„Mocna” i „słaba” interpretacja duchowości a nauki o wychowaniu

Anna Walczak

doi:10.18778/2450-4491.12.03

Authors

Anna Walczak Uniwersytet Łódzki https://orcid.org/0000-0002-1439-4771

DOI:

https://doi.org/10.18778/2450-4491.12.03

Keywords:

spirituality, interpretation, “strong” thought, “weak” thought, humanities, educational sciences

Abstract

In contemporary, secularized Western culture, more and more people talk about spirituality as non-religious or new spirituality, paying attention to its experience in the first person, usually in relation to existential values. In the article, this understanding of spirituality is confronted with two proposals of ways for its interpretation – the “strong” and the “weak”, with the prior definition of the framework of the interpretation itself from the hermeneutic perspective. In the context of these interpretations, a question is formulated about the current status of the category of spirituality in educational sciences, whose source is in the humanistic sciences. However, in order to be able to reach spirituality as “the constant of human life” in the permeation of its presence and non-presence, it seems necessary to expropriate it from the usual conceptualizations.

Author Biography

Anna Walczak, Uniwersytet Łódzki

Walczak, Anna – habilitated doctor, professor at the University of Lodz. She works at the Department of Social Pedagogy and Rehabilitation at the Faculty of Educational Sciences, University of Lodz. Her research interests focus on the philosophy of education and ethics from a phenomenological, hermeneutic and dialogical perspective. In her works, she reconstructs existential pedagogy, also referring to narratology and related biographical approaches (narrative identity), heterology and cultural psychology inspired mainly by the thought of C. G. Jung. Recently she published (as a co-author) Doświadczenie duchowości. Konteksty filozoficzno-literackie (Experience of Spirituality. Philosophical and Literary Contexts) (2019).

References

Ball M. (2013) Wędrujące pojęcia w naukach humanistycznych. Krótki przewodnik, tłum. M. Bucholc, Warszawa, Narodowe Centrum Kultury.
Google Scholar

Baniak J. (red.) (2012) Duchowość religijna jako droga wewnętrznego doskonalenia współczesnego człowieka zachodniego chrześcijaństwa. Konteksty antropologiczne i socjologiczne, Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek.
Google Scholar

Barbier J.-M. (2016) Leksykon analizy aktywności. Konceptualizacje zwyczajowych pojęć, tłum. E. Marynowicz-Hetka, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Bieszczad B. (2013) Pedagogika i język. Perspektywa ponowoczesna, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Bolecki W. (2011) O humanistyce inaczej, „Teksty Drugie”, nr 6, s. 6–12.
Google Scholar

Cioran E. (2015) Zarys rozkładu, tłum. M. Kowalska, Warszawa, Wydawnictwo Aletheia.
Google Scholar

Depraz N. (2010) Zrozumieć fenomenologię. Konkretna praktyka, tłum. A. Czarnacka, Warszawa, Oficyna Wydawnicza.
Google Scholar

Derrida J. (2015) O duchu. Heidegger i pytanie, tłum. B. Brzezicka, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Dybel P. (2012) Oblicza hermeneutyki, Kraków, Universitas.
Google Scholar

Ferraris M. (2015) Hermeneutyka w: Myśl mocna, myśl słaba. Hermeneutyka włoska od połowy XX wieku. Antologia tekstów, M. Surma-Gawłowska, A. Zawadzki (red.). Kraków, Księgarnia Akademicka, s. 209–225.
Google Scholar

Gadamer H.-G. (1993) Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej, tłum. B. Baran, Kraków, inter esse.
Google Scholar

Geertz C. (2003) Zastane światło. Antropologiczne refleksje na tematy filozoficzne, tłum. i wstęp Z. Pucek, Kraków, Universitas.
Google Scholar

Grzegorczyk A., Sójka J., Koschany R. (red.) (2006) Fenomen duchowości, Poznań, Wydawnictwo UAM.
Google Scholar

Dybel P. (2012) Oblicza hermeneutyki, Kraków, Universitas.
Google Scholar

Jung C. G. (2020) Psychologia a religia Zachodu i Wschodu, tłum. R. Reszke, Warszawa, Wydawnictwo KR.
Google Scholar

Leszczyńska K., Pasek Z. (red.) (2008) Nowa duchowość w społeczeństwach monokulturowych i pluralistycznych, Kraków, NOMOS.
Google Scholar

Maldijeva V. (2019) Językowe szaty duchowości, Toruń, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu ,Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Google Scholar

Marynowicz-Hetka E. (2019) Pedagogika społeczna. Pojmowanie aktywności w polu praktyki, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Meillassoux Q. (2015) Po skończoności. Esej o koniecznej przygodności, tłum. P. Herbich, Warszawa, Fundacja Augusta Hrabiego Cieszkowskiego.
Google Scholar

Merleau-Ponty M. (1996) Widzialne i niewidzialne, tłum. M. Kowalska, J. Migasiński, R. Lis, I. Lorenc, Warszawa, Fundacja Aletheia.
Google Scholar

Nycz R. (2017) Kultura jako czasownik. Sondowanie nowej humanistyki, Warszawa, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4000/books.iblpan.1656

Pareyson L. (2015) Konieczność zwrotu ku mitowi. Sztuka i religia w: Myśl mocna, myśl słaba. Hermeneutyka włoska od połowy XX wieku. Antologia tekstów, M. Surma-Gawłowska, A. Zawadzki (red.), Kraków, Księgarnia Akademicka, s. 101–110.
Google Scholar

Ricoeur P. (1989) Język, tekst, interpretacja. Wybór pism, tłum. P. Graff, K. Rosner, Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar

Ricoeur P. (2004), Drogi rozpoznania. Wykłady Instytutu Nauk o Człowieku w Wiedniu, tłum. J. Migasiński, Kraków, Wydawnictwo Znak.
Google Scholar

Ricoeur P. (2008) Czas i opowieść. Czas opowiadany, t. III, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Rorty R. (2008) Przygodność, ironia i solidarność, tłum. W. J. Popowski, Warszawa, W.A.B.
Google Scholar

Socha P. (2014) Przemiana. W stronę teorii duchowości, Kraków, NOMOS.
Google Scholar

Straś-Romanowska M., Bartosz B., Żurko M. (red.) (2010) Psychologia małych i wielkich narracji, Warszawa, Eneteia.
Google Scholar

Surma-Gawłowska M., Zawadzki A. (red.) (2015) Myśl mocna, myśl słaba. Hermeneutyka włoska od połowy XX wieku. Antologia tekstów, Kraków, Księgarnia Akademicka.
Google Scholar

Szahaj A. (2012) Siła i słabość hermeneutyki, „Teksty Drugie”, nr 1–2, s. 87–94.
Google Scholar

Szajnert D. (2006) Intencja versus inwencja. Dylemat etyczny?, „Teksty Drugie”, nr 1–2, s. 58–86.
Google Scholar

Tischner J. (2011) Myślenie z wnętrza metafory w: J. Tischner, Myślenie według wartości, Kraków, Wydawnictwo Znak, s. 510–526.
Google Scholar

Vattimo G. (2011) Poza interpretacją. Znaczenie hermeneutyki dla filozofii, tłum. K. Kasia, Kraków, Universitas.
Google Scholar

Vattimo G. (2015) Dialektyka, różnica, myśl słaba w: Myśl mocna, myśl słaba. Hermeneutyka włoska od połowy XX wieku. Antologia tekstów, M. Surma-Gawłowska, A. Zawadzki (red.), Kraków, Księgarnia Akademicka, s. 133–148.
Google Scholar

Walczak A., Jocz. A. (2019) Doświadczenie duchowości. Konteksty filozoficzno-literackie, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Wittgenstein L. (2012) Dociekania filozoficzne, tłum. B. Wolniewicz, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Wojtysiak J. (2005), O słowie BYĆ. Z teorii wyrażeń egzystencjalnych i ich filozoficznego zastosowania, Lublin, Towarzystwo Naukowe KUL.
Google Scholar

Zawadzki A. (2010) Literatura a myśl słaba, Kraków, Universitas.
Google Scholar