Pedagogika i antropologia zaangażowane. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, s. 199–213.
Google Scholar

Kemmis Stephen (2010) Teoria krytyczna i uczestniczące badania w działaniu. Przełożyła Katarzyna Liszka [w:] Hana Červinková, Bogusława Dorota Gołębniak, red., Badania w działaniu. Pedagogika i antropologia zaangażowane. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, s. 45–88.
Google Scholar

Lassiter Luke Eric (1998) The Power of Kiowa Song: A Collaborative Ethnography. Tucson: University of Arizona Press.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctv1qwwjw4

Lassiter Luke Eric (2004) Introduction: The Story of a Collaborative Project [w:] Lassiter Luke Eric, Goodall Hurley, Campbell Elizabeth, Johnson Michelle Natasya, eds., The Other Side of Middletown: Exploring Muncie’s African American Community. Walnut Creek: AltaMira Press, s. 1–24.
Google Scholar

Lassiter Luke Eric (2005) The Chicago Guide to Collaborative Ethnography. Chicago, London: The University of Chicago Press.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.7208/chicago/9780226467016.001.0001

Lassiter Luke Eric (2008a) Editor’s Introduction. „Collaborative Anthropologies”, vol. 1, s. VII–XII.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1353/cla.0.0006

Lassiter Luke Eric (2008b) When We Disagree. On Engaging the Force of Difference in Collaborative, Reciprocal, and Participatory Researches. Artykuł zaprezentowany na 107. Dorocznym Spotkaniu American Anthropological Association, San Francisco, California. Dostępny w Internecie [dostęp 20 listopada 2012 r.] http://www.marshall.edu/gsepd/humn/lassiter/coll_ethnography/Lassiter_AAA08_When-We-Disagree.pdf
Google Scholar

Lassiter Luke Eric (2008c) Moving Past Public Anthropology and Doing Collaborative Research. „Napa Bulletin”, vol. 29, s. 70–86.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.1556-4797.2008.00006.x

Lassiter Luke Eric (2010) Etnografia współpracująca i antropologia publiczna. Przełożyli Agnieszka Kościańska i Michał Petryk [w:] Hana Červinková, Bogusława Dorota Gołębniak, red., Badania w działaniu. Pedagogika i antropologia zaangażowane. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, s. 449–487.
Google Scholar

Lassiter Luke Eric, Ellis Clyde, Kotay Ralph (2002) The Jesus Road: Kiowas, Christianity, and Indian Hymns. Lincoln: University of Nebraska Press.
Google Scholar

Lassiter Luke Eric I in., eds. (2004) The Other Side of Middletown: Exploring Muncie’s African American Community. Walnut Creek: AltaMira Press.
Google Scholar

Lawless Elaine J. (1992) “I Was Afraid Someone like You... An Outsider... Would Misunderstand”: Negotiating Interpretive Differences Between Ethnographers and Subjects. „The Journal of American Folklore”, vol. 105, no. 413, s. 302–314.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/541758

Pietrowiak Kamil (2011) Mazurski malarz krajobrazu. O życiu i dziele Henryka Sawko, twórcy Kamiennego Parku w Rydzewie. Niepublikowana praca magisterska [maszynopis]. Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Google Scholar

Pietrowiak Kamil (2012) O sztuce, która niejedno ma imię. Przypadek Henryka Sawki, twórcy Kamiennego Parku w Rydzewie. „Zeszyty Etnologii Wrocławskiej”, nr 2 (17), s. 147–175.
Google Scholar

Pietrowiak Kamil (2013) Kłamstwo, uczciwość, zaufanie. Problemy etyczne w badaniach na temat życia osób niewidomych. „Lud”, t. 97, s. 267–290.
Google Scholar

Pietrowiak Kamil, Tworkowska Sandra, Zdobylak Joanna (2013) Etnograficzny tandem, czyli na ślepo w nieznane. „Tematy z Szewskiej”, nr 2 (10), s. 25–63.
Google Scholar

Seweryn Anna (2010) Kodeks etyczny antropologa [w:] Kaniowska Katarzyna, Modnicka Noemi, red., Problemy etyczne badań antropologicznych. „Łódzkie Studia Etnograficzne”, t. XLIX, Wrocław, Łódź: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, s. 33–51.
Google Scholar

Susman Gerald I., Evered Roger D. (2010) Ocena naukowych walorów badań w działaniu. Przełożyła Maja Lavergne [w:] Hana Červinková, Bogusława Dorota Gołębniak, red., Badania w działaniu. Pedagogika i antropologia zaangażowane. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, s. 89–115.
Google Scholar

Tischner Józef (1982) Etyka wartości i nadziei [w:] Wobec wartości. Poznań: W Drodze, s. 51–148.
Google Scholar

Walthes Renate (2004) Tyflopedagogika. Przełożyła Joanna Mink. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar

Wyka Anna (1993) Badacz społeczny wobec doświadczenia. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Google Scholar

Young Bear Severt, Theisz Ronald D. (1994) Standing In the Light: A Lakota Way of Seeing. Lincoln: University of Nebraska Press.
Google Scholar

Załucki Marian (1985) Kpiny i kpinki. Kraków, Wrocław: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar