Syndrom zubożenia tekstu jako typ schizofazji. Na przykładzie analizy wypowiedzi schizofatycznych

Tomasz Woźniak

doi:10.18778/2544-7238.09.09

Autor

Tomasz Woźniak Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny, Instytut Filologii Polskiej i Logopedii, Zakład Dialektologii Polskiej i Logopedii https://orcid.org/0000-0002-6745-9639

DOI:

https://doi.org/10.18778/2544-7238.09.09

Słowa kluczowe:

schizofazja, schizofrenia, diagnoza zaburzeń mowy, kohezja, koherencja, zubożenie tekstu

Abstrakt

Zaburzenia mowy występujące w schizofrenii często interpretuje się w kategoriach dezorganizacji semantycznej lub niespójności pragmatycznej wypowiedzi. Artykuł podnosi kwestię zubożenia tekstu i zawiera propozycję włączenia do spektrum schizofazji także wypowiedzi zredukowanych treściowo i formalnie, w których defekt ten występuje niezależnie lub przeważa nad występowaniem innych symptomów schizofazji. Zawarte w artykule przykłady analiz wypowiedzi osób cierpiących na schizofrenię potwierdzają tę tezę. Teza o występowaniu zubożenia wypowiedzi znajduje poparcie także w neurofunkcjonalnych modelach zespołów schizofrenicznych.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

American Psychiatric Association, 2013, Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. Fifth Edition (DSM-5), Washington.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1176/appi.books.9780890425596

American Psychiatric Association, 2018, Kryteria diagnostyczne zaburzeń psychicznych DSM-5, Wrocław: Wydawnictwo Edra Urban & Partner.
Google Scholar

Andreasen N., 1979a, Thought, language, and communication disorders. I. Clinical assessment, definition of terms, and evaluation of their reliability, „Archives of General Psychiatry”, Vol. 36, s. 1315–1321.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1001/archpsyc.1979.01780120045006

Andreasen N., 1979b, Thought, language, and communication disorders. II. Diagnostic significance, „Archives of General Psychiatry”, Vol. 36, s. 1325–1330.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1001/archpsyc.1979.01780120055007

Andreasen N., 1980, Scale of the Assessment of Thought, Language, and Communication (TLC), Iowa City: University of Iowa.
Google Scholar

Andreasen N., Grove W., 1986, Thought, language, and communication in schizophrenia: Diagnosis and prognosis, „Schizophrenia Bulletin”, Vol. 12, s. 348–358.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1093/schbul/12.3.348

Andreasen N., Olsen S., 1982, Negative vs positive schizophrenia, „American Journal of Psychiatry”, Vol. 39, s. 789–794.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1001/archpsyc.1982.04290070025006

Boer N. J. de, Hoogdalem M. van, Mandl R. C.W., Brummelman J., Voppel A. E., Begemann M. J.H., Dellen E. van, Wijnen F. N.K., Sommer I. E.C., 2020, Language in schizophrenia: relation with diagnosis, symptomatology and white matter tracts, „Schizophrenia”, Vol. 6(10), https://www.nature.com/articles/s41537-020-0099-3 (dostęp: 12.09.2023).
Google Scholar

Czernikiewicz A., 1998, Językowy wymiar przewlekłej schizofrenii, Lublin: Akademia Medyczna w Lublinie.
Google Scholar

Czernikiewicz A., 2004, Przewodnik po zaburzeniach językowych w schizofrenii, Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii.
Google Scholar

Czernikiewicz A., Woźniak T., 2001, Schizofazja, „Logopedia”, nr 29, s. 7–36.
Google Scholar

Czernikiewicz A., Woźniak T., 2012, Diagnoza psychogennych zaburzeń mowy, [w:] S. Milewski, E. Czaplewska (red.), Diagnoza logopedyczna, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, s. 415–480.
Google Scholar

Czernikiewicz A., Woźniak T., 2023, Teksty schizofatyczne. Zagadnienia diagnozy zaburzeń mowy w schizofrenii, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar

Grzegorczykowa R., 1996, Wykłady z polskiej składni, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

ICD-11, b.r., https://icd.who.int (dostęp: 10.09.2023).
Google Scholar

Kuperberg G. R., 2010, Language in schizophrenia Part 1: An Introduction, „Language and Linguistics Compass”, Vol. 4(8), s. 576–589.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.1749-818X.2010.00216.x

Liddle P., 1987, The symptoms of chronic schizophrenia. A reexamination of negative-positive dichotomy, „British Journal of Psychiatry”, Vol. 151, s. 145–151.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1192/bjp.151.2.145

Liddle P., 1996, Syndromes in schizophrenia and their neuropsychological and neuroanatomical correlates, [w:] C. Pantelis, H. Nelson, T. Barnes (red.), Schizophrenia: A neuropschological perspective, Chichester: Wiley, s. 299–316.
Google Scholar

Lipski W., 2018, Zaburzenia konotacji w schizofrenii, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar

Łuria A. R., 1967, Zaburzenia wyższych czynności korowych wskutek organicznych uszkodzeń mózgu: wprowadzenie do neuropsychologii, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Panasiuk J., Woźniak T., 2001, Pojęcie tekstu a zaburzenia mowy, [w:] S. Grabias (red.), Zaburzenia mowy. Mowa. Teoria. Praktyka, t. 1, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 108–132.
Google Scholar

Sims A., 1995, Speech and Language Disorders in Psychiatry, London: Gaskell.
Google Scholar

Woźniak T., 2000, Zaburzenia języka w schizofrenii, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar

Woźniak T., 2008, Standard postępowania logopedycznego w schizofazji, „Logopedia”, nr 37, s. 227–234.
Google Scholar

Woźniak T., 2023, Urojeniowy typ schizofazji. Na przykładzie analizy tekstów schizofatycznych, „Logopaedica Lodziensia”, nr 7, s. 229–242.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/2544-7238.07.16