Jak zostaje się osobą z internetu? Twórcy internetowi w perspektywie (technologicznej) koncepcji pokoleń

Renata Dopierała

doi:10.18778/1733-8069.19.4.05

Authors

Renata Dopierała Uniwersytet Łódzki https://orcid.org/0000-0002-4919-258X

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-8069.19.4.05

Keywords:

digital creators, information-communication technologies, Internet

Abstract

The article presents how the formation of online creators, i.e. people engaged in the production of original content posted on social media, websites, podcasts, etc., took place. Considering the individual and social conditions of this process, a special role was assigned to the technological and media context, significantly influencing the narrators’ adolescence and creation. The concept of digital natives/digital immigrants was used as a theoretical framework. The considerations were based on six autobiographical narrative interviews with online creators representing diverse areas of interest. Their analysis proved that experiences with ICTs “do not fit” into the proposed typology; the narrators individualized strategies for learning them and their use.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

Renata Dopierała, Uniwersytet Łódzki

Doktor, pracuje w Katedrze Socjologii Kultury Instytutu Socjologii na Wydziale Ekonomiczno-Socjologicznym Uniwersytetu Łódzkiego. Jej zainteresowania badawcze obejmują socjologię codzienności (z głównym naciskiem na kwestię prywatności) oraz socjologię i antropologię rzeczy. Zajmuje się również zjawiskiem konsumpcjonizmu i antykonsumpcyjnych stylów życia.

References

„Bravo” po 26 latach znika z rynku, Wydawnictwo Bauer stawia na „Bravo Sport” i „Tube News” (2017), https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/bravo-kolejnym-pismem-mlodziezowym-ktore-zamyka-wydawnictwo-bauer (dostęp: 15.03.2023).
Google Scholar

Bennett Sue, Maton Karl (2010), Beyond the ‘Digital Natives’ Debate: Towards a More Nuanced Understanding of Students’ Technology Experiences, „Journal of Computer Assisted Learning”, vol. 26(5), s. 321–331.
Google Scholar

Bennett Sue, Maton Karl, Kervin Lisa (2008), The ‘Digital Natives’ Debate: A Critical Review of the Evidence, „British Journal of Educational Technology”, vol. 39(5), s. 775–786.
Google Scholar

Bielak Tomasz, Filiciak Mirosław, Ptaszek Grzegorz (2011), W stronę nowej telewizji (kontekst polski), [w:] Tomasz Bielak, Mirosław Filiciak, Grzegorz Ptaszek (red.), Zmierzch telewizji. Przemiany medium, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, s. 7–15.
Google Scholar

Blokker Paul, Vieten Ulrike (2022), Fear and Uncertainty in Late Modern Society, „European Journal of Cultural and Political Sociology”, no. 9, s. 1–6.
Google Scholar

Bolter David J., Grusin Richard (2000), Remediation. Understanding New Media, Cambridge: MIT Press.
Google Scholar

Briggs Asa, Burke Peter (2010), Społeczna historia mediów: od Gutenberga do Internetu, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Briggs Matt (2012), Telewizja i jej odbiorcy w życiu codziennym, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Burski Jacek, Wygnańska Joanna (2020), A Biographical Experience of the Yard as a Symbolic Biographical Resource, [w:] Kaja Kaźmierska, Katarzyna Waniek (red.), Telling the Great Change. The Process of the Systemic Transformation in Poland in Biographical Perspective, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 523–562.
Google Scholar

Castells Manuel (2010), Społeczeństwo sieci, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Castells Manuel (2013), Władza komunikacji, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Ciemniewski Wojciech, Cypryańska Marzena, Krejtz Krzysztof, Milewski Jarosław, Krejtz Izabela, Toczyski Piotr (2009), Internetowi Twórcy. Co o nich wiemy ze złożonego projektu badawcze go SWPS i Gazeta.pl?, [w:] Anna Gumkowska (red.), Tekst w sieci. Literatura. Społeczeństwo. Komunikacja, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, s. 199–213.
Google Scholar

Creighton Theodore B. (2018), Digital Natives, Digital Immigrants, Digital Learners: An International empirical integrative review of the literature, „Education Leadership Review”, vol. 19(1), s. 132–140.
Google Scholar

Dębski Maciej, Bigaj Magdalena (2019), Młodzi Cyfrowi. Nowe technologie. Relacje. Dobrostan, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar

Dijk Jan van (2010), Społeczne aspekty nowych mediów, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Dobek-Ostrowska B. (red.) (2002), Transformacja systemów medialnych w krajach Europy Środkowo-Wschodniej po 1989 roku, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar

Dobek-Ostrowska Bogusława (red.) (2006), Media masowe w demokratyzujących się systemach politycznych, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar

Dolińska-Weryńska Dorota (2016), Motywacje i potrzeby pracowników pokolenia Y w gospodarce opartej na wiedzy, „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej”, nr 92, s. 31–47.
Google Scholar

Dolot Anna (2018), The Characteristic of Generation Z, “e-mentor”, nr 2, s. 44–50.
Google Scholar

Franczak Karol (2015), Kultura jako źródło zysku? Etos kreatywności i współczesny dyskurs modernizacyjny, „Przegląd Socjologiczny”, nr 2, s. 89–112.
Google Scholar

Gillespie Tarleton (2014), The Relevance of Algorithms, [w:] Tarleton Gillespie, Pablo J. Boczkowski, Kirsten A. Foot (red.), Media Technologies: Essays on Communication, Materiality, and Society, Cambridge: MIT Press, s. 167–193.
Google Scholar

Griffith Noel (2023), The Creator Economy Statistics, https://supplygem.com/publications/creator-economy/ (dostęp: 7.09.2023).
Google Scholar

Howe Neil, Strauss William (2000), Millennials Rising: The Next Great Generation, New York: Vintage.
Google Scholar

Jabłońska Marta R. (2018), Człowiek w cyberprzestrzeni. Wprowadzenie do psychologii Internetu, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Jenkins Henry (2007), Kultura konwergencji. Zderzenie starych i nowych mediów, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne.
Google Scholar

Jenkins Henry, Ford Sam, Green Joshua (2018), Rozprzestrzenialne media. Jak powstają wartości i znaczenia w usieciowionej kulturze, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Jenkins Henry, Puroshotma Ravi, Clinton Katie, Margaret Weigel, Robison Alice (2005), Confronting the Challenges of Participatory Culture: Media Education for the 21st Century, Chicago: The MIT Press.
Google Scholar

Judd Terry (2018), The Rise and Fall (?) of the Digital Natives, „Australasian Journal of Educational Technology”, vol. 34(5), s. 99–119.
Google Scholar

Katz Elihu, Blumler Jay, Gurevitch Michael (1973), Uses and Gratification Research, „The Public Opinion Quarterly”, vol. 37(4), s. 509–523.
Google Scholar

Kaźmierska Kaja, Waniek Katarzyna (2020), Autobiograficzny wywiad narracyjny: metoda – technika – analiza, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Kennedy Gregor, Judd Terry, Dalgarno Barney, Waycott Jenny (2010), Beyond Natives and Immigrants: Exploring Types of Net Generation Students, „Journal of Computer Assisted Learning”, vol. 26(5), s. 332–343.
Google Scholar

Kopecka-Piech Katarzyna (2011), Koncepcje konwergencji mediów, „Studia Medioznawcze”, nr 3(46), s. 1–21.
Google Scholar

Kosmos dla dziewczynek (b.r.), www.kosmosdladziewczynek.pl (dostęp: 31.03.2023).
Google Scholar

Kowalski Robin (2018), Cyberbullying, [w:] J. Ireland, P. Birch, C.A. Ireland (red.), The Routledge international handbook of human aggression: Current issues and perspectives, New York: Taylor & Francis, s. 131–142.
Google Scholar

Kreft Jan (2019), Władza algorytmów. U źródeł potęgi Google i Facebooka, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Levinson Paul (2010), Nowe, nowe media, Warszawa: Wydawnictwo WAM.
Google Scholar

Lull James (1980), The Social Uses of Television, „Human Communication Research”, vol. 6(3), s. 197–209.
Google Scholar

McQuail Dennis (2008), Teoria komunikowania masowego, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Messyasz Karolina (2021), Pokolenie Z na rynku pracy – strukturalne uwarunkowania i oczekiwania, „Folia Sociologica”, nr 76, s. 97–114.
Google Scholar

Michalak Dominika, Koryś Izabela, Kopeć Jarosław (2015), Stan czytelnictwa w Polsce w 2015 roku, Warszawa: Biblioteka Narodowa.
Google Scholar

Olcoń Marta (2003), Blog jako dokument osobisty – specyfika dziennika prowadzonego w internecie, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 2, s. 5–28.
Google Scholar

Pallus Patryk (2022), Te magazyny czytały kiedyś Polki. Oto 11 tytułów, których już nie ma, https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/koniec-magazyny-dla-kobiet-halo-gala-cosmopolitan-joy-flesz-koniec-wydawania-dlaczego (dostęp: 15.03.2023).
Google Scholar

Piwowarska Anna (2003), Trzy oblicza Filipinki, „Zeszyty Prasoznawcze”, nr 3–4, s. 127–146.
Google Scholar

Popiołek Malwina (2014), E-kompetencje cyfrowego pokolenia w świetle badań własnych. Eksploracja zagadnienia na przykładzie wybranych e-umiejętności, „Zarządzanie Mediami”, nr 2, s. 78–90.
Google Scholar

Prensky Mark (2001a), Digital Natives, Digital Immigrants. Part 1, „On the Horizon”, vol. 9(5), s. 1–6.
Google Scholar

Prensky Mark (2001b), Digital Natives, Digital Immigrants. Part 2: Do They Really Think Differently?, „On the Horizon”, vol. 9(6), s. 1–6.
Google Scholar

Przybysz-Stawska Magdalena (2015), Prasa dla młodzieży w Polsce po 1989 roku: zarys problematyki, [w:] Mariola Antczak, Agata Walczak-Niewiadomska (red.), W kręgu kultury czytelniczej dzieci i młodzieży, Łódź–Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, s. 111–124.
Google Scholar

Pyżalski Jacek (red.) (2019), Internet i jego młodzi twórcy – dobre i złe wiadomości z badań jakościowych, Warszawa: NASK Państwowy Instytut Badawczy.
Google Scholar

Sola Pool de (1983), Technologies of Freedom, Harvard: University Press.
Google Scholar

Spitzer Manfred (2013), Cyfrowa demencja: w jaki sposób pozbawiamy rozumu siebie i swoje dzieci, Warszawa: Dobra Literatura.
Google Scholar

Standing Guy (2014), Prekariat. Nowa niebezpieczna klasa, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Szlendak Tomasz (2014), Formy aktywności kulturalnej, [w:] Rafał Drozdowski, Barbara Fatyga, Mirosław Filiciak, Marek Krajewski, Tomasz Szlendak (red.), Praktyki kulturalne Polaków, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, s. 151–219.
Google Scholar

Szpunar Magdalena (2008), Czym są nowe media – próba konceptualizacji, „Studia Medioznawcze”, nr 4, s. 31–40.
Google Scholar

Szpunar Magdalena (2012), Nowe-stare medium. Internet między tworzeniem nowych modeli komunikacyjnych a reprodukowaniem schematów komunikowania masowego, Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
Google Scholar

Tapscott Don (2010), Cyfrowa dorosłość. Jak pokolenie sieci zmienia nasz świat, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne.
Google Scholar

Tuan Yi-Fu (1987), Przestrzeń i miejsce, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar

Turska-Kawa Anna (2013), Media jako źródło zaspokajania fundamentalnych potrzeb. Rozważania w kontekście teorii „użytkowania i gratyfikacji”, „Studia Politicae Universitatis Silesiensis”, nr 10, s. 147–172.
Google Scholar

Twórca internetowy – ile jest wart jeden z najpopularniejszych zawodów XXI w.? (2023), https://focusonbusiness.eu/pl/technologia/tworca-internetowy-ile-jest-wart-jeden-z-najpopularniejszych-zawodow-xxi-w/27890 (dostęp: 27.04.2023).
Google Scholar

Waniek Katarzyna (2020), Biographical Traps of the Transformation Process – Cohort 1980. The Potentials of Disorder and Suffering in the Experiences of Young Polish Women Entering Social Worlds of Art, Medicine, and Academia, [w:] Kaja Kaźmierska, Katarzyna Waniek (red.), Telling the Great Change. The Process of the Systemic Transformation in Poland in Biographical Perspective, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 297–347.
Google Scholar

Wątroba Wiesław (2017), Transgresje międzypokoleniowe późnego kapitalizmu, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
Google Scholar