Ojcostwo jako instytucja i doświadczenie w świetle wypowiedzi młodych wykształconych ojców

Krystyna Dzwonkowska-Godula

doi:10.18778/0208-600X.39.07

Authors

Krystyna Dzwonkowska-Godula Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Instytut Socjologii

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.39.07

Keywords:

institution, experience, fatherhood, fathering, traditional and modern role of father

Abstract

The article refers to Adrienne Rich’s study of motherhood and the distinction between motherhood as patriarchal institution and individual personal experience. This conception was applied to the analysis of fatherhood.

In modern societies two institutions of fatherhood function. The traditional, patriarchal fatherhood means being the head of family and the breadwinner. Father is to be strict and discipline children. Because of occupational work he is usually a ‘distant’ parent, involved in childcare only occasionally. The modern, new institution of fatherhood is based on idea of equal parenting and ‘allow men’ to engage in caregiving which is not seen as mother’s domain. New fathers can express emotions and build strong and warm relationship with children.

The aim of the article is to answer the question about the personal experiences of fathers – if they are close to traditional or new institution of fatherhood? The in-depth interviews and focus group interviews were carried out with young, well-educated fathers, having small children, living in big city.

References

Arcimowicz K. (2003), Obraz mężczyzny w polskich mediach. Prawda – Fałsz – Stereotyp, Gdańsk: GWP.
Google Scholar

Badinter E. (1993), XY tożsamość mężczyzny, Warszawa: WAB.
Google Scholar

Beck U. (2002), Społeczeństwo ryzyka, Warszawa: Scholar.
Google Scholar

Berger P. L., Luckmann T. (1983), Społeczne tworzenie rzeczywistości, Warszawa: PIW.Bradley H. (2008), Płeć, Warszawa: Sic!.
Google Scholar

Brannon L. (2002), Psychologia rodzaju, Gdańsk: GWP.
Google Scholar

Brod H. (1987), A Case for Men’s Studies, [w:] Kimmel M. S. (ed.), Changing Men: New Directions in Research on Men and Masculinity, Newbury Park: Sage.
Google Scholar

Budrowska B., (2008), Tacierzyństwo, czyli nowy wzór ojcostwa, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 3.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2008.52.3.8

CBOS (2006), Potrzeby prokreacyjne oraz preferowany i realizowany model rodziny, Komunikat z badań, marzec.
Google Scholar

Chmielewski P. (1995), Ludzie i instytucje. Z historii i teorii nowego instytucjonalizmu, Warszawa: IPiSS.
Google Scholar

Fromm E. (1971), O sztuce miłości, Warszawa: PIW.
Google Scholar

Gębala P. (2007), Schematy i transgresje płci, „ALBO albo. Problemy Psychologii i Kultury”, nr 2.
Google Scholar

Gębuś D. (2006), Rodzina. Tak, ale jaka?, Warszawa: Żak.
Google Scholar

Grygiel A. (2010), Nowy model ojcostwa, [w:] Dąbrowska M., Radomski A. (red.), Męskość jako kategoria kulturowa. Praktyki męskości, Lublin: Wyd. Portalu Wiedza i Edukacja.
Google Scholar

Humm M, (1993), Słownik teorii feminizmu, Warszawa: Semper.
Google Scholar

Jump T. L., Haas L. (1987), Fathers in Transition. Dual-Career Fathers Participating in Child Care, [w:] Kimmel M. S. (red.), Changing Men: New Directions in Research on Men and Masculinity, Newbury Park: Sage.
Google Scholar

Kluczyńska U. (2009), Metamorfozy tożsamości mężczyzn w kulturze współczesnej, Toruń: Adam Marszałek.
Google Scholar

Kłoskowska A. (1959), Modele społeczne i kultura masowa, „Przegląd Socjologiczny”, t. 13 (2).
Google Scholar

Kłoskowska A. (1962), Wzory i modele w socjologicznych badaniach rodziny, „Studia Socjologiczne”, nr 2.
Google Scholar

Kłoskowska A. (1980), Kultura masowa, Warszawa: PWN. Kubicki P., (2009), Przemiany ojcostwa we współczesnej Polsce, [w:] Sikorska M. (red.), Być rodzicem we współczesnej Polsce. Nowe wzory w konfrontacji z rzeczywistością, Warszawa: Wyd. UW.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323514763

Kwak A. (2005), Rodzina w dobie przemian. Małżeństwo i kohabitacja, Warszawa: Żak.
Google Scholar

Kwiatkowska A., Nowakowska A. (2006), Mężczyzna polski. Psychospołeczne czynniki warunkujące pełnienie ról zawodowych i rodzinnych, Białystok: Wyd. Wyższej Szkoły Ekonomicznej.
Google Scholar

Levinson D. J. (1979), Rola, osobowość i struktura społeczna, [w:] Szmatka J. (red.), Elementy mikrosocjologii, Kraków: Wyd. UJ.
Google Scholar

Malikowski M. (1989), Instytucja i instytucjonalizacja jako kategorie teoretyczne socjologii, „Studia Socjologiczne”, nr 1.
Google Scholar

Monkiewicz-Święcicka K. (2005), Tacierzyństwo, „Przegląd”, nr 9.
Google Scholar

Parsons T. (1969), Struktura społeczna a osobowość, Warszawa: PWE.
Google Scholar

Parsons T. (1972), Szkice z teorii socjologicznej, Warszawa: PWN.
Google Scholar

Piątek K. (2007), Nowy wymiar ojcostwa jako nowy wymiar męskości, [w:] Piątek K. (red.), Męskość (nie)męska. Współczesny mężczyzna w zmieniającej się rzeczywistości społecznej, BielskoBiała: Wyd. Akademii Techniczno-Humanistycznej.
Google Scholar

Pleck J. H. (1987), American Fathering in Historical Perspective, [w:] Kimmel M. S. (ed.), Changing Men: New Directions in Research on Men and Masculinity, Newbury Park: Sage.
Google Scholar

Pospiszyl K. (2007), Ojciec a wychowanie dziecka, Warszawa: Żak.
Google Scholar

Putnam Tong R. (2002), Myśl feministyczna. Wprowadzenie, Warszawa: PWN.
Google Scholar

Renzetti C. M., Curran D. J. (2005), Kobiety, mężczyźni i społeczeństwo, Warszawa: PWN.
Google Scholar

Rich A. (2000), Zrodzone z kobiety. Macierzyństwo jako doświadczenie i instytucja, Warszawa: Sic!.
Google Scholar

Siemieńska R. (2007), Przemiany płci kulturowej. Między systemami wartości a rolami społecznymi, [w:] Marody M. (red.), Wymiary życia społecznego. Polska na przełomie XX i XXI wieku. Wydanie nowe, Warszawa: Scholar.
Google Scholar

Sikorska M. (2009), Nowa matka, nowy ojciec, nowe dziecko. O nowym układzie sił w polskich rodzinach, Warszawa: Wyd. Akademickie i Profesjonalne.
Google Scholar

Skąpska G., Ziółkowski M. (1998), Instytucja społeczna, [w:] Encyklopedia socjologii, t. 1, Warszawa: Oficyna Naukowa.
Google Scholar

Szczepaniak M. (2010), Libido dominandi. Męski habitus w świetle teorii socjologicznych, „Nowa Krytyka Czasopismo”, 15.05, http://nowakrytyka.pl/spip.php?article328
Google Scholar

Szlendak T. (2010), Socjologia rodziny, Warszawa: PWN.
Google Scholar

Szmatka J. (1989), Małe struktury społeczne. Wstęp do mikrosocjologii strukturalnej, Warszawa: PWN.
Google Scholar

Szmatka J. (2000), Rola społeczna, [w:] Encyklopedia socjologii, t. 3, Warszawa: Oficyna Naukowa.
Google Scholar

Szczepański J. (1970), Elementarne pojęcia socjologii, Warszawa: PWN.
Google Scholar

Williams S., (2008), What Is Fatherhood? Searching for the Reflexive Father, „Sociology”, vol. 42 (3).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/0038038508088837

Ziółkowski M. (2006), Zmiany systemu wartości, [w:] Wasilewski J. (red.), Współczesne społeczeństwo polskie. Dynamika zmian, Warszawa: Scholar.
Google Scholar