Filologia doświadczalna Rec. książki Arkadiusza Żychlińskiego, „Laboratorium antropofikcji. Dociekania filologiczne”, Wydawnictwo IBL, Wydawnictwo Naukowe UAM, Warszawa 2014, ss. 389

Anita Jarzyna

doi:10.18778/2299-7458.04.21

Autor

Anita Jarzyna Uniwersytet Łódzki, Instytut Filologii Polskiej, Katedra Literatury i Tradycji Romantyzmu https://orcid.org/0000-0001-7527-6085

DOI:

https://doi.org/10.18778/2299-7458.04.21

Słowa kluczowe:

filologia, fikcje, autotematyzm, różnica antropologiczna, posthumanizm

Abstrakt

Artykuł jest obszernym omówieniem książki Arkadiusza Żychlińskiego pt. „Labo-ratorium antropofikcji. Dociekania filologiczne” (Warszawa 2014). Autorka podkreśla pionierski, zwłaszcza na gruncie polskiej humanistyki, charakter rozważań po-znańskiego germanisty, który odnosząc się do wybranych badań z zakresu zoologii, etologii, antropologii, rozważa możliwość uczynienia z filologii soczewki do namysłu nad antropogenezą. Wypracowywanej w ten sposób koncepcji przyświeca przede wszystkim myśl Martina Heideggera, przekonanego o nieredukowalnej różnicy między człowiekiem a zwierzęciem. Żychliński chce ową różnicę eksplorować za pośrednictwem fikcji; uczony przyjmuje, a poniekąd również wprowadza szerokie rozumienie tego pojęcia, którym obejmuje fabuły literackie, filmowe, serialowe oraz występujące w grach komputerowych. To one stają się owymi laboratoriami, w których eksperymentuje się z różnymi modelami życia, sposobami bycia człowiekiem (wyłącznie człowiekiem!). Autorka niniejszego omówienia dowartościowuje oryginalną koncepcję, wynikającą między innymi ze splotu studiów humanistycznych z naukami o życiu, jednocześnie wymienia szereg zastrzeżeń, jakie rodzą się, gdy czytać pracę Żychlińskiego z perspektywy krytycznych studiów nad zwierzętami.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Anita Jarzyna - Uniwersytet Łódzki, Instytut Filologii Polskiej, Katedra Literatury i Tradycji Romantyzmu

dr nauk humanistycznych, realizuje aktualnie, w ramach programu FUGA, finansowanego przez NCN, na Uniwersytecie Łódzkim projekt „Post-koiné. Zwierzęta i poeci (studia wybranych przykładów w literaturze polskiej)” (DEC-2014/12/S/HS/00182). Badaczka literatury, głównie poezji XX-wiecznej, interpretatorka. W obszarze jej zainteresowań znajdują się studia nad zwierzętami oraz studia nad Zagładą. Autorka książki „«Pójście za Norwidem» (w polskiej poezji współczesnej)”, Lublin 2013; współredaktorka i redaktorka kilku numerów tematycznych czasopism („Poznańskie Studia Polonistyczne”, „Polonistyka”, „Tekstualia”) oraz tomów zbiorowych. Publikowała m.in. w „Przestrzeniach Teorii”, „Poznańskich Studiach Polonistycznych”, czasopiśmie „Colloquia Litteraria”, monografiach zbiorowych. Niebawem ukaże się jej książka „Imaginauci. Pismo wyobraźni w poezji Bolesława Leśmiana, Józefa Czechowicza, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Tadeusza Nowaka”.

Bibliografia

Baratay É., Zwierzęcy punkt widzenia. Inna wersja historii, przeł. P. Tarasewicz, Wydawnictwo w Podwórku, Gdańsk 2014.
Google Scholar

Barcz A., Portrety ludzi i zwierząt a zagadnienie podobieństwa po Darwinie, [w:] Zwierzęta i ich ludzie. Zmierzch paradygmatu antropocentrycznego?, red. A. Barcz, D. Łagodzka, Wydawnictwo IBL, Warszawa 2015.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4000/books.iblpan.5516

LaCapra D., Reopening the Question of the Human and the Animal, w: History and Its Limits. Human, Animal, Violence, Cornell University Press, Cornell 2009.
Google Scholar

LaCapra D., Powrót do pytania o to, co ludzkie i zwierzęce, przeł. K. Bojarska, [w:] Teoria wiedzy o przeszłości na tle współczesnej humanistyki, red. E. Domańska, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2010.
Google Scholar

Weil K., Zwrot ku zwierzętom. Sprawozdanie, przeł. P. Sadzik, [w:] Zwierzęta, gender i kultura. Perspektywa ekologiczna, etyczna i krytyczna, red. A. Barcz, M. Dąbrowska, E-naukowiec, Lublin 2014.
Google Scholar

Żychliński A., Laboratorium antropofikcji. Dociekania filologiczne, Wydawnic-two IBL, Wydawnictwo Naukowe UAM, Warszawa 2014.
Google Scholar