Ocena funkcjonowania językowego dzieci i młodzieży z mózgowymi malformacjami tętniczo‑żylnymi. Badania własne
DOI:
https://doi.org/10.18778/2544-7238.10.07Słowa kluczowe:
mózgowa malformacja tętniczo‑żylna, udar krwotoczny, diagnoza logopedyczna, afazja, badania własneAbstrakt
W artykule opisano proces diagnozy logopedycznej siedmiorga dzieci w wieku od 9 do 14 lat (jednej dziewczynki, sześciu chłopców) z mózgowymi malformacjami tętniczo‑żylnymi. U każdego dziecka został przeprowadzony zabieg neurochirurgiczny. Grupa badawcza była niewielka i zróżnicowana pod względem wieku. W takich jednak przypadkach dzieci trafiają do szpitala w sposób losowy. Doniesienie z badań ma postać studiów przypadku. Dokonano przede wszystkim jakościowej analizy wyników. Celem badania był opis charakterystycznych objawów językowych i pozajęzykowych w zależności od lokalizacji uszkodzenia, wieku i ręczności dziecka. Autorka chciała się dowiedzieć, czy u badanych pacjentów będzie można zaobserwować trudności w komunikacji werbalnej. U dzieci przeprowadzono kliniczne próby eksperymentalne sprawdzające: wypowiadanie i rozumienie struktur językowych o różnym poziomie złożoności oraz podstawy biopsychiczne opanowania języka.
Pobrania
Bibliografia
Emiluta‑Rozya D., 2013, Całościowe badanie logopedyczne, Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Google Scholar
Herzyk A., 1992, Afazja i mutyzm dziecięcy, Lublin: Polska Fundacja Zaburzeń Mowy.
Google Scholar
Herzyk A., 1993, Mózgowa organizacja języka w ontogenezie. Ujęcie neuropsychologiczne, „Audiofonologia”, t. V, s. 55–74.
Google Scholar
Jauer‑Niworowska O., Emiluta‑Rozya D., 2021, Logopedyczne i psychologiczne aspekty diagnozowania zaburzeń mowy, Warszawa: Wydawnictwo APS.
Google Scholar
Karty do ćwiczenia słuchu fonemowego, 2016, Poznań: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Klisowska I., Dąbek A., Koprowski B., Kowalik M., Pidzik J., Machaj M., 2012, Udary mózgu u dzieci – czynniki ryzyka, objawy, rehabilitacja, „Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne”, t. 2, nr 4, s. 311–314.
Google Scholar
Kopyta I., Marszal E., 2004, Czynniki ryzyka udaru mózgu u dzieci. I. Wybrane biochemiczne i immunologiczne czynniki ryzyka udaru niedokrwiennego mózgu u dzieci, „Udar Mózgu”, t. 6, nr 2, s. 47–55.
Google Scholar
Łucki W., 1995, Zestaw prób do badania procesów poznawczych u pacjentów z uszkodzeniami mózgu, zeszyt B, Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
Google Scholar
Łuria A., 1967, Zaburzenia wyższych czynności korowych wskutek ogniskowych uszkodzeń mózgu, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Marchel A., 2007, Tętniaki wewnątrzczaszkowe, https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/244183/marchel_tetniaki_wewnatrzczaszkowe_2007.pdf?sequence=1&isAllowed=y (dostęp: 15.09.2023)
Google Scholar
Mazur R., Książkiewicz B., 1998, Symptomatologia kliniczna ostrych udarów naczyniowych mózgu, [w:] J. Majkowski (red.), Udary naczyniowe mózgu. Diagnostyka i leczenie, Warszawa: PZWL, s. 23–24.
Google Scholar
Mroziak J., 1992, Równoważność i asymetria funkcjonalna półkul mózgowych, Warszawa: Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar
Panasiuk J., 2008, Standard postępowania logopedycznego w przypadku alalii i niedokształcenia mowy o typie afazji, „Logopedia”, t. 37, s. 69–88.
Google Scholar
Perenc L., 2013, Udar niedokrwienny u dzieci – przegląd piśmiennictwa, „Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie”, nr 2, s. 236–251.
Google Scholar
Pilarska E., 2009, Udar niedokrwienny u dzieci: czynniki ryzyka, objawy, leczenie, następstwa, „Neurologia Dziecięca”, t. 18, nr 36, s. 13–18.
Google Scholar
Porayski‑Pomsta J., 2015, O rozwoju mowy dziecka. Dwa studia, Warszawa: Wydawnictwo Elipsa.
Google Scholar
Smoczyńska M., Haman E., Kochańska M., Łuniewska M., 2015a, Standaryzowane narzędzia oceny wypowiedzi SNOW, Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
Google Scholar
Smoczyńska M., Haman E., Czapewska E., Maryniak A., Krajewski G., Banasik N., Kochańska M., Łuniewska M., 2015b, Test Rozwoju Językowego TRJ, Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
Google Scholar
Smoczyńska M., 2017, Dodatkowa instrukcja dotycząca punktowania tekstów narracyjnych Ptaszki i Warszawa, niepublikowane materiały szkoleniowe.
Google Scholar
Styczek I., 1982, Badanie i kształtowanie słuchu fonematycznego (komentarz i tablice), Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Google Scholar
Szeląg E., 2000, Neuropsychologiczne podłoże mowy, [w:] T. Górska, A. Grabowska, J. Zagrodzka (red.), Mózg a zachowanie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 429–459.
Google Scholar
Walsh K., 1998, Neuropsychologia kliniczna, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Wątorek A., 2014, Kompetencja językowa uczniów z lekką niepełnosprawnością intelektualną, Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.