Etnografia oparta na współpracy. Założenia, możliwości, ograniczenia
DOI:
https://doi.org/10.18778/1733-8069.10.4.02Słowa kluczowe:
etnografia oparta na współpracy, badania etnograficzne, etyka, metody badań jakościowych, osoby niewidomeAbstrakt
Tematem artykułu są ogólne założenia oraz sposoby realizacji etnografii opartej na współpracy (collaborative ethnography). Jednym z najważniejszych reprezentantów, teoretyków i praktyków tego podejścia jest Luke Eric Lassiter, zaś podobne idee na gruncie polskiej nauki sformułowała Anna Wyka w pracy Badacz społeczny wobec doświadczenia. Głównym postulatem omawianej propozycji metodologicznej jest włączenie uczestników badań w proces ich projektowania, wspólne dyskutowanie i analizowanie pojawiających się w trakcie pracy zagadnień, umożliwienie poszczególnym uczestnikom kształtowania lub komentowania ostatecznego raportu z badań, wspólne pisanie tekstów etnograficznych. Przyglądając się podstawowym pracom dotyczącym etnografii opartej na współpracy, a także odnosząc się do własnych praktyk badawczych, które są zainspirowane tym podejściem, chciałbym omówić jej warunki, zalety, możliwości, ograniczenia i pułapki.
Pobrania
Bibliografia
Association of Social Anthropologists of the UK and the Commonwealth (2011) Ethical Guidelines for Good Research Practice [dostęp 10 września 2013 r.]. Dostępny w Internecie http://www.theasa.org/downloads/ASA%20ethics%20guidelines%202011.pdf
Google Scholar
Brocki Marcin (2008) Antropologia. Literatura – Dialog – Przekład. Wrocław: Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar
Buliński Tarzycjusz, Kairski Mariusz (2011) Wiedza terenowa w antropologii. W poszukiwaniu nowego wymiaru badań terenowych [w:] Tarzycjusz Buliński, Mariusz Kairski, red., Teren w antropologii. Praktyka badawcza we współczesnej antropologii kulturowej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, s. 291–333.
Google Scholar
Caplow Theodore (2004) Afterward [w:] Lassiter Luke Eric, Goodall Hurley, Campbell Elizabeth, Johnson Michelle Natasya, eds., The Other Side of Middletown: Exploring Muncie’s African American Community. Walnut Creek: AltaMira Press, s. 269–271.
Google Scholar
Clifford James (2000) O autorytecie etnograficznym. Przełożyli Joanna Iracka i Sławomir Sikora [w:] tenże, Kłopoty z kulturą. Dwudziestowieczna etnografia, literatura, sztuka. Warszawa: Wydawnictwo KR, s. 29–63.
Google Scholar
Cruikshank Julie i in. (1990) Life Lived Like a Story: Life Stories of Three Yukon Elders. Lincoln: University of Nebraska Press.
Google Scholar
Ellis Clyde, Lassiter Luke Eric, Dunham Gary H., eds. (2005) Powwow: Ethnographic Texts. Lincoln: University of Nebraska Press.
Google Scholar
Field Les W. (2008) “Side by Side or Facing One Another”: Writing and Collaborative Ethnography in Comparative Perspective. „Collaborative Anthropologies”, vol. 1, s. 32–50.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1353/cla.0.0011
Geertz Clifford (2003) Opis gęsty – w stronę interpretatywnej teorii kultury. Przełożył Sławomir Sikora [w:] Marian Kempny, Ewa Nowicka, red., Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 35–58.
Google Scholar
Gross Daniel, Plattner Stuart (2002) Commentary: Anthropology as Social Work: Collaborative Models of Anthropological Research. „Anthropology News”, vol. 43, no. 8, s. 4.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1111/an.2002.43.8.4.1
Holmes Douglas R., Marcus George E. (2008) Collaboration Today and the Re-Imagination of the Classic Scene of Fieldwork Encounter. „Collaborative Anthropologies”, vol. 1, s. 81–101.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1353/cla.0.0003
Johnston Rennie (2010) Etyka, badania emancypacyjne i bezrobocie. Przełożyła Adrianna Nizińska [w:] Hana Červinková, Bogusława Dorota Gołębniak, red., Badania w działaniu. Pedagogika i antropologia zaangażowane. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, s. 199–213.
Google Scholar
Kemmis Stephen (2010) Teoria krytyczna i uczestniczące badania w działaniu. Przełożyła Katarzyna Liszka [w:] Hana Červinková, Bogusława Dorota Gołębniak, red., Badania w działaniu. Pedagogika i antropologia zaangażowane. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, s. 45–88.
Google Scholar
Lassiter Luke Eric (1998) The Power of Kiowa Song: A Collaborative Ethnography. Tucson: University of Arizona Press.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctv1qwwjw4
Lassiter Luke Eric (2004) Introduction: The Story of a Collaborative Project [w:] Lassiter Luke Eric, Goodall Hurley, Campbell Elizabeth, Johnson Michelle Natasya, eds., The Other Side of Middletown: Exploring Muncie’s African American Community. Walnut Creek: AltaMira Press, s. 1–24.
Google Scholar
Lassiter Luke Eric (2005) The Chicago Guide to Collaborative Ethnography. Chicago, London: The University of Chicago Press.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.7208/chicago/9780226467016.001.0001
Lassiter Luke Eric (2008a) Editor’s Introduction. „Collaborative Anthropologies”, vol. 1, s. VII–XII.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1353/cla.0.0006
Lassiter Luke Eric (2008b) When We Disagree. On Engaging the Force of Difference in Collaborative, Reciprocal, and Participatory Researches. Artykuł zaprezentowany na 107. Dorocznym Spotkaniu American Anthropological Association, San Francisco, California. Dostępny w Internecie [dostęp 20 listopada 2012 r.] http://www.marshall.edu/gsepd/humn/lassiter/coll_ethnography/Lassiter_AAA08_When-We-Disagree.pdf
Google Scholar
Lassiter Luke Eric (2008c) Moving Past Public Anthropology and Doing Collaborative Research. „Napa Bulletin”, vol. 29, s. 70–86.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1111/j.1556-4797.2008.00006.x
Lassiter Luke Eric (2010) Etnografia współpracująca i antropologia publiczna. Przełożyli Agnieszka Kościańska i Michał Petryk [w:] Hana Červinková, Bogusława Dorota Gołębniak, red., Badania w działaniu. Pedagogika i antropologia zaangażowane. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, s. 449–487.
Google Scholar
Lassiter Luke Eric, Ellis Clyde, Kotay Ralph (2002) The Jesus Road: Kiowas, Christianity, and Indian Hymns. Lincoln: University of Nebraska Press.
Google Scholar
Lassiter Luke Eric I in., eds. (2004) The Other Side of Middletown: Exploring Muncie’s African American Community. Walnut Creek: AltaMira Press.
Google Scholar
Lawless Elaine J. (1992) “I Was Afraid Someone like You... An Outsider... Would Misunderstand”: Negotiating Interpretive Differences Between Ethnographers and Subjects. „The Journal of American Folklore”, vol. 105, no. 413, s. 302–314.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.2307/541758
Pietrowiak Kamil (2011) Mazurski malarz krajobrazu. O życiu i dziele Henryka Sawko, twórcy Kamiennego Parku w Rydzewie. Niepublikowana praca magisterska [maszynopis]. Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Google Scholar
Pietrowiak Kamil (2012) O sztuce, która niejedno ma imię. Przypadek Henryka Sawki, twórcy Kamiennego Parku w Rydzewie. „Zeszyty Etnologii Wrocławskiej”, nr 2 (17), s. 147–175.
Google Scholar
Pietrowiak Kamil (2013) Kłamstwo, uczciwość, zaufanie. Problemy etyczne w badaniach na temat życia osób niewidomych. „Lud”, t. 97, s. 267–290.
Google Scholar
Pietrowiak Kamil, Tworkowska Sandra, Zdobylak Joanna (2013) Etnograficzny tandem, czyli na ślepo w nieznane. „Tematy z Szewskiej”, nr 2 (10), s. 25–63.
Google Scholar
Seweryn Anna (2010) Kodeks etyczny antropologa [w:] Kaniowska Katarzyna, Modnicka Noemi, red., Problemy etyczne badań antropologicznych. „Łódzkie Studia Etnograficzne”, t. XLIX, Wrocław, Łódź: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, s. 33–51.
Google Scholar
Susman Gerald I., Evered Roger D. (2010) Ocena naukowych walorów badań w działaniu. Przełożyła Maja Lavergne [w:] Hana Červinková, Bogusława Dorota Gołębniak, red., Badania w działaniu. Pedagogika i antropologia zaangażowane. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, s. 89–115.
Google Scholar
Tischner Józef (1982) Etyka wartości i nadziei [w:] Wobec wartości. Poznań: W Drodze, s. 51–148.
Google Scholar
Walthes Renate (2004) Tyflopedagogika. Przełożyła Joanna Mink. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar
Wyka Anna (1993) Badacz społeczny wobec doświadczenia. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Google Scholar
Young Bear Severt, Theisz Ronald D. (1994) Standing In the Light: A Lakota Way of Seeing. Lincoln: University of Nebraska Press.
Google Scholar
Załucki Marian (1985) Kpiny i kpinki. Kraków, Wrocław: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
