„Nie wychodzę z domu i może jakoś to przeczekam…”. Opowiadania Zdzisława Beksińskiego w kontekście teorii domu onirycznego Gastona Bachelarda
DOI:
https://doi.org/10.18778/2299-7458.13.15Słowa kluczowe:
Zdzisław Beksiński, Gaston Bachelard, dom oniryczny, oniryzmAbstrakt
Zdzisław Beksiński, znany przede wszystkich ze swojego malarstwa, fotografii i grafiki komputerowej, był w istocie artystą totalnym. Na przełomie dwóch lat – od 1963 roku do 1965 roku – zajmował się również twórczością literacką, czego efektem było około trzystu stron maszynopisu, na podstawie którego w 2015 roku wydano wybór jego opowiadań. Beksiński darzył dużym sentymentem swoje pisarstwo, jednak ostatecznie zdecydował poświęcić się w pełni malarstwu z nadzieją na upragnioną niezależność. W literackich próbach odnaleźć można szereg motywów wielokrotnie powracających w jego twórczości. Do najważniejszych zaliczyć należy sen, śmierć oraz dom. Przyjrzenie się ostatniemu z nich na podstawie trzech opowiadań: Na końcu ogrodu, Informator i Wilki, jest celem niniejszego artykułu. Mitem domu w opowiadaniach Beksińskiego zostanie przeanalizowany w kontekście teorii domu onirycznego Gastona Bachelarda.
Pobrania
Bibliografia
Bachelard G., Wyobraźnia poetycka. Wybór pism, przeł. H. Chudak, A. Tatarkiewicz, Warszawa 1975.
Google Scholar
Beksiński Z., Opowiadania, Olszanica 2015.
Google Scholar
Garztecki J., Zdzisław Beksiński, czyli osobno, „Fotografia” 1966, nr 10, s. 226–228.
Google Scholar
Grzebałkowska M., Beksińscy. Portret podwójny, Kraków 2014.
Google Scholar
Hak E., Literackie prezentacje brzydoty na przykładzie wybranych opowiadań Zdzisława Beksińskiego, [w:] Materialność i sensualność tekstu, red. J. Bedyniak, Warszawa 2018, s. 219–228.
Google Scholar
Hak E., (Nie)realna rzeczywistość w twórczości Zdzisława Beksińskiego, „Irydion. Literatura – Teatr – Kultura” 2017, t. III, nr 2, s. 175–185. https://doi.org/10.16926/i.2017.03.28
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.16926/i.2017.03.28
Hak E., W świecie absurdu, czyli estetyka (nie)realnej rzeczywistości na przykładzie Zdzisława Beksińskiego i Witkacego, „Ziemia Częstochowska” 2020, t. 46, s. 71–87. https://doi.org/10.16926/zc.2020.46.05
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.16926/zc.2020.46.05
Jarnotowska M., Na przekór przykazaniu: Nie będziesz naśladował… Proza Brunona Schulza i Zdzisława Beksińskiego, „Schulz/Forum” 2016, nr 8, s. 77–86.
Google Scholar
Kaszuba M., Perspektywa obserwatora i obserwowanego w prozie Zdzisława Beksińskiego, „Bibliotekarz Podlaski” 2024, nr 1, s. 355–371. https://doi.org/10.36770/bp.894
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.36770/bp.894
Kubińska B., Figury grozy w literackiej i malarskiej twórczości Zdzisława Beksińskiego, „Załącznik Kulturoznawczy” 2021, nr 8, s. 141–169. https://doi.org/10.21697/zk.2021.8.08
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.21697/zk.2021.8.08
Melancholik w labiryncie. Rozmowa ze Zdzisławem Beksińskim, „Polityka” 2000, nr 1, s. 68–69.
Google Scholar
Szomko-Osękowska D., Beksiński. Wizje życia i śmierci, Olszanica 2021.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.