Etyka (w) codzienności wychowania – od nieuchronności do możliwości
Mots-clés :
codzienność, Lebenswelt, pedagogika, autonomia, powinnośćRésumé
Codzienność wychowania jako skrzyżowanie światów życia pedagoga i wychowanka, będąca wieloznaczną i zróżnicowaną, zmienną, bo tworzącą się, racjonalną i nieracjonalną et cetera, nie pozwala na „przycięcie” w rozmiarze uniwersalnym zasad i przewidywanych efektów etycznego działania. Jest placem gry między nieuchronnością i możliwością etycznego działania pedagogicznego. Tym samym w artykule została podważona zasadność tworzenia kodeksu etycznego jako „dokumentu” uprawomocniającego status profesji pedagoga. Towarzyszy temu przekonanie, że niezmiernie trudno wyważyć deontologię z poszanowaniem prawa pedagoga do autonomii podmiotowej, jak również z docenieniem przeżywania przez niego i wychowanka codzienności wychowania.
Références
Carr D. (2000) Professionalism and Ethics in Teaching, London, Routledge.
View in Google Scholar
Depraz N. (2010) Zrozumieć fenomenologię. Konkretna praktyka, tłum. A. Czarnecka, Warszawa, Oficyna Naukowa.
View in Google Scholar
Dybel P. (2012a) Kłopot z „intersubiektywnością” w: Intersubiektywność, P. Makowski (red.), Kraków, Universitas.
View in Google Scholar
Dybel P. (2012b) Oblicza hermeneutyki, Kraków, Universitas.
View in Google Scholar
Filek J. (2010) Życie. Etyka. Inni, Kraków, Wydawnictwo Homini.
View in Google Scholar
Gadamer H.-G. (1993) Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej, tłum. B. Baran, Kraków, Inter Esse.
View in Google Scholar
Hartman J. (2011) Wiedza. Byt. Człowiek. Z głównych zagadnień filozofii, Kraków, Universitas.
View in Google Scholar
Heidegger M. (1989) Co znaczy myśleć? w: Filozofia współczesna, J. Tischner (red.), tłum. J. Mizera, J. Tischner, Kraków, Instytut Teologiczny Księży Misjonarzy.
View in Google Scholar
Heidegger M. (2010) Identyczność i różnica, tłum. J. Mizera, Warszawa, Aletheia.
View in Google Scholar
Heidegger M. (2011) Zasada racji, tłum. J. Mizera, Kraków, Wydawnictwo Baran i Suszyński.
View in Google Scholar
Jaworska-Witkowska M., Kwieciński Z. (2011) Nurty pedagogii. Naukowe, dyskretne, odlotowe, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
View in Google Scholar
Kaniowski A. M. (1999) Supererogacja. Zapomniany wymiar etyki, Warszawa, Oficyna Naukowa.
View in Google Scholar
Kołakowski L. (2000) Etyka bez kodeksu, w: L. Kołakowski, Kultura i fetysze. Eseje, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
View in Google Scholar
Kowalska M. (1996) Deleuze Gilles, Différence et Répétition w: Przewodnik po literaturze filozoficznej XX wieku, B. Skarga (red.), t. IV, Warszawa, PWN.
View in Google Scholar
Kwaśnica R. (2006), Wprowadzenie do myślenia o nauczycielu w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), t. II, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
View in Google Scholar
Kwiatkowska H. (2005) Tożsamość nauczycieli. Między anomią a autonomią, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne.
View in Google Scholar
Kwiatkowska H. (2010) Nauczyciel – zawód „niemożliwy”, ale nieunikniony w: Etyka i profesjonalizm w zawodzie nauczyciela, J. M. Michalak (red.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
View in Google Scholar
Lazari-Pawłowska I. (1992) Etyka. Pisma wybrane, Wrocław–Warszawa–Kraków, Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
View in Google Scholar
Lévinas E. (1998) Całość i nieskończoność. Esej o zewnętrzności, tłum. M. Kowalska, Warszawa, PWN.
View in Google Scholar
Makowski P. (2012) Spektrum praktyczne etyki a intersubiektywność w: Intersubiektywność, P. Makowski (red.), Kraków, Universitas.
View in Google Scholar
Męczkowska A. (2006) Podmiot i pedagogika. Od oświeceniowej utopii ku pokrytycznej dekonstrukcji, Wrocław, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP.
View in Google Scholar
Miksa (2010) Miejsce powinności w etyce zawodowej nauczyciela w: Etyka i profesjonalizm w zawodzie nauczyciela, J. M. Michalak (red.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
View in Google Scholar
Przyłębski A. (2010) Etyka w świetle hermeneutyki, Warszawa, Oficyna Naukowa.
View in Google Scholar
Ricoeur P. (2005) O sobie samym jako innym, tłum. M. Kowalska, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
View in Google Scholar
Spaemann R. (2001) Osoby. O różnicy między czymś a kimś, tłum. J. Merecki, Warszawa, Oficyna Naukowa.
View in Google Scholar
Šrubar I. (1993) Świat przeżywany i totalność. Dwa typy ugruntowania myśli socjologicznej w: Świat przeżywany. Fenomenologia i nauki społeczne, zebrali i wstępem opatrzyli Z. Krasnodębski, K. Nellen, Warszawa, PIW.
View in Google Scholar
Stróżewski W. (1994) Istnienie i sens, Kraków, Wydawnictwo Znak.
View in Google Scholar
Tischner J. (1982) Sztuka etyki w: J. Tischner, Myślenie według wartości, Kraków, Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”.
View in Google Scholar
Tischner J. (2006), Etyka wartości i nadziei w: J. Tischner, O człowieku. Wybór pism filozoficznych, Wrocław–Warszawa–Kraków, Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
View in Google Scholar
Walczak A. (2011) Spotkanie z wychowankiem. Ku tożsamości ipse pedagoga, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
View in Google Scholar
Walczak A. (2012) Obecność i ślad pedagoga jako fenomeny wychowania w: Metamorfozy filozofii wychowania. Od antyku po współczesność, S. Sztobryn, M. Wasilewski, M. Rojek (red.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
View in Google Scholar
Waldenfels B. (2002) Topografia obcego. Studia z fenomenologii obcego, tłum. J. Sidorek, Warszawa, Oficyna Naukowa.
View in Google Scholar
Waldenfels B. (2009) Podstawowe motywy fenomenologii obcego, obcego, tłum. J. Sidorek, Warszawa, Oficyna Naukowa.
View in Google Scholar
Wojtysiak J. (2005) O słowie BYĆ, Lublin, Towarzystwo Naukowe KUL.
View in Google Scholar
Téléchargements
Publiée
Comment citer
Numéro
Rubrique
Licence
Ce travail est disponible sous licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification 4.0 International.