Jakość pracy psychoterapeutów w polskim kontekście społeczno-instytucjonalnym. Wymiar subiektywny
DOI:
https://doi.org/10.18778/1733-8069.21.4.09Słowa kluczowe:
psychoterapeuci, praca, jakość pracy, strategie radzenia sobie, zdrowie psychiczneAbstrakt
Artykuł analizuje jakość pracy psychoterapeutów z perspektywy socjologii pracy. W obliczu rosnącego zapotrzebowania na usługi zdrowia psychicznego psychoterapeuci są klasyfikowani jako „pracownicy niezbędni” (ang. essential workers). Badanie koncentruje się na subiektywnym wymiarze jakości pracy, napięciach i wyzwaniach, z jakimi psychoterapeuci mierzą się w swojej codziennej pracy oraz strategiach radzenia sobie, które stosują w celu poprawy jakości swojej pracy. Wyniki obrazują istnienie podwójnego rynku pracy, w którym subiektywna jakość pracy w sektorze prywatnym jest znacząco wyższa niż w sektorze publicznym. Psychoterapeuci zatrudnieni w sektorze publicznym zmagają się z nadmierną biurokratyzacją i kontrolą ich pracy, stosunkowo niskimi wynagrodzeniami i dużą intensywnością pracy, co skłania ich do przechodzenia do sektora prywatnego.
Pobrania
Bibliografia
Archer Margaret (2007), Making our Way Through the World: Human Reflexivity and Social Mobility, Cambridge: Cambridge University Press.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511618932
Bouquin Stephen (2019), Job quality in Europe, [in:] Tommy Isidorsson, Julia Kubisa (eds.), Job Quality in an Era of Flexibility. Experiences of Job Quality in an European Context, Oxon: Routledge, pp. 20–33.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4324/9780203710678-2
Dobransky K. Michael (2019), Breaking Down Walls, Building Bridges, “Society and Mental Health”, vol. 9(2), pp. 228–242.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1177/2156869317750705
Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej (2024), Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 czerwca 2024 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o ochronie zdrowia psychicznego (Dz.U. 2024, poz. 917), https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20240000917 (accessed: 23.02.2025).
Google Scholar
ETUI (2018), Job quality index (JQI), https://www.etui.org/topics/labour-market-employment-social-policy/job-quality-index-jqi (accessed: 6.02.2025).
Google Scholar
Eurofound (2022), Working conditions in the time of COVID-19: Implications for the future, European Working Conditions Telephone Survey 2021 series, Luxembourg: Publications Office of the European Union.
Google Scholar
Eurofound (2023), Job quality of COVID-19 pandemic essential workers, European Working Conditions Telephone Survey series, Luxembourg: Publications Office of the European Union.
Google Scholar
Eurofound (2024), Job Quality Side of Climate Change. Working Conditions and Sustainable Work Series, Luxembourg: Publications Office of the European Union.
Google Scholar
European Commission, Directorate-General for Employment, Social Affairs and Inclusion (2023), Employment and social developments in Europe 2023, Luxembourg: Publications Office of the European Union.
Google Scholar
Eurostat (2024), Healthcare expenditure – overview, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Healthcare_expenditure_statistics_-_overview (accssed: 1.03.2025).
Google Scholar
Gardawski Juliusz, Mrozowicki Adam, Burski Jacek, Czarzasty Jan, Karolak Mateusz (2022), Polacy pracujący w czasie COVID-19, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Google Scholar
Greenberg McClintock Tamara (2020), Treating Complex Trauma: Combined Theories and Methods, Cham: Springer.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-45285-8
Grupa robocza do spraw projektu ustawy o zawodzie psychoterapeuty (2024), Psychoterapeuta – zawód zaufania publicznego. Projekt ustawy o zawodzie psychoterapeuty. Główne założenia, https://orka.sejm.gov.pl/opinie10.nsf/nazwa/1000_20240125/$file/1000_20240125.pdf (accessed: 1.03.2025).
Google Scholar
GUS (2024), Zdrowie i ochrona zdrowia w 2023 roku, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/zdrowie/zdrowie/zdrowie-i-ochrona-zdrowia-w-2023-roku,1,14.html (accessed: 1.03.2025).
Google Scholar
Howell David R., Kalleberg Arne L. (2019), Declining Job Quality in the United States: Explanations and Evidence, “The Russell Sage Foundation Journal of the Social Sciences”, vol. 5(4), pp. 1–53.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.7758/rsf.2019.5.4.01
Hyman Jeff, Scholarios Dora, Baldry Chris (2005), Getting on or Getting by? Employee Flexibility and Coping Strategies for Home and Work, “Work, Employment & Society”, vol. 19(4), pp. 705–725.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1177/0950017005058055
IPSOS (2024), World Mental Health Day 2024. A 31-country Ipsos Global Advisor Survey, https://www.ipsos.com/sites/default/files/ct/news/documents/2024-10/Ipsos%20World%20Mental%20Health%20Day%202024%20Global%20Charts.pdf (accessed: 24.02.2025).
Google Scholar
Isidorsson Tommy, Kubisa Julia (eds.) (2019), Job Quality in an Era of Flexibility. Experiences of Job Quality in an European Context, Oxon: Routledge.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4324/9780203710678
Karolak Mateusz (2020), Społeczno-ekonomiczne konteksty prekaryzacji pracy młodych w Polsce, [in:] A. Mrozowicki, J. Czarzasty (eds.), Oswajanie niepewności. Studia społeczno-ekonomiczne nad młodymi pracownikami sprekaryzowanymi, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, pp. 49–72.
Google Scholar
Kaźmierczyk Paweł, Papis Maria, Nowosielska-Łaskawiec Julia, Bednarski Jan (2024), Raport regulacyjny. Poprawa ochrony zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży w Polsce, https://rzmlaw.com/wp-content/uploads/2024/06/Raport-Poprawa_ochrony_zdrowia_psychicznego_dziecii_mlodziezy_w_Polsce.pdf (accessed: 23.02.2025).
Google Scholar
Kozek Wiesława (2013), Rynek pracy. Perspektywa instytucjonalna, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323518334
Kubisa Julia, Mendonça Pedro (2019), Job quality in an era of flexibility. Introduction, [in:] Tommy Isidorsson, Julia Kubisa (eds.), Job Quality in an Era of Flexibility. Experiences of Job Quality in an European Context, Oxon: Routledge, pp. 1–19.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4324/9780203710678-1
Lozinskaia Elena (2002), Study of Stress Parameters in the Work of the Clinical Psychiatrist, “International Journal of Metal Health”, vol. 31(1), pp. 93–98.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1080/00207411.2002.11449548
Muñoz de Bustillo Rafael, Fernández-Macías Enrique, Antón José-Ignacio, Esteve Fernando (2011), Measuring More than Money: The Social Economics of Job Quality, Cheltenham: Edward Elgar Publishing.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4337/9781849805919
NIK (2023), Informacja o wynikach kontroli. Pomoc psychologiczna i psychoterapeutyczna dla dzieci i młodzieży, https://www.nik.gov.pl/kontrole/P/23/076/LPO/ (accessed: 23.02.2025).
Google Scholar
Nowak Katarzyna (2021), Nasilenie stresu i style radzenia sobie z nim u nauczycieli w pandemii COVID-19, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J. Paedagogia–Psychologia”, vol. 34(3), pp. 7–24.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.17951/j.2021.34.3.7-24
Palęcka Alicja (2023), Who cares for carers? Responsibilization and the discourse of self-care in health and social care literature during the COVID-19 pandemic. A critical review, “Qualitative Social Work”, vol. 23(6), pp. 1–16.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1177/14733250231204628
Pawłowska-Krać Aneta (2023), Głośnik w głowie. O leczeniu psychiatrycznym w Polsce, Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
Google Scholar
Piasna Agnieszka (2023), Job Quality in Turbulent Times. An Update of the Job Quality Index, Brussels: European Trade Union Institute.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.4472203
Piasna Agnieszka, Pedaci Marcello, Czarzasty Jan (2020), Multiple jobholding in Europe: features and effects of primary job quality, “Transfer: European Review of Labour and Research”, vol. 27(2), pp. 181–199.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1177/1024258920958836
PTS (2012), Kodeks etyki socjologa, https://pts.org.pl/wp-content/uploads/2016/04/kodeks.pdf (accessed: 12.11.2023).
Google Scholar
Szyszka Małgorzata, Zaborowska Agnieszka (2022), Specyfika pracy socjalnej w dobie pandemii. Badania jakościowe wśród pracowników pomocy społecznej, „Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II”, vol. 65(4), pp. 125–142.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.31743/znkul.14566
Wciórka Jacek (2021), Postawy wobec osób chorujących psychicznie, chorób psychicznych i instytucji psychiatrycznych, [in:] J. Moskalewicz, J. Wciórka (eds.), Kondycja psychiczna mieszkańców Polski. Raport z badań „Kompleksowe badanie stanu zdrowia psychicznego społeczeństwa i jego uwarunkowań – EZOP II”, Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii, pp. 483–504.
Google Scholar
Wciórka Jacek, Biechowska Daria, Langiewicz Wanda, Ostaszewski Krzysztof, Moskalewicz Jacek (2021), Podsumowanie wyników badania EZOP II, [in:] J. Moskalewicz, J. Wciórka (eds.), Kondycja psychiczna mieszkańców Polski. Raport z badań „Kompleksowe badanie stanu zdrowia psychicznego społeczeństwa i jego uwarunkowań – EZOP II”, Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii, pp. 719–753.
Google Scholar
WHO (2022), World mental health report: Transforming mental health for all, https://www.who.int/publications/i/item/9789240049338 (accessed: 18.10.2024).
Google Scholar
WHO (2023), Latest news. “Giving mental health the attention it deserves” – Poland adopts WHO tool to boost efforts to address mental health needs, https://www.who.int/europe/news-room/10-10-2023-giving-mental-health-the-attention-it-deserves----poland-adopts-who-tool-to-boost-efforts-to-address-mental-health-needs (accessed: 10.01.2025).
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
