Innowacyjność gospodarek krajów kandydujących do Unii Europejskiej – ocena luki innowacyjnej w stosunku do średniej unijnej

Abstrakt

Innowacyjność jest obecnie postrzegana jako niezbędny czynnik sukcesu w osiąganiu dobrobytu gospodarczego i konkurowaniu na rynkach. Jest jednym z najważniejszych wyznaczników procesu konkurencyjnego na całym świecie i pomaga gospodarkom dogonić rozwijającą się i zmieniającą się technologię, jednocześnie ujawniając perspektywy innowacyjne krajów.

Celem artykułu jest ocena poziomu innowacyjności gospodarek wybranych krajów kandydujących do Unii Europejskiej na podstawie Sumarycznego Indeksu Innowacyjności (SII), a także oszacowanie luki innowacyjnej pomiędzy tymi krajami a średnią unijną. Analizę ograniczono do Turcji, Serbii, Albanii, Czarnogóry, Macedonii Północnej, Bośni i Hercegowiny oraz Ukrainy, ze względu na dostępność danych opisujących Sumaryczny Indeks Innowacyjności, przewidziany dla wszystkich krajów objętych badaniem w Europejskich Tablicach Innowacyjności – raportach Komisji Europejskiej, dopiero od 2015 r. W artykule sformułowano tezę badawczą, która zakłada, że badane kraje charakteryzują się niższym poziomem innowacyjności gospodarek niż średnia unijna, a tym samym wykazują lukę innowacyjną w stosunku do średniej dla krajów Unii Europejskiej w analizowanym okresie. Wyniki analizy potwierdzają tę tezę – wszystkie badane kraje kandydujące do Unii Europejskiej odnotowały w latach 2015–2022 niższy poziom innowacyjności gospodarek niż średnia unijna. Charakteryzowały się niższym poziomem SII niż średnia unijna, a więc wykazały lukę innowacyjną w odniesieniu do średniej unijnej. Rekomendacje dotyczące podniesienia poziomu innowacyjności gospodarek zostały sformułowane osobno dla poszczególnych krajów we wnioskach. W artykule dokonano przeglądu literatury dotyczącej innowacji i innowacyjności gospodarek oraz luki innowacyjnej. Zastosowano metody analizy opisowej, statystycznej analizy danych oraz analizy porównawczej. Wykorzystano dane statystyczne pochodzące z Europejskiej Tablicy Innowacyjności 2022. Jeśli zaś chodzi o wartość dodaną artykułu, to należy stwierdzić, że polega ona na porównaniu poziomu innowacyjności gospodarek wybranych krajów kandydujących do UE i średniej unijnej, jak również na oszacowaniu luki innowacyjnej między tymi krajami a średnią unijną.