Dialektyka przemocy w ofiarniczych tragediach Cypriana Norwida
DOI:
https://doi.org/10.18778/2299-7458.05.10Słowa kluczowe:
nowoczesność, romantyzm, Norwid, tragedia, ofiaraAbstrakt
Wśród badaczy twórczości Cypriana Norwida wciąż żywy wydaje się spór o przynależność autora Pierścienia Wielkiej-Damy do romantyzmu lub modernizmu. Pytanie o nowoczesność Norwidowskiej myśli jest jednocześnie trudnym pytaniem o nowoczesność polskiego romantyzmu. Na ile poeta uwikłany był w artystyczne idee stworzone przez swoich wielkich poprzedników – Mickiewicza, Słowackiego i Krasińskiego – a na ile jego refleksja jest wyjątkowa i przełomowa? W artykule autor postanowił skupić się na ukazaniu późnej Norwidowskiej twórczości dramatycznej jako w pełni podporządkowanej nowoczesnej refleksji, ukazując autora Kleopatry i Cezara jako prekursora koncepcji stworzonych przez tak wybitnych reprezentantów krytyki nowoczesności jak René Girard, Walter Benjamin i Michel Foucault.
Pobrania
Bibliografia
Benjamin W., Los i charakter, przeł. A. Lipszyc, [w:] tenże, Konstelacje. Wybór tekstów, przeł. A. Lipszyc, A. Wołkowicz, Kraków 2012, s. 63–68.
Google Scholar
Benjamin W., Pasaże, red. i wstęp R. Tiedemann, przeł. I. Kania, Kraków 2005.
Google Scholar
Benjamin W., Przyczynek do krytyki przemocy, przeł. A. Lipszyc, [w:] tenże, Konstelacje, Wybór tekstów, przeł. A. Lipszyc, A. Wołkowicz, Kraków 2012, s. 69–92.
Google Scholar
Bourdieu P., Reguły sztuki, przeł. A. Zawadzki, Kraków 2007.
Google Scholar
Brążkiewicz B., Psychiatria radziecka jako instrument walki z opozycją polityczną w latach 1918–1984, Toruń 2004.
Google Scholar
Budzik S., Czy Chrystus był „kozłem ofiarnym”? René Girard i jego interpretacja ofiary, „Studia Theologica Varsaviensia” 1997, nr 35, s. 49–70.
Google Scholar
Eliade M., Historia wierzeń i idei religijnych, t. 1: Od epoki kamiennej do misteriów eleuzyńskich, przeł. S. Tokarski, Warszawa 2007.
Google Scholar
Foucault M., Historia szaleństwa w dobie klasycyzmu, przeł. H. Kęszycka, Łódź 1987.
Google Scholar
Foucault M., Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, przeł. i posł. T. Komendant, Warszawa 1993.
Google Scholar
Giddens A., Nowoczesność i tożsamość, przeł. A. Szulżycka, Warszawa 2010.
Google Scholar
Girard R., Sacrum i przemoc, przeł. M. i J. Plecińscy, cz. 1, Poznań 1994.
Google Scholar
Horkheimer M. i Adorno T. W., Dialektyka oświecenia, przeł. M. Łukasiewicz, Warszawa 1994.
Google Scholar
Hubert H., Mauss M., Essai sur la nature et de la fonction du sacrifice, [w:] M. Mauss, OEeuvres, t. 1, Paris 1968, s. 193–307.
Google Scholar
Jonge A. de, Nightmare culture. Lautréamont and the „Chants de Maldoror”, New York 1973.
Google Scholar
Kalendarz życia i twórczości Cypriana Norwida, oprac. Z. Trojanowiczowa, E. Lijewska, przy współudziale M. Pluty, t. 2, Poznań 2007, 529–530
Google Scholar
Kasperski E., Pseudo-Norwid, czyli co się komu podoba, „Studia Norwidiana” 2014, nr 32, s. 290–325.
Google Scholar
Lisiecka A., Norwid – poeta historii, Londyn 1973.
Google Scholar
Maciejewski J., Cyprian Norwid, Warszawa 1992.
Google Scholar
Nieukerken A. van, W czym zawiera się Norwidowski modernizm?, „Przegląd Humanistyczny” 2014, z. 2, s. 109–117.
Google Scholar
Nijakowski L., Biowładza w późnej nowoczesności, [w:] Wiedza – władza, red. J. Szymczyk, M. Zemło, A. Jabłoński, Lublin 2009, s 107–125.
Google Scholar
Norwid C., Pisma wszystkie, zebrał, tekst ustalił, wstępem i uwagami krytycznymi opatrzył J. W. Gomulicki, t. 1–11, Warszawa 1971–1976.
Google Scholar
Norwid C., Vade-mecum, oprac. J. Fert, wyd. 2, Lublin 2004.
Google Scholar
Purinton M. D., Romantic Ideology Unmasked: The Mentally Constructed Tyrannies in Dramas of William Wordsworth, Lord Byron, Percy Shelley, and Joanna Baillie, Delaware 1994.
Google Scholar
Roux J-P., Krew. Mity, symbole, rzeczywistość, przeł. M Chrobak, Kraków 2013.
Google Scholar
Rymkiewicz J. M., Juliusz Słowacki pyta o godzinę, Warszawa 1989.
Google Scholar
Rzepczyński S., Norwid a nowoczesność, [w:] Romantyzm i nowoczesność, red. M. Kuziak, Kraków 2009, s. 205–216.
Google Scholar
Samsel K., Premodernizm, dekonstrukcjonizm, „proteuszowość” Norwida. Uwagi na marginesie dyskusji wokół Premodernizmu Norwida – na tle symbolizmu literackiego drugiej połowy XIX wieku i wcześniejszych książek Wiesława Rzońcy, „Świat Tekstów. Rocznik Słupski” 2015, nr 13, s. 101–121.
Google Scholar
Siwiec M., Norwid i Baudelaire. Komparatystyka przełomu, [w:] Komparatystyka dzisiaj, red. E. Kasperski i E. Szczęsna, t. 2, Warszawa 2011, s. 248–260.
Google Scholar
Sławińska I., O komediach Norwida, Lublin 1953.
Google Scholar
Sławińska I., Reżyserska ręka Norwida, Kraków 1971.
Google Scholar
Stefanowska Z., Norwidowski romantyzm, [w:] taż, Strona romantyków. Studia o Norwidzie, Lublin 1993, s. 63–83.
Google Scholar
Stefanowska Z., Pisarz wieku kupieckiego i przemysłowego, [w:] taż, Strona romantyków. Studia o Norwidzie, Lublin 1993, s. 5–53.
Google Scholar
Świontek S., Wstęp do C. Norwid, Pierścień Wielkiej-Damy, oprac. S. Świontek, Wrocław 1990.
Google Scholar
Trybuś K., Norwid w teatrze świata – kilka pytań, „Studia Norwidiana” 1997– 1998, 9–20
Google Scholar
Trzcionka J., Norwid — poeta liryczny jako autor dramatów, Warszawa 2010.
Google Scholar
Żwirkowa E., Tragedia kultur. Studium o tragedii historycznej C. K. Norwida „Kleopatra i Cezar”, Lublin 1991.
Google Scholar
Żurowski M., Norwid i Gautier, [w:] Nowe studia o Norwidzie, red. J. W. Gomulicki i J. Z. Jakubowski, Warszawa 1961, s. 167–190.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
