Oikologiczna lektura Kamienicy za Ostrą Bramą Wandy Niedziałkowskiej-Dobaczewskiej

Dorota Samborska-Kukuć

doi:10.18778/2299-7458.12.06

Autor

Dorota Samborska-Kukuć Uniwersytet Łódzki

DOI:

https://doi.org/10.18778/2299-7458.12.06

Słowa kluczowe:

Wanda Niedziałkowska-Dobaczewska, Kamienica za Ostrą Bramą, Wilno międzywojenne, oikologia

Abstrakt

W artykule podjęta została interpretacja zapomnianej powieści regionalnej Wandy Niedziałkowskiej-Dobaczewskiej Kamienica za Ostrą Bramą (1928). Kluczem otwierającym tekst jest potraktowana swobodnie, ale funkcjonalnie refleksja oikologiczna. Mieszkańców tytułowej kamienicy, którzy zamieszkują w niej tymczasowo, łączy bowiem myśl o własnym Domu – utraconym lub upragnionym, w każdym z tych przypadków idealizowanym.

Kamienica „murawiewowskiego” prałata, niegdysiejszego właściciela kamienicy, którego zjawa straszy lokatorów, jest rodzajem miniatury Wilna, a światopogląd jej obecnych przejściowych mieszkańców synekdochą mentalności ludzi z północnych Kresów, ludzi zmęczonych czasem zaborowym, po wojnie owładniętych marazmem i poddających się rugowaniu przez Innych. Powieść była wyrazem obaw pisarki o losy tych terenów w związku ze społeczno-polityczną sytuacją w okresie międzywojennym.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Dorota Samborska-Kukuć - Uniwersytet Łódzki

Dorota Samborska-Kukuć – prof. dr hab., historyk literatury, kresoznawca, genealog, biograf. Zajmuje się – jako literaturoznawca – przede wszystkim dziewiętnastowiecznością, jako genealog i biograf – rekonstruowaniem i korygowaniem życiorysów głównie postaci i rodzin związanych z literaturą i historią. Opublikowała dotąd kilkanaście monografii naukowych, edycje naukowe i podręcznik akademicki oraz ponad 170 artykułów naukowych. Ostatnia książka to Dziewiętnastowieczne pryncypia i marginalia literackie. Studia (Łódź 2020). Pełni funkcję kierownika Zakładu Literatury Pozytywizmu i Młodej Polski w Instytucie Filologii Polskiej i Logopedii Uniwersytetu Łódzkiego.

Bibliografia

Niedziałkowska-Dobaczewska W., Kamienica za Ostrą Bramą, Wilno 1928.
Google Scholar

Arcimowicz W., Wileńska twórczość literacka lat ostatnich (1927–1931), „Polonista” 1931, z. 1–2, s. 55.
Google Scholar

Bujnicki T., Wanda Niedziałkowska-Dobaczewska. Patriotyzm i regionalizm, [w:] Kresowianki. Krąg pisarek heroicznych, red. K. Stępnik, M. Gabryś, Lublin 2006, s. 337–344.
Google Scholar

Dobaczewska W., Światła na granice, „Środy Literackie” 1935, nr 1, s. 1–4.
Google Scholar

Filipiak B., Wanda Niedziałkowska-Dobaczewska. Droga do Żnina, Żnin 2017.
Google Scholar

Głębicka E., Dobaczewska-Niedziałkowska Wanda, [w:] Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny, t. 2: C–F, red. J. Czachowska, A. Szałagan, Warszawa 1994, s. 166–167.
Google Scholar

Jankowski C., Powieść tutejsza, „Słowo” 1928, nr 139, s. 2–3.
Google Scholar

Kowerko-Urbańczyk M., Wanda Niedziałkowska-Dobaczewska. Wileńskie konteksty i materiały źródłowe, Białystok 2023.
Google Scholar

Romer H., Swoja książka, „Kurier Wileński” 1928, nr 131, s. 2.
Google Scholar

Sinko T., Nowe książki, „Kurier Literacko-Naukowy” 1928, nr 39, s. 7.
Google Scholar

Sławek T., Kunce A., Kadłubek Z., Oikologia. Nauka o domu, Katowice 2013.
Google Scholar

Wodzianowska I., Przyczynek do biografii ks. Piotra Żylińskiego, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 2006, nr 86, s. 371–378. https://doi.org/10.31743/abmk.10081
Google Scholar