Usługi finansowe a technologia blockchain – aktualne problemy oraz wyzwania podatkowe
DOI:
https://doi.org/10.18778/2391-6478.4.24.07Słowa kluczowe:
usługi finansowe, blockchain, waluty wirtualne, kryptowaluty, podatkiAbstrakt
Usługi finansowe wobec możliwości wykorzystania do płatności walut wirtualnych (przede wszystkim bitcoina), opartych na technologii blockchain, nabierają nowego wymiaru. Dokonywanie płatności bezpośrednich z użyciem kryptowalut kreuje zagadnienia istotne podatkowo, zarówno w zakresie samego pozyskiwania, jak i obrotu walutami wirtualnymi, w tym w szczególności wykorzystywania ich do realizacji funkcji płatniczej, ale także traktowania jako inwestycji lub przedmiotu działalności handlowej. Kwestie z tym związane generują liczne wyzwania podatkowe, zarówno w systemie podatków dochodowych, jak i podatków obrotowych oraz majątkowych. Tym wyzwaniom w zakresie podatkowych konsekwencji stosowania w systemie usług finansowych technologii blockchain dla płatności z użyciem kryptowalut poświęcono niniejszy artykuł.
Pobrania
Bibliografia
Bala S., Kopyściański T., Srokosz W., 2016, Kryptowaluty jako elektroniczne instrumenty płatnicze bez emitowania. Aspekty informatyczne, ekonomiczne i prawne, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Google Scholar
Barta S., Murphy R., 2018 Zrozumieć Bitcoina: techniczny i ekonomiczny przewodnik po kryptowalutach, Fijorr Publishing, Wrocław (przekład Trąbski R.).
Google Scholar
Boucher P., Nascimento S., Kritikos M., 2017, How blockchain technology could change our lives, Brussels, http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/IDAN/2017/581948/EPRS_I DA(2017)581948_EN.pdf. Company Taxation in the Internal Market, 2001, SEC 2001 1681.
Google Scholar
Czarnocki J., 2017, Prawne aspekty zastosowania technologii blockchain na rynkach finansowych, [w:] W. Rogowski (red.), Regulacje finansowe. FinTech nowe instrumenty finansowe – resolution, C.H. Beck,Warszawa.
Google Scholar
Dąbrowska J., 2017, Charakter prawny bitcoin, „Człowiek w Cyberprzestrzeni”, nr 1. Distributed Ledger Technology: Beyond Block Chain, http://fintechpoland.com/wpcontent/uploads/2017/01/Technologie-rozproszonych-rejestrow-UK-GOfS-FTP-NASKPL.pdf.
Google Scholar
Dudek P., 2016, Waluta bitcoin – glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie C-264/14 Skatteverket przeciwko Davidowi Hedqvistowi, „Europejski Przegląd Sądowy”, nr 6.
Google Scholar
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 z 20 maja 2015 r. w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, zmieniająca rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 i uchylająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2005/60/WE oraz dyrektywę Komisji 2006/70/WE (Dz.Urz. UE L 141 z 20 maja 2015 r., s. 73–117).
Google Scholar
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/843 z 30 maja 2018 r. zmieniająca dyrektywę (UE) 2015/849 w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu oraz zmieniająca dyrektywy 2009/138/WE i 2013/36/UE (Dz.Urz. UE L 156 z 19 czerwca 2018 r., s. 43–74).
Google Scholar
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/110/WE z 1 września 2009 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje pieniądza elektronicznego oraz nadzoru ostrożnościowego nad ich działalnością, zmieniająca dyrektywy 2005/60/WE i 2006/48/WE oraz uchylająca dyrektywę 2000/46/WE (Dz.Urz. UE L 267 z 10 października 2009 r., s. 7–17).
Google Scholar
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/83/UE z 25 października 2011 r. w sprawie praw konsumentów, zmieniająca dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywę 1999/44/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylająca dyrektywę Rady 85/577/EWG i dyrektywę 97/7/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.Urz. UE L 304 z 22 listopada 2011 r., s. 64 –88).
Google Scholar
Dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2006 r., s. 1–118).
Google Scholar
European Central Bank, 2015, Virtual currency schemes – a further analysis, Frankfurt am Main, https://www.ecb.europa.eu/pub/pdf/other/virtualcurrencyschemesen.pdf.
Google Scholar
European Commission, 2019, How can europe benefit from blockchain technologies?, Brussels, https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/news/how-can-europe-benefit-blockchaintechnologies
Google Scholar
Gomułowicz A., Małecki J., 2003, Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych. Komentarz, „ABC”, Warszawa.
Google Scholar
Gomułowicz A., Małecki J., 2013, Podatki i prawo podatkowe, LexisNexis Polska, Warszawa.
Google Scholar
Hamaekers H., Holmes K., Głuchowski J., Kardach T., Nykiel W., 2006, Wprowadzenie do międzynarodowego prawa podatkowego, Wydawnictwo Prawnicze „LexisNexis”,Warszawa.
Google Scholar
Homa D., 2015, Sekrety bitcoina i innych kryptowalut. Jak zmienić wirtualne pieniądze w realne zyski, Helion – Onepress, Gliwice.
Google Scholar
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 1 grudnia 2017 r. (0111-KDIB33.4012.122.2017.2.PK).
Google Scholar
Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 21 czerwca 2013 r., (IBPP2/443258/13/ICz).
Google Scholar
Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 29 lipca 2015 r. (IBPB-1-1/4511107/15/AB).
Google Scholar
Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 18 lipca 2014 r. (IPTPB1/415-220/14-5/KSU i IPTPB1/415-221/14-10/KSU).
Google Scholar
Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 2 października 2014 r. (ILPB2/415-741/142/TR).
Google Scholar
Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 30 października 2014 r. (ILPB1/415746/14-4/AA).
Google Scholar
Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 6 kwietnia 2016 r. (ILPP5/4512-1-5/164/IP).
Google Scholar
Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 8 stycznia 2014 r. (ILPP1/443-910/132/AWa).
Google Scholar
Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 10 lipca 2014 r. (IPPB5/423-397/144/MW).
Google Scholar
Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 25 lutego 2014 r. (IPPB2/415-842/132/MK).
Google Scholar
Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 26 czerwca 2014 r. (IPPB1/415-276/144/EC).
Google Scholar
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19 października 2018 r. (0112-KDIL31.4011.350.2018.1.AN).
Google Scholar
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 24 października 2018 r. (0111-KDIB22.4014.99.2018.6.MZ).
Google Scholar
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 2 marca 2019 r. (0113KDIPT3.4011.599.2018.1.SK).
Google Scholar
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 22 grudnia 2017 r. (0113-KDIPT21.4011.472. 2017.1.DJD).
Google Scholar
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 3 kwietnia 2017 r. (2461-IBPB-22.4511.12.2017.2.BF).
Google Scholar
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 30 listopada 2017 r. (0111KDIB4.4014.393.2017.3.PM).
Google Scholar
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 30 maja 2019 r. (0114-KDIP22.4010.69.2019.4.AG).
Google Scholar
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 8 maja 2019 r. (0113-KDIPT23.4011.100.2019.2.PRz).
Google Scholar
Iwanicz-Drozdowska M., Matuszyk A., Nowak A., Kitala R., 2009, Produkty finansowe i edukacja finansowa w Polsce na tle wybranych krajów wysokorozwiniętych. Raport z badań, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa.
Google Scholar
Kiszka J., 2003, Ochrona podatnika w prawie Unii Europejskiej, „Przegląd Podatkowy”, nr 8.
Google Scholar
Klinger A., Szczepański J., 2017, Blockchain – historia, cechy i główne obszary zastosowań, „Człowiek w cyberprzestrzeni”, nr 1.
Google Scholar
Komisja Europejska – Komunikat prasowy, 2018, Komisja uruchamia Unijne Obserwatorium i Forum ds. Łańcucha Bloków, Bruksela, http://europa.eu/rapid/press-release_IP-18521_pl.htm.
Google Scholar
Komunikat Ministerstwa Finansów z 4 kwietnia 2018 r. Skutki podatkowe obrotu kryptowalutami w PIT, VAT i PCC, www.mf.gov.pl. Kopańko K., Kozłowski M., 2015, Bitcoin. Złoto XXI wieku, Helion – Onepress, Gliwice.
Google Scholar
Kotowska E., 1998, Dostosowanie polskiego prawa do wymogów Unii Europejskiej, „Zeszyty Naukowe”, nr 11. Modzelewski W. (red.), 2008, Wstęp do nauki polskiego prawa podatkowego, Instytut Studiów Podatkowych Modzelewski i Wspólnicy, Warszawa.
Google Scholar
Nakamoto S., 2008, Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System, https://nakamotoinstitute.org/bitcoin/
Google Scholar
Ofiarski Z., 2017, Prawo bankowe: komentarz, LEX a Wolters Kluwer business, Warszawa.
Google Scholar
Opinia Rzecznika Generalnego Juliane Kokott z 16 lipca 2015 r. Sprawa C-264/14 Skatteverket przeciwko Davidowi Hedqvistowi.
Google Scholar
Piech K. (red.), 2016, Leksykon pojęć na temat technologii blockchain i kryptowalut, https://www.gov.pl/documents/31305/0/leksykon_pojec_na_temat_technologii_blockchain_i _kryptowalut.pdf/77392774-1180-79ab-4dd5-089ffab37602.
Google Scholar
Prokurat J., 2015, Podatkowe aspekty obrotu wirtualnymi walutami, „Przegląd Podatkowy”, nr 3.
Google Scholar
Rezolucja Parlamentu Europejskiego 17 maja 2017 r. w sprawie FinTech: wpływ technologii na przyszłość sektora finansowego (2016/2243(INI).
Google Scholar
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z 26 maja 2016 r. w sprawie wirtualnych walut (2016/2007(INI).
Google Scholar
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z 3 października 2018 r. w sprawie technologii rozproszonego rejestru i łańcuchów bloków: budowanie zaufania do przepływów funduszy z pominięciem pośrednictwa bankowego (2017/2772(RSP).
Google Scholar
Romanowski M., 2006, Podział praw podmiotowych na majątkowe i niemajątkowe, „Państwo i Prawo”, nr 3.
Google Scholar
Rozporządzenie Ministra Finansów z 18 grudnia 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zaniechania poboru podatku od czynności cywilnoprawnych od umowy sprzedaży lub zamiany waluty wirtualnej (Dz. U. 2019, poz. 2459).
Google Scholar
Rozporządzenie Ministra Finansów z 11 lipca 2018 r. w sprawie zaniechania poboru podatku od czynności cywilnoprawnych od umowy sprzedaży lub zamiany waluty wirtualnej (Dz.U. 2018, poz. 1346 ze zm.).
Google Scholar
Rozporządzenie Ministra Finansów z 24 czerwca 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zaniechania poboru podatku od czynności cywilnoprawnych od umowy sprzedaży lub zamiany waluty wirtualnej (Dz. U. 2019, poz. 1184).
Google Scholar
Stolarski K., 2018, Prawny i podatkowy status walut wirtualnych w kontekście wprowadzenia do prawa polskiego definicji legalnej waluty wirtualnej, „Monitor Podatkowy”, nr 9.
Google Scholar
Szostek D., 2018, Blockchain a prawo, C.H. Beck, Warszawa. The Law Library of Congress, Global Legal Research Center, 2014, Regulation of Bitcoin in Selected Jurisdictions, Washington.
Google Scholar
Ustawa z 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (tekst jedn., Dz.U. 2019, poz. 659 ze zm.).
Google Scholar
Ustawa z 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (tekst jedn., Dz.U. 2019, poz. 1115 ze zm.).
Google Scholar
Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn., Dz.U. 2018, poz. 2174 ze zm.).
Google Scholar
Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn., Dz.U. 2019, poz. 865 ze zm.).
Google Scholar
Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn., Dz.U. 2019, poz. 1145 ze zm.).
Google Scholar
Ustawa z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2018, poz. 2193).
Google Scholar
Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn., Dz.U. 2019, poz. 1387 ze zm.).
Google Scholar
Ustawa z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn., Dz.U. 2019, poz. 1813).
Google Scholar
Ustawa z 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (tekst jedn., Dz.U. 2018, poz. 2286 ze zm.).
Google Scholar
Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (tekst jedn., Dz.U. 2019, poz. 2357).
Google Scholar
Ustawa z 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (tekst jedn., Dz.U. 2019, poz. 134 ze zm.).
Google Scholar
Ustawa z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn., Dz.U. 2019, poz. 1519 ze zm.).
Google Scholar
Wolter A., Ignatowicz J., Stefaniuk K., 2018, Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Wolters Kluwer Polska, Warszawa.
Google Scholar
Wyrok NSA z 6 marca 2018 r. (II FSK 488/16).
Google Scholar
Wyrok TSUE z 14 lipca 1998 r. w sprawie C-172/96 Commissioners of Customs & Excise przeciwko First National Bank of Chicago.
Google Scholar
Wyrok TSUE z 22 października 2015 roku w sprawie C-264/14 Skatteverket przeciwko Davidowi Hedqvistowi.
Google Scholar
Wyrok WSA w Łodzi z 23 marca 2016 r. (I SA/Łd 54/16). Wyrok WSA w Olsztynie z 9 maja 2018 r. (I SA/Ol 202/18).
Google Scholar
Wyrok WSA w Warszawie z 11 września 2015 r. (III SA/Wa 3374/14).
Google Scholar
[www1] http://fortune.com/2017/09/12/switzerland-chiasso-bitcoin-tax-zug/
Google Scholar
[www2] http://ict-infcomtech.lu/index.php/2015/08/10/view-on-regulation-for-bitcoin-in-thegrand-duchy/
Google Scholar
[www3] https://bezprawnik.pl/kryptowaluty-pcc-podatek/
Google Scholar
[www4] https://businessinsider.com.pl/technologie/blockchain/powstaje-unijne-forum-dsblockchaina/et3398d
Google Scholar
[www5] https://news.bitcoin.com/use-bitcoin-ecuador-grow-government-ban/
Google Scholar
[www6] https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/od-papierowej-do-cyfrowej-polski
Google Scholar
[www7] https://www.spidersweb.pl/2018/04/chaos-w-rozliczeniach-podatkowych-zkryptowalut.html
Google Scholar
Zacharzewski K., 2015, Praktyczne znaczenie bitcoina na wybranych obszarach prawa prywatnego, „Monitor Prawniczy”, nr 4.
Google Scholar
Zalcewicz A., Bajor B., 2016, Ustawa o usługach płatniczych. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
