Calendar of cultural life in Lodz February‑March 1945
DOI:
https://doi.org/10.18778/2299-7458.05.12Keywords:
Lodz in 1945, Communist press, cultural institutions in Lodz, post-war fates of writers, calendar, literary life in Lodz, Communist propagandaAbstract
This publication – an extract from Calendar of Cultural Life in Lodz between 1945 and 1946 (Kalendarium łódzkiego życia kulturalnego w latach 1945–1946) – focuses on the period of February and March 1945, i.e. the months during which cultural life was reorganised after more than five years of German occupation and Nazi terror. In the history of Lodz, this was a peculiar period – in the face of the virtually complete annihilation of Warsaw, Lodz became the home for some of the Communist offices and was visited by prominent representatives of intellectual and cultural life. They were offered apartments and jobs in the state-controlled press and hastily established cultural institutions and universities.
Through a detailed denotation of facts related to history, politics, and intellectual and artistic life, the author of the text makes an attempt to present the mechanisms and the dynamics of the earliest stage of the cultural and ideological revolution implemented in Poland between 1945 and 1948.
Downloads
References
Fik M., Kultura polska po Jałcie. Kronika lat 1944–1981, t. I, Warszawa 1991.
Google Scholar
J.R., Dotychczasowy dorobek „Czytelnika”, „Książka i Kultura” 1945, nr 1, s. 8.
Google Scholar
Dąbrowska M., Dzienniki 1914–1965, pierwsze pełne wydanie w 13 tomach [bez opracowania edytorskiego] pod kierunkiem prof. dr. hab. T. Drewnowskiego, t. 5, Warszawa 2009.
Google Scholar
Drewnowski T., Tyle hałasu – o nic? Wspomnienia, Warszawa 1982.
Google Scholar
Hertz P., Iwaszkiewiczowie A. i J., Korespondencja, t. 1, Warszawa 2015.
Google Scholar
Kott J., Przyczynek do biografii. Zawał serca, Kraków 1994.
Google Scholar
Lipiński E., Pamiętniki, Warszawa 1990.
Google Scholar
Nałkowska Z., Dzienniki, t. 6: 1945–1954. Część 1 [1945–1948], opracowanie, wstęp i komentarz H. Kirchner, Warszawa 2000.
Google Scholar
Rostworowski T. TJ, Szerzyć Królestwo. Wspomnienia i dzienniki 1939–1972, wybór i oprac. T. Pronobis TJ i S. J. Rostworowski, Warszawa 2004.
Google Scholar
Schaff A., Łódzkie wspomnienia, [w:] Tranzytem przez Łódź, Łódź 1964.
Google Scholar
Wende J.K., Ta ziemia od innych droższa…, Warszawa 1981.
Google Scholar
Zaremba J., Było i tak. Wspomnienia, Wrocław 1976.
Google Scholar
Artykuły propagandowo-ideologiczne S. B., Święto Wolnej Polski, PZ 1945, nr 56, s. 3.
Google Scholar
Dobrowolski S. R., Powracający cudem, PZ 1945, nr 37, s. 3.
Google Scholar
Dobrowolski S. R., Rekolekcje narodowe, GL 1945, nr 80 (120), s. 5.
Google Scholar
Z. K., Pan „prezydent”, DŁ 1945, nr 7, s. 2.
Google Scholar
łączniczka, W sztabie AK podczas powstania warszawskiego, GL 1945, nr 80 (120), s. 4–5.
Google Scholar
Łódź robotnicza o Konferencji Krymskiej, GL 1945, nr 41 (80), s. 4.
Google Scholar
Nowak T. S., Pomnik Kościuszki na Placu Wolności, GL 1945, nr 41 (80), s. 3.
Google Scholar
Polscy pupile Goebbelsa, GL 1945, nr 33 (72), s. 3.
Google Scholar
Werfel R., Rocznica Komuny Paryskiej, GL 1945, nr 67 (107), s. 3.
Google Scholar
Wiosna Narodu Polskiego, GL 1945, nr 80 (120), s. 1.
Google Scholar
Włodarkiewicz F., Drogi i bezdroża polskiej reakcji, (DŁ 1945, nr 7, s. 3).
Google Scholar
Dobrowolski S. R., Powitanie Łodzi, GL 1945, nr 59 (98), s. 4.
Google Scholar
Hertz P., Rojewski J., Dobra posada, RZ 1945, nr 84 (224), s. 4.
Google Scholar
Sandauer A., Spory rodzinne, GL 1945, nr 80 (120), s. 5.
Google Scholar
Wyszomirski J., Przebierańcy, RZ 1945, nr 80 (220), s. 2–3.
Google Scholar
2 księgarnie Spółdzielni Wyd. „Książka”, GL 64 [104], s. 4.
Google Scholar
Aleksander Zelwerowicz w Łodzi, RZ 1945, nr 75 (215), s. 4.
Google Scholar
Babisiak S., Defilada Wojska Polskiego, RZ 1945, nr 42 (186), s. 3.
Google Scholar
baj., Zespół pieśni i tańca I-go Frontu Białoruskiego, GL 1945, nr 54 (93), s. 4.
Google Scholar
Dziennikarze zagraniczni zwiedzili Łódź, GL 1945, nr 30 (69), s. 4.
Google Scholar
Dzień szkoły polskiej będzie obchodzony w Łodzi dnia 4 marca, GL 1945, nr 53 (92), s. 4.
Google Scholar
D. E., Pierwszy poranek literacki w Łodzi, R 1945, nr 59 (89), s. 3.
Google Scholar
Egzaminy w Studio Dramatycznym, RZ 1945, nr 76 (216), s. 4.
Google Scholar
J. F., Uroczyste otwarcie Głównej Księgarni Wojskowej, PZ 1945, nr 29, s. 1.
Google Scholar
Film będzie odzwierciedlał dzieje narodu. Zdjęcia z powstania warszawskiego. Operator filmowy na polu walki. Zamierzenia na przyszłość. Rozmowa z mjr. Aleksandrem Fordem, GL 1945, nr 30 (69), s. 4.
Google Scholar
H., „Złączmy się w wysiłku z naszą ukochaną Armią!”. Akademia ku czci Wojska Polskiego, PZ 1945, nr 34, s. 4.
Google Scholar
A.J., Łódzki Dom Żołnierza, PZ 1945, nr 38, s. 4.
Google Scholar
Jan Kiepura o pomocy dla Polski, GL 1945, nr 31 (70), s. 3.
Google Scholar
Kina łódzkie, DŁ 1945, nr 6, s. 3.
Google Scholar
Kolejarze Łodzi witają Rząd Tymczasowy Polski i Marszałka Stalina, DŁ 1945, nr 3, s. 2.
Google Scholar
Komitet odbudowy Warszawy zorganizowany, GL 1945, nr 66 [106], s. 4.
Google Scholar
Koncert orkiestry symfonicznej, DŁ 1945, nr 7, s. 4.
Google Scholar
Konferencja wojewódzka PPR rozpoczęła się wczoraj w Łodzi przy udziale 550 delegatów, GL 1945, nr 41 (80), s. 3.
Google Scholar
Literatura i sztuka, GL 1945, nr 58 (97), s. 3.
Google Scholar
Międzynarodowy Dzień Kobiet, PZ 1945, nr 36, s. 4.
Google Scholar
Mikułko A., Poranek Literacki w Łodzi, RZ 1945, nr 67 (207), s. 3.
Google Scholar
Min. Rzymowski w Łodzi, GL 1945, nr 63 [102], s. 4.
Google Scholar
Minister Matuszewski w Łodzi, DŁ 1945, nr 9, s. 3.
Google Scholar
Naczelny Dowódca W.P. w redakcji „Polski Zbrojnej”, PZ 1945, nr 30, s. 1.
Google Scholar
Nowy Zarząd Zw. Literatów, GL 1945, nr 68 (108), s. 4.
Google Scholar
Obrady stronnictw politycznych w Łodzi. Wojewódzka Konferencja PPS, GL 1945, nr 55 (94), s. 4.
Google Scholar
Odradza się życie kulturalne Łodzi, GL 1945, nr 31 (70), s. 4.
Google Scholar
Organizacja Uniwersytetu w Łodzi, DŁ 1945, nr 10, s. 4.
Google Scholar
Oświata w Łodzi, DŁ 1945, nr 7, s. 4.
Google Scholar
Otwarcie Robotniczego Domu Kultury, RZ 1945, nr 75 (215), s. 4.
Google Scholar
Otwarcie świetlicy PPR Dzielnica Górna Prawa, GL 1945, nr 76 (116), s. 4.
Google Scholar
Otwarcie świetlicy w b. zakładach Poznańskiego, GL 1945, nr 63 (102), s. 4.
Google Scholar
Otwarcie uniwersytetu w Łodzi nastąpi już w marcu. Uniwersytet łódzki będzie miał 16 wydziałów. Prace organizacyjne są w pełnym toku, GL 1945, nr 32 (71), s. 4.
Google Scholar
(P), Żydowska komisja historyczna zbiera materiały dotyczące okresu okupacji w Polsce, GL 1945, nr 79 (119), s. 4.
Google Scholar
W. P., Radiofonizacja Polski. (Na podstawie wywiadu z dyrektorem Polskiego Radia, ob. Billigiem), PZ 1945, nr 37, s. 4.
Google Scholar
Państwowe Konserwatorium powstaje w Łodzi, GL 1945, nr 52 (91), s. 4.
Google Scholar
Polskie Radio w Łodzi, DŁ 1945, nr 6, s. 4.
Google Scholar
Prace w zakresie szkolnictwa postępują, DŁ 1945, nr 10, s. 3.
Google Scholar
Prasa na wyzwolonych terenach, DŁ 1945, nr 6, s. 2.
Google Scholar
Prezydent Bierut jest głęboko wzruszony powitaniem, jakie mu zgotowała Łódź i Kutno, PZ 1945, nr 30, s. 1.
Google Scholar
Prezydent K.R.N. i Naczelny Dowódca W.P. wśród robotników łódzkich, PZ 1945, nr 29, s. 1.
Google Scholar
Prezydentem m. Łodzi został ob. Mijal, GL 1945, nr 57 (96), s. 4.
Google Scholar
Przeniesienie siedziby Rządu Tymczasowego do Warszawy, DŁ 1945, nr 4, s. 1.
Google Scholar
Ratujmy książkę polską, DŁ1945, nr 9, s. 4.
Google Scholar
Radiostacja łódzka będzie odbudowana. Megafony będą rozmieszczone na wszystkich ulicach, GL 1945, nr 31 (70), s. 4.
Google Scholar
Robotnicze Domy Kultury w Polsce, GL 1945, nr 59 (98), s. 3.
Google Scholar
Stefańczyk M., Powstają 2 teatry w Łodzi, GL 1945, nr 32 (71), s. 4.
Google Scholar
Szletyński dyrektorem Teatru Miejskiego, DŁ 1945, nr 9, s. 3.
Google Scholar
Święto młodzieży szkolnej, GL 1945, nr 55 (94), s. 4.
Google Scholar
Teatr miejski, GL 1945, nr 80 (120), s. 8.
Google Scholar
Uchwały R.N. Stronnictwa Ludowego, GL 1945, nr 79 (119), s. 3.
Google Scholar
W Łodzi powstaje Filharmionia. (Wywiad ze Zdzisławem Górzyńskim), GL 1945, nr 40, s. 4.
Google Scholar
Wardasówna M., Rozwój polskiej komunikacji lotniczej, RZ 1945, nr 78 (218), s. 3.
Google Scholar
Wojew. zjazd kierowników Informacji i Propagandy, GL 1945, nr 63 (102), s. 4.
Google Scholar
Wydział kultury i sztuki, GL 1945, nr 79 (119), s. 4.
Google Scholar
Występy artystów radzieckich wywołały szczery zachwyt wśród mieszkańców robotniczej Łodzi, GL 1945, nr 54 (93), s. 4.
Google Scholar
Z kroniki kulturalno-literackiej, RZ 1945, nr 82 (222), s. 4.
Google Scholar
Z sekretariatu Państwowego Uniwersytetu w Łodzi, GL 1945, nr 64 (104), s. 4.
Google Scholar
Z życia kulturalnego Łodzi, DŁ 1945, nr 8, s. 4.
Google Scholar
Z życia Partii, GL 1945, nr 57 (96), s. 4.
Google Scholar
Zagościński J., Uniwersytet w Łodzi, RZ 1945, nr 63 (203), s. 3.
Google Scholar
Zagraniczni dziennikarze w Łodzi, DŁ 1945, nr 5.
Google Scholar
Zamierzenia Ministerstwa Oświaty, GL 1945, nr 63 (102), s. 4.
Google Scholar
Zarząd Główny „Wici” przeniósł się do Łodzi, GL 1945, nr 69 (109), s. 4.
Google Scholar
Zebranie literatów w Łodzi, RZ 1945, nr 42, s. 4.
Google Scholar
Ziemak S., Dzień słońca i wzruszenia, RZ 1945, nr 42 (186), s. 3.
Google Scholar
Zjazd Stronnictwa Ludowego, GL 1945, nr 75 (115), s. 4.
Google Scholar
Znany malarz Picasso – komunistą, GL 1945, nr 80 (120), s. 2.
Google Scholar
m.h.ż., Poczta łódzka pracuje, RZ 1945, nr 78 (218), s. 4.
Google Scholar
Życie kulturalne, PZ 1945, nr 36, s. 4.
Google Scholar
Broniewska J., Niemiecka „przeprowadzka”, PZ 1945, nr 37, s. 3.
Google Scholar
Broniewska J., Jeńcy, PZ 1945, nr 35, s. 3.
Google Scholar
Broniewska J., Żołnierz idzie jak huragan… Rozmowa z Dowództwem 1 Armii Polskiej – gen. Popławskim i gen. Strażewskim, PZ 1945, nr 34, s. 2.
Google Scholar
Holland H., W kierunku morza. Oddziały polskie zajęły miasto Tempelburg, PZ 1945, nr 37, s. 2.
Google Scholar
Rolicki T. J., Idziemy naprzód na S., PZ 1945, nr 34, s. 2.
Google Scholar
Rolicki T. J., Rum na święta (epizod frontowy), PZ 1945, nr 56, s. 7.
Google Scholar
Rolicki T. J., Zadzierżystość, PZ 1945, nr 35, s. 2.
Google Scholar
Depesza Juliana Tuwima do mieszkańców Łodzi, DŁ 1945, nr 4, s. 1.
Google Scholar
Minkiewicz J., List do Redakcji, RZ 1945, nr 80 [220], s. 4 [ws. udziału J. Minkiewicza w poranku literackim 25 marca 1945].
Google Scholar
I Zebranie Miejskiej Rady Narodowej m Łodzi, GL 1945, nr 54 (93), s. 4.
Google Scholar
Biblioteka Wojewódzkiego Urzędu Informacji i Propagandy, DŁ 1945, nr 6, s. 4.
Google Scholar
Czytelnia, GL 1945, nr 61 (100), s. 4.
Google Scholar
Komunikaty, DŁ 1945, nr 2, s. 4.
Google Scholar
Koncert zespołu Armii Czerwonej w Łodzi, GL 1945, nr 51 (90), s. 4.
Google Scholar
Książki dla rannych żołnierzy rosyjskich, RZ 1945, nr 76 (216), s. 4.
Google Scholar
„Kwadrans Literacki”, RZ 1945, nr 43 (187), s. 4.
Google Scholar
O nowy Uniwersytet Łódzki, DŁ1945, nr 9, s. 4.
Google Scholar
Otwarcie Uniwersytetu w Łodzi, GL 1945, nr 70 (110), s. 4.
Google Scholar
Państwowy Instytut Sztuki Teatralnej, GL 1945, nr 76 (116), s. 4.
Google Scholar
Ratujmy polską książkę wojskową, PZ 1945, nr 38, s. 4.
Google Scholar
Rudnicki A., Szukamy was, RZ 1945, nr 86 (226), s. 5.
Google Scholar
Zapisy do szkół średnich, GL 1945, nr 30 (69), s. 3.
Google Scholar
Zebranie członków b. Zaiksu, GL 1945, nr 67 (107), s. 4.
Google Scholar
Zebranie dyrektorów szkół, DŁ 1945, nr 3, s. 4.
Google Scholar
Zebranie Str. Demokratycznego, GL 1945, nr 65 (105), s. 4.
Google Scholar
Czachowski K., Nie lękajmy się programu, RZ 1945, nr 86 (226), s. 4.
Google Scholar
Kott J., Główny nurt, GL 1945, nr 80 (120), s. 3.
Google Scholar
Lec S. J., [artykuł wstępny], Szpilki” 1945, nr 1, s. 2.
Google Scholar
Odrodzenie kultury polskiej, GL 1945, nr 73 (113), s. 1.
Google Scholar
baj., „Wisłą do Gdańska” w Domu Żołnierza, GL 1945, nr 65 [105], s. 4.
Google Scholar
„Tęcza” (recenzja z filmu), DŁ 1945, nr 2, s. 4.
Google Scholar
jw. [Jerzy Wyszomirski], „Wesele” w Teatrze Wojska Polskiego, RZ 1945, nr 79 (219), s. 3.
Google Scholar
Zar. I., Teatr zrodzony z tęsknoty, RZ 1945, nr 83 (223), s. 4 [dot. programu Od Oki do Wisły, pokazanego w Teatrze Wojska Polskiego 25 marca 1945].
Google Scholar
Dobrowolski S. R., Listy z Oświęcimia, GL 1945, nr 72 [112], s. 3.
Google Scholar
Bułharowska H., Ten, co na wozie wjechał do historii, RZ 1945, nr 79 (219), s. 3.
Google Scholar
Drewnowski J., Kamieńczyk, PZ 1945, nr 37, s. 4.
Google Scholar
Drewnowski J., Samopomoc. Kartki z dziennika podróży, W 1945, nr 2 (9), s. 2.
Google Scholar
Król J. A., Obszarnik bez ziemi, W 1945, nr 2 (9), s. 1.
Google Scholar
Castellatti M., Próg ojczyzny, GL 1945, nr 80 (120), s. 2.
Google Scholar
Huszcza J., Legenda o dzwonie wielkanocnym, RZ 1945, nr 86 (226), s. 1.
Google Scholar
Huszcza J., Ucieczka [satyryczna proza narracyjna], RZ 1945, nr 86 (226), s. 5.
Google Scholar
Hertz P., *** [Jaka ty będziesz? Czy dwukolorowa…] [wiersz], RZ 1945, nr 80 (220), s. 3.
Google Scholar
Jastrun M., Do Grecji [wiersz], GL 1945, nr 80 (120), s. 6.
Google Scholar
Kott J., Do historii [wiersz], GL 1945, nr 80 (120), s. 5.
Google Scholar
Krzemieniecka L., Dzwony [wiersz], PZ 1945, nr 56, s. 1.
Google Scholar
Lewin L., Apel [wiersz], PZ 1945, nr 37, s. 3.
Google Scholar
Nałkowska Z., Spalone miasto [obrazek-reportaż], PZ 1945, nr 56, s. 4.
Google Scholar
Pasternak L., Bruk emigracji [wiersz], „Szpilki” 1945, nr 1, s. 2.
Google Scholar
Piętak S., List do żołnierza [opowiadanie], PZ 1945, nr 56, s. 4.
Google Scholar
Piętak S., Więzień [opowiadanie], PZ 1945, nr 33, s. 2–3.
Google Scholar
Poldino, Na ostatnią mowę Hitlera [fraszka], GL 1945, nr 30 (69), s. 3.
Google Scholar
Pollak S., Pottier [wiersz], GL 1945, nr 67 (107), s. 3.
Google Scholar
Pollak S., Wiosenny wiersz, GL 1945, nr 80 (120), s. 8.
Google Scholar
Kruczkowski L., Nazajutrz po powrocie, GL 1945, nr 72 (112), s. 3.
Google Scholar
Lichański S., O Zmartwychwstaniu, s. 3, GL 1945, nr 80 (120), s. 3.
Google Scholar
Lichański S., Oświęcim. Ze wspomnień więźnia, W 1945, nr 2 (9), s. 6.
Google Scholar
Moczar M., Święto „chłopców z lasu”, PZ 1945, nr 56, s. 5.
Google Scholar
Nowicki A., Wielkanoc w Oflagu, PZ 1945, nr 56, s. 5.
Google Scholar
Oleński T., Święcone w 1-szej Armii, PZ 1945, nr 56, s. 5.
Google Scholar
Żywulska K. (właśc. Sonia Landau), Wielkanoc w Oświęcimiu, GL 1945, nr 80 (120), s. 6.
Google Scholar
„Dziś gramy dla cywilów”, PZ 1945, nr 31, s. 4 [dot. widowiska Dziś gramy dla cywilów wystawianego w sali Teatru Miejskiego przez „Zespół Artystyczny Armii Polskiej” 3, 4, 5 i 6 marca 1945].
Google Scholar
„Nasza jest Łódź”, RZ 1945, nr 79 [219], s. 4 [dot. programu artystycznego Nasza jest Łódź prezentowanego w Sali Śpiewaków 24 i 25 marca 1945].
Google Scholar
Od Oki do Wisły, RZ 1945, nr 78 [218], s. 4 [dot. „wielkiego poranka literackiego” Od Oki do Wisły, prezentowanego w Teatrze Wojska Polskiego 25 marca 1945].
Google Scholar
„Od Oki do Wisły”, GL 1945, nr 74 [114], s. 4 [jw.].
Google Scholar
Otwarcie Robotniczych Domów Kultury, GL 1945, nr 67 (107), s. 4 [dot. uroczystego otwarcia Robotniczego Domu Kultury przy ul. Piotrkowskiej 243; 18 marca 1945].
Google Scholar
Poranek literacki, GL 1945, nr 71 [111], s. 4 [dot. poranka literackiego w sali przy ul. 11 Listopada 21; 25 marca 1945].
Google Scholar
Teatr Dramatyczny Armii, DŁ 1945, nr 8, s. 4 [dot. spektaklu Radcy pana Radcy, granego 11 lutego 1945].
Google Scholar
Teatr Wojska Polskiego, RZ 1945, nr 89 [229], s. 4 [dot. inscenizacji Wesela i programu Od Oki do Wisły w Teatrze Wojska Polskiego, granych na przełomie marca i kwietnia 1945, oraz przedstawień planowanych – Dożywocia i Fantazego].
Google Scholar
Zgromadzenie publiczne, GL 1945, nr 73 [113], s. 4 [dot. „zgromadzenia publicznego” w hali sportowej na terenie Parku Poniatowskiego; 24 marca 1945].
Google Scholar
S.R.D., [artykuł wstępny], PZ 1945, nr 56, s. 1.
Google Scholar
Dobrowolski S. R., Młodości, wszystkiego dziedzicu!…, PZ 1945, nr 56, s. 4.
Google Scholar
„Głos Ludu” w Łodzi, GL 1945, nr 29 [68], s. 1.
Google Scholar
Karaczewski A., [nota o przenosinach redakcji „Robotnika” do Łodzi] R 1945, nr 33 [63], s. 1.
Google Scholar
Łódź, DŁ 1945, nr 1, s. 1.
Google Scholar
Łódź – miasto pracy i walki, GL 1945, nr 29 (68), s. 1.
Google Scholar
Pollak S., Maksym Gorkij, GL 1945, nr 76, s. 3.
Google Scholar
Przemówienie przez radio Ministra Informacji i Propagandy tow. St. Matuszewskiego, R 1945, nr 33 (63), s. 2.
Google Scholar
Warchałowski S., Wesoły nam dziś dzień nastał, PZ 1945, nr 56, s. 3.
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.