Podatki nazywane opłatami w imię maksymalizacji dochodów budżetowych – zarys problematyki
DOI:
https://doi.org/10.18778/1509-877X.2022.02.03Słowa kluczowe:
podatek, opłata, ustawodawca, polityk, ekwiwalentnośćAbstrakt
Założeniem niniejszego artykułu jest przedstawienie dysfunkcji, która sprawia, że polski ustawodawca (w tej roli de facto politycy) nieadekwatnie stosuje nazewnictwo w przestrzeni danin publicznoprawnych na określenie podatku i opłaty. W powyższym celu badawczym autor wykorzystał poglądy doktrynalne, według których bez wątpienia na jednoznaczną krytykę zasługuje używanie nazwy „opłata” na świadczenia mające wszelkie cechy podatku. A wszystko to dla pozyskania wpływów budżetowych poprzez zabieg polegający na ukrywaniu kolejnych podatków pod nazwą „opłata”, aby nie wzbudzać negatywnych emocji wśród obywateli – przyszłych wyborców i przedstawicieli wiernego elektoratu.
Pobrania
Bibliografia
Adam L., Podatki i opłaty w kapitalizmie, Warszawa 1962.
Google Scholar
Antonów D., Opłata skarbowa w polskim porządku prawnym, LEX/el. 2017.
Google Scholar
Antonów D., Szczególne opłaty administracyjne, Wrocław 2017.
Google Scholar
Bień-Kacała A., Zasada władztwa daninowego w Konstytucji RP z 1997 r., Toruń 2005.
Google Scholar
Borodo A., Polskie prawo finansowe. Zarys ogólny, Toruń 2014.
Google Scholar
Borszowski P., Stelmaszczyk K., Opłata eksploatacyjna jako danina publiczna, [w:] Prawo i administracja dla regionu. Zagadnienia prawne, ekonomiczne i społeczne, red. P. Borszowski, P. Szymaniec, T. Moskal, Wałbrzych 2015.
Google Scholar
Brzeziński B., Danina publiczna, [w:] Wielka encyklopedia prawa, red. B. Brzeziński, H. Litwińczuk, Z. Ofiarski, t. XI: Prawo finansowe, Warszawa 2017.
Google Scholar
Brzeziński B., Glosa do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 18 sierpnia 2020 r., sygn. I SA/Bd 101/20, „Kwartalnik Prawa Podatkowego” 2021, nr 2.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/1509-877X.2021.02.01
Brzeziński B., Kilka uwag o polityce podatkowej, [w:] Prawo skarbowe i prawo finansowe. Szkoły i uczniowie. Księga Dedykowana Pamięci Profesora Jerzego Lubowieckiego, red. C. Kosikowski, Białystok 2013.
Google Scholar
Brzeziński B., Kompetencje prawotwórcze rad narodowych w dziedzinie podatków i opłat, Toruń 1989.
Google Scholar
Brzeziński B., Opłaty, [w:] Prawo finansowe, red. W. Wójtowicz, Warszawa 2000.
Google Scholar
Brzeziński B., Opodatkowanie niepożądanej społecznie konsumpcji. Wprowadzenie do tematyki, „Kwartalnik Prawa Podatkowego” 2021, nr 1 https://doi.org/10.18778/1509-877X.2021.01.01
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/1509-877X.2021.01.01
Brzeziński B., Podstawy wykładni prawa podatkowego, Gdańsk 2008.
Google Scholar
Brzeziński B., Prawo podatkowe. Zagadnienia teorii i praktyki, Toruń 2017.
Google Scholar
Brzeziński B., Reformy podatkowe – teoria i doświadczenia polskie, [w:] Systemowa reforma podatków dochodowych. Konferencja pod honorowym patronatem Ministra Finansów oraz patronatem naukowym Prof. dr hab. Bogumiła Brzezińskiego i Prof. dr hab. Włodzimierza Nykiela, Warszawa 2009.
Google Scholar
Brzeziński B., Szkice z wykładni prawa podatkowego, Gdańsk 2002.
Google Scholar
Brzeziński B., Wprowadzenie do prawa podatkowego, Toruń 2008.
Google Scholar
Brzeziński B., Wstęp do nauki prawa podatkowego, Toruń 2001.
Google Scholar
Brzeziński B., Wykładnia prawa podatkowego, Gdańsk 2013.
Google Scholar
Brzeziński B., Morawski W., Opłaty za gospodarcze korzystanie ze środowiska a przepisy Ordynacji podatkowej, „Kwartalnik Prawa Podatkowego” 1999, nr 3–4.
Google Scholar
Brzeziński B., Olesińska A., Prawo finansów publicznych, Toruń 2016.
Google Scholar
Brzeziński B., Lasiński-Sulecki K., Morawski W., Poprawa efektywności polskiego systemu podatkowego w świetle zasad polityki podatkowej i tworzenia prawa, „Przegląd Orzecznictwa Podatkowego” 2020, nr 6.
Google Scholar
Brzeziński B., Kalinowski M., Olesińska A., Masternak M., Orłowski J., Ordynacja podatkowa. Komentarz, cz. 1, Toruń 2007.
Google Scholar
Budziarek M., Pojęcie podatku. Elementy konstrukcyjne podatku. Źródła prawa podatkowego, [w:] Prawo podatkowe. Podręcznik dla Podyplomowego Studium Prawa Podatkowego, red. M. Sęk, t. 1, Łódź 2014.
Google Scholar
Czaja-Hliniak I., Opłaty i dopłaty publiczne w Polsce międzywojennej, Kraków 2013.
Google Scholar
Drozdowski E., Podatek cukrowy, czyli o zasadzie prawidłowej legislacji i prawdopodobnym braku konsekwencji jej naruszenia, „Przegląd Podatkowy” 2021, nr 8.
Google Scholar
Etel L., Pojęcie podatku, [w:] Prawo podatkowe, red. L. Etel, Warszawa 2005.
Google Scholar
Gajl N., Finanse i prawo finansowe, Warszawa 1980.
Google Scholar
Gajl N., Modele podatkowe. Podatki obrotowe i inne formy obciążeń pośrednich, Warszawa 1995.
Google Scholar
Gliniecka J., Fiskalna i pozafiskalne funkcje opłat jako władczej formy dochodów publicznych, [w:] Księga jubileuszowa Profesora Ryszarda Mastalskiego. Stanowienie i stosowanie prawa podatkowego, red. W. Miemiec, Wrocław 2009.
Google Scholar
Gliniecka J., Opłaty publiczne w Polsce. Analiza prawna i funkcjonalna, Gdańsk 2007.
Google Scholar
Gliniecka J., Opłaty publiczne, [w:] System prawa finansowego. Prawo daninowe, red. L. Etel, t. III, Warszawa 2010.
Google Scholar
Gliniecka J., W kwestii opłat publicznych jako elementu systemu dochodów samorządowych, [w:] W kręgu prawa podatkowego i finansów publicznych. Księga dedykowana Profesorowi Cezaremu Kosikowskiemu w 40-lecie pracy naukowej, red. H. Dzwonkowski, J. Głuchowski, A. Pomorska, J. Szołno-Koguc, Lublin 2005.
Google Scholar
Glumińska-Pawlic J., Ogólna charakterystyka danin niepodatkowych, [w:] System prawa finansowego. Prawo daninowe, red. L. Etel, t. III, Warszawa 2010.
Google Scholar
Gomułowicz A., Konstytucyjny aspekt stanowienia obowiązków podatkowych, [w:] Finanse publiczne a Konstytucja, red. M. Bogucka-Felczak, Warszawa 2020.
Google Scholar
Gomułowicz A., Podatek a opłata, [w:] Podatki i prawo podatkowe, red. A. Gomułowicz, D. Mączyński, LEX/el. 2016.
Google Scholar
Gomułowicz A., Podatki a etyka, LEX/el. 2013.
Google Scholar
Gomułowicz A., Podatnik a państwo, [w:] Procedury podatkowe – gwarancje procesowe czy instrumenty fiskalizmu?, red. H. Dzwonkowski, Warszawa 2005.
Google Scholar
Gomułowicz A., Prawodawstwo podatkowe a badania postlegislacyjne, [w:] Podatkowe i niepodatkowe źródła finansowania zadań publicznych, red. J. Głuchowski, A. Pomorska, J. Szołno-Koguc, Lublin 2007.
Google Scholar
Gomułowicz A., System podatkowy, [w:] A. Gomułowicz, J. Małecki, Podatki i prawo podatkowe, Warszawa 2010.
Google Scholar
Gomułowicz A., Zasada sprawiedliwości podatkowej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. Aspekt materialny, Warszawa 2003.
Google Scholar
Gomułowicz A., Małecki J., „Dziwactwa” legislacji podatkowej, [w:] System podatkowy. Zagadnienia teoretycznoprawne, red. C. Kosikowski, T. Dębowska-Romanowska, Łódź 1992.
Google Scholar
Jaśkiewiczowa J., Prawo finansowe, Gdańsk 1988.
Google Scholar
Kalinowski M., Podmioty bierne stosunku podatkowoprawnego. Przyczynek do teorii podmiotowości podatkowej, Toruń 2019.
Google Scholar
Kalinowski M., Współczesne systemy podatkowe. Zarys wykładu, Toruń 1996.
Google Scholar
Kidyba A., Osiem grzechów głównych, „Dziennik Gazeta Prawna – Poradnik”, 16 lutego 2021, nr 31(5439).
Google Scholar
Komar A., Łączkowski W., Finanse i prawo finansowe, Warszawa 1985.
Google Scholar
Kosikowski C., Podatek jako instytucja ustrojowoprawna, [w:] System podatkowy. Zagadnienia teoretycznoprawne, red. C. Kosikowski, T. Dębowska-Romanowska, Łódź 1992.
Google Scholar
Kosikowski C., Podstawowe pojęcia podatkowe, [w:] Encyklopedia podatkowa, red. C. Kosikowski, Warszawa 1998.
Google Scholar
Kosikowski C., Problem władzy publicznej i podatników, Warszawa 2007.
Google Scholar
Kosikowski C., Stabilność prawa podatkowego, [w:] Polski system podatkowy. Założenia a praktyka, red. A. Pomorska, Lublin 2004.
Google Scholar
Kosikowski C., Ustawa podatkowa. Geneza, ewolucja i stan prawny, tworzenie, kontrola, wykładnia, wykonywanie, Warszawa 2006.
Google Scholar
Kukulski Z., Rodzaje podatków, [w:] Zagadnienia ogólne prawa podatkowego, red. W. Nykiel, M. Wilk, Łódź 2014.
Google Scholar
Kukulski Z., Strzelec D., Prawo podatkowe, Warszawa 2012.
Google Scholar
Liszewski G., Opłaty w polskim systemie prawa, [w:] Opłaty samorządowe w Polsce, red. G. Liszewski, Białystok 2010.
Google Scholar
Liszewski G., Wstęp, [w:] Opłaty samorządowe w Polsce – problemy praktyczne, red. G. Liszewski, Białystok 2010.
Google Scholar
Łączkowski W., Granice opodatkowania, [w:] System podatkowy. Zagadnienia teoretycznoprawne, red. C. Kosikowski, T. Dębowska-Romanowska, Łódź 1992.
Google Scholar
Łączkowski W., Ograniczenia prawa stanowionego, [w:] W służbie nauki prawa finansowego. Jubileusz obecności Profesora Jana Głuchowskiego w Katedrze Finansów i Prawa
Google Scholar
Finansowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, red. A. Dębiński, A. Pomorska, P. Smoleń, Lublin 2010.
Google Scholar
Łączkowski W., Prawo naturalne a prawo stanowione. Uwagi prawnika, „Ethos” 1999, nr 1–2.
Google Scholar
Łączkowski W., Zasady podatkowe w orzecznictwie polskiego Trybunału Konstytucyjnego, [w:] Koncepcje współczesnych reform podatkowych. Europa na drodze do wspólnej waluty. Książka wydana z okazji 40-lecia pracy naukowej prof. dr hab. Andrzeja Komara, red. J. Małecki, Poznań 1998.
Google Scholar
Małecki J., Charakterystyka ogólna stosowania prawa podatkowego, [w:] System prawa finansowego. Prawo daninowe, red. L. Etel, t. III, Warszawa 2010.
Google Scholar
Małecki J., Z problematyki opłaty skarbowej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1989, nr 4.
Google Scholar
Mariański A., Komentarz do art. 6 o.p., [w:] Ordynacja podatkowa. Komentarz, red. A. Mariański, Legalis/el. 2021.
Google Scholar
Mastalski R., Definicja legalna podatku, „Przegląd Podatkowy” 2002, nr 11.
Google Scholar
Mastalski R., Komentarz do art. 6, [w:] Ordynacja podatkowa. Komentarz, red. B. Adamiak, J. Borkowski, P. Borszowski, R. Mastalski, J. Zubrzycki, Wrocław 2017.
Google Scholar
Mastalski R., Prawo podatkowe, Warszawa 2012.
Google Scholar
Matarewicz J., Wybrane zagadnienia dotyczące nowej opłaty cukrowej obowiązującej od 1.1.2021 r., „Monitor Podatkowy” 2020, nr 12, Legalis/el.
Google Scholar
Miemiec W., Borszowski P., Pojęcie podatku i prawa podatkowego, [w:] Prawo podatkowe z kazusami i pytaniami, red. P. Borszowski, Warszawa 2018.
Google Scholar
Mirek I., Pojęcie podatku w Niemczech – konstytucyjnoprawne, ustawowe, orzecznicze, doktrynalne „Kwartalnik Prawa Podatkowego” 2021, nr 1 https://doi.org/10.18778/1509-877X.2021.01.02
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/1509-877X.2021.01.02
Nowa Ordynacja podatkowa. Z prac Komisji Kodyfikacyjnej Ogólnego Prawa Podatkowego, red. L. Etel, Białystok 2017.
Google Scholar
Nowak I., 120 radców skarbowych jako „elita” Krajowej Administracji Skarbowej, „Prawo Budżetowe Państwa i Samorządu” 2021, nr 2 https://doi.org/10.12775/PBPS.2021.007
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.12775/PBPS.2021.007
Nowak I., Krajowa Administracja Skarbowa w świetle „standardów” stanowionego prawa oraz polityki kadrowo-płacowej – uwagi krytyczne, „Prawo Budżetowe Państwa i Samorządu” 2021, nr 3 https://doi.org/10.12775/PBPS.2021.008
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.12775/PBPS.2021.008
Nowak I., Opłata skarbowa, [w:] Prawo podatkowe. Podręcznik dla Podyplomowego Studium Prawa Podatkowego, red. M. Sęk, t. 3, Łódź 2014.
Google Scholar
Nykiel W., Budżet a normy prawa podatkowego, „Studia Prawno-Ekonomiczne” 2021, t. 118.
Google Scholar
Nykiel W., Podatek – zagadnienia ogólne, [w:] Prawo podatkowe w Polsce. Podręcznik akademicki, red. W. Nykiel, Warszawa 2018.
Google Scholar
Nykiel W., Pojęcie i elementy konstrukcji podatku, [w:] Zagadnienia ogólne prawa podatkowego, red. W. Nykiel, M. Wilk, Łódź 2014.
Google Scholar
Nykiel W., Pojęcie i konstrukcja podatku, [w:] System prawa finansowego. Prawo daninowe, red. L. Etel, t. III, Warszawa 2010.
Google Scholar
Nykiel W., Ulgi i zwolnienia w konstrukcji prawnej podatku, Warszawa 2002.
Google Scholar
Nykiel W., Wilk M., Tendencje rozwojowe prawa podatkowego, [w:] Zagadnienia ogólne prawa podatkowego, red. W. Nykiel, M. Wilk, Łódź 2014.
Google Scholar
Ofiarski Z., Prawo podatkowe, LEX/el. 2006.
Google Scholar
Oniszczuk J., Podatki i inne daniny w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa 2001.
Google Scholar
Ordynacja podatkowa. Komentarz praktyczny, red. B. Brzeziński, M. Kalinowski, A. Olesińska, Gdańsk 2017.
Google Scholar
Ordynacja podatkowa. Komentarz, red. B. Brzeziński, M. Kalinowski, M. Masternak, A. Olesińska, Legalis/el. 2002.
Google Scholar
Ostrowski K., System podatkowy PRL. Skrypt dla studentów wydziału prawa i studium administracyjnego, Kraków 1971.
Google Scholar
Pahl B., Podatki i opłaty lokalne. Teoria i praktyka, LEX/el. 2017.
Google Scholar
Pikulska-Radomska A., Fiscus non erubescit. O niektórych italskich podatkach rzymskiego pryncypatu, Łódź 2013 https://doi.org/10.18778/7525-887-5
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/7525-887-5
Podatki i opłaty lokalne – czas na zmiany, red. L. Etel, R. Dowgier, Białystok 2013.
Google Scholar
Popławski M., Komentarz do art. 3. o.p., [w:] Ordynacja podatkowa. Komentarz aktualizowany, red. L. Etel, LEX/el. 2021.
Google Scholar
Ruśkowski E., Kontrola tworzenia i stosowania prawa podatkowego pod rządami Konstytucji RP, Warszawa 2006.
Google Scholar
Sawicka K., Charakter oraz konstrukcja prawna opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, [w:] Prawo i administracja dla regionu. Zagadnienia prawne, ekonomiczne i społeczne, red. P. Borszowski, P. Szymaniec, T. Moskal, Wałbrzych 2015.
Google Scholar
Serwacki J., Polityka podatkowa, [w:] Prawo podatkowe. Teoria. Instytucje. Funkcjonowanie, red. B. Brzeziński, Toruń 2009.
Google Scholar
Serwis Rzeczypospolitej Polskiej, 90 proc. emerytów i rencistów skorzysta na Polskim Ładzie, 2021 https://www.gov.pl/web/finanse/90-emerytow-i-rencistow-skorzysta-na-polskimladzie (dostęp: 16.01.2022).
Google Scholar
Serwis Rzeczypospolitej Polskiej, Działania MF i KAS w 2021 roku, 2021 https://www.gov.pl/web/finanse/dzialania-mf-i-kas-w-2021-roku (dostęp: 16.01.2022).
Google Scholar
Serwis Rzeczypospolitej Polskiej, Minister Maląg o ochronie dla odbiorców gazu: Zadbaliśmy o placówki z zakresu polityki społecznej, 2022 https://www.gov.pl/web/rodzina/minister-malag-o-ochronie-dla-odbiorcow-gazu-zadbalismy-o-placowki-zzakresu-polityki-spolecznej (dostęp: 16.01.2022).
Google Scholar
Serwis Rzeczypospolitej Polskiej, Podatkowy Polski Ład – nowe rozwiązania już od 1 stycznia, 2021 https://www.gov.pl/web/finanse/podatkowy-polski-lad--nowe-rozwiazania-juz-od-1-stycznia (dostęp: 16.01.2022).
Google Scholar
Serwis Rzeczypospolitej Polskiej, Polski Ład – informacja dla księgowych https://www.gov.pl/web/kas/polski-lad-informacja-dla-ksiegowych (dostęp: 16.01.2022).
Google Scholar
Tegler E., Funkcje systemu podatkowego, [w:] System podatkowy. Zagadnienia teoretycznoprawne, red. C. Kosikowski, T. Dębowska-Romanowska, Łódź 1992.
Google Scholar
Wantoch-Rekowski J., Opłaty publiczne, [w:] Wielka encyklopedia prawa, red. B. Brzeziński, H. Litwińczuk, Z. Ofiarski, t. XI: Prawo finansowe, Warszawa 2017.
Google Scholar
Werner A., Wierzbicki J., Dysfunkcje prawotwórstwa podatkowego – pokusa nadużycia i iluzja fiskalna w działalności władz polskich, „Doradztwo Podatkowe – Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych” 2021, nr 9 https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.2920
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.2920
Wiśniewski R., Etyka podatkowa, [w:] Prawo podatkowe. Teoria. Instytucje. Funkcjonowanie, red. B. Brzeziński, Toruń 2009.
Google Scholar
Wójtowicz W., Daniny publiczne, [w:] System prawa finansowego. Prawo daninowe, red. L. Etel, t. III, Warszawa 2010.
Google Scholar
Wójtowicz W., Definicja podatku, [w:] Prawo podatkowe, red. P. Smoleń, W. Wójtowicz, Warszawa 2017.
Google Scholar
Wójtowicz W., Zarys polskiego prawa podatkowego, Bydgoszcz 1995.
Google Scholar
Zdzitowiecki J., System podatkowy, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1961, nr 1.
Google Scholar
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
PlumX metrics
