Techniki konwersyjne w najnowszej prozie polskiej. Próba antropotechnicznego modelu interpretacji

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/2299-7458.11.03

Słowa kluczowe:

konwersja, antropotechnika, polska proza współczesna, Pióropusz Mariana Pilota

Abstrakt

Nawiązując do koncepcji technik Siebie Michela Foucaulta i antropotechniki Petera Sloterdijka, w artykule przedstawiono propozycję modelu interpretacji literackich zjawisk konwersyjnych. Perspektywa „antropotechniczna” nie wyklucza umieszczania doświadczenia konwersji podmiotu w kontekstach metafizycznych, lecz w wielu przypadkach pozwala przekroczyć religijny horyzont lektury, umożliwiając uwzględnienie szerszego niż w przypadku postsekularyzmu spektrum zjawisk literackich. Wykorzystując wspomniany model, procesy konwersji ukazano na przykładzie kilku współczesnych (wydanych po 2009 roku) polskich utworów prozatorskich, w szczególności dokonując poszerzonej interpretacji powieści Pióropusz Mariana Pilota. U podstaw wewnętrznej przemiany bohaterów tych narracji stoi doświadczenie ograniczoności i utraty.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Jacek Bielawa - Uniwersytet Śląski

Jacek Bielawa – doktorant w Szkole Doktorskiej na Uniwersytecie Śląskim, prozaik i krytyk literacki. Przygotowuje rozprawę doktorską poświęconą sposobom wykorzystania koncepcji ćwiczeń duchowych i technik siebie w interpretacji współczesnej polskiej prozy (Waldemar Bawołek, Marek Bieńczyk, Andrzej Stasiuk). Ostatnio opublikował: „Szczere słowo o sobie”. Twórczość Waldemara Bawołka w świetle tradycji cynickiej („Wielogłos” 2020, nr 4) oraz Pisanie jako anachoreza. Przypadek Waldemara Bawołka („Czas Kultury” 2021, nr 1).

Bibliografia

Bauman Z., O turystach i włóczęgach, czyli o bohaterach i ofiarach ponowoczesności, [w:] tegoż, Ponowoczesność jako źródło cierpień, Warszawa 2013.
Google Scholar

Bawołek W., Furtka przy dozorcy, Warszawa 2021.
Google Scholar

Bielawa J., Canto ostinato, „Nowe Książki” 2021, nr 10.
Google Scholar

Bielik-Robson A., Inna nowoczesność. Pytania o współczesną formę duchowości, Kraków 2000.
Google Scholar

Bieńczyk M., Kontener, Warszawa 2018.
Google Scholar

Czyżak A., A Container with an Insect Corpse: On Essays by Marek Bieńczyk, „Czytanie Literatury” 2019, nr 9, s. 37–50. https://doi.org/10.18778/2299-7458.08.06
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/2299-7458.08.06

Dzika-Jurek K., Problem ciężaru. Melancholia w twórczości Magdaleny Tulli, praca doktorska, Katowice 2014.
Google Scholar

Foucault M., Hermeneutyka podmiotu, przeł. M. Herer, Warszawa 2016.
Google Scholar

Foucault M., Podmiot i władza, przeł. J. Zychowicz, „Lewą Nogą” 1998, nr 10, s. 174–192.
Google Scholar

Foucault M., Rządzenie żywymi, przeł. M. Herer, Warszawa 2014.
Google Scholar

Foucault M., Słowa i rzeczy. Archeologia nauk humanistycznych, przeł. T. Komendant, Gdańsk 2006.
Google Scholar

Foucault M., Szaleństwo, literatura, społeczeństwo, przeł. B. Banasiak, [w:] tegoż, Powiedziane, napisane. Szaleństwo i literatura, Warszawa 1999.
Google Scholar

Foucault M., Techniki siebie, [w:] tegoż, Filozofia, historia, polityka. Wybór pism, przeł. D. Leszczyński, Warszawa–Wrocław 2000.
Google Scholar

Franczak J., J.M. Coetzee i sztuka przemiany. „Życie i czasy Michaela K.” w perspektywie antropotechnicznej, „Wielogłos” 2021, nr 2(48), s. 23–39. https://doi.org/10.4467/2084395XWI.21.011.14339
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4467/2084395XWI.21.011.14339

McClure J.A., Półwiary. Literatura postsekularna w czasach Pynchona i Morrison, przeł. T. Umerle, Kraków 2016.
Google Scholar

Myśliwski W., Ostatnie rozdanie, Kraków 2013.
Google Scholar

Nowacki D., Czteropak z polską prozą, „Gazeta Wyborcza” 2012, nr 192.
Google Scholar

Nycz R., Język modernizmu. Prolegomena historycznoliterackie, Toruń 2013.
Google Scholar

Pilch J., Żółte światło, Warszawa 2019.
Google Scholar

Pilot M., Pióropusz, Kraków 2011.
Google Scholar

Sloterdijk P., Musisz życie swe odmienić. O antropotechnice, przeł. J. Janiszewski, Warszawa 2014.
Google Scholar

Sloterdijk P., Heinrichs H.-J., Neither Sun nor Death, przeł. S. Corcoran, Los Angeles 2011.
Google Scholar

Stasiuk A., Grochów, Wołowiec 2012.
Google Scholar

Tulli M., Włoskie szpilki, Warszawa 2011.
Google Scholar

Urbański S., Zawadzki W., Nawrócenie, [w:] Leksykon duchowości katolickiej, red. M. Chmielewski, Lublin–Kraków 2002.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2022-12-30

Jak cytować

Bielawa, J. (2022). Techniki konwersyjne w najnowszej prozie polskiej. Próba antropotechnicznego modelu interpretacji. Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze, (11), 27–42. https://doi.org/10.18778/2299-7458.11.03