Audiovisuality of Literature. Between the “Middle-Class Prose” and Elitism

Authors

DOI:

https://doi.org/10.18778/2299-7458.10.02

Keywords:

audiovisuality, new media, the elitism of literature, the mass character of literature

Abstract

The category of audiovisuality of literature raises the question of the circulation of literature written under the influence of the media. It seems that literature resulting from hybridisation which introduces audiovisual solutions such as thematising audiovisuality, using audiovisual schemes and techniques in the construction of literary works, incorporating audiovisual code into the text, shaping the language of literary expression to resemble audiovisual language and creating genres and styles of literary expression related to audiovisuality is represented by popular now “prose of the centre”. At the same time, the constantly developing e-literature, which searches for its own language and which is closer to new-media phenomena than to audiovisuality, seems to be an expression of new elitism, close to the assumptions of modernist art. Intra-compositional audiovisuality, which does not violate the classical ontology of the text, favors the development of “the literature of the centre” whereas audiovisuality that introduces changes in the very structure of the text has more to do with to formal experiments, being part of the avant-garde nature of activities and bringing the reader closer to highly artistic phenomena, significantly narrowing the field of recipients.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

Adam Regiewicz, Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie

Adam Regiewicz – prof. zw. dr hab. nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa, filolog i filmoznawca. Dyrektor Instytutu Literaturoznawstwa Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie. Zajmuje się zjawiskami na pograniczu literaturoznawstwa i komparatystyki kulturowej, m.in. transkulturowym badaniem średniowieczności, antropologią i kulturą współczesną w perspektywie chrześcijaństwa jako paradygmatu kulturowego Europy i jego kryzysu w dobie sekularyzmu, a także literaturą popularną, audiowizualnością oraz muzycznością literatury.

References

Aarseth E., Cybertekst: literatura ergodyczna, tłum. A. Rogozińska, [w:] Antropologia twórczości słownej, red. A. Karpowicz, Warszawa 2012.
Google Scholar

Aarseth E., Cybertext: Perspectives on Ergodic Literature, Baltimore–London 1997.
Google Scholar

Antropologia twórczości słownej, red. A. Karpowicz. Warszawa 2012.
Google Scholar

Bator J., Ciemno, prawie noc, Warszawa 2012.
Google Scholar

Baudrillard J., Wymiana symboliczna i śmierć, tłum. S. Królak. Warszawa 2007.
Google Scholar

Bodzioch-Bryła B., Sploty: przepływy, architek(s)tury, hybrydy. Polska e-poezja w dobie procesualności i konwergencji, Kraków 2019.
Google Scholar

Bodzioch-Bryła B., Pietruszewska-Kobiela G., Regiewicz A., Literatura – nowe media. Homo irretitus w kulturze literackiej XX i XXI wieku, Częstochowa 2014.
Google Scholar

Buchner A., Maryl M., Nowi literaci. Warsztat twórczy blogerów w kontekście współczesnych przemian kultury literackiej, [w:] Rzeczywistość i zapis. Problemy badania tekstów w naukach społecznych i humanistycznych, red. W. Doliński, J. Żurko, K. Grzeszkiewicz-Radulska, S. Męcfal, Łódź 2016.
Google Scholar

Cieplak A., Ma być czysto, Warszawa 2017.
Google Scholar

Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Od awangardy do postmodernizmu, red. G. Dziamski, Warszawa 1996.
Google Scholar

Fortuna M., Pasztet z duszami, Kraków 2002.
Google Scholar

Genette G., Strukturalizm a krytyka literacka, tłum. W. Błońska, „Pamiętnik Literacki” 1974, z. 3.
Google Scholar

Hejmej A., Komparatystyka. Studia literackie – studia kulturowe, Kraków 2013.
Google Scholar

Hejmej A., Muzyczność dzieła literackiego, Toruń 2010.
Google Scholar

Hopfinger M., Literatura i media po 1989 roku, Warszawa 2010.
Google Scholar

Hopfinger M., Między reprodukcją a symulacją rzeczywistości. Problemy audiowizualności percepcji, [w:] Od fotografii do rzeczywistości wirtualnej, red. M. Hopfinger, Warszawa 1997.
Google Scholar

Jakobson R., Poetyka w świetle językoznawstwa, tłum. K. Pomorska, „Pamiętnik Literacki” 1960, nr 51, z. 2.
Google Scholar

Jarosz B., Liternet – sztuka, moda czy konieczność? Polskie powieści hipertekstowe w Sieci, [w:] Komputer w edukacji, red. J. Morbitzer, Kraków 2006.
Google Scholar

Jenkins H., Kultura konwergencji: zderzenie starych i nowych mediów, tłum. M. Bernatowicz, M. Filiciak, Warszawa 2007.
Google Scholar

Kamiński J., Rozwiązła, Warszawa 2018.
Google Scholar

Kuczok W., Obscenariusz. Wypisy z ksiąg nieczystych, Warszawa 2013.
Google Scholar

Kuczok W., Proszę mnie nie budzić, Warszawa 2016.
Google Scholar

Kuczok W., Widmokrąg, Warszawa 2004.
Google Scholar

Lister M., Dovey J., Giddings S., Grant I., Kelly K., Nowe media. Wprowadzenie, tłum. M. Lorek, A. Sadza, K. Sawicka, Kraków 2009. https://doi.org/10.4324/9780203884829
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9780203884829

Maliszewski K., Poza pompą, „Gazeta-Książki” 2000, nr 4.
Google Scholar

Manovich L., Język nowych mediów, tłum. P. Cypryański. Warszawa 2006.
Google Scholar

Marecki P., Narodziny subpola polskiej literatury cyfrowej, [w:] Maszyny kruszenia słowa. Biuletyn, red. A. Regiewicz, Częstochowa 2014 (na prawach maszynopisu).
Google Scholar

Marecki P., Za darmo. Ekonomia literatury cyfrowej, „Teksty Drugie” 2015, nr 3.
Google Scholar

Maryl M., Niewiadomski K., Blog = Książka? Empiryczne badanie potocznej kategoryzacji blogów, „Przegląd Humanistyczny” 2013, nr 4.
Google Scholar

Masłowska D., Jak przejąć kontrolę nad światem, nie wychodząc z domu, Kraków 2017.
Google Scholar

Masłowska D., Kochanie, zabiłam nasze koty, Warszawa 2012.
Google Scholar

Masłowska D., Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną, Warszawa 2002.
Google Scholar

Nowacki D., Dziurawa siatka na motyle. Wokół prozy autorów urodzonych po roku 1960, „Fraza” 1996, nr 11–12.
Google Scholar

Ostaszewski R., Dolna strefa stanów średnich, „Twórczość” 2000, nr 3.
Google Scholar

Pawlicka U., Literatura cyfrowa. W stronę podejścia procesualnego, Gdańsk 2017.
Google Scholar

Pietruszewska-Kobiela G., Przestrzenna struktura języka i faktura tekstu. Intersemiotyczne eksperymenty poezji polskiej XX wieku, [w:] Język poza granicami języka. Teoria i metodologia współczesnych nauk o języku, red. A. Kiklewicz, J. Dębowski, Olsztyn 2008.
Google Scholar

Podsiadło J., Życie, a zwłaszcza śmierć Angeliki de Sancé, Kraków 2008.
Google Scholar

Regiewicz A., Audiowizualność literatury. Próba konceptualizacji, „Teksty Drugie” 2021, nr 2.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18318/td.2021.2.17

Regiewicz A., Czytanie audiowizualnością. Przyczynek do refleksji nad strategiami audiowizualnymi w tekstach literackich, [w:] Między XX a XXI wiekiem. Z literaturoznawczych warsztatów badawczych, red. L. Będkowski, G. Pietruszewska-Kobiela, Częstochowa 2014.
Google Scholar

Regiewicz A., O niemożliwości literatury lokalnej. Przypadek narracji audiowizualnych, „Rocznik Komparatystyczny” 2015, nr 6. https://doi.org/10.18276/rk.2015.6-15
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18276/rk.2015.6-15

Regiewicz A., Warzocha A., Audiovisuality of Literature. The Instance of Detective Stories for Children in Developing Reading Competencies, [w:] International Multidisciplinary Scientific Conference on Social Sciences and Arts, „Conference Proceedings” 2018, vol. 5: Education and Educational Research. https://doi.org/10.5593/sgemsocial2018/3.5/S13.003
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.5593/sgemsocial2018/3.5/S13.003

Sandbothe M., Transwersalne światy medialne. Filozoficzne rozważania o Internecie, tłum. K. Krzemieniowa, [w:] Widzieć, myśleć, być. Technologie medialne, red. A. Gwóźdź, Kraków 2001.
Google Scholar

Scher S. P., Literature and Music, [w:] Interrelations of Literature, eds. J.-P. Barricelli, J. Gibaldi, New York 1982.
Google Scholar

Schröter J., Intermedialität. Facetten und Probleme eines aktuellen medienwissenschaftlichen Begriffes, „Montage a/v” 1998, vol. 7 (2). On-line: https://www.montage-av.de/pdf/1998_7_2_MontageAV/montage_AV_7_2_1998_129-154_Schroeter_Intermedialitaet.pdf
Google Scholar

Shuty S., Produkt polski, Kraków 2005.
Google Scholar

Siemion P., Finimondo (komedia romantyczna), Warszawa 2004.
Google Scholar

Szczęsna E., Cyfrowe remediacje figur, [w:] Przekaz digitalny. Z zagadnień semiotyki, semantyki i komunikacji cyfrowej, red. E. Szczęsna, Kraków 2015.
Google Scholar

Tryzna T., Janikowski R., Syloe, Warszawa 1996.
Google Scholar

Uniłowski K., Kup Pan książkę, Katowice 2008.
Google Scholar

Uniłowski K., „Proza środka”, czyli stereotyp literatury nowoczesnej, [w:] K. Uniłowski, Granice nowoczesności. Proza polska i wyczerpanie modernizmu, Katowice 2006.
Google Scholar

Varga K., Dziennik hipopotama, Warszawa 2020.
Google Scholar

Wilk M., Obieg literatury elektronicznej w perspektywie elitarności, Częstochowa 2021. Repozytorium cyfrowe.
Google Scholar

Wolf W., Musikalisering av litterar berattelse, [w:] Intermedialitet. Ord, bild och ton i Samsel, red. H. Lund, Lund 2002.
Google Scholar

Żulczyk J., Wzgórze psów, Warszawa 2017.
Google Scholar

Żulczyk J., Zrób mi jakąś krzywdę, czyli wszystkie gry wideo są o miłości, Warszawa 2006.
Google Scholar

Published

2021-12-30

How to Cite

Regiewicz, A. (2021). Audiovisuality of Literature. Between the “Middle-Class Prose” and Elitism. Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze, (10), 11–31. https://doi.org/10.18778/2299-7458.10.02

Issue

Section

Articles