Is shooting a sport? The outline of sport shooting in Poland as a subject matter of the sociology of sport

Piotr Adam Zwarycz

doi:10.18778/0208-600X.75.03

Autor

Piotr Adam Zwarycz Institute of Sociology, Nicolaus Copernicus University in Toruń, ul. Fosa Staromiejska 1A, 87-100 Toruń https://orcid.org/0000-0001-7857-8345

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.75.03

Słowa kluczowe:

strzelectwo sportowe, broń palna, światy społeczne, praktyki społeczne, etnografia

Abstrakt

Głównym celem tego tekstu jest odpowiedź na pytanie, czy strzelectwo sportowe należy traktować jako sport, oraz przekonanie czytelników, że strzelectwo może być interesującym przedmiotem socjologii sportu. Strzelectwo sportowe to dynamicznie rozwijająca się aktywność, która w ostatnich latach angażuje w Polsce coraz więcej osób. Artykuł przedstawia historię i specyfikę tej dyscypliny sportu, w tym prezentuje dyscypliny sportowe oraz klasyfikację osób uczestniczących w świecie społecznym strzelców. Tekst zawiera również wstępne wnioski dotyczące zjawisk społecznych dotyczących środowiska strzeleckiego oraz rozważania metodologiczne związane z barierami występującymi w badaniach tego środowiska.

Bibliografia

Bellesiles M. (2000), Arming America. The Origins of a National Gun Culture, Alfred A. Knopf, Brooklyn.
Google Scholar

Bilchik S. (2000), Kids and Guns, U.S. Department of Justice, Washington DC.
Google Scholar

Brown B. (2004), Juveniles and Weapons: Recent Research. Conceptual Considerations, and Programmatic Interventions, “Youth Violence and Juvenile Justice”, vol. 2(2), pp. 161–184.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/1541204003262226

Budnik-Przybylska D., Staniszewski C. (2018), Doskonalenie koncentracji uwagi w przygotowaniu zawodnika strzelectwa sportowego, “Strzelectwo sportowe (Nowoczesne rozwiązania szkoleniowe)”, no. 15, Wrocław, pp. 81–86.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.21123/bsj.2018.15.1.0081

Campbell R. (2014), Strzelanie z broni palnej, transl. M. Daniel, Wiedza Powszechna, Warszawa.
Google Scholar

Dougherty M. (2014), Broń sportowa, transl. T. Prochenka, M. Wasilewski, Bellona, Warszawa.
Google Scholar

Duda J., Szczepański S. (1976), Problemy naboru i selekcji w strzelaniu z broni długiej, “Kultura Fizyczna”, no. 5, pp. 268–271.
Google Scholar

Ejsmont J.A. (2011), Balistyka dla snajperów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

gdziestrzelac.eu (2020), Mapa strzelnic, https://gdziestrzelac.eu/mapa-strzelnic/ (accessed 15.05.2020).
Google Scholar

Gładyszewski G., Chocyk D., Uciński T., Gładyszewska B. (2005), Informatyka i elektronika w strzelectwie sportowym, “Strzelectwo sportowe (Nowoczesne rozwiązania szkoleniowe)”, no. 2, Wrocław, pp. 45–53.
Google Scholar

Hammersley M., Atkinson P. (2000), Metody badań terenowych, transl. S. Dymczyk, Zysk i S-ka, Poznań.
Google Scholar

Hauser W., Kleck G. (2013), Guns and Fear A One-Way Street?, “Crime & Delinquency”, vol. 59(2), pp. 271–291.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/0011128712462307

Hemenway D., Miller M. (2013), Public Health Approach to the Prevention of Gun Violence, “The New England Journal of Medicine”, no. 368, pp. 2033–2035.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1056/NEJMsb1302631

International Shooting Sport Federation (ISSF) (2020), The ISSF history, https://www.issf-sports.org/theissf/history.ashx (accessed 15.05.2020).
Google Scholar

Janota J. (1958a), Walka o punkty w strzelaniu z broni małokalibrowej, “Kultura Fizyczna”, no. 1, pp. 111–119.
Google Scholar

Janota J. (1958b), Metody treningu z broni małokalibrowej dokładnej w pracach dawnych i współczesnych autorów, “Kultura Fizyczna”, no. 2, pp. 16–22.
Google Scholar

Kalesan B., Villarreal M.D., Keyes K.M., Galea S. (2017), Gun Ownership and Social Gun Culture, “Injury Prevention”, vol. 22(3), pp. 216–220.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1136/injuryprev-2015-041586

Kijowski A. (2013), Kontrola procesu treningowego w strzelectwie sportowym, “Strzelectwo sportowe (Nowoczesne rozwiązania szkoleniowe)”, no. 10, Wrocław, pp. 19–28.
Google Scholar

Krawczyk Z. (2011), Powstanie i rozwój socjologii kultury fizycznej, [in:] Z. Dziubiński, Z. Krawczyk (eds.), Socjologia kultury fizycznej, Wydawnictwo Akademii Wychowania Fizycznego, Warszawa.
Google Scholar

Kurzawski K. (2009), Skuteczny trener strzelectwa sportowego, “Strzelectwo sportowe (Nowoczesne rozwiązania szkoleniowe)”, no. 6, Wrocław.
Google Scholar

Kurzawski K. (2010), Kompetencje zawodowe trenera strzelectwa sportowego, “Strzelectwo sportowe (Nowoczesne rozwiązania szkoleniowe)”, no. 7, Wrocław.
Google Scholar

Kurzawski K., Filipkowski S. (2007), Praca trenera strzelectwa sportowego, “Strzelectwo sportowe (Nowoczesne rozwiązania szkoleniowe)”, no. 4, Wrocław.
Google Scholar

Lewiecki E.M., Miller S.A. (2013), Suicide, Guns, and Public Policy, “American Journal of Public Health”, vol. 103(1), pp. 27–31.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2105/AJPH.2012.300964

Lott J.R. (2013), More Guns, Less Crime: Understanding Crime and Gun Control Laws, The University of Chicago Press, Chicago–London.
Google Scholar

Martin J. (2012), The Transformation of Lowland Game Shooting in England and Wales in the Twentieth Century: The Neglected Metamorphosis, “The International Journal of the History of Sport”, vol. 29(8), pp. 1141–1158.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/09523367.2012.690226

Matuszak A. (1951), Strzelectwo sportowe na spartakiadzie, “Kultura Fizyczna”, no. 10, p. 628.
Google Scholar

Matuszak A. (1952), Istota sportu strzeleckiego, “Kultura Fizyczna”, no. 7, pp. 534–539.
Google Scholar

Matuszak A. (1957), Strzelanie z postawy stojącej z broni małokalibrowej, “Kultura Fizyczna”, no. 1, pp. 31–37.
Google Scholar

Mauer-Różańska R. (2018), Zmiany jakości w ekspozycji widowisk w strzelectwie sportowym, “Strzelectwo sportowe (Nowoczesne rozwiązania szkoleniowe)”, no. 15, Wrocław.
Google Scholar

Naglak Z., Zarzycki J. (1976), Poziom ogólnej sprawności fizycznej a wyniki w strzelectwie sportowym, “Kultura Fizyczna”, no. 5, pp. 211–214.
Google Scholar

Najwyższa Izba Kontroli (NIK) (2017), Utrzymanie przez gminy obiektów wybudowanych w ramach programu “Moje boisko – Orlik 2012”, https://www.nik.gov.pl/plik/id,16647,vp,19200.pdf p. 5 (accessed 15.05.2020).
Google Scholar

Podowski J. (2019), Podręczniki strzeleckie, Napoleon V, Oświęcim.
Google Scholar

Polski Związek Strzelectwa Sportowego (PZSS) (2020), Medaliści olimpijscy, https://www.pzss.org.pl/medalisci (accessed 15.05.2020).
Google Scholar

Skrzypiec-Spring M., Spring A., Skrzypiec D. (2009), Narażenie na hałas w strzelectwie sportowym, “Strzelectwo sportowe (Nowoczesne rozwiązania szkoleniowe)”, no. 6, Wrocław, pp. 59–62.
Google Scholar

Strauss A.L. (1978), A Social Worlds Perspective, [in:] N. Denzin (ed.), Studies in Symbolic Interaction 4, JAI Press, Greenwich.
Google Scholar

Strauss A.L. (1993), Continual Permutations of Action, Routledge, New York.
Google Scholar

Strauss A.L. (2013), Zwierciadła i maski. W poszukiwaniu tożsamości, transl. A. Hałas, Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków.
Google Scholar

Szewczyk J. (1965), Nowe problemy sportu i wychowania fizycznego w wojsku, “Kultura Fizyczna”, no. 9, p. 500.
Google Scholar

Weber M. (1998), Polityka jako zawód i powołanie, transl. A. Kopacki, P. Dybel, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Fundacja im. Stefana Batorego, Kraków–Warszawa.
Google Scholar

Wodnik J. (2007), Przygotowanie fizyczne w treningu strzelca, “Strzelectwo sportowe (Nowoczesne rozwiązania szkoleniowe)”, no. 4, pp. 151–154.
Google Scholar

Wohl A. (1965), Pojęcie i zakres socjologii sportu, “Kultura Fizyczna”, no. 3, pp. 140–141.
Google Scholar

Zgorski A., Tkaczuk W. (2005), Przyczyny urazów kręgosłupa u osób wyczynowo uprawiających strzelectwo sportowe i łucznictwo, “Pedagogics, Psychology, Medical-Biological Problems of Physical Training and Sport”, no. 18, pp. 99–107.
Google Scholar