“These Bottles Didn’t Get Here by Themselves”: An Analysis of Television Intervention Programs Concerning Illegal Dumps in Urban Spaces

Authors

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-8069.21.4.01

Keywords:

illegal dumps, garbage, urban space, spatial order and disorder, nature in the city, intervention television

Abstract

This article addresses the issue of creating urban spatial disorder through the deposition of waste in unauthorized locations. The analysis encompasses social practices related to littering, abandoning trash, and the creation of illegal dumps, as well as remedial actions undertaken by various institutional entities responsible for maintaining cleanliness and order in the municipality, and interventions undertaken by local media and residents. As part of the project titled “Illegal Dumping: Creating Social Order and Disorder in Urban” (2023/51/B/HS6/02545), researchers analyzed 54 media intervention programs from Toya Television addressing this issue, aiming to answer the following questions: 1) “which entities (individual, collective, institutional) are involved in the problem of illegal dumping?”; 2) “what relationships exist between these entities?”; 3) “what causes of this problem are identified in local media, and what solutions are proposed?”; and, finally, 4) “what aspects of the phenomenon are omitted in media discourse?”. The researchers consider the role of green spaces in the city in the context of the location of spaces of disorder. Finally, they undertake a methodological reflection on the status of the collected data and the relationship between the codes and analytical categories generated on the basis of media intervention programs in relation to the described social reality.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biographies

Kamil Brzeziński, Uniwersytet Łódzki

Socjolog, adiunkt w Katedrze Metod i Technik Badań Społecznych na Wydziale Ekonomiczno-Socjologicznym Uniwersytetu Łódzkiego. Jego zainteresowania badawcze obejmują: metodologię badań społecznych, badania jakościowe, partycypację społeczną, badania partycypacyjne w działaniu, socjologię miasta i studia miejskie. Współautor książek: Metody i techniki prowadzenia konsultacji społecznych (2024) oraz Partycypacyjna adaptacja miast do zmian klimatu. Przewodnik skutecznego współdziałania władz samorządowych i mieszkańców miast (2024).

Anna Kacperczyk, Uniwersytet Łódzki

Socjolożka, profesor UŁ. W swoich badaniach terenowych odwołuje się do teoretycznych ram symbolicznego interakcjonizmu. Posługuje się etnografią, autoetnografią i metodologią teorii ugruntowanej. Autorka rozważań metodologicznych na temat autoetnografii (2014, 2016, 2020). Wśród merytorycznych obszarów jej badań terenowych znalazły się: opieka paliatywno-hospicyjna w Polsce (2006), zrównoważony rozwój amazońskiej wioski (2013), społeczny świat wspinaczki (2016), śmieci jako przedmiot badań socjologicznych (2021), dzikie wysypiska (2022).

Piotr Statucki, Uniwersytet Łódzki

Socjolog, doktorant w Szkole Doktorskiej Nauk Społecznych Uniwersytetu Łódzkiego. Na jego główne zainteresowania naukowe składają się: społeczny wymiar czasu, metody badań jakościowych (w tym wykorzystanie oprogramowań wspomagających analizę danych jakościowych) oraz kwestie z zakresu badań miejskich, takie jak kultury i tożsamości miejskie czy doświadczanie przestrzeni miasta.

Remigiusz Żulicki, Uniwersytet Łódzki

Adiunkt w Katedrze Metod i Technik Badań Społecznych, Instytut Socjologii, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny Uniwersytetu Łódzkiego. Jego zainteresowania badawcze obejmują socjologię cyfrową, krytyczne studia nad danymi (ang. critical data studies) i metodologię badań społecznych. Członek interdyscyplinarnego Zespołu ds. Generatywnej Sztucznej Inteligencji UŁ oraz Rady Rozwoju Młodych Naukowców UŁ.

References

Augé Marc (2012), Nie-Miejsca. Wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności, przełożył Roman Chymkowski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Bank Danych Lokalnych (2025), kategoria K9, grupa G223, podgrupa P3196, https://bdl.stat.gov.pl/bdl/metadane/cechy/szukaj?slowo=dzikie%20wysypisk (dostęp: 29.08.2025).
Google Scholar

Bartnik Magdalena (2011), „Przestrzenie niczyje” jako przedmiot zainteresowania etnologa, „Studia Socjologiczne”, t. 2, nr 201, s. 217–223.
Google Scholar

Becker Howard S. (1963), Outsiders: Studies in the Sociology of Deviance, New York: The Free Press.
Google Scholar

Bennett Jane (2010), Vibrant Matter: Toward a Political Ecology of Things, Durham–London: Duke University Press.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1215/9780822391623

Bogunia-Borowska Małgorzata (2012), Fenomen telewizji. Interpretacje społeczne i kulturowe, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Bulski Paweł (2025), Analiza skuteczności usuwania dzikich wysypisk śmieci na terenie Łodzi w 2024 roku. Badanie przeprowadzone na 300 lokalizacjach ze śmieciami, publikacja własna.
Google Scholar

Clarke Adele E. (2003), Situational Analyses: Grounded Theory Mapping after the Postmodern Turn, „Symbolic Interaction”, vol. 26, no. 4, s. 553–576.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1525/si.2003.26.4.553

Clarke Adele E. (2005), Situational Analysis. Grounded Theory after the Postmodern Turn, London: Sage.
Google Scholar

EnCams (2003), Fly-Tipping and the Law: A Guide for the Public, https://web.archive.org/web/20221117080453/http://adlib.everysite.co.uk/resources/000/095/020/fly_tippinglaw.pdf (dostęp: 14.09.2022).
Google Scholar

Gibson James J. (1977), The Theory of Affordances, [w:] Robert Shaw, John Bransford (red.), Perceiving, Acting, and Knowing, New York–Toronto: Lawrence Erlbaum Associates Publishers, s. 67–82.
Google Scholar

Gibson James J. (1979), The Ecological Approach to Visual Perception, New York–Toronto: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
Google Scholar

Glaser Barney G. (2007), All is Data, „Grounded Theory Review”, vol. 6, no. 2, s. 1–22.
Google Scholar

Glaser Barney G., Strauss Anselm L. (2009), Odkrywanie teorii ugruntowanej. Strategie badania jakościowego, przełożył Marek Gorzko, Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
Google Scholar

Głowiński Michał (2009), Nowomowa i ciągi dalsze. Szkice dawne i nowe, Kraków: Wydawnictwo Universitas.
Google Scholar

Holmes Helen, Perczel Julia (2024), Fly-tipping and the sociology of abandonment, „The Sociological Review”, vol. 73(3), s. 607– 625, https://doi.org/10.1177/00380261241285183
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/00380261241285183

Ichinose Daisuke, Yamamoto Masashi (2011), On the Relationship between the Provision of Waste Management Service and Illegal Dumping, „Resource and Energy Economics”, vol. 33(1), s. 79–93.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.reseneeco.2010.01.002

Jakiel Michał, Bernatek-Jakiel Anita, Gajda Agnieszka, Filiks Maciej, Pufelska Marta (2019), Spatial and Temporal Distribution of Illegal Dumping Sites in the Nature Protected Area: The Ojców National Park, Poland, „Journal of Environmental Planning and Management”, vol. 62(2), s. 286–305.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/09640568.2017.1412941

Jałowiecki Bohdan (2010), Społeczne wytwarzanie przestrzeni, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Google Scholar

Kacperczyk Anna (2021), Phenomenology of Trash, [w:] Valerie M. Bentz, Jim Marlat (red.), Deathworlds to Lifeworlds: Collaboration with Strangers for Personal, Social and Ecological Transformation, Berlin: DeGruyter, s. 63–90.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1515/9783110691818-004

Kacperczyk Anna, Żulicki Remigiusz (2022), Mapping Environmental Commitment: A Situational Analysis of Illegal Dumps in the City, „Qualitative Sociology Review”, vol. 18, no. 4, s. 172–204.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8077.18.4.09

Kelling George L., Coles Catherine M. (1996), Fixing Broken Windows: Restoring Order And Reducing Crime In Our Communities, New York: Touchstone.
Google Scholar

Krajewski Marek (2023), Praktyki dyskretne w mieście na przykładzie skrytego spożywania „małpek”, [w:] Aleksandra Krupa-Ławrynowicz, Katarzyna Orszulak-Dudkowska (red.), Miasto Mozaika. Opis kulturowy, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 65–94.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8331-408-2.06

Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji (2025), Informacja o podstawowych problemach radiofonii i telewizji w 2024 roku, Warszawa, https://www.senat.gov.pl/download/gfx/senat/pl/senatdruki/13641/druk/318.pdf (dostęp: 15.07.2025).
Google Scholar

Książek Michał (2023), Atlas dziur i szczelin, Kraków: Wydawnictwo Znak.
Google Scholar

Lefebvre Henri (1970), The Urban Revolution, Minneapolis–London: University of Minnesota Press.
Google Scholar

Lorimer Jamie (2015), Wildlife in the Anthropocene. Conservation after Nature, Minneapolis–London: University of Minnesota Press.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.5749/minnesota/9780816681075.001.0001

Łubieński Stanisław (2020), Książka o śmieciach, Warszawa: Wydawnictwo Agora.
Google Scholar

Narayanan Yamini (2017), Street Dogs at the Intersection of Colonialism and Informality: ‘Subaltern Animism’ as a Posthuman Critique of Indian Cities, „Environment and Planning D: Society and Space”, vol. 35, no. 3, s. 475–494.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/0263775816672860

Nasze Sprawy, b.r., https://tvtoya.pl/program/nasze_sprawy (dostęp: 28.07.2025).
Google Scholar

Pessel Włodzimierz Karol (2025), Urbanomarginalia. Pole badawcze, cele, metodyka, „Przegląd Socjologiczny”, t. 74, nr 2, s. 39–62.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.26485/PS/2025/74.2/7

Quesada-Ruiz Lorenzo, Rodriguez-Galiano Victor, Jordá-Borrell Rosa (2018), Identifying the Main Physical and Socioeconomic Drivers of Illegal Landfills in the Canary Islands, „Waste Management & Research: The Journal for a Sustainable Circular Economy”, vol. 36(11), s. 1049–1060.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/0734242X18804031

Reno Joshua Ozias (2014), Toward a New Theory of Waste: From ‘Matter out of Place’ to Signs of Life, „Theory, Culture & Society”, vol. 31, no. 6, s. 3–27.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/0263276413500999

Straż Miejska w Łodzi (2024), Sprawozdanie Straży Miejskiej w Łodzi za 2023 rok, https://strazmiejska.lodz.pl/files/public/user_upload2/2024/06/SPRAWOZDANIE_ZA_2023_ROK_STRAZ_MIEJSKA_W_LODZI.pdf (dostęp: 28.07.2025).
Google Scholar

Šedová Barbora (2015), On Causes of Illegal Waste Dumping in Slovakia, „Journal of Environmental Planning and Management”, vol. 59(7), s. 1277–1303.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/09640568.2015.1072505

Urząd Miasta Łodzi (2022), Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi w Łodzi za 2021 rok, Łódź: Wydział Gospodarki Komunalnej.
Google Scholar

Urząd Miasta Łodzi (2023), Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi w Łodzi za 2022 rok, Łódź: Wydział Gospodarki Komunalnej.
Google Scholar

Urząd Miasta Łodzi (2024), Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi w Łodzi za 2023 rok, Łódź: Wydział Gospodarki Komunalnej.
Google Scholar

Urząd Miasta Łodzi (2025), Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi w Łodzi za 2024 rok, Łódź: Wydział Gospodarki Komunalnej.
Google Scholar

Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2024 r., poz. 399).
Google Scholar

Wilson James Q., Kelling George (1982), Broken Windows: The Police and Neighborhood Safety, „The Atlantic Monthly”, vol. 249, no. 3, s. 29–38.
Google Scholar

Woch Marcin (2013), Rośliny towarzyszące człowiekowi w średniowiecznym Krakowie, „Edukacja Biologiczna i Środowiskowa”, nr 3, s. 3–9.
Google Scholar

Wróbel-Bardzik Karolina (2020), Krajobraz ruderalny (po)wojennej Warszawy, „Teksty Drugie”, nr 3, s. 367–380.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18318/td.2020.3.23

Published

2025-11-30

How to Cite

Brzeziński, K., Kacperczyk, A., Statucki, P., & Żulicki, R. (2025). “These Bottles Didn’t Get Here by Themselves”: An Analysis of Television Intervention Programs Concerning Illegal Dumps in Urban Spaces. Przegląd Socjologii Jakościowej, 21(4), 6–35. https://doi.org/10.18778/1733-8069.21.4.01

Issue

Section

Numer regularny

Funding data