Intensyfikacja wyobraźni: o tożsamości osoby badacza i zawieszeniu bezwarunkowej obiektywności

Autor

  • Waldemar Rapior Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Instytut Socjologii, ul. Szamarzewskiego 89C, 60-568 Poznań

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-8069.11.1.06

Słowa kluczowe:

tożsamość osoby, obiektywność, etyka badań, wartości akademickie, fotografia, niewidzialne miasto, uczestnictwo w kulturze, interpatia

Abstrakt

Ducha nauki tworzą takie wartości akademickie, jak bezstronność w myśleniu, reguły logiczne, tolerancja w sprawach naukowych. Śledząc trzy ścieżki etnograficzne – obserwując własne poczynienia badawcze, wskazuję, że o duchu nauki stanowi również tożsamość osoby badacza. Konsekwencją potraktowania tożsamości osoby na równi z wiedzą obiektywną jest zawieszenie bezwarunkowej obiektywności. Analiza własnych ścieżek badawczych stanowi narzędzie służące do ograniczenia niedoskonałości związanych z terenem badawczym i budowania warunkowej obiektywności. Po drugie, ścieżki etnograficzne stanowią ilustrację szczegółowych problemów (analizy setek zdjęć zarchiwizowanych w bazie internetowej projektu badawczego Niewidzialne Miasto; interpretacji subiektywnych przeżyć widzów festiwalu teatralno-muzycznego oraz doświadczenia badacza jednocześnie jako tubylca, jak i obcego), z którymi musiałem się zmierzyć w trakcie badań.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Waldemar Rapior - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Instytut Socjologii, ul. Szamarzewskiego 89C, 60-568 Poznań

Waldemar Rapior, doktorant w Zakładzie Życia Codziennego Instytutu Socjologii Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu; od pięciu lat prowadzi badania publiczności i widzów teatru współczesnego; współtwórca Fundacji Międzymiastowa.

Bibliografia

Baert Patrick, da Silva Filipe Carreira (2013) Teorie społeczne w XX wieku i dzisiaj. Przełożył Stanisław Burdziej. Kraków: Nomos.
Google Scholar

Barlösius Eva (2009) „Klasycy w złotych ramach”. Przyczynek do socjologii klasyków [w]: Aleksandra Manterys, Janusz Mucha, red., Nowe perspektywy teorii socjologicznej. Kraków: Nomos. s. 5–30.
Google Scholar

Belfiore Eleonora, Bennett Oliver (2007) Rethinking the Social Impact of Art. „International Journal of Cultural Policy”, vol. 13, no. 2, s. 135‒151.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/10286630701342741

Belfiore Eleonora, Bennett Oliver (2009) Researching the Social Impact of the Arts: Literature, Fiction, and the Novel. „International Journal of Cultural Policy”, vol. 15, no. 1, s. 17‒33.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/10286630802322386

Berlin Isaiah (2002) Zmysł rzeczywistości. Przełożył Michał Filipczuk. Poznań: Zysk i S-ka.
Google Scholar

Bérubé Michael (2005a) Objectivity [w]: Tony Bennett, Lawrence Grossberg, Meaghan Morris, eds., New Keywords. A Revised Vocabulary of Culture and Society. Oxford: Wiley Blackwell.
Google Scholar

Bérubé Michael (2005b) Pragmatism [w]: Tony B ennett, L awrence G rossberg, Meaghan Morris, eds. New Keywords. A Revised Vocabulary of Culture and Society. JW: Wiley Blackwell.
Google Scholar

Boltanski Luc (2011) On Critique: A Sociology of Emancipation. Cambridge: Polity Press.
Google Scholar

Brandom Robert B. (2012) Między mówieniem a działaniem. W stronę analitycznego pragmatyzmu. Przełożył Marcin Gokieli. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Brożek Bartosz (2014) Granice interpretacji. Kraków: Copernicus Center Press.
Google Scholar

Burke Peter J. (2009) Tożsamości a struktura społeczna: wykład z okazji przyznania nagrody Cooleya-Meada w roku 2003 [w:] Aleksandra Manterys, Janusz Mucha, red., Nowe perspektywy teorii socjologicznej. Kraków: Nomos. s. 113‒128.
Google Scholar

Collins Randall (2010) Simmelian Numbers [dostęp: 30 grudnia 2013 r.]. Dostępny w Internecie http://sociological-eye.blogspot.com/search?updated-min=2010-01-01T00:00:00-08:00&updated-max=2011- 01- 01T00:00:00 - 08:00&maxresults=1
Google Scholar

Collins Randall (2011) Łańcuchy rytuałów interakcyjnych. Przełożyła Katarzyna Suwada. Kraków: Nomos.
Google Scholar

Durkheim Émile (2007) Zasady metody socjologicznej. Przełożył Jerzy Szacki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Geertz Clifford (2010) Po fakcie. Dwa kraje, cztery dekady, jeden antropolog. Przełożył Tomasz Tesznar. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Goffman Erving (2006) Rytuał interakcyjny. Przełożyła Alina Szulżycka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Gombrich Ernst (2011) Pisma o sztuce i kulturze. Przełożyły Dorota Folga-Januszewska, Sonia Jaszczyńska, Małgorzata Wrześniak we współpracy z Kamilą Csernak, Katarzyną Włodkowską. Karków: Universitas.
Google Scholar

Gouldner Alvin W. (1984) Anty-Minotaur, czyli mit socjologii wolnej od wartości [w:] Edmund Mokrzycki, red., Kryzys i schizma, t. 1. Warszawa: PIW, s. 13‒43.
Google Scholar

Hookway Christopher (2013) Pragmatism [w:] Edward N. Zalta, ed., The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Spring 2015 Edition) [dostęp 30 grudnia 2013 r.]. Dostępny w Internecie http://plato.stanford.edu/archives/spr2015/entries/pragmatism/
Google Scholar

James William (1911) Pragmatyzm. Przełożył W. M. Kozłowski. Warszawa: Skład Główny w Księgarni E. Wende i S-ka.
Google Scholar

Judt Tony, Snyder Timothy D. (2013) Rozważania o wieku XX. Przełożył Paweł Marczewski. Poznań: Rebis.
Google Scholar

Kaesler Dirk (2010) Weber. Przełożyła Sława Lisiecka. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Google Scholar

Lash Scott, Lury Celia (2011) Globalny przemysł kulturowy. Medializacja rzeczy. Przełożyli Jakub Majmurek, Robert Mitoraj. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Latour Bruno (2009) Polityka natury. Przełożyła Agata Czarnacka. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Google Scholar

Latour Bruno (2010) Splatając na nowo to co społeczne. Wprowadzenie do teorii aktora-sieci. Przełożyli Aleksandra Derra, Krzysztof Arbiszewski. Kraków: Universitas.
Google Scholar

Lofland John i in. (2009) Analiza układów społecznych. Przewodnik metodologiczny po badaniach jakościowych. Przełożyły A. Kordasiewicz, S. Urbańska, M. Żychlińska. Warszawa: Scholar.
Google Scholar

Kaufmann Jean-Claude (2010) Wywiad rozumiejący. Przełożyła Alina Kapciak. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Google Scholar

Kołakowski Leszek (2011) Moje słuszne poglądy na wszystko. Kraków: Znak.
Google Scholar

Krajewski Marek (2013) W kierunku relacyjnej koncepcji uczestnictwa w kulturze. „Kultura i Społeczeństwo”, nr 1/2013, s. 29‒68.
Google Scholar

Markowski Michał Paweł (2013) Polityka wrażliwości. Wprowadzenie do humanistyki. Kraków: Universitas.
Google Scholar

Mills C. Wrigh (2008) Wyobraźnia socjologiczna. Przełożyła Marta Bucholc. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Mitchell W. J. T. (2005) What Do Pictures Want? The Lives and Loves of Images. Chicago: University of Chicago Press.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.7208/chicago/9780226245904.001.0001

Mucha Janusz (2009) Wprowadzenie do twórczości Lewisa A. Cosera [w:] Lewis A. Coser, Funkcje konfliktu społecznego. Kraków: Nomos, s. VII‒XXXI.
Google Scholar

Niżnik Józef (1977) Przedmiot poznania a zagadnienie obiektywności w naukach społecznych. „Człowiek i Światopogląd”, nr 3, s. 136‒153.
Google Scholar

Pink Sarah (2009) Etnografia wizualna. Obrazy, media i przedstawienie w badaniach. Przełożyła Maria Skiba. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Pink Sarah (2011) A Multisensory Approach to Visual Methods [w:] Eric Margolis, Luc Pauwels, eds., Visual Research Methods. Los Angeles, London, New Delhi, Singapore, Washington: Sage.
Google Scholar

Popper Karl P. (1989) Nędza historyzmu. Przełożył Stefan Amsterdamski. Warszawa: Wydawnictwo Krąg.
Google Scholar

Popper Karl P. (2012) Wiedza obiektywna. Ewolucyjna teoria epistemologiczna. Przełożył Adam Chmielewski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Rakoczy Marta (2012) Słowo-działanie-kontekst. O etnograficznej koncepcji języka Bronisława Malinowskiego. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323520122

Rapior Waldemar (2013) Etnografia widzialności: zdjęcia jako informatorzy. „Człowiek i Społeczeństwo”, nr 2/2013, s. 381‒391.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.14746/cis.2013.36.2.14

Rorty Richard (1999) Obiektywność, relatywizm i prawda. Przełożył Janusz Margański. Warszawa: Aletheia.
Google Scholar

Rorty Richard (2009) Filozofia jako polityka kulturalna. Przełożył Bogdan Baran. Warszawa: Czytelnik.
Google Scholar

Scheper-Hughes Nancy (1995) The Primacy of the Ethical: Propositions for a Militant Anthropology. „Current Anthropology”, vol. 36, no. 3, s. 409‒440.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1086/204378

Scheper-Hughes Nancy (2013) The Revolution in Maternal Thinking and Child Survival in Northeast Brazil: 20 Years After Death Without Weeping [dostęp 26 września 2013 r.]. Dostępny w Internecie http://www.youtube.com/watch?v=XaUFD8YyUgw
Google Scholar

Searle John R. (2014) What Your Computer Can’t Know. „The New York Review of Books” [dostęp 20 grudnia 2014 r.]. Dostępny w Internecie http://www.nybooks.com/articles/archives/2014/oct/09/what-your-computer-cant-know/
Google Scholar

Sennet Richard (2013) Razem. Rytuały, zalety i zasady współpracy. Przełożył Jan Dzierzgowski. Warszawa: Muza.
Google Scholar

Szacki Jerzy (2011) Historia myśli socjologicznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Tilly Charles (2009) Katalogi zdarzeń jako teorie [w:]: Aleksandra Manterys, Janusz Mucha, red. Nowe perspektywy teorii socjologicznej. Kraków: Nomos, s. 101‒109.
Google Scholar

Titon Jeff Todd (2013) Fieldwork and Applied Ethnomusicology [dostęp 30 grudnia 2013 r.] Dostępny w Internecie http://sustainablemusic.blogspot.com/2013/06/fieldwork-and-applied-ethnomusicology.html
Google Scholar

Touraine Alain (2010) O socjologii. Przełożył Michał Warchala. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Wiesing Lambert (2008) Widzialność obrazu. Historia i perspektywa estetyki formalnej. Przełożyła Krystyna Krzemieniowa. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Google Scholar

Wieviorka Michel (2011) Dziewięć wykładów z socjologii. Przełożyła Agnieszka Trąbka. Kraków: Nomos.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2015-02-28

Jak cytować

Rapior, W. (2015). Intensyfikacja wyobraźni: o tożsamości osoby badacza i zawieszeniu bezwarunkowej obiektywności. Przegląd Socjologii Jakościowej, 11(1), 84–104. https://doi.org/10.18778/1733-8069.11.1.06

Inne teksty tego samego autora