How to Rise to Texts? On Joanna Pollakówna, an Essayist
DOI:
https://doi.org/10.18778/2299-7458.08.03Słowa kluczowe:
Joanna Pollakówna, Zapatrzenie, Myśląc o obrazach, Weneckie tęsknoty, Glina i światłoAbstrakt
The paper focuses on the essayistic output of Joanna Pollakówna, a poet and a historian of art, an author of several books of sketches devoted to European painting. It draws attention to the necessity of reading her poetry and essays – which are inseparable and illuminate one another – in a parallel way. The first part of the article analyses the way of treating art typical of Pollakówna: the experience of reception which reveals the following of the illumination, the awareness of significance, and mystery. The paper shows that the poet’s strategy towards the mystery of beauty consists in launching the empathic imagination capable of capturing the fleeting experience which seems to escape. The response to painting – which goes beyond the level of interpretation and chooses ‘adding’ rather than cataloguing meanings – is treated, after Didi-Huberman, as “capturing through the visible”, which leads to “producing and transforming”. The second part of the article is devoted to selected essays which manifest the transition from the intuition of mystery to the in-depth and creative answer of imagination: imagination following not only the work of art, but also the artist, the interesting relationship between them. References are made, for instance, to the private archive of the poet and her notes from art galleries. The reception of Pollakówna’s work is discussed in the conclusion of the paper. Quoting the voices of critics and the private correspondence of the poet with editors (which remains unpublished), one may argue that the essayistic method of the poet has been both acclaimed and not comprehended.
Pobrania
Bibliografia
Arno A., Gęstość słowa, “Zeszyty Literackie” 2014, no. 4.
Google Scholar
Błoński J., Widzieć jasno w zachwyceniu: szkic literacki o twórczości Prousta, Warszawa 1965.
Google Scholar
Didi-Huberman G., Przed obrazem. Pytanie o cele historii sztuki, transl. B. Brzezicka, Gdańsk 2011.
Google Scholar
Dokumenty Joanny Pollakówny i jej dotyczące, Adam Mickiewicz Museum of Literature in Warsaw, ref. no. 5726.
Google Scholar
Drzewucki J., O tym, co widzialne i co niewidzialne, “Rzeczpospolita” 2003, no. 155.
Google Scholar
Eco U., Autor jako hipoteza interpretacyjna, [in:] Lector in fabula. Współdziałanie w interpretacji tekstów narracyjnych, transl. P. Salwa, Warszawa 1994, pp. 90-96.
Google Scholar
Górecka E., Między znakami: słowo i obraz w poezji Joanny Pollakówny, “Świat i Słowo. Filologia – nauki społeczne – filozofia – teologia” 2010, no. 2.
Google Scholar
Korespondencja Joanny Pollakówny, vols. 1-5, Adam Mickiewicz Museum of Literature in Warsaw, ref. no. 4871, 5060, 5725.
Google Scholar
Kozak P., Estetyka A. G. Baumgartena jako pietystyczna lektura filozofii C. Wolffa – draft, https://www.academia.edu/10784122/Estetyka_A.G.Baumgartena_jako_pietystyczna_lektura_filozofii_C.Wolffa , [accessed 10.08.2019].
Google Scholar
Lisak-Gębala D., Wizualne odskocznie. Wokół współczesnej polskiej eseistyki o malarstwie i fotografii, Kraków 2016.
Google Scholar
Pollakówna J., Glina i światło, Wrocław 1999.
Google Scholar
Pollakówna J., Mądrość wzruszenia. O pejzażach Stanisława Rodzińskiego, “Tygodnik Powszechny” 1995, no. 2.
Google Scholar
Pollakówna J., Myśląc o obrazach, Warszawa 1994.
Google Scholar
Pollakówna J., Weneckie tęsknoty. O malarstwie i malarzach renesansu, Warszawa 2002.
Google Scholar
Pollakówna J., Zapatrzenie. Myśląc o obrazach, myśląc o malarzach, Gdańsk 2012.
Google Scholar
Proust M., Du côté de chez Swann, Paryż 1946.
Google Scholar
Sempoliński J., Władztwo i służba, “Twórczość” 1994, no. 9.
Google Scholar
Strony Joanny Pollakówny, eds. A. Kozłowska, J. Zieliński, Warszawa 2016.
Google Scholar
Teresa of Ávila, Księga życia, transl. H. Kossowski, Kraków 2014, p. 269.
Google Scholar
Trzeciak P., Barwy Wenecji, “Nowe Książki” 2003, no. 7/8.
Google Scholar
Zaleski M., Słowo zapomniane?, [in:] Dwutygodnik.com. Strona kultury, https://www.dwutygodnik.com/artykul/360-slowo-zapomniane.html , [accessed 1.08.2019].
Google Scholar
Zieliński J., Wnętrze skorupki, “Tygodnik Powszechny” 2002, no. 27.
Google Scholar
Zieliński J., Wymiary aniołów, “Zeszyty Literackie” 2003, no. 3.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.