Aktywność fizyczna – przyjemność czy obowiązek? Analiza społeczno-kulturowych uwarunkowań komercyjnego sukcesu Zumba Fitness

Dorota Olko

doi:10.18778/1733-8069.11.2.09

Autor

Dorota Olko Uniwersytet Warszawski, Instytut Socjologii, ul. Karowa 18, 00-927 Warszawa

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-8069.11.2.09

Słowa kluczowe:

Zumba, fitness, praca nad ciałem, utowarowienie, klasa średnia

Abstrakt

Artykuł prezentuje wyniki jakościowego studium przypadku dotyczącego Zumba Fitness. Celem badania było zrekonstruowanie społecznych uwarunkowań komercyjnego sukcesu Zumby. W artykule podejmuję próbę odpowiedzi na pytania w jakie tendencje (a może raczej sprzeczności) kulturowe wpisuje się Zumba, do jakich odbiorców jest kierowana i na jakie potrzeby odpowiada. Analiza przypadku Zumby stanowi przyczynek do refleksji nad napięciami, jakie powoduje w doświadczeniu jednostek wszechobecna promocja aktywności fizycznej, oraz strategiami radzenia sobie z nimi. Zumba jest tutaj traktowana także jako jeden z przejawów utowarowienia sportu i praktyk kształtowania ciała.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Dorota Olko - Uniwersytet Warszawski, Instytut Socjologii, ul. Karowa 18, 00-927 Warszawa

Dorota Olko, absolwentka socjologii i dziennikarstwa w ramach MISH UW, doktorantka w Instytucie Socjologii Instytutu Socjologii UW. Pisze doktorat o stosunku do ciała w klasie ludowej w Polsce. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół problematyki cielesności, konsumpcji, porządku klasowego. Brała udział w licznych badaniach i projektach dotyczących partycypacji obywatelskiej.

Bibliografia

Adkins Lisa, Lury Celia (2000) Making People, Making Bodies, Making Work [w:] McKie Linda Watson Nick, eds., Organizing Bodies: Policies, Institutions & Work. Basingstoke: Macmillan, s. 151–165.
Google Scholar

Bauman Zygmunt (1995) Ciało i przemoc w obliczu ponowoczesności. Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika.
Google Scholar

Biały Kamila (2006) Modelowanie ciała jako wartość we współczesnej polskiej kulturze popularnej: porównanie osiedlowej siłowni i komercyjnego klubu fitnessu. „Kultura i Społeczeństwo”, nr 4, s. 31–66.
Google Scholar

Borowiec Agnieszka, Lignowska Izabella (2012) Czy ideologia healthsismu jest cechą dystynktywną klasy średniej w Polsce. „Kultura i społeczeństwo”, nr 3, s. 95–111.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2478/v10276-012-0025-1

Bourdieu Pierre (2005) Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia. Przełożył Piotr Biłos. Warszawa: Scholar.
Google Scholar

Buchanan Leigh (2012) Zumba Fitness: Company of the Year [dostęp 30 czerwca 2013 r.]. Dostepny w Internecie http://www.inc.com/magazine/201212/leigh-buchanan/zumba-fitness-company-of-the-year-2012.html
Google Scholar

Caldwell Linda L. (2005) Leisure and health. Why is leisure therapeutic?, „British Journal of Councelling and Psychology”, vol.1, s. 7–26.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/03069880412331335939

Centrum Badań Opinii Społecznej (2013) Aktywność fizyczna Polaków. Warszawa: CBOS.
Google Scholar

Crawford Robert (1980) Healthism and the medicalization of everyday life. „International Journal of Health Services”, vol. 10, no. 3, s. 365–388.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2190/3H2H-3XJN-3KAY-G9NY

Cregan Kate (2012) Key Concepts in Body & Society. Londyn–Los Angeles–New Delhi: SAGE.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4135/9781473914650

DI (2014) Kluby fitness coraz modniejsze (raport) [dostęp 15 listopada 2014 r.]. Dostępny w Internecie http://www.pb.pl/3772010,81239,kluby-fitness-coraz-modniejsze-raport
Google Scholar

Featherstone Mike (1982) The Body in Consumer Culture. „Theory, Culture & Society”, vol. 1, no. 2, s. 18–33.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/026327648200100203

Featherstone Mike (2010) Body, Image and Affect in Consumer Culture. „Body & Society”, vol. 16, no. 1, s. 193–221.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/1357034X09354357

Foucault Michel (1998) Nadzorować i karać. Przełożył Tadeusz Komendant. Warszawa: Wydawnictwo Fundacji Aletheia.
Google Scholar

Gdula Maciej, Sadura Przemysław (2012) Style życia jako rywalizujące uniwersalności [w:] Gdula Maciej, Sadura Przemysław, red., Style życia i porządek klasowy w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, s. 15–70.
Google Scholar

Giang Vivian (2012) How Zumba Became The Largest Fitness Brand In The World. [dostęp 28 sierpnia 2013 r.]. Dostępny w Internecie http://www.businessinsider.com/how-zumba-became-thelargest-fitness-brand-in-the-world-2012-12?op=1
Google Scholar

Giddens Anthony (2002) Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Przełożyła Alina Szulżycka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Gimlin, Debra (2007) What Is ‘Body Work’? A Review of the Literature. „Sociology Compass”, no. 1, s. 353–370.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.1751-9020.2007.00015.x

Główny Urząd Statystyczny (2012) Uczestnictwo Polaków w sporcie i rekreacji ruchowej w 2012 r. [dostęp 6 marca 2014 r.]. Dostępny w Internecie http://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/KTS_uczestnictwo_polakow_w_sporcie_2012.pdf
Google Scholar

International Health, Racquet & Sportsclub Association (2008) „The IHRSA Global Report 2008”. Boston: IHRSA.
Google Scholar

International Health, Racquet & Sportsclub Association (2013) „The IHRSA European Health Club Report 2013”. Boston: IHRSA.
Google Scholar

Jacyno Małgorzata (2007) Kultura indywidualizmu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Jacyno Małgorzata (2012) Style życia [w:]Anna Giza, Małgorzata Sikorska, red., Współczesne społeczeństwo polskie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 271–312.
Google Scholar

Kaufmann Jean-Claude (2004) Ego: socjologia jednostki. Inna wizja człowieka i konstrukcji podmiotu. Przełożył Krzysztof Wakar. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Google Scholar

Kim Renata (2013) Szał zumby opanował Polskę. „Newsweek” [dostęp 30 maja 2013 r.]. Dostępny w Internecie http://www.newsweek.pl/szal-zumby-opanowal-polske,101528,1,1.html
Google Scholar

Kostera Monika, Krzyworzeka Paweł (2012) Etnografia [w:] Dariusz Jemielniak, red., Badania jakościowe. Podejścia i teorie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 167–188.
Google Scholar

Kowalska Ela (2011) W krainie Zumby. „Shape”, nr 11 [dostęp 7 lipca 2013]. Dostępny w Internecie http://www.milionkobiet.pl/zdrowie/w-krainie-zumby,2425,1,a.html
Google Scholar

kpa (2011) Zumba – tańcz i ćwicz [dostęp 7 lipca 2013 r.]. Dostępny w Internecie http://www.wprost.pl/ar/249458/Zumba-tancz-i-cwicz/
Google Scholar

Lash Scott , Urry John (1994) Economies of Signs and Space. London: SAGE.
Google Scholar

McKenzie Shelly (2013) Getting physical: the Rise of Fitness Culture in America. Kansas: University Press of Kansas.
Google Scholar

Miller Toby (2013) Michel Foucault and leisure. Londyn: Routledge.
Google Scholar

Moreno Carolina (2012) Zumba: Latino Music Artists Like Pitbull, Paulina Rubio And Daddy Yankee Use ‘Fitness Party’ Phenomenon As Promotional Platform. „Huffington Post” [dostęp: 8 czerwca 2014 r.]. Dostępny w Internecie http://www.huffingtonpost.com/2012/08/23/zumba-latino-music-pitbull-paulina-rubiodaddy-yankee_n_1825296.html
Google Scholar

Pine Joseph, Gilmore James (1998) Welcome to the experience economy. „Harvard Business Review”, vol. 73, no. 2, s. 103–113.
Google Scholar

Sassatelli Roberta (2007) Consumer Culture, History, Theory and Politics. Los Angeles: SAGE.
Google Scholar

Sassatelli Roberta (2010) Fitness Culture. Gyms and the Commercialisation of Discipline and FunI. Houndmills Basingstoke: Palgrave Macmillan.
Google Scholar

Sassatelli Roberta (2011) Consumers, Bodies and Selves. Framing Humanity Consumerwise. Referat wygłoszony na konferencji „Being Human in a Consumer Society”. Barcelona 31.02–2.04.2011.
Google Scholar

Sassatelli Roberta (2013) Fitbodies. Fitness-culture-and-the-gym [dostęp 30 maja 2013 r.]. Dostępny w Internecie http://users2.unimi.it/rsassatelli/wp-content/uploads/Sassatelli-Fitbodies.-Fitnessculture-and-the-gym.pdf
Google Scholar

Schwandt Thomas A. (2000) Three Epistemological Stances for Qualitative Inquiry: Interpretivism, Hermeneutics and Social Constructionism [w:] Denzin Norman K., Lincoln Yvonne S., eds., Handbook of Qualitative Research. Thousand Oaks, California: Sage Publications, s. 189–214.
Google Scholar

Shilling Chris (2010) Socjologia ciała. Przełożyła Marta Skowrońska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Siemieńska Renata, red. (1997) Portrety kobiet i mężczyzn w środkach masowego przekazu i podręcznikach szkolnych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Google Scholar

Smith Maguire Jennifer (2007) Fit For Consumption. Sociology and the Business of Fitness. Londyn: Routledge.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9780203940655

Stake Robert E. (2009) Jakościowe stadium przypadku [w:] Denzin Norman K., Lincoln Yvonna S., red., Metody badań jakościowych. Przełożyła Marta Sałkowska. Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN, s. 623–653.
Google Scholar

Szarecki Artur (2012) Zaangażowany pracownik: kontrola emocjonalna i kolonizacja ciała pracującego w kulturze korporacyjnej. „Kultura Współczesna”, nr 3 (74), s. 94–107.
Google Scholar

Szlendak Tomasz (2011) Nic? Aktywność kulturalna i czas wolny na wsi i w małych miastach. [w:] Izabela Bukraba-Rylska, Wojciech Burszta, red., Stan i zróżnicowanie kultury wsi i małych miast w Polsce. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury, s. 53–101.
Google Scholar

tch (2011) Zumba lepsza od „Piratów z Karaibów” [dostęp 7 lipca 2013 r.]. Dostępny w Internecie http://www.wprost.pl/ar/257734/Zumba-lepsza-od-Piratow-z-Karaibow/
Google Scholar

Wieczorkiewicz Anna (2007) Lustro i skalpel [w:] Wiesław Godzic, Maciej Żakowski, red., Gadżety Popkultury. Społeczne życie przedmiotów. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, s. 65–94.
Google Scholar

Wolf Naomi (2014) Mit urody. Przełożyła Monika Rogowska-Stangret. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
Google Scholar

Valentine Gill (2003) In-corporations: food, bodies and organisations. „Body & Society” , vol. (8)2, s. 1–20.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/1357034X02008002001

Ziętek Agnieszka (2014) „Bierz mnie co wtorek”. Reklama a gender [w:] Gender. Przewodnik Krytyki Politycznej. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, s. 440–447.
Google Scholar