Luka innowacyjna narodowych systemów innowacji w Unii Europejskiej
DOI:
https://doi.org/10.18778/1508-2008.26.01Słowa kluczowe:
innowacja, innowacyjność gospodarki, narodowy system innowacji, luka innowacyjnaAbstrakt
Głównym celem artykułu jest próba oceny luki innowacyjnej dzielącej narodowe systemy innowacji Unii Europejskiej od przeciętnego poziomu innowacyjności gospodarek krajów UE. W badaniu uwzględniono narodowe systemy innowacji (NSI) wyodrębnione w literaturze przedmiotu, tj. (a) systemy rozwinięte i (b) systemy się rozwijające.
W części teoretycznej artykułu dokonano przeglądu literatury przedmiotu w zakresie problematyki NSI i luki innowacyjnej, przedstawiono definicje i wybrane klasyfikacje NSI na świecie, jak również zdefiniowano pojęcie luki innowacyjnej między krajami. W części empirycznej oceniono poziom innowacyjności gospodarek krajów UE za pomocą syntetycznego miernika rozwoju Z. Hellwiga. Z kolei do pomiaru poziomu innowacyjności poszczególnych NSI zastosowano średnie arytmetyczne krajowych wartości syntetycznego miernika rozwoju (innowacyjności). Lukę innowacyjną obliczono między poziomem innowacyjności wyodrębnionych w badaniu NSI a średnim poziomem innowacyjności gospodarek UE. Badaniem objęto lata 2010 i 2021.
W artykule została sformułowana następująca hipoteza badawcza: poziom innowacyjności gospodarek krajów UE jest determinowany rodzajem NSI i w związku z tym kraje należące do systemów rozwijających się są mniej innowacyjne i tym samym charakteryzują się luką innowacyjną w stosunku do średniej unijnej. Wyniki analizy pozwoliły pozytywnie zweryfikować tę hipotezę.
Wartością dodaną prezentacji wyników analizy zmieszczonej w artykule jest wskazanie związku między poziomem innowacyjności gospodarek krajów UE i rodzajem NSI, jak również oszacowanie luki innowacyjnej między narodowymi systemami innowacji UE a średnim poziomem innowacyjności gospodarek krajów UE.
Pobrania
Bibliografia
Amable, B., Barre, R., Boyer, R. (2008), Los sistemas de innovacion en la era de la globalizacion, “Post-Print and Working Papers hal–00368634”, HAL, Université Paris1 Panthéon-Sorbonne, Paris.
Google Scholar
Bal-Domańska, B., Sobczak, E., Stańczyk, E. (2020), A multivariate approach to the identification of initial smart specialisations of Polish voivodeships, “Equilibrium. Quarterly Journal of Economics and Economic Policy”, 15 (4), pp. 785–810, https://doi.org/10.24136/eq.2020.034
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.24136/eq.2020.034
Carayannis, E., Grigoroudis, E., Goletsis, Y. (2016), A multilevel and multistage efficiency evaluation of innovation systems: A multiobjective DEA approach, “Expert Systems with Applications”, 62, pp. 63–80, https://doi.org/10.1016/j.eswa.2016.06.017
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1016/j.eswa.2016.06.017
Chaminade, C., Lundvall, B. A., Haneef, S. (2018), Advanced Introduction to National Innovation Systems, Edward Elgar Publishing, Cheltenham–Northampton.
Google Scholar
Dworak, E. (2012), Gospodarka oparta na wiedzy w Polsce. Ocena, uwarunkowania, perspektywy, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar
Dworak, E., Grzelak, M.M., Roszko-Wójtowicz, E. (2022), Comparison of National Innovation Systems in the European Union Countries, “Risks”, 10 (1), 6, https://doi.org/10.3390/risks10010006
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.3390/risks10010006
Edquist, C. (1997), Systems of Innovation; Technologies, Institutions and Organizations, Printer Publishers, London.
Google Scholar
Eurostat (n.d.), Database by theme: Science, Technology, Digital Society; Education and Training, https://ec.europa.eu/eurostat/data/database (accessed: 10.07.2022).
Google Scholar
Freeman, C. (1992), The Economics of Hope, Pinter Publishers, London.
Google Scholar
Garifullin, I.N., Ablayev, I.M. (2015), National Innovation System and Its Structure, “Mediterranean Journal of Social Sciences”, 6 (1 S3), 426, pp. 426–429, https://doi.org/10.5901/mjss.2015.v6n1s3p426
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.5901/mjss.2015.v6n1s3p426
Godinho, M.M., Mendonca, S., Pereira, T.S. (2003), Mapping innovation systems: a framework based on innovation surveys data, paper presented at the First Globelics Conference “Innovation Systems and Development for the Third Millenium”, Rio de Janeiro, 2–6 Nov.
Google Scholar
Goel, V., Koryukin, E., Bhatia, M., Agarwal, P. (2004), Innovation Systems, “World Bank Working Paper”, 32, https://doi.org/10.1596/0-8213-5837-5
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1596/0-8213-5837-5
Gorączkowska, J. (2020), Enterprise innovation in technology incubators and university business incubators in the context of Polish industry, “Oeconomia Copernicana”, 11 (4), pp. 799–817, https://doi.org/10.24136/oc.2020.032
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.24136/oc.2020.032
Growiec, J. (2012), Zagregowana funkcja produkcji w ekonomii wzrostu gospodarczego i konwergencji, Narodowy Bank Polski, Szkoła Główna Handlowa, Seminarium Instytutu Ekonomicznego NBP, 9 maja, Warszawa.
Google Scholar
Kleer, J. (2009), Gospodarka oparta na wiedzy a globalizacja: związki czasowe czy przyczynowe, [in:] J. Kotowicz Jawor (ed.), GOW – wyzwanie dla Polski, PTE, VIII Kongres Ekonomistów Polskich, Warszawa, pp. 69–82.
Google Scholar
Kotlebova, J., Arendas, P., Chovancova, B. (2020), Government expenditures in the support of technological innovations and impact on stock market and real economy: The empirical evidence from the US and Germany, “Equilibrium. Quarterly Journal of Economics and Economic Policy”, 15 (4), pp. 717–734, https://doi.org/10.24136/eq.2020.031
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.24136/eq.2020.031
Kowalski, A.M. (2020), Dynamics and Factors of Innovation Gap Between the European Union and China, “Journal of the Knowledge Economy”, 12, pp. 1966–1981, https://doi.org/10.1007/s13132-020-00699-1
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1007/s13132-020-00699-1
Kraciuk, J. (2006), Korporacje transnarodowe a zjawisko luki technologicznej w krajach rozwijających się, “Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej”, 61, pp. 13–24.
Google Scholar
Krugman, P. (1979), A model of innovation, technology transfer and the world distribution of income, “The Journal of Political Economy”, 87 (2), https://doi.org/10.1086/260755
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1086/260755
Kubielas, S. (2013), Innowacje i luka technologiczna w gospodarce globalnej opartej na wiedzy, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Google Scholar
Kubielas, S. (2016), Technology gap and economic crisis in new and old Europe, “Studia Ekonomiczne”, 1 (88), pp. 7–46.
Google Scholar
Lundvall, B.-A. (1992), National Systems of Innovation, Pinter Publishers, London.
Google Scholar
Maloney, W.F. (2017), Revisiting the National Innovation System in Developing Countries, “Policy Research Working Paper”, 8219, World Bank, Washington, https://doi.org/10.1596/1813-9450-8219
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1596/1813-9450-8219
Manzini, S.T. (2012), The national system of innovation concept: an ontological review and critique, “South African Journal”, 108 (9/10), https://doi.org/10.4102/sajs.v108i9/10.1038
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4102/sajs.v108i9/10.1038
Mielcarek, P. (2013), Luka innowacyjności polskiej gospodarki względem Unii Europejskiej, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Poznań.
Google Scholar
Mytelka, L. (2003), The dynamics of catching up: The relevance of an innovation system approach in Africa, [in:] M. Muchie, P. Gammeltoft, B.-A. Lundvall (eds.), Putting Africa First: The Making of African Innovation Systems, Aalborg University Press, Aalborg, pp. 29–42.
Google Scholar
Nelson, R.R., Rosenberg, N. (1993), Technical Innovation and National Systems, [in:] R.R. Nelson (ed.), National Innovation Systems, A Comparative Analysis, Oxford University Press, New York, p. 3–21.
Google Scholar
OECD (2000), Science, Technology and Industry Outlook, Paris.
Google Scholar
Panek, T. (2009), Statystyczne metody wielowymiarowej analizy porównawczej, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
Google Scholar
Patel, P., Pavitt, K. (1991), Europe’s technological performance, [in:] Ch. Freeman, M. Sharp, W. Walker (eds.), Technology and the Future of Europe: Global Competition and Environment in the 1990s, Pinter, London–New York.
Google Scholar
Patel P., Pavitt K. (1994), National Innovation Systems: Why They Are Important, and How They Might Be Measured and Compared, “Economics of Innovations and New Technology”, 3 (1), pp. 77–95.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1080/10438599400000004
Posner, M. (1961), International trade and technical change, “Oxford Economic Papers”, 13 (3), pp. 323–341, https://doi.org/10.1093/oxfordjournals.oep.a040877
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1093/oxfordjournals.oep.a040877
Roszko-Wójtowicz, E., Grzelak, M.M. (2020), Macroeconomic stability and the level of competitiveness in EU member states: a comparative dynamic approach, „Oeconomia Copernicana”, 11 (4), pp. 657–688, https://doi.org/10.24136/oc.2020.027
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.24136/oc.2020.027
Sałamaga, M. (2020), Econometric Analysis of the Relationship between Innovation and Foreign Trade Distance in Central and Eastern Europe Countries, “Folia Oeconomica Stetinesia”, 20 (1), pp. 360–372, https://doi.org/10.2478/foli-2020-0021
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.2478/foli-2020-0021
Schmoch, U., Rammer, Ch., Legler, H. (2006), National Systems of Innovation in Comparison. Structure and Performance Indicators for Knowledge Societies, Springer, Cham, https://doi.org/10.1007/1-4020-4949-1
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1007/1-4020-4949-1
Wangwe, S.M. (2003), African systems of innovation: Towards an interpretation of the development experience, [in:] M. Muchie, P. Gammeltoft, B.-A. Lundvall (eds.), Putting Africa First: The Making of African Innovation Systems, Aalborg University Press, Aalborg, pp. 75–91.
Google Scholar
Weresa, M.A. (2012), Systemy innowacyjne we współczesnej gospodarce światowej, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, Warszawa.
Google Scholar
Weresa, M.A. (2014), Polityka innowacyjna, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, Warszawa.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.