Kultury działania i podzielane sposoby organizacji konstrukcji sensu

Jean-Marie Barbier

doi:10.18778/2450-4491.03.02

Autor

Jean-Marie Barbier Conservatoire National des Arts et Métiers w Paryżu, Katedra UNESCO Kształcenia i Praktyk Profesjonalnych/CRF

DOI:

https://doi.org/10.18778/2450-4491.03.02

Słowa kluczowe:

kultura, działanie, myślenie, sens

Abstrakt

Przedmiotem konceptu kultury działania są ramy myślenia podmiotów i werbalizacji działania. Obserwuje się różnorodność kultur działania w różnych dziedzinach, takich jak: edukacja, praca socjalna, terapia, zarządzanie, aktywność naukowa. Koncept kultury działania może być zdefiniowany jako podzielany i ewoluujący sposób organizacji procesu konstruowania sensu wokół aktywności podmiotów, w które są zaangażowane. Jest on bliski pojęciu episteme w znaczeniu nadanym przez Foucaulta oraz przyzwyczajenia mentalnego (habitude mentale) Panofskiego.

Biogram autora

Jean-Marie Barbier - Conservatoire National des Arts et Métiers w Paryżu, Katedra UNESCO Kształcenia i Praktyk Profesjonalnych/CRF

Profesor w Conservatoire National des Arts et Métiers w Paryżu, gdzie utworzył Centrum Badań nad Kształceniem oraz Katedrę Unesco Kształcenia i Praktyk Profesjonalnych, doktor honoris causa Uniwersytetu w Louvain. W Polsce opublikował, w Wydawnictwie Śląsk, w roku 2006, książkę pt.: Działanie w kształceniu i w pracy socjalnej, analiza podejść (seria Biblioteka Pracy Socjalnej). W roku 2016 w Wydawnictwie Uniwersytetu Łódzkiego ukazał się przekład drugiego wydania (PUF 2017) pracy: Vocabulaire d’analyse des activités. Penser les conceptualisations ordinaires [Leksykon analizy aktywności. Konceptualizacje zwyczajowych pojęć]. We współpracy z Markiem Durandem, profesorem Uniwersytetu w Genewie, przygotowuje do wydania Encyclopédie d’analyse des activités [Encyklopedia analizy aktywności], która ukaże się w wydawnictwie PUF w roku 2017.

Bibliografia

Anscombre J. C. (red.) (1995) Théorie des topoï, Paris, Kime.
Google Scholar

Barbier J. M. (2000a) La singularité des actions : quelques outils d’analyse w: J. M. Barbier, O. Galatanu (dir.), L’analyse de la singularité de l’action, Paris, Presses Universitaire de France : 13–51.
Google Scholar

Barbier J. M. (2000b) Sémantique de l’action et sémantique d’intelligibilité des actions w: Maggi B. Manières de penser, manières d’agir en éducation et formation, Paris, Presses Universitaire de France.
Google Scholar

Barbier J. M. (2006) Działanie w kształceniu i pracy socjalnej. Analiza podejść, tłum. G. Karbowska, Katowice, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, Seria Biblioteka Pracownika Socjalnego.
Google Scholar

Barbier J. M. (2016) Leksykon analizy aktywności. Konceptualizacja zwyczajowych pojęć, przekł. oprac. E. Marynowicz-Hetka, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Barnes B. ([1990] 1998), Thomas Kuhn, w: Powrót wielkiej teorii, Q. Skinner (red.), przekł. T. Łozowski, Lublin, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 99–118.
Google Scholar

Berthoz A. (1997) Le sens du mouvement, Paris, O. Jacob.
Google Scholar

Boas F. (1898) Introduction to: James Teit, Traditions of the Thomson River Indians of British Columbia, „Memoirs of the American Folklore Society”, vol. 6.
Google Scholar

Bourdieu P. (1967) Postface à : Panofsky E. Architecture gothique et pensée scolastique Paris, Minuit : 135–167.
Google Scholar

Bruner J. (1996) L’éducation, entrée dans la culture. les problèmes de l’école à la lumière de la psychologie culturelle, Paris, Retz.
Google Scholar

Bruner J. (2006) Kultura edukacji, tłum. T. Brzostowska-Tereszkiewicz, Kraków, Universitas.
Google Scholar

Cefaï D. (1994) Type, typicalité, typification. La perspective phénoménologique w: B. Fradin, L. Quere, J. Widmer, L’enquête sur les catégories. raisons pratiques, 5 Paris, Ehess : 105–128.
Google Scholar

Certeau M. de ([1990] 2004) L’invention du quotidien. Ľart de faire, Paris, Flammarion.
Google Scholar

Certeau M. de (2008), Wynaleźć codzienność. Sztuki działania, tłum. K. Thiel-Jańczuk, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Cru D. (1986) Collectif et travail de métier; sur la notion de collectif de travail, in plaisir et souffrance au travail, (sous la dir.) de C. Dejours, Paris, Edition de L’AOCIP/CNRS, 1988–1993, t. 1 : 40–46.
Google Scholar

Coster de M., Pichault F. (red.) (1998 2ème) Traité de sociologie du travail, Préface d’A. Touraine, Louvain-la-Neuve, de Boeck Université.
Google Scholar

Cuche D. ([1996] 1998) La notion de culture dans les sciences sociales, Paris, La découverte.
Google Scholar

Dewey J. ([1938] 1993) La théorie de l’enquête, Paris, Presses Universitaire de France.
Google Scholar

Duchamp M. (1975) Duchamp du signe, Paris, Flammarion.
Google Scholar

Ducrot O. (1989) Zarys polifonicznej teorii wypowiadania się, tłum. A. Dutka, „Pamiętnik Literacki”, LXXX, z. 3, s. 257–303, bazhum.muzhp,pl [dostęp: 14.11.2016].
Google Scholar

Durand M. (2006) Apprentissage et configuration d’activité : une dynamique ouverte des rapports sujets-environnements w: J. M. Barbier, M. Durand, Sujets/activités/environnements – approches transverses, Paris, Presses Universitaire de France : 61–84.
Google Scholar

Foucault M. ([1966] 2004) Les mots et les choses, Paris, Gallimard.
Google Scholar

Foucault M. (1968) Dits et écrits, t. 1, Paris, Gallimard.
Google Scholar

Foucault M. ([1969] 2004) L’archéologie du savoir, Paris, Gallimard.
Google Scholar

Foucault M. (1971) L’ordre du discours, Paris, Gallimard.
Google Scholar

Foucault M. (1977) Archeologia wiedzy, tłum. Andrzej Siemek, Warszawa, PIW.
Google Scholar

Foucault M. (2002) Porządek dyskursu. Wykład inauguracyjny w Collège de France, 2 grudnia 1970, tłum. M. Kozłowski, Gdańsk, Wydawnictwo Słowo/obraz terytoria.
Google Scholar

Foucault M. (2006) Słowa i rzeczy. Archeologia nauk humanistycznych, tłum. T. Komendant, Gdańsk, Wydawnictwo Słowo/obraz terytoria.
Google Scholar

Galatanu O. (1999) Le phénomène sémantico-discursif de déconstruction-reconstruction des topoï dans une sémantique argumentative intégrée, „Langue Française”, nr 123, sept. Larousse.
Google Scholar

Goffman E. (1974/1991) Les cadres de l’expérience, Paris, Minuit.
Google Scholar

Goffman E. (2008) Analiza ramowa. Esej z organizacji doświadczenia, tłum. S. Burdziej, wstęp M. Czyżewski, Kraków, Zakład Wydawniczy „NOMOS”.
Google Scholar

Herskovits M. J. ([1948] 1952) Les bases de l’anthropologie culturelle, Paris, Payot.
Google Scholar

Hofstadter D. ([1979] 1987) Gödel, Escher, Bach : les brins d’une guirlande éternelle, Paris, Intereditions.
Google Scholar

Jullien F. ([1992] 2003) La propension des choses. Pour une histoire de l’efficacité en chine, Paris, Seuil.
Google Scholar

Jullien F. ([2000] 2005) Le Nu impossible, Paris, Seuil.
Google Scholar

Jullien F. (2006) Drogą okrężną i wprost do celu. Strategie sensu w Chinach i Grecji, tłum. M. Falski, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Kuhn T. ([1962] 1991) La structure des révolutions scientifiques, Paris, Flammarion.
Google Scholar

Lévi-Strauss C. (1962) La pensée sauvage, Paris, Plon.
Google Scholar

Lévi-Strauss C. (1969) Myśl nieoswojona, tłum. A. Zajączkowski, Warszawa, PWN, Seria Biblioteka Socjologiczna.
Google Scholar

Lévi-Strauss C. (1970) Antropologia strukturalna, tłum. K. Pomian, Warszawa, PIW.
Google Scholar

Levy-Bruhl L. (1910) Les fonctions mentales dans les sociétés inférieures, Paris, Presses Universitaire de France.
Google Scholar

Levy-Bruhl L. ([1918] 1992) Czynności umysłowe w społeczeństwach pierwotnych, tłum. B. Szwarcmann-Czarnota, Warszawa, PWN, Biblioteka Klasyków Psychologii.
Google Scholar

Levy-Bruhl L. ([1922] 1960) La mentalité primitive, Paris, Alcan.
Google Scholar

Linton R. (1988) Le fondement culturel de la personnalité, Paris, Dunod.
Google Scholar

Linton R. (2000), Kulturowe podstawy osobowości, tłum. A. Jasińska-Kania, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, http://www.khg.uni.wroc.pl/files/9_khg_13_pilarska_t.pdf [dostęp: 1.09.2016].
Google Scholar

Malinowsky B. ([1944] 1970) Une théorie scientifique de la culture, Paris, François Maspero.
Google Scholar

Malinowski B. ([1944] 1958) Naukowa teoria kultury, tłum. H. Buczyńska w: B. Malinowski, Szkice z teorii kultury, Warszawa, Książka i Wiedza, s. 3–111.
Google Scholar

Moles A. (1967) Sociodynamique de la culture, Paris, Mouton.
Google Scholar

Moles A. (1978) Kicz, czyli sztuka szczęścia. Studium o psychologii kiczu, tłum. A. Szczepańska, A. Wende, Warszawa, PIW.
Google Scholar

Morin E. (2001) Le monde comme notion sociologique in. D. Mercure (dir.), Une société-monde? Les dynamiques sociales de la mondialisation, Presses de l’Université Laval, De Boeck.
Google Scholar

Panofsky E. ([1951] 1967) Architecture gothique et pensée scolastique, Paris, Minuit.
Google Scholar

Polin R. (1977) La création des valeurs, Paris, Vrin, 3ème édition, manuscrit 1943.
Google Scholar

Prigogine I. ([1993] 1997) Les lois du chaos, Paris, Flammarion.
Google Scholar

Prigogine I., Stengers I. (1990) Z chaosu ku porządkowi. Nowy dialog człowieka z przyrodą, tłum. K. Lipszyc, PIW, Biblioteka Myśli Wspołczesnej.
Google Scholar

Quere L. (1990) Agir dans l’espace public raisons pratiques. Les formes de l’action, Paris, Editions de l’ ehess.
Google Scholar

Rosch E. A. (1999) Reclaiming concepts, „Journal of Consciouness Studies”, 6 (11–12), s. 61–77.
Google Scholar

Schütz A. ([1932] 1974) Der sinnhafte aufbau der sozialen welt, Francfurt am Main, Suhrkamp ‘Taschenbuch Wissenschaft’.
Google Scholar

Schütz A. (2008) O wielości światów. Szkice z socjologii fenomenologicznej, tłum. B. Jabłońska, A. Manterys (red. nauk.), Kraków, Zakład Wydawniczy „NOMOS”.
Google Scholar

Stengers I. ([1993] 1995) L’invention des sciences modernes, Paris, Flammarion.
Google Scholar

Szacki J. (2002) Historia myśli socjologicznej. Wydanie nowe, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Theureau J. (1992) Le cours d’action, Berne, Peter Lang.
Google Scholar

Thevenet M. (1983) L’audit de la culture d’entreprise, Paris, Editions d’organisation.
Google Scholar

Tylor E. B. (1871) Primitive culture, London, J. Murray.
Google Scholar

Weber M. ([1904–1905] 1964) L’éthique protestante et l’esprit du capitalisme, Paris, Plon.
Google Scholar

Wittgenstein L. (1922/2001) Tractatus logico-philosophicus, Paris, Gallimard.
Google Scholar

Wittgenstein L. (2000), Tractatus logico-philosophicus (Traktat logiczno-filozoficzny), tłum. i wstęp B. Wolniewicz, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Biblioteka Klasyków Filozofii.
Google Scholar

Zeitler A. (2011) Les apprentissages interprétatifs, Paris, l’Harmattan, Action et Savoir.
Google Scholar