Deontologia profesjonalnego działania w zawodach pomocowych w świetle analizy kodeksów etycznych
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-600X.69.06Słowa kluczowe:
zawody pomocowe, kodeks etyczny, deontologia pomaganiaAbstrakt
Helping professions, zawody zaufania publicznego to niewątpliwie materia wyjątkowa i skomplikowana ze względu na doniosłość realizowanych potrzeb i interesów drugiego człowieka – klienta, beneficjenta, ucznia, pacjenta. Wydaje się, iż z ogromną odpowiedzialnością wiąże się objęcie pewnego rodzaju opieką i pomocą podmiotu, który jest słabszy i tym samym narażony na daleko idące konsekwencje w postaci podwójnego wykluczenia społecznego w przypadku podjęcia niewłaściwych działań pomocowych.
Prezentowany artykuł wpisuje się w aktualną, społecznie ważną interdyscyplinarną dyskusję o deontologii profesjonalnego pomagania. Przedstawiona analiza wybranych kodeksów etycznych dostarcza wiedzy na temat wspólnych cech czy też podstaw aksjologicznych w zawodach pomocowych, a w konsekwencji wskazuje na obowiązki etyczno-moralne łączące osoby zaufania publicznego w ich codziennych działaniach.
Bibliografia
Blackburn S. (1997), Oksfordzki słownik filozoficzny, tłum. C. Cieśliński, P. Dziliński, M. Szczubiałka, J. Woleński, hasło: Deontologia, oprac. J. Woleński, Książka i Wiedza, Warszawa.
Google Scholar
Bocheński J. (1995), Dzieła zebrane, t. V: Etyka, Wydawnictwo Philed, Kraków.
Google Scholar
Granosik M. (2016), Od profesjonalnej nadziei do procedur. Dyskursywna instytucjonalizacja polskiej pracy socjalnej, „Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje”, nr 35(4), s. 43–58, www.problemypolitykispolecznej.pl [dostęp 10.09.2017].
Google Scholar
Grudziewska E., Lewicka-Zelent A. (2015), Kompetencje mediacyjne w profesji pracownika socjalnego, Difin, Warszawa.
Google Scholar
Huflejt-Łukasik M. (2010), Zasady etyczne pomocy psychologicznej w psychoterapii i coachingu, [w:] W. Kaczyńska (red.), O etyce służb społecznych, Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 199–210.
Google Scholar
Kaczyńska W. (2010), W poszukiwaniu normatywnych i aksjologicznych podstaw etyki niesienia pomocy, [w:] W. Kaczyńska (red.), O etyce służb społecznych, Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 305–306.
Google Scholar
Kant I. (2001), Uzasadnienie metafizyki moralności, Antyk, Kąty.
Google Scholar
Klemensiewicz Z. (1968), O etyce zawodowej nauczyciela akademickiego, „Życie Szkoły Wyższej”, nr 11, 12.
Google Scholar
Kotlarska-Michalska A. (2011), Możliwości rozwiązania problemów społecznych poprzez poszerzanie zakresów ról zawodowych pracowników socjalnych, [w:] K. Piątek, K. Szymańska-Zybertowicz (red), Profesjonalna praca socjalna. Nowy paradygmat czy niedokończone zdanie, Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, Toruń, s. 45–60.
Google Scholar
Kudlińska I., Kacprzak A. (2011), Profesjonalna praca socjalna wobec problemu społecznej bierności i bezradności klientów instytucji pomocowych, [w:] K. Piątek, K. Szymańska-Zybertowicz (red.), Profesjonalna praca socjalna. Nowy paradygmat czy niedokończone zdanie, Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, Toruń, s. 89–106.
Google Scholar
Lazari-Pawłowska I. (1992), Etyki zawodowe jako role społeczne, [w:] I. Lazari-Pawłowska, Etyka. Pisma wybrane, Ossolineum, Wrocław–Warszawa–Kraków, s. 84–91.
Google Scholar
Łabieniec P. (2002), Etyka – etyka zawodowa – prawo (zarys problematyki), „Prokurator”, nr 2(10), s. 21–33.
Google Scholar
Łuczyńska M. (2010), O odpowiedzialności etycznej pracownika socjalnego, [w:] W. Kaczyńska (red.), O etyce służb społecznych, Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 101–118.
Google Scholar
Olech A. (2012), Praca socjalna a inne profesje. Punkty styczne i rozłączne, [w:] M. Rymsza (red.), Pracownicy socjalni i praca socjalna w Polsce. Między służbą społeczną a urzędem, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa, s. 331–348.
Google Scholar
Olubiński A. (2004), Praca socjalna: Aspekty humanistyczne i pedagogiczne, Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, Toruń.
Google Scholar
Postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 7.10.1992 r. (U 1/92), OTK 1992/2, poz. 38.
Google Scholar
Rymsza M. (2016), Jaka profesjonalizacja pracy socjalnej w Polsce i jaki rozwój służb społecznych?, „Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje”, nr 35(4), s. 25–42, www.problemypolitykispolecznej.pl [dostęp 10.09.2017].
Google Scholar
Szmagalski J. (1994), Teoria pracy socjalnej a ideologia i polityka społeczna. Przykład amerykański, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Google Scholar
Ślipko T. (2004), Deontologia. Jej dzieje i miejsce w systemach etycznych, „Studia Philosophiae Christianae”, nr 40(2), s. 83–97.
Google Scholar
Tischner J. (1981), Swemu istnieniu zaufać, [w:] J. Tischner, Myślenie według wartości, Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”, Kraków, s. 49.
Google Scholar
Zacharzewski K. (2010), Wpływ kodeksów deontologicznych na powstawanie, treść i wykonywanie zobowiązań umownych, [w:] E. Gniewek, K. Górska, P. Machnikowski (red.), Zaciąganie i wykonywanie zobowiązań, C. H. Beck, Warszawa, s. 489–503.
Google Scholar
Zacharzewski K. (2011), Znaczenie kodeksów deontologicznych w dziedzinie prawa prywatnego, „Przegląd Prawa Handlowego”, https://repozytorium.umk.pl/bitstream/handle/item/2843/32.pdf?sequence=1 [dostęp 10.07.2017].
Google Scholar
http://www.nil.org.pl/__data/assets/pdf_file/0003/4764/Kodeks-Etyki-Lekarskiej.pdf [dostęp 25.06.2017].
Google Scholar
http://www.psychoterapia-polska.org/kodeks-etyczny-pfp [dostęp 25.06.2017].
Google Scholar
http://www.ptp.org.pl/modules.php?name=News&file=article&sid=29 [dostęp 25.06.2017].
Google Scholar
https://federacja-socjalnych.pl/images/PDF/kodeks_etyczny.pdf [dostęp: 10.03.2019].
Google Scholar
https://ms.gov.pl/Data/Files/_public/mediacje/adr1/kodeksetyczny.pdf [dostęp 25.06.2017].
Google Scholar
